Quarter 1/2017

Natural Science

ดอกพุด

´Ã.»ÂÐ à©ÅÔÁ¡ÅÔè¹

พื้นเมืองไทย

พุดโกเมน (Rothmannialongiflora Salisb.) พุดหอม (Rothmanniauranthera (C.E.C. Fisch.) พุดหอมไทย (Rothmanniathailandica Tirveng.) เมื่อคนรุนกอนตั้งชื่อ เรียกผิด ทำใหคนรุนตอมาเรียกชื่อตามและเขาใจผิด ตามไปดวย

เนื่องจากคนไทยยังไมมีขอกำหนดที่ชัดเจน ในการเรียกชื่อตนไม โดยทั่วไปเปนความเขาใจกันเอง โดยดูจากภาพรวม นับไดวาเปนการเรียกโดยรวมๆ แลวยอมรับกันอยูในคนกลุมหนึ่ง ในขณะที่คนอีก กลุมหนึ่งยังไมเขาใจ หรือไมยอมรับ จึงมีความคิด ในการเรียกชื่อแตกตางกันออกไปโดยลำดับ ดังเชน คำวา “ดอกพุด” คนสวนใหญเขาใจวาเปนดอกไมสีขาว หรือดอกสีเหลือง กลิ่นหอม ขนาดใหญพอประมาณ แตไมระบุชัดเจนวา ดอกใหญแคไหน มีกี่กลีบ หรือวา มีลักษณะเดนที่จะบงบอกไดวา นี่คือลักษณะของ ตนพุดและดอกพุด ในขณะที่การจำแนกพรรณไมทาง พฤกษศาสตรมีขอกำหนดที่ชัดเจนวา ดอกพุด อยูใน สกุลพุด (Genus Gardenia) หรือบางคนเรียกสกุล คำมอก อยูในวงศเข็ม (Family Rubiaceae) และมี ลักษณะตามที่กำหนดไวเทานั้น จึงจะเรียกไดวา ดอกพุด เปนธรรมดาของคนไทย เมื่อไมมีกฎเกณฑที่ แนนอน แลวมีดอกไมที่ลักษณะใกลเคียงกับพุด ก็เหมา เรียกวา เปนดอกพุดไปดวย ทั้งๆ ที่อยูในสกุลอื่นๆ ที่มิใช Gardenia อาทิเชน พุดพิชญา (Wrightiaantidy senterica (L.) R. Br.) พุดตาน (Hibiscus mutabilis L.) พุดตะแคง (Brunfelsiaamericana L.) พุดจีบ (Taber naemontanadivaricata (L.) R. Br. ex Roem.&Schult.) พุดฝรั่ง (Tabernaemontanapandacaqui Lam.) พุดเศรษฐีสยาม (Tabernaemontanapachysiphon Stapf) พุดสามสี (Brunfelsiauniflora (Pohl) D. Don) พุดแตรงอน (Euclinialongiflora Salisb.) พุดทุง (Holarrhenacurtisii King & Gamble) พุดราชา (Clerodendrumschmidthii C. B. Clarke) พุดชมพู (Kopsiarosea D. J. Middleton) พุดกานยาว (Tabernaemontanapeduncularis Wall.)

คำมอกหลวง ดอกดกเต็มตน

Thailand’s Gardenia Families

Thai b otanist Piya Chalermklin introduced a variety of Thailand’s Gardenia families and where to find them.