Quarter 3/2016

º‹ÍÂ¤ÃÑé§·Õè¡ÒÃàÅ‹¹Ê¹Ø¡·ÓãËŒàÃÒä´ŒàÃÕÂ¹ÃÙŒ àÃ×èÍ§¡ÅŒÇÂ¡ÅŒÇÂ ¨Ùâ¹ ¡ÑºÀÒÃ¡Ô¨ä¢¤ÇÒÁÅÑº´ÒÇ¾ÄËÑÊº´Õ

àÃ×èÍ§¡ÅŒÇÂ¡ÅŒÇÂ ๒ ๘ ๑ ๒ ๒ ๐ ÂÒ¹ÍÇ¡ÒÈ¨Ùâ¹ ¡ÑºÀÒÃ¡Ô¨ ä¢¤ÇÒÁÅÑº ´ÒÇ¾ÄËÑÊº´Õ ๒ ๖ à»´ÁØÁÁÍ§ãËÁ‹ ¢Í§¡ÒÃàÅ‹¹Ê¹Ø¡ áÅÐ¡ÒÃàÃÕÂ¹ÃÙŒ ÁÍ§¼‹Ò¹¡ÅŒÍ§¨ØÅ·ÃÃÈ¹: ¡ÒÃ»ÃÐËÂÑ´¾ÅÑ§§Ò¹áÅÐ¡ÒÃÅ´ ¡ÒÃ»Å‹ÍÂ¡Ò«àÃ×Í¹¡ÃÐ¨¡ àÃÔèÁµŒ¹ä´Œ·ÕèÃÐ´ÑºâÁàÅ¡ØÅ »ÃÒÊÒ·à»„ÍÂ¹ŒÍÂ: ·Ô¾ÂÊ¶Ò¹ áË‹§ÍÕÊÒ¹º¹

All about bananas

Bananas are among the most popular fruits that people around the world love, either raw, ripe or processed. Archeologists found the traces of banana trees by villagers of Papua New Guinea about 8,000-10,000 years ago. However, it is believed that bananas have long originated in Southeast Asia. Aside from the banana fruits, people make use of many parts of banana trees. The story tells interesting stories about bananas.

Natural Science

เรื่อง

»Ò¹ªÅÕ Ê¶ÔÃÈÒÊµÃ quietbangkok@hotmail.com

กลวยเมื่อกินดิบเปนผัก กินสุกเปนผลไม จึงเปน ทั้งผักและผลไมที่มีคุณคาเหลือลน นอกจากผล ปลี และหยวก กินอรอยยังใชประโยชนตั้งแตโคนจรดยอด ใบใชหออาหารทำใหมีกลิ่นหอม เปนภาชนะที่เบา ใชสะดวกเปนมิตรกับสิ่งแวดลอม กาบทำเชือกและทอ เปนผาที่เนื้อเนียนนุมได ทั้งใชในพิธีกรรมและประดับ ดอกไมอื่น เปนผลไมที่บริโภคกันทั่วโลกเปนอันดับแรกๆ กำเนิดของกลวยเปนเรื่องซับซอน ทำใหนักพฤกษ- ศาสตรปวดขมองกุมขมับมานาน แมนักโบราณคดีจะ ขุดคนพบหลักฐานวามีการปลูกกลวยในบานเรือนของ ชาว ‘ปาปวนิวกินี’ ราว ๘,๐๐๐-๑๐,๐๐๐ ป มาแลว แตเชื่อวากลวยมีถิ่นฐานในอุษาคเนยมากอน สันนิษฐาน วากลวยจาก ‘นิวกินี’ นาจะเขาไปที่ฟลิปปนสกอน จึงกระจายไปอินเดีย อินโดนีเซีย มาเลเซีย ออสเตรเลีย แลวเขาไปผสมกับกลวยปาของอุษาคเนยอีกระลอก กลายเปนกลวยสายพันธุใหมอีกมากมาย

พอคาอาหรับพากลวยจากเอเซียใตไปดินแดน ตะวันออกกลางและแอฟริกา ในคริสตศตวรรษที่ ๙ นักบวชสเปนนำกลวยไปปลูกที่เม็กซิโก ชาวเรือโปรตุเกส นำไปปลูกที่บราซิลและในดินแดนอาณานิคม ชวงคริสต- ศตวรรษที่ ๑๕-๑๖ เลยแพรไปทั่วทะเลแคริบเบียน อเมริกากลางและใต เมื่อแรกเปนพืชกำบังแดดใหกับ กาแฟ โกโก พริกไทย ตอมาปลูกเพื่อเลี้ยงคนงาน ในไรขนาดใหญ จนกลายเปนอาหารหลักของคนใน ภูมิภาคนี้

กุลีขนกลวยของ United Fruit Company ทาเรือในคอสตาริกา

คำวา ‘กลวย’ นาจะกรอนมาจากภาษาอินเดีย และอาหรับที่เรียกขนมที่ทำจากกลวยวา ‘เกลา’ และ ‘กะลา’ คำวา Banana บางก็วามาจากภาษา Wolof ของแอฟริกันตะวันตก ซึ่งพูดกันในประเทศเซเนกัล แกมเบีย และมอริตาเนีย ชาวโปรตุเกสยืมไปใช คนอังกฤษก็เรียกตาม บางทฤษฎีก็วามาจากภาษาอาหรับ ‘banan’ แปลวานิ้ว เพราะกลวยที่พอคานำไปขายเปน กลวยหอมลูกเล็กเรียวคลายนิ้วมือ ยาวแคสองสามนิ้ว สวนชื่อทางวิทยาศาสตรคือ musa ก็เปนภาษาอาหรับ เชนกัน แปลวา กลวย เรื่องโศกของกลวย เมื่อป ค.ศ.๑๘๗๑ นาย Minor Kieth ผูรับเหมาสรางทางรถไฟในคอสตาริกา คิดปลูก กลวยสองขางริมทางรถไฟเพื่อเลี้ยงคนงานราวสี่พันคน แตพองานจบ รัฐบาลกลับถังแตกไมมีเงินจาย จึงขน กลวยขึ้นรถไฟไปลงปลายทางเมืองทา Limon สงมาขาย ตอที่อเมริกาจนร่ำรวย ตอมาก็ชักชวนบริษัทขายผลไม ยักษใหญของอเมริกามารวมทุน กวานซื้อและเชาที่ดิน ในคอสตาริกาดวยราคาแสนถูกเพื่อทำธุรกิจไรกลวย

ป ค.ศ.๑๘๗๐ กัปตันเรือโปรตุเกสนาม Lorenzo Dow Baker เปนคนเหมากลวยจากจาไมกา นำไปขาย ณ เมืองบอสตันของอเมริกา ฟนกำไรเหนาะๆ ถึงพันเทา กอนหนานั้นกลวยเปนของแพง มีขายเฉพาะในเมืองทา ใหญ พอคาจะหอดวยกระดาษดีบุก ขายปลีกทีละใบ มากินกันแพรหลายในป ค.ศ.๑๘๘๐ หลังเลิกสงคราม กลางเมือง สวนชาวยุโรปกวาจะรูจักกลวยก็ลวงเขา ปลายยุควิคตอเรียนแลว มีการพรรณนาถึงกลวยอยาง ละเอียดลออเปนครั้งแรกป ค.ศ.๑๘๗๒ ในหนังสือชื่อ ‘แปดสิบวันรอบโลก’ (Around the World in Eighty Days) โดย Jules Verne นักเขียนนิยายผจญภัยและ กวีมีชื่อชาวฝรั่งเศส

การขนกลวย ที่ทาเรือ Guayyaquil ประเทศเอกวาดอร

ครบวงจร โดยแจกเงินใตโตะแกผูนำทหารไมกี่คนใหมี อภิสิทธิ์เวนภาษีกลวย ทำกำไรมหาศาล ขณะที่จาย คาแรงคนงานพื้นถิ่นนอยนิด ทำใหคนอเมริกันไดกิน กลวยราคาต่ำกวาแอปเปลบนเลือดเนื้อของชาวพื้นเมือง ดวยไรกลวยยักษเหลานี้ใชทั้งยาฆาแมลงและสารเคมีกัน เพียบ คนงานเจ็บปวยกันปางตายมากมายจนเปนที่มา ของสำนวน banana republic อันหมายถึง ประเทศ ดอยพัฒนาในอเมริกากลางซึ่งปกครองดวยเผด็จการ ทหารที่โกงบานกินเมือง พึ่งพารายไดจากผลไมไมกี่ชนิด ซึ่งอยูในมือนายทุนตางชาติ โดยประโยชนแทบไมถึงมือ ประชาชนและไมเขาคลัง ทวาคำอันนารังเกียจนี้ กลับกลายเปนชื่ออันกิ๊บเกของบริษัทขายเสื้อผาสัญชาติ อเมริกันที่มีสาขาทั่วโลกกวา ๕๐๐ ราน ในศตวรรษนี้ ประชากรในยูกันดา บุรุนดี และรวันดา ของ แอฟริกาบริโภคกลวยกันสูงสุดในโลก เฉลี่ยคนละ ๔๕ กิโลกรัมตอป ตัวเลขของป ค.ศ.๒๐๑๒ ประเทศที่ปลูก กลวยมากที่สุดคือ อินเดีย จีน และยูกันดา รวม ผลิตภัณฑทั่วโลก ๑๓๙.๒ ลานตัน แตสวนใหญลวน บริโภคกันภายใน ประเทศที่สงออกมากสุดกลับเปน เอกวาดอร ตามดวย คอสตาริกา

กลวยที่ปลูกสองขางริมทางรถไฟ ในประเทศจีน

ขนมที่มี สวนประกอบ จากกลวย

กลวยกลายมีหลายกระบวน กลวยกรันจันนวล อีกน้ำวาน้ำไทย กลวยน้ำกาบดำ กานใบคลายกับน้ำไทย ผลใหญและยาวกวากัน กลวยกุเรียกกลวยสั้น ผันเพี้ยนนามจำนรรจ จะหนีที่คำหยาบคาย ตีนเตาตีนตานีกลาย กลวยน้ำเชียงราย กลวยสมหักมุกมูลมี

กลวย แยกตามการบริโภคทั่วโลก มีสองชนิด คือ ๑ กลวย (bananas) กินสุกเปนผลไม ๒ กลาย (plantains) เปนกลวยเนื้อแข็ง ไมหวานเทากลวย เหมาะแกการทำอาหารคาว แตในบานเรา กลวย นอกจากกินสุกแลว กลวยหาม ยังสามารถปรุงอาหาร คาวไดสารพัด ทั้งตม ยำ แกง ผัด น้ำพริก สวนขนม จากกลวยก็หลากหลาย กลวยตาก เปนกลวยงอม ตากแดดแรงๆ สองสามแดด กลวยบวดชี เปนกลวย ตมในน้ำกะทิใสน้ำตาล กลวยแขก เปนกลวยชุบแปง ทอดน้ำมัน กลวยกวน เปนกลวยงอมกวนกับน้ำตาล ขนมกลวย คือกลวยสุกคลุกแปงนึ่งกับมะพราว เมื่อกอนกลวยในบานเราเปนของดาษดื่น ราคาถูก นับแตความรูทางโภชนาการของกลวยไดแพรหลาย ในวงกวาง กลวยไดกลายเปนผลไมอันเปนที่ตองการ ของตลาด มีราคาสูงกวาแตกอน เมื่อไมกี่ปมานี้เงินรอย ซื้อกลวยไดเปนกอง แตตอนนี้ไดแคสองหวี

ตัวอยางกาพยฉบัง ๑๖ ขางตน แตงโดยพระยา สุนทรโวหาร (นอย อาจารยางกูร) ผูเขียนตำราพันธุ พฤกษาเพื่อสอนหนังสือสมัยพระเจาอยูหัวรัชกาลที่ ๕ บรรยายถึงพันธุกลวยตางๆ ที่มีในยุคนั้น ซึ่งออกตัววา ยังจาระไนไมหมด กระนั้นกลวยหลายชนิดก็ไมรูจักกัน แลว งานวิจัยลาสุดรวบรวมไววามีกลวยในประเทศไทย ทั้งหมดกวา ๓๐๐ สายพันธุ ทั้งหมด ๗๑ ชนิด นอกจาก กลวยไข หอม น้ำวา ที่คุนกันดีที่ยังหาไดจากสวนคือ กลวยน้ำไทย งวงชาง ตานี นาก พมาแหกคุก เทพพนม เทพรส หักมุข หิน เล็บมือนาง สวนกลวยบัวและกลวย รอยหวี เปนไมประดับ ไมนิยมกินกัน ที่จริงกินได เนื้อหวาน แตมีเมล็ดมาก

ขนมกลวย โรยหนาดวย มะพราวทึนทึก

ความตองการของตลาด ทำใหชาวสวนรีบตัดกลวย กอนแก คือผลยังไมทันลบเหลี่ยม ทำใหรสชาติของ กลวยไมอรอยเทาที่ควร เมื่อเปลือกเหลืองแลวไมหวาน สนิท คนที่เคยมีโอกาสกินกลวยแกจัดคาตน ถึงจะรูวา กลวยอรอยเปนอยางไร แตกระนั้น กลวยก็ยังครอง ตำแหนงราชาผลไมที่มีคุณคาราคาไมแพงเกิน ถึงเก็บ กอนกาล ก็ยังมีรสหวานอยู เมื่อผูเขียนเปนเด็ก ขนมกลวย มักทำกันเองใน ครัวเรือน แทบจะไมมีแมบานคนไหนทำขนมกลวย ไมเปน แตพอผูเฒาจากไป ความรูก็สูญหายไปดวย คนรุนลูกรุนหลาน ที่เคยกินขนมกลวยรสมือแมและยาย มักจะบนวาเดี๋ยวนี้หากินอรอยยากเย็น เคล็ดการทำขนมกลวยรสเยี่ยมทำไมยากแตยุง สักหนอย จะใหอรอยเด็ดตองทุบมะพราวหาวแลวขูดเอา ใครอยากไดขนมกลวยอรอยเลิศ ก็ตองหาวิธีขูดมะพราว เอง แตหากไมขยันก็ไปซื้อมะพราวขูดสำเร็จ ตองเอาที่ ยังไมคั้น เพราะมีเคล็ดดังนี้ ๑. กลวยน้ำวา ตองเลือกกลวยสวนลูกสั้น ไสเหลือง สุกกำลังดี ยังไมงอม เปลือกกลวยเหลืองจน ไมมีสีเขียวเนื้อจึงจะเหนียวหนึบ ๒. มะพราวทึนทึก ๓. แปงขาวเจา แปงเทายายมอม แปงมัน อัตราสวนเทากัน ๔. น้ำตาลทรายอยาหวานนักก็ดีแกสุขภาพ ๕. กระทงจากใบกลวยตานี จะมีความเหนียว เนื้อเรียบ สีสวย เย็บดวยไมกลัด ถึงจะครบสูตรขนม กลวยโบราณ

วิธีทำ ผสมแปงทั้งสามชนิดใหเขากันกอนนวดราว ๑๐ นาทีจนแปงเหนียว เคล็ดคือใสมะพราวขูดลงไป ขยำกะแปงพรอมกัน นวดจนเขากันดี จึงเติมกลวยที่ยี ไวแลว นวดตออีกหนอยจนเปนเนื้อเดียวกัน คอยเติม น้ำตาล ตัดดวยเกลือเล็กนอย ตักแปงที่กวนเสร็จแลว หยอดในกระทง นึ่ง ๑๕ นาที มะพราวแตงหนาขูดเปน เสน นำไปนึ่งกอนโรยหนาขนม ทำใหหอมมัน ไมบูดงาย คราวนี้จะรูวาขนมกลวยอรอยสุดยอดนั้นเปนยังไง ขนมกลวยไมใชทำไดกลวยๆ แตทำบอย ก็เปนของ กลวยๆ ไปเอง

Energy & Innovation

Under the microscope: How energy savings and emission reductions begin at the molecular level Sometimes you have to think small to make a big breakthrough. Really small. At the molecular level. Ryan Lively, a professor at Georgia Tech, and Ben McCool, ExxonMobil chemical engineer, have spent years studying the world’s energy challenges through the lens of a microscope. Now they have developed a potentially revolutionary new technology.

สุภาพร โพธิบุตร แปลและเรียบเรียงจาก เว็บไซต Energy Factor by ExxonMobil

ซึ่งเปนแหลงรวมความรูเรื่องพลังงานจากเอ็กซอนโมบิล ติดตามขาวสารและแบงปนไดที่ EnergyFactor.com

แลวมันคืออะไรกัน?

บางครั้งคุณตองคิดถึงสิ่งเล็กๆ เพื่อสรางการพัฒนา ทางวิทยาศาสตรครั้งยิ่งใหญ ใชครับสิ่งเล็กๆ ในระดับ โมเลกุลเลยทีเดียว ไรอัน ไลฟลี ศาสตราจารยแหง จอรเจีย เทค และ เบน แม็คคูล วิศวกรเคมีจากเอ็กซอนโมบิล ใชเวลา เปนปๆ ในการศึกษาความทาทายดานพลังงานโลก ผานเลนสกลองจุลทรรศน ตอนนี้พวกเขาไดพัฒนา เทคโนโลยีใหมขึ้นมา ซึ่งอาจจะเปนการปฏิวัติวงการ วิทยาศาสตร การคนพบที่ยิ่งใหญนี้ จะชวยลดคาใชจายดาน พลังงานในสหรัฐอเมริกาไดเกือบสองพันลานเหรียญ ตอป และลดการปลอยคารบอนไดออกไซดใน อุตสาหกรรมทั่วโลกไดถึงปละ ๔๕ ลานตัน เทากับการ ปลอยคารบอนไดออกไซดที่เกี่ยวของกับการใชพลังงาน จากครัวเรือนในสหรัฐฯ ประมาณ ๕ ลานหลังตอป

ไลฟลี แม็คคูล และทีมงานที่เกี่ยวของประสบ ความสำเร็จในการกรองไฮโดรคารบอนผานเยื่อ คารบอนสังเคราะหที่ระดับโมเลกุล เปนกระบวนการ ที่เรียกวา “การกรองตัวทำละลายอินทรียแบบรีเวิรส ออสโมซิส” ซึ่งเปนเรื่องที่ยาวและอธิบายยาก แตพูด สั้นๆ หากผานการพิสูจนวาทำไดในขนาดที่ใหญและ นำไปสูกระบวนการผลิตจะสามารถลดปริมาณพลังงาน และการปลอยกาซที่เกิดจากกระบวนการผลิตพลาสติก และโพลิเมอรไดในปริมาณมาก

กรองผานความเปนไปไดที่หลายหลาก ตลอดเวลา ๑๐ ป ที่ผานมา เอ็กซอนโมบิล รวมกับ พันธมิตรที่ดีอยาง จอรเจีย เทค ตอยอดจากพื้นฐาน ความสำเร็จที่ผานการพิสูจนแลวเพื่อใหบรรลุความ กาวหนาที่สำคัญทางวิทยาศาตรโดยการนำระบบรีเวิรส ออสโมซิสมา มาใชประโยชนใหหลากหลายขึ้น “ในอดีตตั้งแตชวง คศ. ๑๙๖๐ – ๑๙๖๙ เราใช วิธีการรีเวิรส ออสโมซิสโดยเอาน้ำทะเลผานแผนเยื่อ สังเคราะห ในการแยกเกลือออกและทำใหน้ำมีความ บริสุทธ” ไลฟลีกลาว “แผนเยื่อสังเคราะหจะทำหนาที่ เปนตัวแยกโมเลกุลของน้ำบริสุทธิ์ออกจากโมเลกุล ที่เกาะอยูกับเกลือหรือสิ่งปนเปอนตางๆ” ทุกวันนี้ รอยละ ๖๐ ของน้ำทั่วโลกผานการกรอง เพื่อแยกเกลือออกเปนน้ำจืดโดยใชแผนเยื่อซึ่งผานการ พิสูจนแลววาชวยประหยัดพลังงานกวาการกลั่นดวย ความรอนถึง ๑๐ เทา แม็คคูลกลาววา “ไรอันและผมตองการทดลองดูวา เราจะสามารถนำกระบวนการเดียวกันนี้ มาใชในการ แยกโมเลกุลไฮโดรคารบอนที่ซับซอนอยางที่ใชใน กระบวนการผลิตพลาสติกไดหรือไม ดวยคำถามงายๆ วา ระบบรีเวิรส ออสโมซิสสามารถนำมาใชเพื่อลดการ ใชพลังงานอยางมหาศาลที่ในโรงงานปโตรเคมีไดไหม?”

แนวทางใหมนี้ ใชตัวกรองที่ระดับโมเลกุลแยก โมเลกุลขนาดเดียวกันโดยโมเลกุลที่จำเปนตองใชในการ ผลิตพลาสติกจะผานไปได สวนโมเลกุลที่ไมตองการ จะถูกนำกลับไปในกระบวนการผลิต กระบวนการแยก โมเลกุล เปนขั้นตอนที่สำคัญยิ่งในการผลิตพลาสติก ซึ่งปจจุบันตองอาศัยพลังงานปริมาณมาก อยางไรก็ตาม เนื่องจากการกรองตัวทำละลาย อินทรียแบบรีเวิรสออสโมซิสทำงานที่อุณหภูมิหอง วันหนึ่งจึงอาจมาแทนที่เทคโนโลยีการแยกในปจจุบัน ที่ตองใชความรอนในปริมาณมาก เปนทางเลือกที่จะ ชวยอนุรักษพลังงานไดมากยิ่งขึ้น และมีศักยภาพ ที่จะชวยลดปริมาณพลังงานที่ใชในกระบวนการผลิต พลาสติกไดอยางมหาศาล ความตองการใชสิ่งตางๆ อยางชิ้นสวนรถยนต วัสดุในครัวเรือน ผลิตภัณฑอิเล็กทรอนิกสและผลิตภัณฑ อื่นๆ ที่ทำจากพลาสติกและปโตรเคมี จะยังคงเติบโต ตอไปเปนแรงจูงใจใหอุตสาหกรรมปรับปรุงประสิทธิภาพ การผลิต ลดการใชพลังงานและการปลอยคารบอนได- ออกไซด ซึ่งจะชวยตอบสนองความตองการของตลาด ไดอยางมีความรับผิดชอบ

แบบจำลองการทำงานของเยื่อเมมเบรนคารบอนสังเคราะห ในการแยกโมเลกุลโครงสรางพาราไซลีน (กอนการบีบอัด)

[กด]

เยื่อเมมเบรนคารบอนสังเคราะห

สวนผสมไฮโดรคารบอน

โมเลกุลโครงสรางพาราไซลีน

แตคำตอบไมไดมางายๆ “เราทำการทดลองโดยใชแผนเยื่อที่ทำจากคารบอน แทนที่จะเปนแผนเยื่อที่ทำจากซีโอไลทซึ่งเปนเทคโนโลยี ล้ำสมัยในปจจุบัน” ไลฟลีกลาว “งานของเราแสดงให เห็นวาแผนเยื่อคารบอนใหผลลัพธที่ดีในการกรอง มากกวาถึง ๑๐ เทา และสามารถทำไดที่อุณหภูมิหอง ดวยวิธีนี้จึงลดความตองการใชพลังงานลง” การทดลองประสบความสำเร็จ แตยังมีสิ่งที่ทาทาย อยู “ขั้นตอนตอไปคือตองทำงานของเราในหองแล็บ ตอไป เพื่อทำความเขาใจเรื่องความคงตัวและความ ทนทานของแผนเยื่อ” แม็คคูลกลาว “ถาผลการทดลอง ยังเปนที่นาพอใจ เราก็จะทำการทดสอบโดยใชชุดสาธิต ที่มีขนาดใหญขึ้น” “ถาการทดลองคืบหนาในระดับเดียวกับแผนเยื่อ ที่ใชในการกรองน้ำ” ไลฟลีเสริม “เราก็อาจจะพบ เทคโนโลยีใหมที่จะสามารถทดแทนเทคโนโลยีแบบเดิม ในโรงงานปโตรเคมีไดในอีกสองสามทศวรรษขางหนา” หัวใจสำคัญของงานวิจัยที่กำลังดำเนินอยูนี้ คือ ความรวมมือระหวาง จอรเจีย เทค กับเอ็กซอนโมบิล ไลฟลีและแม็คคูลเปนตัวแทนที่สะทอนถึงความรวมมือ ดังกลาว ทั้งสองพบกันเมื่อไลฟลีเปนนักศึกษาระดับ บัณฑิตศึกษาเมื่อป ค.ศ. ๒๐๐๖ เขาทำงานวิจัยเกี่ยวกับ ความรวมมือที่กำลังรุดหนา

แผนเยื่อแมทริกซผสม (mixed-matrix membrane) ซึ่งไดรับทุนสนับสนุนจากเอ็กซอนโมบิล นี่คือจุดเริ่มตน ของความสัมพันธกับมหาวิทยาลัยที่ขยายตัวออกไป อยางกวางขวาง กอใหเกิดสิทธิบัตรมากมาย และงาน วิจัยจำนวนมากที่มีการตีพิมพเผยแพรตลอด ๑๐ ป ที่ผานมา การศึกษาเบื้องตนเกี่ยวกับแผนเยื่อแมทริกซผสม คอยๆ พัฒนาสูงานวิจัยเรื่องการดักจับคารบอน และนำไปสูงานดานการแยกและการกรอง เมื่อไลฟลี กลับมาที่ จอรเจีย เทค ในตำแหนงศาสตราจารยใน ป ค.ศ.๒๐๑๓ แม็คคูลมองเห็นโอกาสที่จะทำงาน รวมกันอีกครั้ง เพื่อคนหาเทคโนโลยีในการแยกที่ใช พลังงานอยางมีประสิทธิภาพมากขึ้น ชั่วเวลาไมถึง สองป ทั้งคูทำใหเกิดความกาวหนาครั้งใหญ และความ สัมพันธที่ไปไกลยิ่งกวาเรื่องของคนสองคน “ความรวมมือกับมหาวิทยาลัยชั้นนำตางๆ อยาง จอรเจีย เทค ชวยใหเอ็กซอนโมบิลเขาใจอยางลึกซึ้ง ในงานวิจัยทางวิชาการที่สามารถนำไปปรับใชใน อุตสาหกรรมได” แม็คคูลกลาว “และจอรเจีย เทคก็ไดรับประโยชนจากความเปน ผูนำในอุตสาหกรรมและประสบการณของเอ็กซอนโมบิล” ไลฟลีเสริม “แนวคิดก็คือใชประโยชนจากงานวิจัยของเรา เพื่อหาทางออกตางๆ เกี่ยวกับพลังงาน”

เมื่อมีการบีบอัดโมเลกุลโครงสราง พาราไซลีนจะผาน เยื่อเมมเบรนคารบอนสังเคราะหเขาไปไดที่อุณหภูมิหอง

เยื่อเมมเบรนคารบอนสังเคราะห

สวนผสมไฮโดรคารบอน

โมเลกุลโครงสรางพาราไซลีน

Contributing to Society

Science Caravan: A fun way of learning In many cases, children can learn while playing. So is this time. Children from many schools in Buri Ram province are giggling and chuckling while learning from exhibitions and activities provided by the National Science Museum’s Science Caravan. The Science Caravan is one of NSM’s many programs that Esso (Thailand) Public Company Limited has supported to enhance science learning for children countrywide.

เด็กๆ ใหความสนใจ กับนิทรรศการ เคลื่อนที่

บริษัท เอสโซฯ ไดมอบเงินสนับสนุน “คาราวาน วิทยาศาสตร” ซึ่งจะนำนิทรรศการและชุดการทดลอง วิทยาศาสตรเคลื่อนที่ รวมถึงการแสดงทางวิทยาศาสตร ไปจัดแสดงตามโรงเรียนในพื้นที่หางไกลทั่วประเทศ โดมฉายภาพยนตรวิทยาศาสตร ที่เด็กๆ สามารถสัมผัส ประสบการณการชมภาพยนตรในโดมวิทยาศาสตร ทองฟาจำลองที่พิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ นิตยสาร อพวช. ที่ตีพิมพบทความวิทยาศาสตรนาสนใจ นารู เชน คอลัมนเรียนรูเรื่องวิทยผานภาพยนตร กระจายไปยังโรงเรียนทั่วประเทศ และการสนับสนุน การอบรมสัมมนาครูวิทยาศาสตรจากทั่วไทย โดยเฉพาะ การใหความรูเกี่ยวกับแนวโนมพลังงานสูอนาคต เพื่อให ครูที่เขารวมสามารถขยายองคความรูดังกลาวไปสู เยาวชนได

บอยครั้งที่การเลนสนุกทำใหเราไดเรียนรู ครั้งนี้ ก็เชนกัน เสียงหัวเราะของเด็กๆ ดังจนทำใหผูใหญตอง ยิ้มตาม ขณะที่พวกเขาไดทดลอง ไดเลนสนุก ไดเรียนรู กับกิจกรรมวิทยาศาสตรนอกหองเรียน ที่องคการ พิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ (อพวช.) รวมกับ บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) เดินทาง นำ “คาราวานวิทยาศาสตร” ไปใหเด็กๆ ไดเรียนรูถึง โรงเรียนอนุบาลบุรีรัมย จังหวัดบุรีรัมย ซึ่งเปนหนึ่ง ในกิจกรรมสรางสรรคการเรียนรูวิทยาศาสตรนอก หองเรียนสำหรับเยาวชนทั่วไทย

“ที่จริงแลววิทยาศาสตรอยูรอบตัวเรา นอกจาก การเรียนตามหลักสูตรทั่วไปแลว ที่อพวช. เราตั้งใจ เปลี่ยนเรื่องยากๆ ใหเขาใจงาย จับตองได และเผยแพร ความรูเหลานั้นไปสูเยาวชนทั่วประเทศ รวมถึงขยาย โอกาสใหเด็กๆ ที่อยูหางไกลไดมีโอกาสเขาถึงสื่อการ เรียนรูดานวิทยาศาสตรอยางทั่วถึงและเทาเทียมกัน” คุณสาคร ชนะไพฑูรย รักษาการผูอำนวยการ องคการ พิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติกลาว คุณมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล กรรมการและผูจัดการ ฝายกิจกรรมองคกรและรัฐกิจสัมพันธ บริษัท เอสโซฯ เสริมวา “เปนเวลากวา ๕ ปแลวที่เอสโซไดรวมมือกับ อพวช. ในการสนับสนุนการศึกษาทางวิทยาศาสตร อยางตอเนื่องเพราะเรามีพันธกิจที่สอดคลองกันที่จะ สงเสริมการเรียนรูวิทยาศาสตรเราเชื่อวาการศึกษา วิทยาศาสตรในเชิงสรางสรรค ไมวาในรูปแบบใด จะชวย จูงใจใหเยาวชนหันมาสนใจดานวิทยาศาสตรไดเปน อยางดี ความรูเหลานี้เปนปจจัยขับเคลื่อนสำคัญเปน รากฐานที่ดีที่สามารถสรางความแตกตางใหกับตัว เยาวชนเอง และชวยเพิ่มขีดความสามารถในการแขงขัน ของประเทศไดในระยะยาว”

บอรดใหความรู เปนสวนหนึ่งของ คาราวาน วิทยาศาสตร

เสียงหัวเราะ ที่เกิดจาก การไดทดลอง

รถคาราวาน วิทยาศาสตร นำนิทรรศการสนุกๆ ไปใหเด็กๆ ในที่หางไกล

เด็กๆ สนุก กับการเรียนรู วิทยาศาสตร นอกหองเรียน

เงินสวนหนึ่ง นำไปจัดซื้อ อุปกรณการแพทย ใหโรงพยาบาล

นอกจากนี้ บริษัท เอสโซฯ ยังเล็งเห็นถึงความ สำคัญของการกระจายโอกาสทางการศึกษาไปสูชุมชน ตางๆ ทั่วประเทศ คณะผูบริหาร นำโดย คุณยอดพงศ สุตธรรม กรรมการและผูจัดการการตลาดขายปลีก คุณมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล คุณจิรัฐิ วงษศิริ นายก สโมสรพนักงานเอสโซ พรอมดวย คุณชุมชนิตร จิตตหมั่น รองประธานบริษัทเอ็กซอนโมบิล เอ็กซโพล- เรชั่น แอนด โพรดักชั่น โคราช อิงค ไดพาคณะสโมสร พนักงานเอสโซ ผูบริหารสถานีบริการน้ำมันเอสโซ ทั่วประเทศ และพันธมิตรทางธุรกิจ จัดโครงการ ‘เอสโซเติมรอยยิ้ม’ ที่ภาคอีสาน เพื่อขยายโอกาสทาง การศึกษาใหกับนักเรียนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คุณยอดพงศ เปดเผยวา “ในปนี้ ทุกภาคสวน ไดรวมมือรวมใจกันระดมทุนไดสูงถึงกวา ๒,๗๐๐,๐๐๐ บาท โดยนอกจากจะนำเงินสวนหนึ่งไปจัดซื้อเครื่อง ตรวจคลื่นไฟฟาหัวใจ ใหแกโรงพยาบาลน้ำพอง และ เครื่องชวยหายใจรวมถึงอุปกรณการแพทยที่จำเปน ใหแกโรงพยาบาลศูนยขอนแกน ในจังหวัดขอนแกนแลว ยังไดแบงมามอบทุนการศึกษาจำนวน ๕๘๐ ทุน ทุนละ ๓,๐๐๐ บาท รวม ๑,๗๔๐,๐๐๐ บาท ใหกับเด็กๆ ทั่วภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ซึ่งเด็กๆ ที่ไดรับการ คัดเลือก ลวนมีผลการเรียนและความประพฤติที่ดี แตขาดแคลนทุนทรัพย เราหวังวาทุนการศึกษาที่ไดรับไป จะชวยใหนักเรียนมีขวัญกำลังใจที่จะพัฒนาศักยภาพ ของตนตอไป” คุณอิศรา สุนทรวิภาต ที่ปรึกษาฝายกิจกรรม องคกรและรัฐกิจสัมพันธ กลาวเสริมวา “กิจกรรม CSR เปนแนวนโยบายหลักของเอสโซที่รวมกับหลายฝาย ทั้งพนักงาน คูคา พันธมิตรทางธุรกิจ ใหมีสวนรวมและ ทำกิจกรรมอยางมีความสุข ตรงกับความตองการของ ชุมชน ทั้งดานสุขภาพอนามัย และการศึกษาระดับ ทองถิ่น” กิจกรรมในวันนั้นจบลงดวยเสียงหัวเราะของเด็กๆ และใบหนาเปอนยิ้มของผูใหญ

สวนหนึ่งของ เด็กๆ ที่ไดรับ ทุนการศึกษา

พนักงานเอสโซ และบริษัทในเครือ เอ็กซอนโมบิลในประเทศไทย รวมกันมอบทุนการศึกษา

ใหกับนักเรียนในภาค ตะวันออกเฉียงเหนือ

เอสโซสนับสนุน “คาราวาน วิทยาศาสตร”

เด็กๆ กำลัง ทดลอง เลนสนุก และเรียนรู กับวิทยศาสตร นอกหองเรียน

มอบ เครื่องชวยหายใจ และเครื่องมือแพทย

เตรียมพรอม รวมสนุกกับกิจกรรม วิทยาศาสตร นอกหองเรียน

คุณมงคลนิมิตร กับนองๆ ที่รวมกิจกรรม

Exploring

Juno spacecraft unlocks Jupiter's secrets The National Aeronautics and Space Administration (NASA) successfully put Juno spacecraft into the orbit of the planet Jupiter on July 5, after it was launched from Cape Canaveral Air Force on August 5, 2011. With its suite of science instruments, Juno will investigate the existence of a solid planetary core, map Jupiter's intense magnetic field, measure the amount of water and ammonia in the deep atmosphere, and observe the planet's auroras. In short, Juno will let us take a giant step forward in our understanding of how giant planets form and the role these titans played in putting together the rest of the solar system.

กับภารกิจ

ไขความลับดาวพฤหัสบดี

»¹Ñ´´Ò àÅÔÈÅéÓÍÓä¾

เมื่อวันที่ ๔ กรกฎาคม ที่ผานมา ยานอวกาศจูโน (Juno ยอมาจาก Jupiter Near-polar Orbiter) ของ องคการนาซา (ชื่อเต็มวา องคการบริหารการบินและ อวกาศแหงชาติ - National Aeronautics and Space Administration - NASA) ประสบความสำเร็จในการ เจาะเขาสูวงโคจร (aerobrake) ของดาวพฤหัสบดี นับเปน ‘วันประวัติศาสตร’ ที่สำคัญอีกวันหนึ่งของ ตำนานพิชิตอวกาศของชาวโลก และเปนขาวใหญ เผยแพรไปทั่วโลก องคการนาซาถายทอดสดเหตุการณนี้ทางเว็บไซต ตั้งแตเวลาระหวาง ๒๒.๓๐ น. ของวันจันทรที่ ๔ กรกฎาคม ตามเวลาในสหรัฐฯ จนถึงเวลา ๐๐.๓๐ น. ของวันที่ ๕ กรกฎาคม ๒๕๕๙ โดย ยานอวกาศจูโน เริ่มจุดระเบิดเครื่องยนตเพื่อลดความเร็วลงในจังหวะที่ จะเขาสูวงโคจรของดาวพฤหัสบดีเมื่อเวลา ๒๓.๑๘ น. และใชเวลาในกระบวนการนี้ทั้งหมดราว ๓๕ นาที ยานอวกาศจูโน ประสบความสำเร็จในการเจาะเขา สูวงโคจรของดาวพฤหัสบดีสำเร็จเรียบรอยเมื่อเวลา ๒๓.๕๕ น. ยังความปลาบปลื้มยินดียิ่งแกทีมงานที่เฝา จับตามองการทำงานของ ยานอวกาศจูโน อยู ณ ศูนยบัญชาการที่ Jet Propulsion Laboratory (JPL) ในเมือง Pasadena มลรัฐแคลิฟอรเนีย

ทีมงาน ยินดีกับ ความสำเร็จ

จูโน ใชเวลาเดินทางจากโลกถึงดาวพฤหัสบดี เปนเวลาประมาณ ๕ ป โดยไดทะยานขึ้นจากผิวโลก บนปลายจรวด Atlas 5 จากฐานปลอยจรวดกองทัพ อากาศสหรัฐฯ ที่ Cape Canaveral มลรัฐฟลอริดา เมื่อวันที่ ๕ สิงหาคม ๒๕๕๔ และเดินทางรวมระยะทาง ประมาณ ๒,๘๐๐ ลานกิโลเมตร สูดาวพฤหัสบดี โดย ความเร็วของการเดินทางของจูโน มีความผันแปร ตามวงโคจรในแตละชวง ซึ่งเปนผลลัพธของกำลังของ ยานจูโน บวกกับอิทธิพลจากแรงโนมถวงและแรงดีด ของโลก และของดาวพฤหัสบดี คำนวณและนำวิถี โดยผูเชี่ยวชาญดาน navigator โดยเฉพาะ

ภาพแรก จากจูโน

ดาวพฤหัสบดี

ดาวพฤหัสบดีเปนดาวเคราะหดวงที่ ๕ และเปน ดวงที่ใหญที่สุดในระบบสุริยะจักรวาลของเรา มนุษยเรา รูจักดาวพฤหัสบดีมานานนับพันปแลว นับแตสมัย สุเมเรียน (Sumerian) และบาบิโลเนียน (Babylonians) เทพปกรณัมของกรีก-โรมัน ไดตั้งชื่อดาวดวงนี้วา Jupiter เปนชื่อของเทพเจาผูเปนใหญยิ่งพระองคหนึ่ง กาลิเลโอ กาลิเลอี นักดาราศาสตรคนสำคัญใน ยุคกลางของยุโรป ไดใชกลองโทรทรรศนสองมองดาว ดวงนี้ และสังเกตเห็นดาวจันทรใหญของดาวพฤหัสบดี ๔ ดวง ซึ่งตอมา ดาวจันทรใหญสี่ดวงนี้ เปนที่รูจักกัน ในนามของ Galilean Moons มีชื่อวา Europa, IO, Ganymede และ Callisto ในเวลาตอมา ไดมีการคนพบ ดาวจันทรบริวารดาวพฤหัสบดีอีกเปนจำนวนมากถึง ๖๗ ดวง นักดาราศาสตรในรุนตอมา สองกลองมองเห็น ‘จุดแดงใหญ’ บนดาวพฤหัสบดี และลงความเห็นกันวา จุดแดงใหญนี้ คือ พายุหมุนของแกส ซึ่งหมุนวนอยู ตลอดกาลนาน จึงเชื่อกันวา ดาวพฤหัสบดีนั้น เปนดาว ที่ประกอบดวยแกส ที่มีลักษณะปรากฏเหมือนของเหลว ที่เลื่อนไหลอยูตลอดเวลา และมีสนามแมเหล็กพลังสูง มาก และคลื่นอื่นๆ อีกมากมาย ที่สงกระแสออกมา ตลอดเวลา ภาระหนาที่หลักขอหนึ่งของยานสำรวจจูโน ที่กำลังเขาวงโคจรของดาวพฤหัสบดีอยู ณ เวลานี้ ก็คือ การหาคำตอบใหไดวา ดาวพฤหัสบดีมีแกนที่เปนของแข็ง อยูบางไหม และประกอบดวยธาตุอะไรบาง ‘จูโน’ เทพีผูมุงคนหาความจริงของเทพ จูปเตอร นักวิทยาการอวกาศผูวางแผนสรางยานสำรวจจูโน ชางมีจินตนาการที่หยั่งลึกถึงรากแหงสรรพวิชาความรู พวกเขาใหชื่อยานสำรวจตัวนี้วา จูโน ซึ่งตามเทพปกรณัม นั้น จูโน คือเทพีผูเปนคูครองของเทพจูปเตอร ผูมีความ สามารถในการลวงความลับของสามีผูเจาชูเปนอยางยิ่ง เทพจูปเตอรนั้น ไดบันดาลหมอกควันหนาขึ้นบดบัง พฤติกรรมความเจาชูของตนเอง แตเทพีจูโนก็สามารถ จับผิดเทพจูปเตอรไดเสมอทุกครั้งไป การใหชื่อยาน สำรวจครั้งนี้วา จูโน จึงสะทอนความมุงมาดปรารถนา ของคณะทำงานที่จะคนหา ความลับ ที่ดาวพฤหัสบดี เก็บซอนไวนั่นเอง

ความพยายามขององคการนาซาในการสำรวจ ดาวพฤหัสบดีนั้น เริ่มตนมาหลายสิบปแลว นับแตการ สงยาน Pioneer 10 ไปบินโฉบ (flyby) ดาวพฤหัสบดี เมื่อป ค.ศ. ๑๙๗๒ ทั้งยังเคยสงยานอวกาศชื่อ Galileo ไปสำรวจอยางใกลชิด โดยไดเขาสูวงโคจรของดาว พฤหัสบดีเปนครั้งแรก ระหวางป ค.ศ. ๑๙๙๕-๒๐๐๓ และไดบินโฉบดวงจันทรในกลุมกาลิเลียนทั้ง ๔ ดวง และดาวจันทรนอกกลุมนี้อีกดวงหนึ่งดวย ทั้งยังไดสง ยานขนาดเล็กเขาไปในชั้นบรรยากาศของดาวพฤหัสบดี

จูโน จึงเปนผลลัพธของการจัดหายานสำรวจ ดาวพฤหัสบดีตัวใหมแทนที่ยานกาลิเลโอ ที่มีการใช เทคโนโลยีใหมลาสุด เริ่มดวยการใชพลังงานแสงอาทิตย เปนพลังงานในการทำงานของทุกระบบภายในยาน กอนหนานี้ การสำรวจอวกาศ โดยเฉพาะอวกาศใน ภาคสวนที่เรียกวา outer space คือ นับแตดาวโลก ออกไปดานทายของสุริยะจักรวาล จะใชพลังงานจาก ความรอนที่ไดจากการสลายตัวของสารกัมมันตภาพรังสี (Radioisotopic Thermo Generator – RTG) แตความ ผิดพลาดของการสงยานอวกาศบางครั้ง กอใหเกิด ความตระหนกในหมูชาวโลก เมื่อยานที่ใชสารกัมมันต- ภาพรังสีสรางพลังงานปอนยานนั้นทำงานผิดพลาด และตองตกกลับมายังพื้นผิวโลก องคการนาซาจึง พยายามพัฒนาเทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย ยาน สำรวจจูโน นับเปนยานพลังงานแสงอาทิตยที่ออกไป สำรวจอวกาศภาคนอกที่ไกลที่สุดเทาที่มนุษยชาติ สามารถทำไดในขณะนี้ แผงรับพลังงานแสงอาทิตย (Solar Arrays) ของ ยานจูโน นั้นมีขนาดใหญมหึมารวม ๓ แผง แตละแผง มีพื้นที่รับแสงอาทิตย ๖๐ ตารางเมตร หากตั้งอยูที่โลก แผงโซลาเซลลทั้งสามแผงนี้ สามารถผลิตไฟฟาไดถึง ๑๔,๐๐๐ วัตต แตเมื่อไปอยูไกลถึงดาวพฤหัสบดี ที่หางจากโลกไป ๒,๘๐๐ ลานกิโลเมตร จะผลิตไฟฟา ไดเพียง ๔๘๖ วัตตเทานั้น ดังนั้น ชุดอุปกรณตางๆ ที่ยานจูโนนำไปใชงาน จึงตองเปนชุดอุปกรณประหยัด ไฟและมีประสิทธิภาพสูงทั้งสิ้น ขณะเดียวกัน วงโคจร ของยานจูโนรอบดาวพฤหัสบดี ก็กำหนดไวที่เพียงขั้ว หัวทายของดาวพฤหัสบดีเทานั้น ดังนั้น ยานจูโนจะ ไดรับแสงอาทิตยตลอดเวลา ไมมีจังหวะใดที่ยานนี้จะ โคจรเขาสูเงามืดของดาวพฤหัสบดีไฟฟาที่ผลิตขึ้นจาก แผงโซลารของยาน จะถูกเก็บไวที่แบตเตอรี่ที่ทำจาก แรลิเทียม ภารกิจหลักของยานสำรวจจูโน คือ การเก็บขอมูล ตางๆ เทาที่สามารถจะเก็บมาไดจากดาวพฤหัสบดี เปนตนวา ภาพวีดีโอที่เก็บภาพตลอดเวลา สำรวจการ มีอยูของน้ำและแอมโมเนียในชั้นบรรยากาศของดาว ตรวจสอบรัศมีจากธาตุไฮโดรเจนอิออน ตรวจนับแกส มีเทน และฟอสไฟน วัดความเขมของสนามแมเหล็ก ที่มีเข็มทิศนำทาง เก็บขอมูลเกี่ยวกับมวลและแรงโนมถวง ของดาว ตรวจวัดพลังงานของอนุภาคที่มีประจุ ตรวจวัด คลื่นวิทยุ ฯลฯ ขอมูลทั้งหมดที่จูโนสงมา จะไดรับการ

แผงโซลาเซลล บนปกหนึ่ง ของจูโน

ไดลึก ๑๕๐ กิโลเมตร แตยานลูกลำนี้ มีโอกาสสงขอมูล อยูไดเพียง ๑ ชั่วโมง แลวก็ตองยอยยับลงดวยแรงกดดัน อันมหาศาล บวกกับอุณหภูมิที่แปรผันอยางแรงราย ในชั้นบรรยากาศของดาวพฤหัสบดี ตัวยานแมกาลิเลโอ เอง ก็ถึงจุดจบในแบบเดียวกัน คือ ดำดิ่งเขาสูดาวพฤหัส- บดีและถูกฉีกทำลายไป

จารึกขอความ ที่เปนลายมือของ กาลิเลโอ กาลิเลอี

ของฝากจากโลก สิ่งที่เดินทางไปดาวพฤหัสบดีพรอมกับ ยานอวกาศ จูโนครั้งนี้ นอกเหนือจากเครื่องมือทางวิทยาศาสตรแลว ยังมี ‘ของที่ระลึก’ อีกสองอยางติดไปดวย ไดแก แผน อลูมิเนียมขนาด ๕.๑ คูณ ๗.๑ เซนติเมตร จารึกขอความ ที่เปนลายมือของ กาลิเลโอ กาลิเลอี ที่เขียนไวเมื่อ เดือนมกราคม ค.ศ. ๑๖๑๐ ถึงขอสังเกตของเขาตอ ดวงจันทรของดาวพฤหัสบดี ซึ่งองคการอวกาศอิตาเลียน เปนผูจัดทำมาให สวนของที่ระลึกจากมนุษยโลกอีก อยางหนึ่งก็คือ ตุกตาเลโกขนาดเล็ก ๓ ตัว ซึ่งแทนตัว เทพจูปเตอร เทพีจูโน และกาลิเลโอ โดยเทพีจูโนนั้น ถือแวนขยายอยูในมือ เพื่อสองหาความจริง เทพจูปเตอร ถือลูกแกวประกายฟา สวนกาลิเลโอนั้น ถือกลอง โทรทรรศนแหงศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ ไวในมือ ตุกตาเลโก ทั้งสามตัวนี้หาไดทำจากพลาสติกที่งายตอการยอยสลาย ไม หากแตทำขึ้นจากแรอลูมิเนียมที่ผูบริหารโครงการ จูโนตั้งความหวังไววา มันจะมีความทนทานสามารถสถิต เสถียรอยูบนดาวพฤหัสบดีผูยิ่งใหญไดตลอดกาลนาน

ตุกตาเลโก ขนาดเล็ก ๓ ตัว

ประมวลเพื่อใหนักวิทยาศาสตรในโครงงานนี้ทำความ รูจักกับดาวพฤหัสบดีใหละเอียดชัดขึ้น พวกเขาเชื่อวา องคความรูที่จะประมวลไดจากดาวพฤหัสบดีสามารถไข ปริศนากำเนิดระบบสุริยะได สำหรับวิถีโคจรของ จูโน นั้น หลังจากที่เขาสู วงโคจรของดาวพฤหัสบดีสำเร็จ เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม แลว จูโน จะทำวงโคจรรอบ ๕๓ วัน จำนวนสองครั้ง และในวันที่ ๑๙ ตุลาคม ๒๕๕๙ จูโน จะจุดระเบิด เพื่อลดความเร็วของการโคจรอีกครั้งหนึ่ง เพื่อเปลี่ยนวิถี โคจรสูการโคจรรอบขั้วเหนือและขั้วใตของดาวพฤหัสบดี เปนวงรี รอบละ ๑๔ วัน จูโนไดรับการกำหนดใหทำการ โคจรที่ขั้วดาวพฤหัสบดีทั้งหมดรวม ๓๗ ครั้ง ในชวงเวลา นาน ๒๐ เดือน เมื่อเสร็จสิ้นภารกิจในเดือนกุมภาพันธ ป ๒๕๖๑ จูโน ก็จะเดินทางเขาสูดาวพฤหัสบดีเพื่อจะ สลายตัวไปในบรรยากาศความกดดันของดาวพฤหัสบดี เปนการรวมเทพี จูโน เขากับ เทพจูปเตอร ชั่วกาล- ปาวสานติ์

‘ลัดดา โชควาณิชยพงษ’ วิศวกรไฟฟาหญิงไทยผูนำทีมออกแบบระบบสื่อสาร โครงการปลอยจรวดนำในโครงการจูโน

๒๕๑๗ หลังจากเรียนจบ ก็ไปตั้งหลักปกฐานหางานทำ ที่มลรัฐแคลิฟอรเนีย ทำงานทางดานการออกแบบ อุปกรณอิเล็กทรอนิกสที่ใชในเครื่องบินอยูกวา ๑๐ ป กอนจะไดเขารวมงานกับ JPL เมื่อป ๒๕๓๒ มาจนถึง ปจจุบัน นับเปนทีมงานผูรวมบุกเบิกพัฒนา network design ของระบบสื่อสารขามจักรวาลมาแลวหลายตอ หลายโครงการ คุณลัดดาเปดเผยวา ขณะนี้ เธอกำลังพัฒนา โครงสรางพื้นฐานของระบบสื่อสารของยานอวกาศ ตัวใหม ที่มีชื่อวา Europa ซึ่งจะมีภารกิจหลักไปสำรวจ ดวงจันทรดวงใหญดวงหนึ่งของดาวพฤหัสบดี ที่มีชื่อ เดียวกัน คือ Europa โดยยานลำนั้น จะขึ้นสูหวงอวกาศ ในป ๒๕๖๓ หลังจากที่ จูโน เสร็จสิ้นภาระกิจในตนป ๒๕๖๑ “ยูโรปา มีขนาดใกลเคียงกับโลกเรา และมีลักษณะ ทางกายภาพที่ใกลเคียงกับโลกมาก เปนความหวังของ มนุษยชาติที่พยายามหาคำตอบวา มีสิ่งมีชีวิตที่ดาวอื่น นอกเหนือจากโลกของเราหรือไม” คุณลัดดากลาว เปดเผยถึงงานในหนาที่อันสำคัญยิ่ง คุณลัดดากลาวในที่สุดวา จากขอมูลและภาพ ที่เคยไดจากยานกาลิเลโอ นักวิทยาศาสตรสันนิษฐานวา มีมหาสมุทรขนาดมหึมาอยูใตผิวน้ำแข็งของ Europa และหากที่ใดมีน้ำ ที่นั่นยอมเปนไปไดที่จะมีสิ่งมีชีวิตอยู โลกของเราก็จะไมเปนเพียงหนึ่งเดียว (unique) ในสุริย- จักรวาลที่มีสิ่งมีชีวิต คงไมนานเกินรอที่เราชาวโลกจะไดประจักษวา เรามีเพื่อนตางดาว เราไมไดอยูอยางเดียวดายอีกตอไป

การบริหารจัดการโครงการจูโนนั้น ประกอบขึ้น ดวย ๓ หนวยงานหลัก ไดแก Southwest Research Institute ในเมือง San Antonio ในมลรัฐเท็กซัส Jet Propulsion Laboratory (JPL) ของมหาวิทยาลัย California Institute of Technology (Caltech) ในเมือง Pasedona มลรัฐแคลิฟอรเนีย และบริษัท Lockheed Martin Corporation ทำหนาที่พัฒนาและจัดสรางยาน ลำนี้ขึ้น นอกจากนี้แลว นาซายังไดรับความรวมมือ จากอีกหลายองคกรทั้งในสหรัฐฯ เองและในยุโรป ในการรวมวิเคราะหวิจัยขอมูลที่จะไดรับกลับมาจาก ยานจูโนดวย หนึ่งในวิศวกรไฟฟาแหง JPL ผูนำทีมออกแบบ โครงสรางทั้งหมดของระบบสื่อสารทางไกล ที่เรียกวา Wide Area Network (WAN) ที่ใชติดตอในยานอวกาศ จูโน ระหวางประกอบยานทดสอบและชวงสงจรวด ทะยานขึ้นสูอวกาศ คือ คุณลัดดา โชควาณิชยพงษ หรือ คุณ Ada Sann สุภาพสตรีจากประเทศไทยที่ไป ตั้งหลักแหลงอยูในสหรัฐอเมริกาเมื่อกวา ๔๐ ปที่แลว คุณลัดดาไดเดินทางไปยัง Kenedy Space Center ภายในฐานปลอยจรวด Cape Canaveral ที่ฟลอริดา เพื่อติดตั้งระบบคอมพิวเตอรและเน็ตเวิรคของ ATLO (Assembly Test and Launch Operation) เมื่อวันที่ ๔ สิงหาคม ๒๕๕๔ เพียง ๑ วันกอนวันปลอยจรวด Atlas 5 ที่นำ ยานจูโน ไปสงในหวงอวกาศ คุณลัดดา เปนบัณฑิตสาขาวิศวกรรมไฟฟา จาก จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย แลวเดินทางไปเรียนตอ ปริญญาโทสาขาเดียวกันที่มหาวิทยาลัยฮาวาย เมื่อป

History & Culture

Prasat Pueai Noi of Upper–Northeastern Influenced by Khmer art of Khleang, Baphuon and Angkor Wat styles, Prasart Pueai Noi in Khon Kaen reflected Hindu’s cosmos through its architectural and landscape. The Hindu temple was estimated to be built in the 16th-17th Buddhist centuries, considered as the biggest temple in the upper-northeastern region.

ทิพยสถาน

ÍÃØ³ÈÑ¡´Ôì ¡Ôè§Á³Õ

ปรา งคเกาปนเปอยแพ สาท สั่งเทพพิษณุ เปอย โคนพายพายุ นอย ขากมนอมเกลา

อิฐผุ

สถิตยเฝา ถึงวิ-บัติเฮย

สยบแพอิฐหินฯ (สวนหนึ่งจากบทกวี “เปอยนอย” โดย วิโรฒ ศรีสุโร เขียนเมื่อเดือนตุลาคม ๒๕๓๓) “ปราสาทหิน” เปนชื่อเรียกอาคารศาสนสถาน ประเภทหนึ่ง ซึ่งเปนสิ่งกอสรางเนื่องในอิทธิพลของ ศิลปะขอมหรือเขมร ในดินแดนไทยไดพบหลักฐาน อาคารลักษณะดังกลาวมาตั้งแตพุทธศตวรรษที่ ๑๒ ถึงพุทธศตวรรษที่ ๑๘ โดยมักพบปราสาทหินจำนวน มากในพื้นที่ภาคอีสานและภาคตะวันออกของประเทศ ที่มีอาณาเขตติดตอกับอาณาจักรเขมรโบราณ ปราสาท หินเหลานี้สรางขึ้นเพื่อสมมุติเปนทิพยสถานที่อัญเชิญ เหลาเทพเจา และทิพยบุคคลมาสถิตอยู ซึ่งจะกอใหเกิด ความเปนสิริมงคลกับผูกราบไหวเคารพบูชา รวมถึงเปน มงคลกับอาณาบริเวณอันเปนที่ตั้งของศาสนสถานแหง นั้นๆ

ปราสาทเปอยนอย มุมมองดาน ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ

หมูปราสาทประธาน ที่ปราสาทเปอยนอย (ดานหนา)

แผนผังโดยรวมของปราสาทเปอยนอยประกอบ ดวยปราสาทอิฐบนฐานหินศิลาแลง ๓ หลัง เปน ประธานหลักของเทวสถาน นอกจากนี้ยังมีอาคาร ขนาดเล็กที่เรียกกันทั่วไปวาวิหารหรือบรรณาลัย ๑ หลัง อยูที่มุมดานทิศตะวันออกเฉียงใต อาคารทั้งหมดมี กำแพงกอดวยศิลาแลงลอมรอบเอาไวในกรอบรูป สี่เหลี่ยมผืนผา โดยมีประตูซุมทางเขารูปกากบาทที่ เรียกกันวา “โคปุระ” อยูที่กึ่งกลางของกำแพง ๒ ดาน คือ ทางทิศตะวันออกและทิศตะวันตก เพื่อใชเปนทาง เขาสูตัวปราสาท ภายนอกกำแพงศิลาแลงมีสระน้ำ โบราณรูปตัวยู ๒ สระ ลอมรอบอีกชั้นหนึ่ง โดยเวน ชองทางเดินไวในแนวตรงกับประตูซุมหนาและหลัง นอกจากนี้ ที่ลานดานหนา (ทิศตะวันออก) นอกกำแพง และสระน้ำ มีฐานอาคารที่เรียกวา “ชาลาเอกมุข” กอดวยศิลาแลงเพื่อกั้นขอบเขตทางดานหนาอีก ๑ ชั้น สวนภายนอกสุด ซึ่งปจจุบันมีแนวถนนกั้นเอาไวมีบาราย (สระน้ำขนาดใหญ) ที่เรียกกันวา “สระวงษ” อีก ๑ สระ

“ปราสาทเปอยนอย” เปนชื่อเรียกปราสาทหิน แหงหนึ่งที่ตั้งอยูในจังหวัดขอนแกน ปราสาทหลังนี้ มีแผนผังและองคประกอบทางสถาปตยกรรมที่รังสรรค ขึ้นอยางงดงามและถูกตองตามกฎเกณฑของชางโบราณ และยังถือเปนปราสาทหินที่มีอาณาบริเวณกวางใหญ ที่สุดในเขตภูมิภาคอีสานตอนบนอีกดวย ปราสาทเปอยนอย ตั้งอยูที่บริเวณบานหัวขัว ตำบลเปอยนอย อำเภอเปอยนอย จังหวัดขอนแกน โดยอยูหางจากตัวอำเภอเปอยนอยไปทางทิศเหนือ ไมถึง ๑ กิโลเมตร ดานหนาของปราสาทติดกับทางหลวง หมายเลข ๒๒๙๗ ซึ่งเปนเสนทางติดตอระหวางอำเภอ เปอยนอยกับอำเภอบานไผ ปราสาทแหงนี้บางทาน ภูมิสถานที่ตั้งของปราสาทเปอยนอย เรียกกันวา “ธาตุกูทอง” ตามชื่อวัดที่ตั้งอยูดานขาง อยางไรก็ตาม ทั้งชื่อปราสาทเปอยนอยและธาตุกูทอง ลวนเปนชื่อที่เรียกกันโดยผูคนในชั้นหลังทั้งสิ้น เนื่องจากชื่อที่แทจริงของปราสาทเขมรนั้น สวนใหญ จะทราบไดก็จากจารึกที่มีอายุรวมสมัยกับตัวปราสาท แตเราไมพบขอความในจารึกที่กลาวถึงชื่อของปราสาท แหงนี้แตอยางใด

หนาบันดานหลัง บรรณาลัย สลักภาพ อุมามเหศวร

ทับหลังสลักภาพ นารายณบรรทมสินธ ที่ปราสาทประธาน องคกลาง

เทวสถานทิพยวิมานแหงทวยเทพ กลุมปราสาทประธานที่เปนศูนยกลางของเทวสถาน แหงนี้ ประกอบดวยปราสาทอิฐ ๓ หลัง ตั้งอยูบนฐาน ศิลาแลงเดียวกัน หันหนาไปทางทิศตะวันออก โดย ปราสาทหลังกลางมีขนาดใหญกวาปราสาทบริวารทั้ง สองขางเล็กนอย สำหรับรูปทรงของปราสาททั้ง ๓ หลัง มีลักษณะคลายกัน คือมีแผนผังเปนรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ยอมุม มีประตูทางเขาอยูทางทิศตะวันออกเพียงประตู เดียว สวนที่เหลืออีก ๓ ดานเปนประตูหลอก การกอสรางใชอิฐเปนวัสดุในสวนของผนังอาคาร และใชหินทรายเปนวัสดุสำหรับกอสรางในตำแหนง ที่ตองรับน้ำหนักของอาคารและบริเวณที่ตองการแกะ สลักลวดลายตางๆ สภาพในปจจุบันของกลุมปราสาททั้ง ๓ หลัง คงเหลือเฉพาะสวนฐานและเรือนธาตุที่ทำเปนหอง สี่เหลี่ยมเทานั้น สำหรับเรือนยอดหรือเครื่องบนขึ้นไป ไมพบหลักฐานเพียงพอที่จะบูรณะขึ้นไปไดอยางแนชัด แตพอจะสันนิษฐานไดวาคงกอเหลื่อมเปนชั้นๆ ซอน ลดขึ้นไปอยางที่เรียกกันวา “ชั้นเชิงบาตร” โดยมีปราสาท จำลองประดับที่มุมของเรือนยอดและสวนบนสุดคงเปน ยอดรูปดอกบัว

จากแผนผังที่ไดกลาวมาแลวสะทอนใหเห็นถึง การจำลองคติสัญลักษณของจักรวาลที่ถายทอดผาน งานสถาปตยกรรมไดเปนอยางดี โดยที่กลุมปราสาท ประธานชั้นในสุดนั้น ชางผูออกแบบคงตั้งใจใหหมายถึง เขาพระสุเมรุ ซึ่งถือเปนศูนยกลางหรือแกนจักรวาล (Cosmic Axis) อันเปนที่ประทับขององคเทพเจาสูงสุด ถัดออกมาซึ่งเปนกำแพงและสระน้ำลอมรอบนั้น นาจะมีความหมายถึงกำแพงจักรวาล หรือทิวเขาบริวาร และหวงมหาสมุทรอันกวางใหญที่ลอมรอบเขาพระสุเมรุ เอาไว ตามคติทางศาสนาที่นับถือกันอยูในครั้งนั้น กรณีนี้อาจสังเกตเพิ่มเติมไดจากการเตรียมพื้นที่ของ สิ่งกอสรางใหมีระดับความสูงตางกัน ไลระดับจาก ภายนอกเขาสูภายใน โดยปราสาทประธานนั้นอยูสูง กวาสิ่งกอสรางอื่นๆ การออกแบบสถาปตยกรรมเชนนี้ สอใหเห็นถึงแนวความคิดเกี่ยวกับการสรางศาสนสถาน ในลักษณะของภูเขาอันเปนที่สถิตยของเทพเจาหรือ ที่เรียกกันวา “ศาสนบรรพต” อยางแทจริง ดวยเหตุนี้ ปราสาทเปอยนอย จึงเปนเสมือนวิมานซึ่งเทพเจาสูงสุด ไดลงมาสถิตอยู ตามความหมายของการจำลองจักรวาล นั่นเอง

บรรณาลัย ของปราสาท เปอยนอย

ปราสาทประธาน เปนปราสาทอิฐรูป สี่เหลี่ยมจัตุรัสยอมุม ขนาดกวางยาวประมาณ ๗.๕ x ๗.๕ เมตร บริเวณที่กรอบประตูดานหนา (ทิศตะวันออก) ไดพบจารึกอักษรขอมโบราณภาษา สันสกฤตสลักอยู ๔ บรรทัด เนื้อความกลาวถึงชื่อของ มุนีสุวันตยะ และพระฤษีไวศัมปยะรวมไปถึงการกอสราง และพิธีบูชายัญ ซึ่งผูเชี่ยวชาญดานอักษรโบราณ ไดกำหนดอายุโดยการเปรียบเทียบตัวอักษรไววานาจะ มีอายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๗ ทับหลังเหนือกรอบประตูที่อยูดานหนาของ ปราสาทประธาน (ทิศตะวันออก) นับเปนงานประติมา- กรรมที่มีความงดงามชิ้นหนึ่งของปราสาทแหงนี้ โดยชางฝมือไดสลักเปนรูปนารายณบรรทมอยูเหนือ พระยาอนันตนาคราช ซึ่งภาพนี้มีชื่อเรียกกันอีกชื่อหนึ่ง วา “วิษณุอนันตศายิน” องคพระนารายณมี ๔ กร โดยพระองคยกพระกรขวาบนขึ้นยันพระเศียร สวน พระกรที่เหลือทรงถือศาสตราวุธสำคัญไดแก คทา สังข กอนดิน (ภู) หรือ จักร ไวในพระหัตถ และมี พระนางลักษมี (ชายา) นั่งประคองพระชงฆของพระองค เอาไว นอกจากนี้ที่บริเวณพระนาภีของพระนารายณ มีดอกบัวผุดขึ้นมาโดยบนดอกบัวมีพระพรหม ๔ กร ประทับนั่งอยู คติการสรางรูปเชนนี้ แสดงถึงความเชื่อ ของศาสนาฮินดู เมื่อครั้งสิ้นสุดกัลปหลังจากโลกถูก ทำลายลงแลว พระนารายณจะทรงเขาบรรทมใน เกษียรสมุทร เพื่อใหกำเนิดพระพรหมซึ่งจะไดทรงสราง โลก และสรรพสิ่งตางๆ ขึ้นใหมอีกครั้งหนึ่ง หนาบันทางดานหนาเหนือทับหลับรูปนารายณ บรรทมสินธุ มีสภาพชำรุดตรงสวนกลาง แตพอสังเกต ไดวาสลักเปนภาพหนากาลหรือกีรติมุขที่มีรูปสิงห นั่งอยูทางดานขางลายหนากาล ทำเปนรูปหนาสัตว ในเทพนิยายที่มีกำเนิดจากพระอิศวร แตมีเฉพาะ ใบหนาเนื่องจากไดกลืนกินตัวของตนเองเขาไปและ ที่เรียกกันวาหนากาลก็หมายถึงเวลา เพราะเวลาเปน ผูกลืนกินทุกสิ่งทุกอยาง กีรติมุขหรือหนากาลนั้นถือวา เปนผูเฝาเทวาลัยและคอยกลืนกินความชั่วไมใหเขาไป สูภายในศาสนสถาน สำหรับหนาบันดานหลังของ ปราสาทประธานสลักเปนภาพเทพนั่งชันเขาอยูใน ซุมเรือนแกวเหนือหนากาลซึ่งกำลังคายลายพรรณ พฤกษาที่มีปลายมวนเขาดานในทั้งสองขาง

บรรณาลัย: หอเก็บคัมภีรของศาสนสถาน บริเวณมุมดานทิศตะวันออกเฉียงใตของกลุม ปราสาทประธาน มีอาคารรูปสี่เหลี่ยมผืนผา ๑ หลัง กอดวยศิลาแลงมีขนาดกวาง ๕ เมตร ยาว ๑๑ เมตร ลักษณะของอาคารเปนหองสี่เหลี่ยมมีประตูทางเขา อยูดานทิศตะวันตก (หันเขาหากลุมปราสาทประธาน) ดานหนาทำเปนมุขยื่นออกมา ๑ หอง สวนผนังดานขาง ตอนบนของอาคารทำเปนชองระบายอากาศหรือ หนาตางที่มีลูกกรงศิลาประดับอยูผนังละ ๓ ชอง อาคารลักษณะเชนนี้พบอยูเสมอในศาสนสถานของเขมร และเรียกกันทั่วไปวาบรรณาลัย (หอเก็บคัมภีร) หรือวิหาร สิ่งที่ควรชมของบรรณาลัยหลังนี้ก็คือ ทับหลัง รูปครุฑนั่งชันเขา กางปกแตไมมีแขนอยูเหนือหนากาล ซึ่งติดตั้งอยูเหนือกรอบประตูทางเขา (ทิศตะวันตก) และทับหลังรูปหงส ๒ ตัว ที่กางปกชูคอเขาหากัน เหนือกรอบประตูชั้นในของบรรณาลัย สวนทับหลัง ดานหลังของบรรณาลัย (ทิศตะวันออก) แกะสลักเปน รูปเทพนั่งชันเขาถือพระขรรคอยูในซุมเรือนแกวเหนือ หนากาล ทับหลังชิ้นนี้มีลายแกะสลักที่คมชัด และถือ เปนทับหลังที่มีความงดงามโดดเดนชิ้นหนึ่งของ ปราสาทเปอยนอย หนาบันดานหลังของบรรณาลัย ก็ถือเปนงาน ศิลปกรรมที่มีความงามสมบูรณทั้งในดานความเชื่อ และฝมือการแกะสลัก โดยชางไดสลักเปนรูปของ พระอิศวรและพระนางอุมา (ชายา) ประทับนั่งอยูบน หลังโคนนทิ ภาพเชนนี้เรียกกันวา “อุมามเหศวร”

แบบคลัง ในขณะเดียวกันรูปครุฑที่มีปกแตไมมีแขนนั้น จัดเปนศิลปะแบบบาปวนอยางแทจริง สำหรับอิทธิพล ของศิลปะแบบนครวัด อาจดูไดจากเครื่องทรงของ พระนารายณ หรือลวดลายขื่อปลอมใตหนาบันที่โคปุระ การผสมผสานศิลปะเหลานี้ ปรากฏอยูในหลายๆ ตำแหนงของตัวปราสาท ดวยเหตุผลดังที่กลาวมาแลว เมื่อพิจารณาประกอบ กับการกำหนดอายุโดยการเปรียบเทียบตัวอักษรและ รูปทรงสถาปตยกรรมที่ปรากฎ อาจสามารถกำหนด อายุโบราณสถานแหงนี้ไดวา คงกอสรางขึ้นราวพุทธ ศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ ในศิลปะเขมรแบบ บาปวน-นครวัด และสรางขึ้นเพื่อใชเปนเทวสถานเนื่องในศาสนาฮินดู อันเปนศาสนาที่นับถือกันในเขมรในชวงระยะเวลานั้น

เปนการแสดงใหเห็นถึงคติการนับถือพระอิศวร ซึ่งเปน เทพผูยิ่งใหญองคหนึ่งของศาสนาฮินดูไดเปนอยางดี ในการขุดแตงบรรณาลัย เมื่อป พ.ศ. ๒๕๓๓ ไดคนพบแทงหินรูปสี่เหลี่ยมผืนผาสลักภาพเทพ ๙ องค ชิ้นหนึ่ง (แตแทงหินที่พบนี้มีภาพเทพ ๑ องคชำรุดหัก หายไป) จากการศึกษาเปรียบเทียบพบวา ภาพเทพ ดังกลาวเปนรูปเทพพระเคราะห ๔ องค และเทพผูรักษา ทิศ ๕ องคอยูตรงกลาง สำหรับหนาที่ของแทงหินรูป เทพนี้ คงมิใชเปนแผนทับหลัง เนื่องจากบริเวณขอบ ดานบนไดสลักเปนรูปดอกบัว สันนิษฐานวาอาจใช ประโยชนสำหรับการแกบน หรือการสักการะบูชาเทพ ตางๆ กอนการประกอบพิธีกรรมที่สำคัญ แทงหิน ดังกลาวปจจุบันเก็บรักษาไวที่วัดธาตุกูทอง ที่ตั้งอยูทาง ดานขางของปราสาทเปอยนอย รูปแบบศิลปะและอายุสมัย จากการพิจารณารูปแบบศิลปะที่ปรากฏในปราสาท เปอยนอยโดยรวมแลว พบวาเปนการผสมผสานกัน ระหวางศิลปะเขมรแบบคลัง Khleang (พ.ศ.๑๕๐๕- ๑๕๕๐) ศิลปะบาปวน Baphuon (พ.ศ.๑๕๕๐-๑๖๒๐) และก็มีรองรอยของงานศิลปะแบบนครวัด Ankor Wat (พ.ศ.๑๖๔๐-๑๗๑๕) ผสมอยูดวย ดังเชนตัวอยางจาก แผนทับหลังรูปครุฑนั่งดานหนาบรรณาลัย ซึ่งทับหลัง แผนนี้ แมแสดงภาพหนากาลตรงกลางกำลังคายทอน พวงมาลัยออกมาทั้งสองขางแตก็มีลายอุบะมาแบงอยู ที่เสี้ยวของทอนพวงมาลัย อันแสดงใหเห็นถึงศิลปะ

อางอิง ๑. ศาสตราจารย หมอมเจา สุภัทรดิศ ดิศกุล, ศิลปะขอม , กรุงเทพ : โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, ๒๕๓๙ ๒. ศาสตราจารย หมอมเจา สุภัทรดิศ ดิศกุล, “ของดีในจังหวัดขอนแกน” ศิลปวัฒนธรรม ปที่ ๑๘ ฉบับที่ ๑๒ ตุลาคม ๒๕๔๐, หนา ๗๐-๗๕ ๓. รุงโรจน ธรรมรุงเรือง, ปราสาทขอมในดินแดนไทย , กรุงเทพ : สำนักพิมพมติชน, ๒๕๔๘ ๔. สำนักงานโบราณคดีและพิพิธภัณฑสถานแหงชาติที่ ๗ ขอนแกน, สมบัติศิลปบนแผนดินอีสาน , ขอนแกน : หจก.ขอนแกนการพิมพ, ๒๕๔๐ ๕. อรุณศักดิ์ กิ่งมณี, ทิพยนิยายจากปราสาทหิน , กรุงเทพ : สำนักพิมพเมืองโบราณ, ๒๕๕๕

Prateep Paritas

โครงการมหกรรมสุขภาพ นครแหลมฉบัง ครั้งที่ ๓

ชุมชน – โรงกลั่นเอสโซศรีราชา ...สานสัมพันธ ปนน้ำใจ

โครงการมาชวย ... ดวยรัก ครั้งที่ ๑๐

ดร.อดิศักดิ์ แจงกมลกุลชัย กรรมการ และผูจัดการโรงกลั่นน้ำมัน บริษัท เอสโซฯ มอบเงินสนับสนุนจำนวน ๑๔๕,๐๐๐ บาท ใหแก อาจารยวีรภัทร สงวนทรัพย ผูอำนวยการโรงเรียนวัดแหลมฉบัง พรอมทั้ง นำพนักงาน สมาชิกครอบครัว และนักศึกษา ฝกงานโครงการ Esso Challenge รวม ๑๕๐ คน มารวมกันสรางสนามเด็กเลนเพื่อการ เรียนรูตามแนวคิด Brain-Based Learning (BBL) ภายใตโครงการ “มาชวย..ดวยรัก” ครั้งที่ 10 ซึ่งนับเปนโครงการที่เปดโอกาส ใหพนักงาน และครอบครัวที่มีจิตอาสา มารวมกันใชเวลาวางชวงวันหยุดทำกิจกรรม ดีๆ เพื่อสังคม ตามแนวนโยบายการดำเนิน ธุรกิจของบริษัทเพื่อการพัฒนาชุมชนอยาง ยั่งยืน

โรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชา บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) จัด โครงการเสริมสรางศักยภาพความเปนผูนำ ประจำป ๒๕๕๙ ใหกับคณะกรรมการชุมชน ๑๐ ชุมชนรอบโรงกลั่นฯ ในปนี้ ดร.อดิศักดิ์ แจงกมลกุลชัย กรรมการและผูจัดการโรงกลั่น น้ำมัน บริษัท เอสโซฯ นำทีมผูบริหาร บอกเลาใหชุมชนรับทราบถึงการดำเนินงาน ในภาพรวมของโรงกลั่นฯ, ระบบความ ปลอดภัย, การดูแลจัดการดานสิ่งแวดลอม และกิจกรรมเพื่อสังคม ตลอดจนรางวัล ความสำเร็จตางๆ ในดานความปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดลอมที่โรงกลั่นฯ ไดรับในชวงปที่ผานมา เพื่อสรางความมั่นใจ และความเขาใจอันดีระหวาง โรงกลั่นฯ และชุมชนเพื่อนบาน นอกจากนี้โรงกลั่นฯ และคณะกรรมการ ชุมชนยังไดรวมกัน “ปนน้ำใจ” ดวยการ บริจาคเครื่องคอมพิวเตอร และสนับสนุน งบประมาณในการพัฒนาอาคารใหกับ โรงเรียนบานซับน้ำเย็น อ.ปากชอง จ.นคร- ราชสีมา อีกดวย นับวาเปนกิจกรรมที่ครบรส ทีเดียว ทั้งอิ่มบุญกับการให อิ่มเอมกับ ความสุขสนุกสนาน และอิ่มใจกับความรัก ความสัมพันธอันดีระหวางชุมชน-โรงกลั่นฯ ที่มีใหกันเสมอมา

กิจกรรมเพื่อสุขภาพ กับโครงการ มหกรรมสุขภาพนครแหลมฉบัง ครั้งที่ ๓ ภายใตแนวคิดเกๆ วา สรางสุขเพื่อแม ในปนี้ โรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชาได สนับสนุนซุมนวดแผนไทย บริการแก ประชาชนทั่วไป โครงการนี้ จัดขึ้นเปน ประจำทุกป เพื่อสรางเสริมสุขภาพอันดี ของประชาชนในเขตพื้นที่เทศบาลนคร แหลมฉบัง ภายในงานประกอบดวย นิทรรศการนวัตกรรมดานสุขภาพ และการ ออกหนวยใหบริการดานสุขภาพตางๆ จากหนวยงานทั้งภาครัฐ และภาคเอกชน ที่มีจุดมุงหมายเดียวกัน คือเพื่อรวมเปน สวนหนึ่งในการดูแลสุขภาพของชาว เทศบาลนครแหลมฉบัง

เอสโซจับมือองคการพิพิธภัณฑ วิทยาศาสตรแหงชาติ หนุนการศึกษา วิทยาศาสตรนอกหองเรียน นายมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล กรรมการ และผูจัดการฝายกิจกรรมองคกรและรัฐกิจ- สัมพันธ บริษัท เอสโซฯ มอบเงินสนับสนุน ๑,๙๐๐,๐๐๐ บาท ใหแก นายสาคร ชนะไพฑูรย รักษาการผูอำนวยการองคการ พิพิธภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ เพื่อสงเสริม การดำเนินงานและจัดกิจกรรมเปดโอกาส การเรียนรูวิทยาศาสตรนอกหองเรียนสำหรับ เยาวชน การสนับสนุนดังกลาวประกอบดวย “คาราวานวิทยาศาสตร” ซึ่งจะนำนิทรรศการ และชุดการทดลองวิทยาศาสตรเคลื่อนที่ รวมถึงการแสดงทางวิทยาศาสตร ไปจัดแสดง ตามโรงเรียนในพื้นที่หางไกลทั่วประเทศ, โดมฉายภาพยนตรวิทยาศาสตร ที่เด็กๆ สามารถสัมผัสประสบการณการชมภาพยนตร ในโดมวิทยาศาสตรทองฟาจำลอง ที่พิพิธ- ภัณฑวิทยาศาสตรแหงชาติ, นิตยสาร อพวช. ที่ตีพิมพบทความวิทยาศาสตรนาสนใจนารู เชน คอลัมนเรียนรูเรื่องวิทยผานภาพยนตร กระจายไปยังโรงเรียนทั่วประเทศ และการ สนับสนุนการอบรมสัมมนาครูวิทยาศาสตร จากทั่วไทย โดยเฉพาะการใหความรูเกี่ยวกับ แนวโนมพลังงานสูอนาคต เพื่อใหครูที่เขารวม สามารถขยายองคความรูดังกลาวไปสูเยาวชน ได

บริจาคอุปกรณการเรียน และอุปกรณ กีฬา พรอมสรางรอยยิ้มใหนองๆ โรงเรียนวัดสบกเขียว จ. นครนายก นายชัชวาลย หงษเจริญไทย ผูจัดการ คลังน้ำมันเอสโซลำลูกกา บริษัท เอสโซฯ รวมกับเพื่อนพนักงานหนวยงานปฏิบัติการ น้ำมันเชื้อเพลิงประเทศไทย ประจำคลัง น้ำมันลำลูกกาและศรีราชา มอบอุปกรณ การศึกษาและอุปกรณกีฬา รวมทั้งเลี้ยง อาหารกลางวันแกนองๆ โรงเรียนวัด สบกเขียว จ. นครนายก ในโอกาสนี้ เพื่อนพนักงานหนวยงาน ปฏิบัติการน้ำมันเชื้อเพลิงประเทศไทย ไดรวมกันจัดกิจกรรมตางๆ เพื่อสรางรอยยิ้ม ใหแกนองๆ

พิธีมอบเกียรติบัตรแกนักศึกษาฝกงาน ในโครงการเอสโซชาเลนจ

นายนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานกรรมการ และกรรมการผูจัดการ บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) เปนประธาน ในพิธีมอบเกียรติบัตรแกนักศึกษาฝกงาน ในโครงการเอสโซชาเลนจ ๒๙ คน ที่หอง ประชุมชั้น ๙ อาคารมาลีนนท ในชวง ๑๐ สัปดาหที่ผานมา นองๆ เอสโซชาเลนจ ไดรวมทำงานและทำโปรเจกต ตางๆ ในหนวยงงานหลากหลายของบริษัทฯ รวมทั้งไดรวมกิจกรรมปรับปรุงสนามเด็กเลน ใหกับโรงเรียนวัดแหลมฉบัง และรวมกิจกรรม กับฝายการตลาดขายปลีก และฝายผลิตภัณฑ หลอลื่น การเยี่ยมชมการดำเนินงานสถานี โทรทัศนชอง ๓ กิจกรรมพัฒนาศักยภาพและ เสริมสรางความเปนผูนำ

Prateep Paritas

เอสโซ ตอนรับ เอ็มเอ็มเอส ศูนยรถยนตครบวงจร ณ สถานีบริการ น้ำมันเอสโซ ลำลูกกา คลอง ๖ นายยอดพงศ สุตธรรม กรรมการและ ผูจัดการการตลาดขายปลีก บริษัท เอสโซฯ (ที่ ๓ จากขวา) รวมแสดงความยินดีกับ นายธีรเดช ไชยวรรณ กรรมการผูจัดการ (ที่ ๔ จากซาย) และนายสุดเขต จันทรเฉลี่ย ผูจัดการทั่วไป บริษัท มาสเตอร มอเตอร เซอรวิสเซส (ประเทศไทย) จำกัด (ที่ ๒ จากขวา) ในพิธีเปดศูนยบริการรถยนต ครบวงจร MMS - Bosch Car Service ณ สถานีบริการน้ำมันเอสโซ ลำลูกกา คลอง ๖ จ.ปทุมธานี นายยอดพงศ กลาวถึงความรวมมือ ดังกลาววา “บริษัทฯ ผนึกกำลังกับพันธมิตร ที่หลากหลาย เพื่อใหลูกคาที่แวะเวียนมาที่ สถานีบริการของเรา ไดรับความสะดวก สบาย ซึ่งนอกจากจะมี รานกาแฟ ราน อาหาร รานสะดวกซื้อแลว เรายังมี ศูนยบริการรถยนตที่ไดมาตรฐานระดับ สากลอยาง MMS - Bosch Car Service ซึ่งไดเปดตัวในสถานีบริการน้ำมันของ เอสโซเปนสาขาที่ ๓ แลว และมีแผนที่จะ ขยายสาขาอยางตอเนื่อง เพื่อรองรับ ความตองการของลูกคาใหไดมากที่สุด”

บรรยายเรื่องแนวโนมพลังงานและ จรรยาบรรณของวิศวกรแกนิสิต วิศวกรรมศาสตร จุฬาฯ ดร.บวรศักดิ์ วาณิชยกุล ที่ปรึกษาความ ปลอดภัย อาชีวอนามัย และสิ่งแวดลอม ประจำเอเชีย-แปซิฟก บริษัท เอ็กซอนโมบิล จำกัด บรรยายเรื่อง แนวโนมพลังงานและ จรรยาบรรณของวิศวกร แกนิสิตวิศวกรรม- ศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ประมาณ ๘๐ คน เมื่อเร็วๆ นี้ นอกจากนี้ ดร.บวรศักดิ์ ไดไปบรรยาย เรื่องแนวทางการบริหาร แผนการชวยชีวิต ฉุกเฉินขั้นพื้นฐาน (Basic Life Support) และโครงการติดตั้งและบริหารเครื่องชวยฟน คืนคลื่นหัวใจดวยไฟฟาแบบอัตโนมัติ (Automated External Defibrillator หรือ AED) ของบริษัทในเครือเอ็กซอนโมบิลในประเทศ- ไทย ในงานวันการชวยชีวิตแหงชาติ ครั้งที่ ๑ ณ หอประชุมนิมิตบุตร โดยมีผูรวมในงาน ดังกลาวประมาณ ๕๐๐ คน

เอสโซเติมรอยยิ้มเพิ่มโอกาสทางการ ศึกษาใหกับนักเรียนในภาคอีสาน บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) รวมกับ ผูบริหารสถานีบริการน้ำมัน เอสโซ พันธมิตรทางธุรกิจและสโมสรพนักงาน เอสโซ มอบทุนการศึกษาใหกับนักเรียนที่ ขาดแคลนทุนทรัพย ๕๘๐ คน และจัดกิจกรรม คาราวานวิทยาศาสตรเพื่อเพิ่มโอกาสการ เรียนรู ณ จังหวัดบุรีรัมย ซึ่งเปนสวนหนึ่งของ โครงการเพื่อสังคม เอสโซเติมรอยยิ้ม ใหกับ ภาคอีสาน นายยอดพงศ สุตธรรม (ที่ ๖ จากซาย แถวยืน) กรรมการและผูจัดการการตลาด ขายปลีก นายมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล (ที่ ๘ จากซาย แถวยืน) กรรมการและผูจัดการฝาย กิจกรรมองคกรและรัฐกิจสัมพันธ และ นายจิรัฐิ วงษศิริ (ที่ ๙ จากซาย แถวยืน) นายกสโมสรพนักงานเอสโซนำคณะฯ มอบทุนการศึกษามูลคารวม ๑,๗๔๐,๐๐๐ บาท และนำกิจกรรม “คาราวานวิทยาศาสตร” มาจัดแสดงในงาน เพื่อเพิ่มโอกาสทางการ ศึกษาใหกับนักเรียนในภาคตะวันออกเฉียง เหนือ

Recent Updates

บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) บริษัทชั้นนำดาน ปโตรเลียมและปโตรเคมี แสดงนวัตกรรมเพื่อความยั่งยืนทาง พลังงานและสิ่งแวดลอมลาสุดที่งาน Asean Sustainable Energy Week 2016 พรอมเปดตัว “โมบิล ปกาซัส™605 อัลตรา 40” (Mobil Pegasus™ 605 Ultra 40) น้ำมันเครื่องสูตรที่คิดคนมาเพื่อ เพิ่มประสิทธิภาพของเครื่องยนตประเภทที่ใชพลังงานจาก กาซชีวมวลและกาซฝงกลบพรอมทั้งแนะนำ “โมบิล เอสเอชซี ปกาซัส™30” (Mobil SHC Pegasus™30) และ “โมบิล เซิรฟ ” (Mobil Serv ) ที่เปนระบบวิเคราะหเครื่องยนตอัจฉริยะลาสุด SM SM

โมบิล ปกาซัส™605 อัลตรา 40 มีสมรรถนะที่อาจชวยยืดระยะเวลาในการเปลี่ยนถายเปนสองเทา และไดรับการออกแบบมาเพื่อให สอดคลองกับการเพิ่มขึ้นขององคกรที่เลือกผลิตพลังงานจากเชื้อเพลิงประเภทกาซฝงกลบและกาซชีวมวลโดยน้ำมันเครื่องชนิดใหมนี้ ชวยควบคุมการเกิดคราบเขมาและคารบอนภายในเครื่องยนต พรอมพัฒนาใหสามารถแกไขขอจำกัดของเครื่องยนตที่ตองใชพลังงานจาก กาซฝงกลบและกาซชีวมวล รวมถึงมีสมรรถนะในการปองกันการสึกกรอนและการครูดกรอนไดเปนอยางดี นอกจากนี้ โมบิล ปกาซัส™ 605 อัลตรา 40 ยังไดรับอนุญาตใหใชกับเครื่องยนตมาตรฐานแบรนด Jenbacher และ Waukesha จาก GE ดวย

Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36