Quarter 3/2014

ที่ บริ ษั ท เอสโซ ฯ เป นผู อุ ปถั มภ การผลิ ต โดยเริ่ มตั้ งแต ป ๒๕๐๕ ป จจุ บั น ฟ ล ม-ภาพยนตร ชุ ดนี้ ทั้ งหมด อยู ใน ความดู แลรั กษาของหอภาพยนตร ฯ และด วยเหตุ นี้ เอง หอภาพยนตร ฯ จึ งได จั ดรายการภาพยนตร สนทนา ในครั้ งนี้ ขึ้ น เพื่ อรำลึ กและเป นการฉลองวาระครบรอบ ๓๐ ป ของหอภาพยนตร ฯ ๕๐ ป ของภาพยนตร สารคดี ‘มรดกของไทย’ และ ๑๒๐ ป ของการดำเนิ นธุ รกิ จของ เอสโซ ในประเทศไทยขึ้ น คุ ณพรนิ ต วิ รยศิ ริ ผู เป นบุ ตรชายของ คุ ณสมบู รณ วิ รยศิ ริ ช างภาพ หรื อที่ สมั ยนั้ นเรี ยกกั นว า ช างกล อง เล าถึ งความหลั งครั้ งที่ ตนยั งเป น ‘เด็ กขากล อง’ เดิ นตาม ผู เป นบิ ดา จนได เรี ยนรู มุ มกล อง การจั ดภาพ จั งหวะ การถ ายทำ การใช ชั ตเตอร และการแสดงหน ากล องไป โดยปริ ยาย จนได แสดงฝ มื อเป นช างกล องเองในเวลา ต อมา ภาพยนตร สารคดี ชุ ดนี้ ถ ายทำด วยฟ ล มขนาด ๑๖ มม. การผลิ ตภาพยนตร สารคดี ในยุ คนั้ น ผู รั บผิ ดชอบ หลั กคื อ ช างกล องนั่ นเอง คุ ณสมบู รณ ช างกล องคนแรก นั้ น มี ความได เปรี ยบ ทั้ งในการคั ดเลื อกเรื่ อง การค น ข อมู ล การสำรวจสถานที่ ถ ายทำ และเขี ยนบทบรรยาย จากการที่ เคยทำงานเป นผู สื่ อข าวและเป นนั กเขี ยน มาก อน ขั้ นตอนของการผลิ ต เริ่ มจากการถ ายทำให ได ภาพมาก อน แล วจึ งทำบทบรรยายตามในภายหลั ง ที มถ ายทำมี เพี ยง ๔-๕ คน ประกอบด วย ช างกล อง ผู กำกั บ ผู ช วยฯ เด็ กขากล อง ฯลฯ กั บกล องเพี ยง ๑ ตั ว ใช การบรรยายสดขณะออกอากาศ มี การประกอบ เพลง โดยการวางแผ นเสี ยงหน าห องพากย และอาศั ย เพี ยงสั ญญาณมื อเท านั้ น ผู บรรยายภาพยนตร ซึ่ งเป น ที่ รู จั กกั นดี ในขณะนั้ น คื อ คุ ณมานิ ตย รั กสุ วรรณ ผู ที่ ในเวลาต อมาเป นผู บรรยายกี ฬาคนสำคั ญของวงการ โทรทั ศน ไทย การออกไปสำรวจสถานที่ ถ ายทำล วงหน า สร าง ความประทั บใจให คุ ณพรนิ ตอยู หลายครั้ ง ที่ ประทั บใจ มากที่ สุ ด คื อคราวไปถ ายทำที่ สวนโมกขพลาราม ซึ่ งในสมั ยนั้ น ยั งไม มี ถนนหนทางต องใช จั กรยานยนต และพั กแรมอยู ในสวนโมกข อั นร มรื่ นนั่ นเอง ก อนชมภาพยนตร สารคดี ชุ ดมรดกของไทย เรื่ อง ‘หลุ มศพที่ ลื อไซต ’ ซึ่ งสร างขึ้ นในป ๒๕๐๕ และได รั บ การขึ้ นทะเบี ยนเป นมรดกชาติ เมื่ อ ป ๒๕๕๖ คุ ณพรนิ ตฯ กล าวว า “ต องขอบคุ ณ เอสโซ ที่ ทำให คนไทยได รู ว า ประเทศไทยนั้ น มี อะไรดี อยู ที่ ไหนบ าง” หลั งชมภาพยนตร จบ ผู ช วยศาสตราจารย สุ วรรณา

(จากซ ายไปขวา) คุ ณสั ณห ชั ย โชติ รสเศรณี ผู ดำเนิ นรายการ “ภาพยนตร สนทนา” คุ ณอภิ ชน รั ตนาภายน และคุ ณพรนิ ต วิ รยศิ ริ

เกรี ยงไกรเพ็ ชร วิ ทยากรอี กท านหนึ่ ง ได เข ามาร วม วงสนทนาด วย โดยให ความเห็ นในฐานะของผู ชมว า เสน ห ของรายการภาพยนตร สารคดี ชุ ดมรดกไทยนี้ มี รอบตั ว นั บตั้ งแต ความตื่ นเต นที่ ได ดู ได เห็ น ในสิ่ งที่ ไม เคยคิ ดว าจะได เห็ น เป นภาพสดๆ ที่ เป นธรรมชาติ เสน ห ประการถั ดไป คื อ ความหลากหลาย ที่ รายการ พาไปพบเห็ นสิ่ งน าสนใจ โดยส วนตั ว ท านเองยั งเคย ชื่ นชมว า ‘ทำไมเอสโซ ใจดี จั ง ยอมเอาสตางค มาทำให เราได ดู ของอย างนี้ ’ สำหรั บด านความนิ ยม ท านให ความเห็ นว า สามารถจะดู ได จากคำวิ จารณ หากมี การวิ จารณ ถึ ง เสมอๆ แสดงว ารายการนั้ นอยู ในความสนใจของผู ชม แม การเขี ยนบทก็ มี เนื้ อหาน าสนใจ ชวนติ ดตาม ทั้ งยั ง มี ความชั ดเจน การบรรยาย ก็ ไม เยิ่ นเย อจนเหมื อนเป น นวนิ ยาย และผู บรรยายเองก็ ทำหน าที่ ได ดี มาก อ านบท ได เหมื อนกั บพู ดให ฟ ง ในลั กษณะของบุ คคลที่ ๒ เล าให บุ คคลที่ ๓ ฟ ง โดยไม มี คำว า ‘ผม’ หลุ ดปากออกมาเลย หากผู ชมก็ รู สึ กได ว าพู ดกั บตน และสั มผั สได ถึ งความ ใกล ชิ ดสนิ ทสนม เช น การใช สรรพนามผู ชมว า ‘คุ ณที่ รั ก’ นั้ น ทำให รู สึ กว า ผู บรรยายคุ ยกั บผู ชม และการบรรยาย อย างเป นธรรมชาติ นี้ เอง ถื อเป นเสน ห อี กอย างหนึ่ ง ของรายการ ผู ช วยศาสตราจารย สุ วรรณา ยั งได กล าว สนั บสนุ นความเห็ นของคุ ณพรนิ ต ในเรื่ องของช างกล อง ด วยว า เป นคนที่ มี อิ ทธิ พลอย างมากกั บผู ชม เพราะคน ที่ ถื อกล องอยู ในมื อ คงจะมี ความรู สึ กไม แตกต างกั น นั กว า เมื่ อตนได พบได เห็ นอะไร ก็ อยากจะถ ายทอด อยากให คนอื่ นได เห็ นสิ่ งนั้ นอย างตนด วย