Quarter 1/2015

ฮก ลก ซิ่ว

ลายสิบสามหาง เปนตึกสิบสามหางในเมือง กวางตุง อาคารนี้มิไดมีสิบสามหองแตอยางใดแตเปน ตึกที่โดดเดนในสมัยนั้น เพราะเปนอาคารสามชั้น แตกตางจากอาคารอื่นในสมัยนั้นมักมีเพียงชั้นเดียว ลายฮก ลก ซิ่ว เปนลายที่มีความหมายถึงสิ่ง ปรารถนา ๓ ประการของมนุษย วาสนา โชคลาภ อายุ ยั่งยืน ใชสัญลักษณ ฮก แทนดวยรูปขุนนาง ลก แทนดวย รูปเศรษฐี และ ซิ่ว แทนดวยคนชรา นอกจากนี้ยังมีการ นำเอารูปธรรมชาติ ตนไม ผลไม สัตว ในพระราชนิพนธ ร.๕ ทรงพระราชนิพนธวาดวยลายจีนที่เขียนในกระเบื้อง กังไส ทรงอธิบายถึงรูปลักษณของ ฮก ลก ซิ่ว ที่แฝงมา ในลวดลายตางๆ เชน ฮก ลก ซิ่ว รูปมนุษย เปน ขุนนาง เศรษฐี ชายชรา รูปตนไม เปน พุดตาน เบญจมาศ สน รูปสัตว เปน คางคาว กวางดาว นกดำ รูปผลไม เปน สมมือ ทับทิม ทอ ลายฮก ลก ซิ่ว บางครั้งมีการเขียนฮก เปนมนุษย ลก เปนตนไม ซิ่ว เปนผลไม ในรูปเดียวกันก็มี ลายอยุธยา เปนลายไทยที่วาดเปนรูปบานเรือน วัดวาอารามในกรุงศรีอยุธยา เชน หมูบานริมน้ำ วัง วัดวาอาราม มีเสาธงรูปชาง รูปเรือวิ่งไปมารอบๆ เกาะ สั่งเขามาโดยหางโปจูลี่กี่ และมีอักษรจีนวา ตาเฉิง แปลวา เมืองใหญ ลายวังจันทรเกษม เปนลายวังหลวง เปนวังสมัย ร.๔ วังจันทรเกษมใชรูปแบบมาจากพระบรมมหาราชวัง มีภาพพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท เปนปราสาทจตุรมุข ยอดมณฑป

คนโทน้ำลายสิบสามหาง

ลายเขาวังเพชรบุรี นำเขามาโดยหางโปจูลี่กี่ เขียนเปนภาพพระตำหนักและทิวทัศนเขาวังเพชรบุรี มีทั้งที่เปนชุดน้ำชาจีน ประกอบดวยถวยชงชาใหญ กับถวยตวง ๔ ใบ กาน้ำชาทรงมะตูม ถวยน้ำเย็นปาก บาน กระโถน ชุดลายจักรี เปนชุดลายสีและลายน้ำทอง เปนชุด ที่ ร.๕ ทรงสั่งทำเปนพิเศษ ที่ฝาถวยทุกชิ้นจะมีตราจักรี เปนตราสัญลักษณของราชวงศจักรีเปนชุดน้ำชาที่ทรงสั่ง มาจากประเทศฝรั่งเศส ป พ.ศ.๒๓๔๐ กอนที่ทรงสั่งทำ ชุด จปร.จากจีนเพียงปเดียว ชุดจักรีทรงสั่งทำมาสอง ขนาด ชุดขนาดมาตรฐานสำหรับพระราชทานแกเจานาย ชั้นผูใหญ กับชุดเล็กกวาธรรมดาเรียกวา ชุดเจาฟา สำหรับพระราชทานเปนของที่ระลึกในงานถวายพระเพลิง พระศพสมเด็จพระเจาลูกยาเธอเจาฟาศิริราชกกุธภัณฑ สิ้นพระชนมครั้งยังทรงพระเยาว จารึกพระปรมาภิไธยยอ ศรก. เปนอักษรไขวกันที่กนถวย ลวดลายของชุดถวย จักรีเขียนแบบฝรั่งเปนลายดอกเดซี่ บนพื้นถวยสีตางๆ กันคือสีแดงวันอาทิตย เหลืองวันจันทร สีชมพูวันอังคาร สีเขียววันพุธ สีขาววันพฤหัสบดี สีฟาวันศุกร สีดำวันเสาร สีทองและสีเงินอีก ๒ สี สีที่นิยมคือสีชมพูเปนสีวัน พระราชสมภพ ร.๕