Quarter 1/2015

กุ หลาบมอญ

...กระถางแถวแก วเกดพิ กุ ลแกม ยี่ สุ นแซมมะสั งดั ดดู ไสว สมอรั ดดั ดทรงสมละไม ตะขบข ายคั ดไว จั งหวะกั น... และอี กตอนหนึ่ ง ความว า ...ยี่ สุ นกุ หลาบมะลิ ซ อน ซ อนชู ชู กลิ่ นถวิ ลหา ลำดวนกวนใจให ไคลคลา สายหยุ ดหยุ ดช าแล วยื นชม...

ยี่ เข ง

ยี่ สุ น ที่ กล าวถึ งนี้ เป นกุ หลาบมอญที่ มี ดอกขนาด เล็ ก มี กลิ่ นหอม ทรงต นเป นพุ มเตี้ ย มี ความสู ง ๓๐-๕๐ เซนติ เมตร แตกกิ่ งสั้ นๆ ได จำนวนมาก ตามลำต นและ กิ่ งมี หนามเล็ กๆ ใบประกอบแบบขนนก มี ใบย อย ๓-๗ ใบ ออกช อดอกที่ ปลายยอด หรื ออาจจะเป นดอกเดี่ ยว กลี บดอกมี จำนวนมากเรี ยงอั ดกั นแน น ออกดอกบาน ตลอดป แต ละช อจะทะยอยบานหรื อบานพร อมกั น ๒ ดอก ดอกแย มและบานอยู ได ๒-๓ วั นแล วโรย เป น พรรณไม ที่ มี การกระจายพั นธุ ดั้ งเดิ มอยู ในทวี ปยุ โรป ตะวั นออกจนถึ งเขตตะวั นตกของทวี ปเอเซี ย มี การ ปรั บปรุ งและคั ดเลื อกพั นธุ มาเป นระยะเวลายาวนานมาก เหมาะสมที่ จะปลู กเป นไม ประดั บกระถางและไม ประดั บ สวน สามารถขยายพั นธุ ได ทั้ งการตอนกิ่ ง ป กชำและ ติ ดตา ในช วงที่ นำเข ามาใหม ๆ นั บเป นพรรณไม ที่ หายาก มี คุ ณค ามาก ปลู กอยู ในวั งตามราชสำนั ก มี ราชนิ กู ล ในสมั ยนั้ นบางท านชื่ อ ยี่ สุ น และยั งคงนิ ยมตั้ งเป นชื่ อ ผู หญิ งกั นมาเป นระยะเวลายาวนาน ในป จจุ บั น ชื่ อของ ต นยี่ สุ น เรี ยกรวมอยู กั บต นกุ หลาบมอญ

ยี่ โถดอกสี ขาว

หากกล าวถึ งเฉพาะ ยี่ สุ น ที่ ตั้ งชื่ อขึ้ นในสมั ยรั ชกาล ที่ ๒ แล ว นั บว าเป นพื ชต างประเทศที่ นำเข ามาใหม ในสมั ยนั้ น ยั งมี จำนวนน อย เป นพื ชหายากที่ มี คุ ณค า จึ งเป นพรรณไม ที่ มี ปลู กกั นอยู เฉพาะในราชสำนั ก รวมทั้ งในกลุ มของผู ที่ ค าขายกั บต างประเทศ แต ไม สามารถระบุ ได ชั ดเจนว า ใครเป นผู นำเข ามาและนำ เข ามาจากแหล งใด จากบทวรรณคดี ขุ นช างขุ นแผน พระราชนิ พนธ ใน พระบาทสมเด็ จพระพุ ทธเลิ ศหล านภาลั ย กล าวถึ งยี่ สุ น ความว า