ÁÐÅÔà©ÅÔÁ¹ÃÔ¹·Ã ÀÙÁÔ»˜ÞÞÒÃÒÁÑÞ: âÁ‹ºŒÒ¹ÊÒÁàÃ×͹ àÁ×èÍ ”ÎÕâË” ¨Ò¡àÍÊâ«‹ ºØ¡âçàÃÕ¹ÇѴ⾸Ôì
ÁÐÅÔà©ÅÔÁ¹ÃÔ¹·Ã William Thomas Morton: ·Ñ¹µá¾·Â ¼ÙŒ¾ºÇ‹ÒÍÕà·ÍÃÊÒÁÒö 㪌໚¹ÂÒÊź䴌 ºØ¡âçàÃÕ¹ÇѴ⾸Ôì »¡Ô³¡Ð¾Åѧ§Ò¹: »ÍÃઋ-àÍ硫͹âÁºÔÅ ¼¹Ö¡¡ÓÅѧ ÁØ‹§ÊÙ‹¤ÇÒÁ໚¹àÅÔÈ àÁ×èÍ “ÎÕâË” ¨Ò¡àÍÊâ«‹
๑ ๔ ๒ ๐ ๒ ๖
ÀÙÁÔ»˜ÞÞÒÃÒÁÑÞ: âÁ‹ºŒÒ¹ÊÒÁàÃ×͹
àÁ×èÍÊÁà´ç¨ ¾Ãоط¸à¨ŒÒËÅǧ ·Ã§ºØ¡àºÔ¡àÃ×èͧʻÒ
´Ã.»ÂÐ à©ÅÔÁ¡ÅÔè¹ ¼ÙŒàªÕèÂǪÒÞ¾ÔàÈÉ Ê¶ÒºÑ¹ÇÔ¨ÑÂÇÔ·ÂÒÈÒʵà áÅÐà·¤â¹âÅÂÕáË‹§»ÃÐà·Èä·Â (ÇÇ.)
จำปสิรินธร ไดรับพระราชานุญาต จากสมเด็จพระเทพรัตน ราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เมื่อวันที่ ๘ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๔๓ ใหใชพระนามาภิไธย เปนชื่อจำปที่สำรวจพบชนิดใหมของโลกวา จำปสิรินธร มีชื่อวิทยาศาสตร Magnolia sirindhorniae Noot. & Chalermglin ไดตีพิมพรายงานในวารสารการจำแนกพรรณไม นานาชาติ Blumea ที่ออกในประเทศเนเธอรแลนด ในป พ.ศ. ๒๕๔๓ จากการเก็บตัวอยางของผูเขียน เมื่อวันที่ ๒๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๒ จากปาพุ ตำบลซับจำปา อำเภอทาหลวง จังหวัดลพบุรี แลวนำเสนอในวารสาร ความรูคือประทีปฉบับที่ ๑/๔๗ หนา ๘-๑๑
ขาวมหามงคลสำหรับพสกนิกรไทยในตนป พ.ศ. ๒๕๕๖ ที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวพระราชทานพระบรมราชานุญาต เชิญพระปรมาภิไธย เปนชื่อวิทยาศาสตรของตนมะลิชนิดใหม ของโลก เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๗ รอบ ๕ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ วา Jasminum bhumibolianum และทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานชื่อภาษาไทยวา “มะลิเฉลิมนรินทร” ซึ่งมีความหมายวา มะลิเฉลิมพระเกียรติ พระเจาแผนดิน ทั้งนี้ตั้งแตวันที่ ๑๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ นับเปนเกียรติยศอยางสูงในการสำรวจพบมะลิชนิดใหม ของกระทรวงวิทยาศาสตรและเทคโนโลยี (วท.) โดยสถาบันวิจัย วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย (วว.) เมื่อไดรับ พระราชทานนาม “มะลิเฉลิมนรินทร” ในฐานะที่ผูเขียนเปน ผูสำรวจพบมะลิเฉลิมนรินทร จึงขอนำเรื่องราวที่นาสนใจของ มะลิเฉลิมนรินทรออกเผยแพรในวารสารความรูคือประทีป อีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่ไดเคยนำเสนอเรื่องราวของพรรณไมใน พระนามที่สำรวจพบไปแลว ๒ ชนิด คือ
Jasminum bhumibolianum – Flower to Honor HM King Bhumibol His Majesty King Bhumibol kindly named the newly discovered jasmine, Jasminum bhumibolianum, or “Mali Chalermnarin” in Thai. Endemic to Thailand, this unique jasmine was discovered by Dr. Piya Chalermglin on July 5, 2009 on a 715-meter high limestone hill in upper Northeastern part of the country.
ไดรับ พระราชทาน ความหมายของ มะลิเฉลิมนรินทรวา “มะลิเฉลิม พระเกียรติ พระเจาแผนดิน”
ตอมา มหาพรหมราชินี ไดรับพระราชานุญาต จากสมเด็จ พระนางเจาสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ เมื่อวันที่ ๙ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๗ ใหใชพระนามาภิไธย เปนชื่อพรรณไมในสกุลมหาพรหม ที่สำรวจพบชนิดใหมของโลกวา มหาพรหมราชินี มีชื่อวิทยาศาสตร Mitrephora sirikitiae Weerasooriya, Chalermglin & R.M.K. Saunders ไดตีพิมพรายงานในวารสารการจำแนกพรรณไมนานา- ชาติ Nordic ที่ออกในประเทศเดนมารก ในป พ.ศ. ๒๕๔๗ จาก การเก็บตัวอยางของผูเขียน เมื่อวันที่ ๕ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๔๖ จากอุทยานแหงชาติน้ำตกแมสุรินทร ตำบลหวยปูลิง อำเภอเมือง จังหวัดแมฮองสอน ที่ระดับความสูง ๑,๑๐๐ เมตร แลวนำเสนอ ในวารสารความรูคือประทีป ฉบับที่ ๓/๔๘ หนา ๒๐-๒๕ และลาสุดคือ มะลิเฉลิมนรินทร ไดรับพระบรมราชานุญาต จากพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช เมื่อ วันที่ ๑๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ใหอัญเชิญพระปรมาภิไธย เปน ชื่อวิทยาศาสตรของตนมะลิชนิดใหมของโลก วา Jasminum bhumibolianum Chalermglin ไดรายงานในวารสาร การจำแนกพรรณไมนานาชาติ Blumea ที่ออกในประเทศ เนเธอรแลนด จากการเก็บตัวอยางของผูเขียน เมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ จากเนินเขาหินปูน ระดับความสูง ๗๑๕ เมตร ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน โดยทั่วไปมะลิเปนพรรณไมเลื้อย แตบางชนิดเมื่อไดรับ การปลูกลงแปลงกลางแจงใหหางจากตนไมอื่น สามารถที่จะตั้งตน เปนพุมอยูไดเอง ที่เรียกลักษณะเชนนี้วา ไมพุมรอเลื้อย เตรียม พรอมที่จะเลื้อยไดหากอยูชิดกับตนไมอื่น มะลิเปนพรรณไมเลื้อย เนื้อแข็งขนาดเล็กที่อยูในวงศมะลิ (Family Oleaceae) และอยูใน สกุลมะลิ (Genus Jasminum) สวนใหญแลวพรรณไมในสกุลมะลิ ขึ้นกระจายพันธุอยูในเขตรอนของโลก มีอยูทั้งหมดทั่วโลกประมาณ ๒๕๐ ชนิด เปนพรรณไมพื้นเมืองของไทยประมาณ ๓๕ ชนิด สามารถขึ้นไดตั้งแตบนยอดดอยที่สูงที่สุดในประเทศไทย คือบน ยอดดอยอินทนนทที่มีความสูงถึง ๒,๕๖๕ เมตร และขึ้นกระจาย ในปาทุกประเภท นับตั้งแตปาดิบชื้น ปาดิบแลง ปาเบญจพรรณ ปาเต็งรัง ปาละเมาะ ตามทุงหญา จนถึงปาพรุ สามารถขึ้นไดในทุกระดับความสูง
สวนใหญแลวเมื่อมะลิมีดอกบานจะมีขนาดเสนผานศูนยกลาง เฉลี่ย ๒๐-๓๕ มิลลิเมตร และมีกลีบดอกสีขาว มะลิที่คนไทยรูจัก กันดีคือ มะลิลา และ มะลิซอน เนื่องจากมีการปลูกใชประโยชน เปนไมดอกไมประดับกันมานาน ถึงแมวามะลิทั้งสองชนิดมีถิ่น กำเนิดเดิมอยูในคาบสมุทรอาหรับและกระจายมาจนถึงอินเดีย และนำเขามาปลูกในประเทศไทยตั้งแตสมัยกรุงสุโขทัย พบหลักฐาน อยูในบทวรรณคดีไทยเกาๆ มากมาย ดอกมีกลิ่นหอม จึงนิยมนำ ดอกสดไปบูชาพระ รอยมาลัย ลอยแชในน้ำดื่ม ดอกแหงมีคุณสมบัติ เปนสมุนไพร นำมาบดหรือปรุงเปนยาหอมบำรุงหัวใจ แตอยางไร ก็ตามการใชประโยชนจากมะลิพื้นเมืองของคนไทยก็ยังมีนอยมาก หากแตเมื่อทานไดเขาไปเดินเที่ยวในปา ทานก็จะประจักษดวย ตัวเองวา มะลิปาเปนพรรณไมที่สงกลิ่นหอมฟุงไปทั่วราวปา ในแต ละฤดู มะลิแตละชนิดก็จะหมุนกัน ออกดอก สงกลิ่นใหผูมาเยือน ไดเชยชมกันไดทุกครั้ง
ของแตละภาค จนถึงที่ราบ ชายฝงทะเล รวมทั้งตามเกาะ แกงตางๆ ทั้งในฝงอาวไทยและ ฝงอันดามัน
ตนกลาที่งอกจากเมล็ดเจริญเติบโตชามาก ดังนั้นวิธีการขยายพันธุ ที่เหมาะสมของมะลิเฉลิมนรินทร คือการปกชำกิ่ง ที่สามารถปกชำ ใหออกรากไดดีทั้งกิ่งออนและกิ่งแก เมื่อนำมาปลูกเลี้ยงเปนไม ประดับ ชอบดินปลูกที่มีอินทรียวัตถุหรือปุยคอก มีความชุมชื้น ปานกลางและชอบแสงแดดจัด และที่พิเศษคือ ตองทำซุมให เลื้อยไต จึงจะออกดอกไดสวยงาม ไมวาจะปลูกลงกระถาง หรือลงแปลงกลางแจง สามารถปรับตัวเจริญเติบโตเปนไม ประดับอยูนอกถิ่นกำเนิดเดิมไดดี ดังนั้นเทคนิคการขยายพันธุ และการปลูกเลี้ยงเปนไมดอกไมประดับ จึงเปนความหวัง ในการอนุรักษมะลิถิ่นเดียวที่หายากและใกลสูญพันธุชนิดนี้ไดอยาง ยั่งยืน ลักษณะทั่วไปของมะลิเฉลิมนรินทร เปนไมเถาเลื้อยไดไกล ๑-๒ เมตร กิ่งยอดเรียวเล็ก เรียบ ใบรูปรีหนาเหนียวสีเขียวเขม เปนมัน ชอดอกออกที่ปลายกิ่งยอดหรือปลายกิ่งขาง มีดอกยอย ๗-๑๓ ดอก กลีบเลี้ยง แหลม หนาแข็งขนาดใหญจำนวน ๔-๕ ซี่ หลอดกลีบดอกยาว ๑๒-๑๕ มิลลิเมตร กลีบดอกสีขาว ๖-๘ กลีบ แตละกลีบกวาง ๓-๔ มิลลิเมตร เมื่อดอกยอยบานมีเสนผาน- ศูนยกลางของดอก ๒.๕ เซนติเมตร ผลกลมรี ๑ ผล เมื่อสุกสีดำ เปนมะลิที่เจริญเติบโตชาเมื่อเทียบกับมะลิชนิดอื่นๆ ในถิ่นกำเนิด ออกดอกบานในชวงเดือนกรกฎาคมถึงกันยายน สงกลิ่นหอมแรง
มะลิเฉลิมนรินทร เปนพรรณไมถิ่นเดียวของไทย คือมีถิ่น กำเนิดและกระจายพันธุตามธรรมชาติอยูเฉพาะในประเทศไทย เทานั้น ไมมีขึ้นอยูในประเทศอื่น มีสถานภาพในถิ่นกำเนิดตาม ธรรมชาติเปนพรรณไมที่หายากและใกลสูญพันธุ แหลงที่พบบน ภูเขาหินปูนในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน สามารถขยายพันธุ ไดทั้งการเพาะเมล็ดและการปกชำกิ่ง สวนการตอนกิ่งจะมีโอกาส ทำไดนอยมาก เนื่องจากกิ่งมีขนาดเล็กมาก เมื่อตอนแลวกิ่งจะหัก
ลักลอบนำพรรณไมออกจากปา เนื่องจากไมคุมกับการถูกจับกุม ดำเนินคดี สงเสริมใหมีการนำพรรณไมไปปลูกในทุกพื้นที่ทั่ว ประเทศ เพื่อสรางความเขียวขจีใหผืนแผนดินเปนผลใหสิ่งแวดลอม ภายในประเทศดีขึ้น คนไทยนาจะมีสุขภาพดีขึ้น ความสุขของ คนไทยนาจะสูงขึ้น พรรณไมชนิดใหมของโลกและพรรณไมที่มีรายงานเปน ครั้งแรกในประเทศไทย ที่ไดสำรวจพบ ไดรับ ความนิยมอยางรวดเร็ว มีการนำไป ปลูกทั่วประเทศ รวมทั้งในสวน พฤกษศาสตรตางประเทศ บางแหง เปนไมดอกไม
มีผลแกเดือนพฤศจิกายนถึงมกราคม แตเมื่อนำมาปลูกเลี้ยงแลว ใหน้ำและใหปุยเฉกเชนไมประดับทั่วไป พบวาออกดอกไดเปนชวงๆ หลายครั้งในรอบป ลักษณะเดนที่แตกตางจากชนิดอื่นอยางชัดเจน ตรงที่มี กลีบเลี้ยง แหลม หนาแข็งขนาดใหญจำนวน ๔-๕ ซี่ สีเขียวเขมยาว ๓-๔ มิลลิเมตร และติดผลดอกละ ๑ ผล ในธรรมชาติขึ้นอยูเฉพาะ
บนเขาหินปูนเทานั้น ในขณะที่มะลิตนไมดอก ไมประดับที่ปลูกกันทั่วไป มีกลีบเลี้ยงเรียว โคงยาวมากกวา ๑ เซนติเมตร สีเขียว
อมขาว จำนวน ๖-๑๐ ซี่ และติด ผลดอกละ ๒-๔ ผล ในชวงดอก บาน จึงเห็นชอดอกมะลิเฉลิม นรินทรโดดเดนสงางาม
ประดับ อาทิ จำปสิรินธร มหาพรหมราชินี จำปชาง จำปเพชร แสดสยาม
แปลกตาไปจากมะลิทั่วไป มีใบคอนขางเล็กสีเขียวเขม เปนมัน นับเปนงานที่ยากอยู
พรหมดอย ปาหนันหยิก จนสามารถรับรองไดวา พรรณไมเหลานี้ไมมีโอกาส ที่จะสูญพันธุ นับเปนการ อนุรักษพรรณไมนอกถิ่น กำเนิดอยางยั่งยืนที่ประสบ ผลสำเร็จ นักสำรวจพรรณไมเชนเรา ยินดีและเต็มใจรับภารกิจนี้มาโดยตลอด ถึงแมวาจะเปนงานที่ยาก ตองทำดวยความมุงมั่น
แลว ในการตามหาพรรณไม ที่หายากและใกลสูญพันธุที่มี ขึ้นอยูตามธรรมชาติ แตการที่จะ
ขยายพันธุ ปลูกเลี้ยง บำรุงรักษาและ อนุรักษไวใหไดอยางยั่งยืนนอกถิ่นกำเนิด ตามธรรมชาตินั้น ยอมยากกวาหลายเทา เพราะ
ผูปฏิบัติงานตองผจญกับความยากลำบากนานัปการ แตหากมิได ดำเนินการแลว พรรณไมหายากที่เปนทรัพยากรของชาติเหลานี้ ก็จะสูญไป และทายที่สุด อยากจะกลาววาเราภาคภูมิใจที่ทำงานนี้ ไดสำเร็จ และขอมอบใหเปนมรดกของชาติ ของอนุชนรุนตอไป นับแตนี้ไป... มะลิเฉลิมนรินทร ก็จะเปนพรรณไมที่ไดรับ การอนุรักษนอกถิ่นกำเนิดอยางยั่งยืนอีกชนิดหนึ่ง
นี่คือเทคโนโลยี หากจะทำใหสำเร็จได ตองทำดวยความมุงมั่น และที่สำคัญเหนือสิ่งอื่นใด คือจิตใจตองรอยเปอรเซ็นต เพราะ เต็มไปดวยอุปสรรคมากมาย โดยปรกติแลว นักสำรวจพรรณไม ทั่วโลก รวมทั้งในเมืองไทยเขาใจวา เมื่อไดไปสำรวจเก็บตัวอยาง มาทำเปนตัวอยางพรรณไมแหง สงเขาเก็บรักษาในหอพรรณไม จำแนกชื่อ สงรายงานการสำรวจ และเมื่อตีพิมพผลงานแลว ก็เปนอันเสร็จหนาที่ แตภารกิจนักสำรวจพรรณไมและนักอนุรักษเชนเรา มิไดมี เพียงเทานั้น เมื่อเก็บตัวอยางแลว ก็ตองเก็บขอมูลของพื้นที่ถิ่น กำเนิด เพื่อประเมินวาอยูในสถานภาพใดตามลำดับเกณฑความ เสี่ยงในการใกลจะสูญพันธุของ IUCN (International Union for Conservation of Nature and Natural Resources) หาก อยูในสภาพหายากและใกลสูญพันธุ ก็ตองศึกษาปญหาของการ ขยายพันธุของตนนั้นๆ วาเปนเพราะเหตุใด แลวหาแนวทางใน การขยายพันธุ การปลูกเลี้ยง การบำรุงรักษาใหไดผลดี การนำ ไปใชประโยชน แลวปรับปรุงใหเปนวิธีการที่งาย สะดวก รวดเร็ว ประหยัด เหมาะสมที่จะถายทอดลงสูเกษตรกร ใหเกษตรกร สามารถนำไปปฏิบัติได ใหมีการผลิตตนกลาออกมาเปนจำนวนมาก สรางเปนอาชีพ เปนรายไดใหเกษตรกร เปดโอกาสใหผูคนทั่วไป หาซื้อไปปลูกเลี้ยงไดอยางสะดวกและมีราคาต่ำ ลดปญหาในการ
W William Thomas Morton: The Dentist Who Uses Ether as Anesthetic William Thomas Morton, an American dentist, first publicly demonstrated the use of inhaled ether as a surgical anesthetic in 1846. Morton had his dog, Nig, inhale ether and even tested the effect of ether on himself until he found the safe dose. On September 30, 1846, Morton performed a painless tooth extraction after administering ether to a patient at the Massachusetts General Hospital.
illiam Thomas Morton:
ในโลกของการคนพบบางครั้งความกลัวและการดื้อดึงดันของ ผูคนทำใหเกิดอุปสรรคตอความคิดสรางสรรคของนักวิทยาศาสตร ดังเหตุการณที่เกิดขึ้นในป ค.ศ. ๑๘๔๖ เมื่อ William Thomas Morton นำอีเทอร (ether) มาใชเปนยาสลบเปนครั้งแรก ผลงานนี้ ไดยุติความทารุณที่เกิดขึ้นเวลาแพทยผาตัดคนไขขณะมีสติ แมความ สำเร็จจะเปนที่ประจักษชัดตอทุกคน แตผลงานนี้ก็ไมไดรับการ สนับสนุนจากบุคคลในวงการ คนทั่วไป และสถาบันศาสนา เพราะ ในสมัยนั้น นอกจากวงการแพทยจะมีการอิจฉาริษยากันสูงและมี อคติแลว บุคลิกของ Morton ก็มีสวนในการทำใหอีเทอรถูกตอตาน ดวย ทั้งนี้เพราะ Morton เปนเพียงทันตแพทยที่ไมไดรับการศึกษา สูง เปนคนงกเงิน และมุงหารายไดจากคนไขที่ปวดฟน โดยใช กรรมวิธีที่ไรจริยธรรม ประวัติศาสตรการแพทยไดบันทึกวา ชาวอียิปตโบราณ ในสมัยเมื่อ ๔,๕๐๐ ปกอน รูวิธีทำใหคนสลบหรือ
หมดสติ โดยใชวิธีบีบคอ จนเลือดไหลขึ้น หลอเลี้ยงสมองไมได หรือไมก็ใชทอนไม ฟาดที่ศีรษะอยางรุนแรง
เมื่ออารยธรรมของมนุษยเจริญขึ้น เทคนิคการทำใหคนสลบ ก็ไดรับการพัฒนายิ่งขึ้น ใน ค.ศ. ๑๐๐ ชาวยุโรปใชวิธีกินรากของพืช เพื่อใหหมดสติ เชน รากของตน mandragora และ belladonna จากนั้นไดพัฒนาไปใชแอลกอฮอล ฝน และกัญชา เพื่อใหคนไขรูสึก เจ็บนอยลงเวลาแพทยผาตัด สารเหลานี้ใหผลเปนที่นาพอใจในระดับ หนึ่ง แตไมสมบูรณทีเดียวนัก เพราะในบางครั้งคนไขฟนในขณะที่ การผาตัดยังไมลุลวง ในเวลาตอมาสถาบันศาสนากลับมีความเห็นวา สุรา ฝน และ กัญชาเปนยาเสพติดของคนนอกรีต จึงสั่งหามใช ดังนั้นแพทยจึง ตองหันไปใชวิธีอื่นในการทำใหคนไขหมดสติแทน เชน Mesmer ใชวิธีสะกดจิต และเมื่อ Joseph Priestley พบแกส nitrous oxide ในป คศ. ๑๗๗๒ Humphrey Davy จึงไดเสนอใหแพทยใชแกสนี้ ในการผาตัด แตไมมีใครทำตาม เพราะ Priestley และ Davy เปนนักเคมีมิใชแพทย ในป คศ. ๑๘๒๔ แพทยชื่อ Henry Hickman ไดทดลอง ใหคนไขหายใจแกสคารบอนไดออกไซดเขาปอดจนหมดสติ แต ความสำเร็จของ Hickman ในเรื่องนี้ไมมีใครสนใจ เพราะคนที่ เครงศาสนามีความคิดวา การทนทุกขทรมานเปนสิ่งที่พระเจาใช ในการทดสอบจิตใจของคน ดังนั้นผูที่ทนทุกขหนักที่สุดได (หรือ ถูกฆา) จะไดรับการยกยองวาเปนคนที่มีจิตใจสูงสง และเสียสละ มากที่สุด จนสมควรไดรับการเชิดชูวาเปนนักบุญ เมื่อถึงกลางคริสตศตวรรษที่ ๑๙ ซึ่งเปนยุคที่ Morton เริ่ม อาชีพทันตแพทย เขาไดพบวาเวลาจะผาตัด แพทยนิยมใชวิธีมอม เหลาคนไข เชน ใหดื่มวิสกี้ ยิน หรือเหลา จนหมดสติ แลวจึงลงมือ ผาตัด ดังนั้นในหองผาตัดจึงมีขวดเหลาวางเรียงรายใหคนไขดื่ม เพื่อใหหมดสติ และใหแพทยดื่มเพื่อยอมใจกอนลงมือผาตัด ตามปกติ ความเจ็บปวดในการผาตัดในสมัยนั้นจะรุนแรง เพียงใดขึ้นกับความชำนาญของแพทย ความรวดเร็วและความยาก งายในการผาตัด ซึ่งถานานเกิน ๒๐ นาทีคนไขมักจะตาย และถา คนไขยังไมหมดสติ หองผาตัดนั้นจะกลายสภาพเปนหองทารุณ เพราะคนไขจะสงเสียงรองโหยหวนอยางนาเวทนา ดังนั้นหองผาตัด จึงถูกจัดใหอยูแยกจากตัวโรงพยาบาล เพราะเสียงหวีดรองของ คนไขจะไดไมรบกวนหรือกระทบกระเทือนจิตใจคนไขอื่นๆ เมื่อ ความจริงเปนเชนนี้ คนไขบางคนจึงมีความรูสึกวาเวลาถูกนำเขา หองผาตัดเสมือนตนกำลังเดินสูตะแลงแกง และแพทยคือเพชฌฆาต ดีๆ นี่เอง
ในเมื่อแพทยเองก็ไมไดคิดจะหายาสลบมาใช ดังนั้นเมื่อมี ทันตแพทยคนหนึ่งอางวาไดพบยาสลบที่เปนของเหลวซึ่งเวลาเท ใสผาเช็ดหนา แลวนำไปประกบจมูกคนไข คนไขจะหมดสติทันที แพทยหลายคนจึงทำใจยอมรับเหตุการณนี้ไมได Morton เกิดเมื่อป ค.ศ. ๑๘๑๙ (ตรงกับรัชสมัยพระพุทธเลิศ หลานภาลัย) ที่เมือง Charlton City ใกล Boston รัฐ Massa- chusetts สหรัฐอเมริกา บิดาเปนชาวนายากจน ในวัยเด็ก Morton ตั้งใจจะเปนแพทย แตฐานะที่ไมดีของบิดาทำใหฝนของ Morton ไมเปนจริง เมื่อเติบโต Morton จึงทำธุรกิจขายอุปกรณที่ทำดวย โลหะ แตประสบความลมเหลว จึงตองหางานใหมโดยไปฝกงาน และเรียนงานทันตกรรมกับทันตแพทยคนหนึ่งที่เมือง Boston เปน เวลา ๑๘ เดือน ในสมัยนั้นคนที่จะเปนทันตแพทยไมจำเปนตองเขาโรงเรียน ทันตแพทย เพียงแตตองใชเวลาฝกงานกับทันตแพทยนานๆ ก็ได รับการยอมรับวาเปนทันตแพทยแลว และนี่คือเหตุผลที่แพทย สวนใหญถือวา อาชีพทันตแพทยเปนงานอาชีพงายๆ แพทยหลาย คนจึงหารายไดเสริมดวยการถอนฟน เมื่อสิ้นสุดการฝกงาน Morton ไดไปเปดรานทันตกรรมที่ Boston และคิดจะแตงงานกับ Elizabeth Whitman ซึ่งมีอายุ ๑๘ ป แตวาที่พอตาเห็นวา Morton มีฐานะยากจนจึงไมสนับสนุน ครั้น Morton สัญญาวาในอนาคตเขาจะสรางตัวจนมีฐานะดี วาที่พอตาจึงอนุญาตภายใตเงื่อนไขวา Morton ตองรวยกอน แลวจะยกลูกสาวให ธุรกิจทันตกรรมในสมัยนั้นมีการแขงขันกันสูงเพื่อหาคนไข และหาเงิน ทันตแพทยบางคนใชวิธีโฆษณาชวนเชื่อ บางคนจัดงาน โชวแสดงในที่สาธารณะเพื่อดึงดูดคนใหมาใชบริการถอนฟน และ ในการถอนฟนทุกครั้ง ถาทันตแพทยไมใหคนไขดื่มแอลกอฮอล และคนไขฟนผุมาก หรือมีฟนคุด การถอนจะทำใหคนไขเจ็บและ ปวดมาก แตถาใหดื่มแอลกอฮอล คนไขหลายคนอาจอาเจียน เพราะแพเหลา คนปวดฟนหลายคนจึงคิดยอมตายใหศพมีฟนเนา คาปาก ดีกวาไปหาหมอฟน Morton ไดพยายามหาวิธีถอนฟนโดยไมใหคนไขรูสึกเจ็บเลย ซึ่งถาคนพบเขาก็จะเปนคนที่ร่ำรวยที่สุดในอเมริกา ในเบื้องตน ไดทดลองใชทิงเจอรฝน (laudanum) ซึ่งมีผลทำใหคนไข หลายคนมีอาการแพมาก จนเพื่อนทันตแพทย กลาวหาวา เขาเปนหมอฟนเพี้ยน
สวนสารอีเทอรและ nitrous oxide นั้นเปนสารเคมีที่มีขาย ในรานขายยาแทบทุกรานในสมัยนั้น และคนที่มักซื้อไปใช คือ นักเลนมายากล เพราะเวลาใครสูดหายใจแกสเหลานี้เขาปอด คนๆ นั้นจะมีอาการเวียนศีรษะ Morton มีเพื่อนคนหนึ่งชื่อ Horace Wells ซึ่งไดทดลองใหคนไขสูดหายใจแกส nitrous oxide และ พบวา เวลาคนไขคนนั้นถูกถอนฟน เขาไมรูสึกเจ็บอะไรเลย Wells จึงนำการทดลองนี้ไปสาธิตที่ Massachusetts General Hospital ใหนิสิตแพทยดู เพราะเหตุวา ในวันที่ทดลองแกส nitrous oxide ที่ใชมีปริมาณไมเพียงพอ ดังนั้นคนไขจึงยังมีสติอยูบาง ในขณะที่ ฟนถูกถอน ทำใหตองกระโดดและตะโกนรองอยางเจ็บปวด เหตุการณนี้ทำใหบรรดาคนดูกนดาจน Wells รูสึกอับอายมาก จึงตัดสินใจเลิกอาชีพทันตแพทย เพื่อกลับบานที่ Hartford แลว หันไปใชชีวิตดื่มสุราจนเมาหัวราน้ำ ในที่สุดไดฆาตัวตายเมื่ออายุ เพียง ๓๓ ป ณ เวลานั้น Morton กำลังเรียนแพทยอยูที่ Harvard Medical School เพราะตองการความรูเพิ่มเติม และไดทราบขาว การทดลองของ Wells จึงตระหนักในขอผิดพลาดตางๆ ของเพื่อน ลุถึงเดือนพฤษภาคม ค.ศ. ๑๘๔๖ Morton ไดอานวารสาร Materia Medica และพบวาอีเทอรที่แพทยใชเปนยาแกหืดนั้น หากใหคนไขสูดดมมากจะทำใหรูสึกมึน จึงคิดจะใชบาง แตก็รูวา ตองกระทำอยางระมัดระวัง ในเบื้องตน Morton ไดทดลองใหสุนัขเลี้ยงชื่อ Nig สูดดม อีเทอรกอน จากนั้นใชตัวเองเปนหนูตะเภา และรูสึกมึนนานเปน ชั่วโมง จึงไดพัฒนาอุปกรณปลอยแกส ether จนเครื่องมือมี ประสิทธิภาพเปนที่ไวใจไดวา ทำงานไมผิดพลาด คือใหอีเทอร ในปริมาณที่จะใหคนไขหมดสติสัมปชัญญะพอดี จากนั้นก็ไดติดตอ โรงพยาบาล Massachusetts General Hospital วาจะสาธิต การใชอีเทอรเปนยาสลบใหดู ในวันที่ ๑๖ ตุลาคม ค.ศ. ๑๘๔๘ ที่โรงพยาบาลมีคนไข คนหนึ่งชื่อ Gilbert Abbott ซึ่งเปนเนื้องอกที่คอ และ Morton ไดรับภาระจะสาธิตการผาตัด Abbott ใหดู ซึ่งใหผลดี บรรดา แพทยที่เฝาดูการสาธิตรูสึกประทับใจมาก แตเมื่อขาวนี้ปรากฏในหนาหนังสือพิมพ แพทยในโรงพยาบาล อื่นๆ อีกหลายแหงตางปฏิเสธการยอมรับอีเทอรวาเปนยาสลบ โดยอางความปลอดภัยวา อาจทำใหคนสูดหายใจแกสนี้เปนบา และการที่ Abbott ไมรูสึกเจ็บปวดเลย เพราะเขาถูกสะกดจิต อยางรุนแรง และบางคนอางตอวาถาการถอนฟนสามารถทำได
โดยคนไขไมรูสึกเจ็บ การตัดขาโดยไมรูสึกเจ็บก็ควรทำไดเชนกัน แพทยอีกหลายคนไมเห็นดวยกับการใชยาสลบโดยอางเหตุผล ทางศาสนาวา ความเจ็บปวดเปนเรื่องปกติของธรรมชาติ และเปน สิ่งที่พระเจาทรงบันดาล ดังนั้นการขจัดความเจ็บปวดจึงเปนการ กระทำที่ขัดตอพระประสงคของพระเจา นอกจากเหตุผลเหลานี้แลว ความอิจฉาริษยาของคนในวงการ ก็มีสวนในการสรางกระแสตอตานอีเทอรดวย เพราะขณะนั้น Morton มีอายุเพียง ๒๗ ป จึงนับวา “ไรเดียงสา” และ “ออนหัด” อีกทั้งเปนเพียงทันตแพทยสวะๆ ที่ดอยสติปญญากวาแพทย จึงไมนาจะพบอะไรที่มีคุณคาได เพราะแพทยเองที่ไดร่ำเรียนมา ตลอดชีวิตก็ยังหายาสลบมาใชไมได นับประสาอะไรกับคนฝกงาน ถอนฟนเพียง ๑๘ เดือน จะพบอะไรดีๆ ดานทันตแพทยเองก็มีความอิจฉาตารอนเหมือนแพทย จึงไมไดแสดงความชื่นชม Morton และมักอางวา นาจะใชวิสกี้ หรือบรั่นดีเพราะจะใหผลดีกวาอีเทอร นอกจากนี้ใครๆ ก็รูดีวา ถาใหเลือกระหวางดื่มเหลากับสูดดมอีเทอร คนไขสวนใหญจะเลือกดื่มเหลา สวนบรรดาแพทยที่ตั้งถิ่นฐาน อยูทางใตของอเมริกาก็อางวา อีเทอรเปนผลงานการคนพบของหมอ
ที่อยูทางเหนือของประเทศ ดังนั้น จึงเปนยาของฝายตรงขามที่ไมควรใช
และการฟนฟูประเทศ ขาวการโจมตีใสไคลกันและกันระหวาง Jackson กับ Morton เริ่มเลือนหายไปจากหนาหนังสือพิมพ ในขณะนั้นยาสลบของ Morton ไดถูกนำไปใชในการผาตัดแผล ของทหารเรียบรอยแลว หลังจากที่ตองใชชีวิตอยางยากลำบากเพราะขาดเงิน ถูกปฏิเสธความยิ่งใหญโดยสังคม และถูก Jackson โจมตี Morton ก็ลมปวย และเสียชีวิต เพราะเสนเลือดแตกในสมอง เมื่ออายุ ๔๘ ป สำหรับ Jackson เองก็ไปเสียชีวิตที่โรงพยาบาลโรคจิต จึงเปนวากอนวันที่ ๑๖ ตุลาคม คศ. ๑๘๔๖ ไมมีใครรูเลยวา การผาตัดที่คนไขไมเจ็บปวดเปนเรื่องที่เปนไปไดอยางไมมีอันตราย ใดๆ และ Morton เปนบุคคลแรกที่ใชคนเปนหนูทดลองในการ ทันตกรรม เพราะถาคนๆ นั้นตาย เขาก็จะถูกกลาวหาวาฆาคน โดยเจตนา แตเมื่อถึงวันนี้ อีเทอรของ Morton ที่เขาคิดจะขาย เพื่อหาเงิน ไดกลายเปนสิ่งที่แพทยทุกคนสามารถใชไดโดยไมตอง จายคาสิทธิบัตร
Morton เองก็มีสวนทำใหสังคมรอบดานตอตานอีเทอร ดวยเหตุผลวา เขาตองการเงินมาก ดังนั้นเมื่อพบวา อีเทอรมี สมรรถภาพในการเปนยาสลบ จึงคิดจดทะเบียนสิทธิบัตร และได ปฏิเสธจะเปดเผยวาใช อีเทอร โดยไดปกปดความลับนี้ดวยการ เรียกชื่อใหมวา “Letheon” พรอมกันนั้นก็ใชน้ำหอมปนในอีเทอร เพื่อกลบกลิ่นดวย คณะแพทยแหง Massachusetts Medical Society จึงตั้ง ขอหาฉกรรจวา Morton เปนคนงกเงิน และไมสมควรจะหาเงิน จากการขายยาสลบเลย เพราะยาเปนสิ่งจำเปนสำหรับมวลมนุษย- ชาติในการใชรักษาตัว การซ้ำเติมเหลานี้ยังไมรุนแรงเมื่อเทียบกับกรณีเพื่อนนักเคมี ของ Morton ที่ชื่อ Charles Jackson ซึ่งออกมาอางวา เขาคือ คนที่แนะให Morton ใชอีเทอรเปนยาสลบ การตอสูเพื่อขอ สวนแบงจากสิทธิบัตรจึงเกิดขึ้นและไดยืดเยื้อยาวนานเปนเวลา ๘ ป จนในที่สุด Morton เปนบุคคลลมละลาย เพราะถูก Jackson กลาวปรักปรำดวยขอหา
ตางๆ นานา จนธุรกิจ ของ Morton ลมจม แตเมื่อเกิดสงคราม กลางเมืองระหวาง ฝายเหนือกับฝายใต ชาวอเมริกันไดหันไป สนใจการสูรบ
“ผมอยูกับบริษัทมาหลายป ยังไมเคยออกมาทำอะไรแบบนี้เลยนะ ผมวาการทำกิจกรรมในรูปแบบนี้ดีมาก เพราะทำใหเราไดความ รูสึกของการเปนผูใหจริงๆ” ชยุติบอกวากิจกรรมนี้มีการเตรียมกัน มานานกวาสิบเดือนแลว “คือเราเริ่มจากชวยกันทำถุงผา แลวนำ ออกขายเพื่อเอารายไดมาซื้อสิ่งของตางๆ สำหรับบริจาคให โรงเรียน โดยไมมีการหักคาใชจายใดๆ แลวเรายังมีการนำของออก ประมูลโดยใชวิธีประมูลออนไลน ซึ่งไดเงินมาจำนวนไมนอย เพื่อมา ซื้ออุปกรณกีฬา และยังมีการรับบริจาคเปนเงินสดใหกับโรงเรียน ไวดวย” จำนวนเงินที่ชยุติหมายถึง คือเงินที่มาจากการบริจาคของ สโมสรพนักงานเอสโซ ซึ่งรวมมูลคาทั้งสิ้นเปนเงิน ๓๕๐,๐๐๐ บาท ไมเพียงแตทำความสะอาดหองเรียนเทานั้น ยังมีพนักงาน บางกลุมกำลังรวมแรงกันทำความสะอาดหองน้ำของโรงเรียน บางกลุมกำลังชวยกันตอกโตะ เกาอี้ที่ชำรุดและทาสีใหดูใหมเอี่ยม ทามกลางแสงแดดที่กำลังแรงขึ้นทุกที สาวรางบางหลายคนนั่งกม หนาทาสีเสน และตีเสนสนามกีฬาเพื่อใหเปนสนามวอลเลยบอล สำหรับนักเรียน อีกกลุมหนึ่งกำลังชวยกันสอนเด็กๆ ใหรูจักวิธี คัดแยกขยะอยางถูกตอง สุดา (ณ สงขลา) นิลวรสกุล ผูจัดการฝายเทคโนโลยีสาร- สนเทศ บริษัท เอ็กซอนโมบิล จำกัด กลาววา กิจกรรมอาสาสมัคร ในครั้งนี้ เปนสวนหนึ่งของการจัดกิจกรรมสงเสริมการทำงานเปน ทีม และทางพนักงานไดมีแนวคิดที่จะทำกิจกรรมเพื่อสงเสริมการ ศึกษาสำหรับเยาวชน โดยในโอกาสนี้ ไดรวมกันนำหนังสือและ คอมพิวเตอรมามอบให พรอมทั้งจัดหองสมุดโรงเรียน หองคอม- พิวเตอร และใหความรู รวมถึงกิจกรรมสันทนาการตางๆ แกเด็ก นักเรียน นอกจากนั้น สโมสรพนักงานเอสโซ ยังไดรวมนำอาหาร เครื่องดื่ม มาแจกจายใหกับ นักเรียนอีกดวย
พัดชา คุณากูลสวัสดิ์ เจาหนาที่ฝายวิเคราะหของบริษัท คือเจาของ เสียงใสๆ พัดชาเลาวา การไดมารวมกิจกรรมครั้งนี้เปนเพราะทาง ฝายเทคโนโลยีสารสนเทศไดมีการประชาสัมพันธถึงกิจกรรม ลวงหนามาหลายเดือนแลววาในการทำกิจกรรม Team Building ปนี้จะตางไปจากทุกป เพราะทุกคนจะไดมีโอกาสมารวมทำกิจกรรม กับโรงเรียนแหงแรกที่บริษัทเอสโซฯ ไดใหการสนับสนุน รวมสราง อาคารมาตั้งแต ป พ.ศ. ๒๕๒๐ โรงเรียนแหงนี้มีชื่อวา โรงเรียนวัดโพธิ์ ตั้งอยูตำบลโรงชาง อำเภอมหาราช จังหวัดพระนครศรีอยุธยา สำหรับพัดชา วันนี้ไมเพียงแคเปนวันแรกที่เธอไดมีโอกาส มาเห็นโรงเรียนที่บริษัทซึ่งเธอทำงานดวยมาหลายปกอสรางขึ้นมา แตวันนี้ยังเปนครั้งแรกสำหรับเธอที่ไดมาทำกิจกรรม “ให” “คือที่ผานๆ มา เวลามีใครมาขอใหบริจาคหรือรวมกิจกรรม ในแบบจิตอาสา เราก็มักจะแคบริจาคเงิน สิ่งของเทานั้น แตนี่เปน ครั้งแรกที่ไดมาลงแรงดวย ไมใชแคลงเงินหรือของ” การลงแรง ของเธอนั้นคือการชวยกันกับเพื่อนๆ ในทีมประกอบอุปกรณ คอมพิวเตอร ที่ทางบริษัทนำมาบริจาคใหกับหองเรียนคอมพิวเตอร ของโรงเรียน โดยเธอขยายความวาการมาทำงานในสวนนี้เกิดจาก การแบงงานโดยทีมคณะกรรมการที่ทำหนาที่แบงสรรกลุมพนักงาน ออกเปนกลุมๆ เพื่อชวยกันปนแรงในรูปแบบตางๆ ใหกับโรงเรียน นอกจากกลุมของพัดชาที่กำลังงวนกับการติดตั้งอุปกรณ คอมพิวเตอรแลว ยังมีกลุมเพื่อนๆ อีกมากมายที่กำลังตั้งใจกับ งานที่ไดรับมอบหมายอยางกระตือรือรน ในหองคอมพิวเตอร ยังมีพนักงานชวยกันดูคูมือการประกอบ เกาอี้คอมพิวเตอร ที่ทางบริษัทนำมาบริจาครวมกับอุปกรณ คอมพิวเตอรแล็ปท็อป หันไปดูหองสมุด หลายคนกำลังชวยกันจัดเรียงหนังสืออยาง เปนระเบียบ หนังสือเหลานี้มีทั้งหนังสือนิทาน หนังสืออานเลน และหนังสือที่ใหความรูดานเกษตรกรรม พวกเขาขอรับบริจาคจาก เพื่อนพนักงานในแผนกอื่น รวมทั้งจากผูคนที่สนใจอยากมีสวนรวม ชวยใหโรงเรียนมีแหลงเรียนรู ซึ่งไมเพียงแคสำหรับนักเรียนใน โรงเรียนนี้เทานั้น แตยังรวมถึงผูปกครองที่มารอรับบุตรหลาน ก็จะ ไดใชเวลาในระหวางรอเลือกอานหนังสือที่เปนประโยชนตอชีวิต และอาชีพของตน ในหองเรียนตางๆ มีพนักงานสวมเสื้อสีน้ำเงินกำลังชวยกันทำ ความสะอาด ปดกวาด เช็ดถูตามขอบหนาตาง ประตูรวมทั้งกระจก ทำใหหองเรียนที่มีอยูเพียงไมกี่หอง มีกลิ่นไอของความสะอาด สดชื่น ปะปนกับเสียงหัวเราะหยอกลอของเหลาหนุมสาวที่ทำงาน กันอยางมีความสุข “สนุกดีครับ ถึงจะเหนื่อย แตก็ทำใหเราไดรูจักเพื่อนใหมๆ มากขึ้นดวย” ชยุติ ธนุวงศการคา หนึ่งในเจาหนาที่ระดับอาวุโส ของฝาย บอกดวยน้ำเสียงสดชื่นแมใบหนาจะมีเม็ดเหงื่อผุดมากมาย
ภาพเหลานี้คือความงดงามและเปนเหมือนคำประกาศให ชุมชนตำบลโรงชางไดเห็นวา หนุมสาวชาวกรุงที่หนาตาแจมใส ผิวขาว ดูบอบบางเหลานี้มีความมุงมั่นจริงจังกับการจัดกิจกรรม อาสาสมัครเพื่อสงเสริมการศึกษาสำหรับเยาวชน สงเสริมทักษะ การเรียนรูใหกับโรงเรียนที่บริษัทของพวกเขาไดรวมกันสรางดวย เงินบริจาคระหวางพนักงาน ลูกคา และบริษัท เอสโซฯ ซึ่งในป พ.ศ. ๒๕๒๐ ยังใชชื่อวา บริษัท เอสโซ สแตนดารด ประเทศไทย จำกัด เสียงประกาศเรียกใหทีมตางๆ ที่กำลังทำงานเตรียมตัวมา รวมกลุมเพื่อรวมในพิธีและกิจกรรมบนเวที และฟงคำชี้แจง จุดประสงคของการมารวมกิจกรรมครั้งนี้ พรอมทั้งมอบหนังสือ อุปกรณกีฬา และถายรูปรวมกันระหวางครู นักเรียน ผูบริหาร ของบริษัทและพนักงาน “เอา..เชิญกลุมแบทแมน วูลฟเวอรีน สตรอม ไอรอนแมน ซูเปอรแมน วันเดอรวูแมน โรบิ้น ไซคลอป...มารวมตัวกันเพื่อเปน สักขีพยานรวมกันดวยครับ” เสียงประกาศเรียกเหลาบรรดาฮีโร ยังดังกึกกองไปทั่วสนาม ของโรงเรียน ทุกคนในที่แหงนี้ซึ่งสวมเสื้อยืดสีน้ำเงิน และมีถอยคำ ปกอยูที่ดานหลังเสื้อวา “everyone can be a hero” พากัน เดินไปยังจุดหมายเดียวกัน ตามเสียงเรียก แมพวกเขาจะไมมีพลังวิเศษเหมือนเชนตัวละครวีรบุรุษ วีรสตรี ที่พวกเขานำชื่อมาใชเรียกกลุมของตัวเอง แตเชื่อเถอะวา ทุกคนที่กำลังเดินไปรวมตัวกันหนาเวทีนั้น ตางก็รูสึกถึงพลังของ การใหในวันนี้ และนี่แหละ “ฮีโรตัวจริง ที่ใครๆ ก็เปนไดแมจะเปนเพียง คนเดินดินธรรมดาก็ตาม” วันที่ ๒๒ มีนาคม ๒๕๕๖ เด็กโรงเรียนวัดโพธิ์ จึงไดมีโอกาส สัมผัส จับมือ และสงยิ้มใหกับ “ฮีโร” ในดวงใจของพวกเขาแลว และเชื่อวาเด็กกลุมนี้ จะเก็บความประทับใจจากการไดรับสิ่งตางๆ จาก “ฮีโร” ของพวกเขาไปใชเปนแบบอยางที่ดีในวันหนาเมื่อโต เปนผูใหญ เพื่อพวกเขาจะไดกลายเปน “ฮีโร” สำหรับเด็กรุนตอไป เชนกัน
วิบูลย ผลกมล ผูอำนวยการโรงเรียนวัดโพธิ์
“โรงเรียนแหงนี้มีครู ๕ คน เปนโรงเรียนระดับประถม- ศึกษา เปดสอนตั้งแตชั้นอนุบาล ๑ จนถึงชั้นประถมศึกษาปที่ ๖ ตอนนี้เรามีนักเรียนอยูประมาณ ๖๐ กวาคน โรงเรียนประสบ ปญหาน้ำทวมถึงสองปซอนคือในป พ.ศ. ๒๕๕๔ และ ๒๕๕๕ ก็ทำใหอาคารชั้นลางเสียหายหมด หองสมุดเองก็เสียหายไปดวย เพราะอยูชั้นลาง หลังจากน้ำทวมก็มีทีมงานของบริษัท เอสโซฯ เขามาเยี่ยมและถามไถถึงปญหาและความตองการ มาสำรวจวา โรงเรียนขาดอะไรบางและอยากใหชวยอะไร ผมก็บอกไปวา พวกโตะ เกาอี้ เราชำรุดไปเยอะ แลวก็หองสมุดเสียหายหมด พอมาเห็นสนามกีฬา ทางทีมงานก็เลยคิดวานาจะทำใหเปน สนามวอลเลย สนามบาสไปดวย นอกจากนั้น ทีมงานของเอสโซ อยากผลักดันใหเราเปนโรงเรียนแกนนำดานไอที จึงบริจาค คอมพิวเตอรแบบแล็ปท็อปมาใหอีก ๗ เครื่อง ก็ดีใจนะครับในฐานะผูรับ และคิดวาคนใหก็คงมีความสุข ไมนอยกวาพวกเราในวันนี้”
บัณฑิต ศรีวัฒนางกูร SAP HR Analyst
“การมารวมกิจกรรมนี้ ผมวาเปนการใชเวลาในวันหยุดที่ คุมคา เพราะรูสึกดีที่ไดมาเห็นอาคารที่บริษัทเปนผูสราง ที่ดี มากขึ้นคือเราเองไดเปนสวนหนึ่งของบริษัทในการมารวมบูรณะ และเสริมสรางโอกาสใหเด็ก อยากใหมีแบบนี้ในปตอๆ ไปดวย รวมทั้งขยายไปยังเพื่อนรวมงานแผนกอื่นๆ ไดมีโอกาสมาทำ กิจกรรมแบบนี้บาง”
ปทาวิน อิงโพธิ์ชัย IT Team Lead
“ทางทีมงานไดมีการประชาสัมพันธวา เอสโซไดมาสราง โรงเรียนไวนานแลว และอยากใหพวกเรามารวมกันพัฒนา โรงเรียนหลังน้ำทวม เราก็เลยมาชวยกัน รูสึกดีมากที่ไดเปน สวนหนึ่งของกิจกรรมนี้ ที่ผานมา ก็เคยบริจาคในรูปของเงิน เปนสวนใหญ ยังไมเคยตองลงแรงแบบนี้เลย ความตางของการ บริจาคในรูปของการใหเงิน กับการใหแรงนั้น ความรูสึกตางกัน มาก แบบนี้ทำใหเรารูสึกวาเราไดใหจริงๆ ที่สำคัญกิจกรรม แบบนี้มันสรางใหเกิด team building เพราะระหวางทำงาน เราตองชวยกัน คอยปรึกษากันวาทำถูกไหม ซึ่งก็ทำใหเกิด ความสัมพันธที่ดี และยังไดรูจักเพื่อนใหมๆ ดวย”
กษมา สัตยาหุรักษ
ยึดอาชีพอิสระที่เกี่ยวของกับการเขียน และการแปลมาตั้งแตจบปริญญาตรี จาก คณะศิลปศาสตร มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร จนถึงปจจุบัน
ประวัติโรงเรียนวัดโพธิ์
โรงเรียนวัดโพธิ์ เปดทำการสอนมาตั้งแต ป พ.ศ. ๒๔๗๗ โดยเปดสอนปแรกมีชั้นเรียนเพียง ๓ หองเรียน คือชั้นประถมศึกษา ปที่ ๑ ถึง ๓ ใน ปพ.ศ. ๒๕๑๙ เมื่อ บริษัท เอสโซ สแตนดารด ประเทศไทย จำกัด ไดเริ่มโครงการสรางโรงเรียนในทองถิ่นชนบทเพื่อสนับสนุน และสงเสริมการศึกษาของชาติ คณะกรรมการโครงการสราง โรงเรียนชนบทของบริษัทฯ ไดลงมติเลือกเอาหมูบานตำบลโรงชาง อำเภอมหาราช ที่มีวัดโพธิ์ตั้งอยู เปนบริเวณที่จะสรางโรงเรียน สำหรับหมูบานนี้ อาคารเรียนหลังแรกที่บริษัทฯ ไดสรางขึ้นเปนอาคารเรียน ชั้นเดียว มีใตถุนสูง ในสวนของงบประมาณคากอสรางเปนเงิน ประมาณ ๗๐๐,๐๐๐ บาท โดยเริ่มกอสรางในเดือนมิถุนายน และ เสร็จสิ้นในเดือนตุลาคม ป พ.ศ. ๒๕๒๐ และมีพิธีเปดอาคารเรียน อยางเปนทางการเมื่อวันเสารที่ ๑๕ ตุลาคม ๒๕๒๐
ตลอดระยะเวลา ๑๖ ปที่ผานมา ทั้งสองบริษัทไดสรางความรวมมือทางเทคนิคมากมาย จนทีมรถแขงของปอรเชไดรับชัยชนะหลายตอหลายครั้ง
ผูเชี่ยวชาญของเอ็กซอนโมบิล และผูผลิตรถยนตชื่อดังปอรเช รวมกันสรรคสรางน้ำมันเครื่องที่ดีที่สุด สำหรับรถยนตชั้นยอด
Porsche and ExxonMobil: A Partnership for Excellence
¨Ò¡ Porsche and ExxonMobil: A Partnership for Excellence, The Lamp, number 2, 2012 á»ÅáÅÐàÃÕºàÃÕ§â´Â ¨Ô´ÒÀÒ ËÅ‹ÍÂ׹§
Experts at ExxonMobil and legendary automaker Porsche team up to make the best motor oil for one of the best cars in the world.
๑.๒๕ ลานไมล
ปอรเชมุงมั่นขนาดไหนที่จะบรรลุมาตรฐาน อันยอดเยี่ยม ดูไดจากรายงานประจำป ๒๐๑๑ กวาที่ปอรเชจะออก 911 รุนใหม ตามรายงานระบุไววา “ระยะไมลของรถตนแบบ ที่ใชทดลองวิ่งอยูที่ ๑.๒๕ ลานไมล พวกเราทดลองจนกวาจะมั่นใจวา 911 รุนใหมนั้น เปนรุนที่ดีที่สุด”
ความสัมพันธอันยาวนาน ตั้งแตปค.ศ. ๑๙๖๖ ปอรเชเลือกใชน้ำมันเครื่องสังเคราะห โมบิล 1 เติมเครื่องยนตของรถ ๑ ลานคันที่ผลิตจากโรงงาน รวมทั้งแนะนำใหลูกคาใชน้ำมันเครื่องโมบิล 1 ตลอดระยะการ ใชงาน ตลอดระยะเวลา ๑๖ ปที่ผานมา ทั้งสองบริษัทไดสรางความ รวมมือทางเทคนิคมากมาย จนทีมรถแขงของปอรเชไดรับชัยชนะ หลายตอหลายครั้ง นอกจากนั้น ยังชวยสรางสรรคนวัตกรรม รถรูปแบบใหม เชน รถสปอรตเอสยูวีอยางคาเยนน (Cayenne) หรือรถแกรนดทูริสโมอยางพานาเมรา (Panamera) นับเปนความรวมมือที่สงผลดีใหแกบริษัททั้งสองเปนอยาง มาก “การไดทำงานเคียงบาเคียงไหลกับทีมวิศวกรที่มีใจมุงมั่น และมีหัวกาวหนาของปอรเช ทำใหเราสามารถพัฒนาเทคโนโลยี น้ำมันเครื่องอันทันสมัยซึ่งออกแบบมาเปนพิเศษเพื่อปกปองและ ดึงประสิทธิภาพสูงสุดจากเครื่องยนตของรถปอรเชทุกคันได” ไนเจล เซิรล รองประธานฝายผลิตภัณฑน้ำมันหลอลื่นสำเร็จรูป หนวยงานเอ็กซอนโมบิล ลูบริแคนท แอนด สเปเชียลตี้ กลาว “ความทุมเทดังกลาวสงผลใหน้ำมันเครื่องของโมบิล 1 เปนหนึ่งใน น้ำมันเครื่องคุณภาพสูงที่สุดในตลาด” ภายใตขอตกลงใหม ปอรเชและเอ็กซอนโมบิล ไดขยายความ สัมพันธเชิงยุทธศาสตรไปจนถึงปค.ศ. ๒๐๑๗ ในปค.ศ. ๒๐๑๔ ปอรเชวางแผนหวนคืนสูจุดสูงสุดในวงการ แขงขันรถยนตทางเรียบมาราธอนอยางคลาส LMP1 ซึ่งจัดเปน คลาสที่เร็วและแรงที่สุดในการแขงขัน World Endurance Championship วิศวกรรถแขงโมบิล 1 พรอมสนับสนุนทางดาน เทคนิคในฐานะพันธมิตรผูจัดหาน้ำมันเครื่องรายเดียวของปอรเช ผูเชี่ยวชาญจากสองบริษัทจะรวมกันสนับสนุนทีมปอรเชในการ แขงขันดังกลาวซึ่งรวมถึงการแขง Le Mans 24 อีกดวย
เมื่อคุณถอย ปอรเช 911 คารเรราคันใหมลาสุดออกจาก ศูนย พรอมทะยานไปตามทางยกระดับที่พาคุณมุงไปยังเสนขอบฟา คุณจะนึกถึงอะไร? คงไมใชเรื่องการเปลี่ยนน้ำมันเครื่องอยาง แนนอน อยางไรก็ดี ตั้งแตกลางทศวรรษที่ ๑๙๙๐ ทีมผูเชี่ยวชาญ ของปอรเชและเอ็กซอนโมบิลไดรวมกันพัฒนาน้ำมันหลอลื่น เครื่องยนตที่เหมาะที่สุดสำหรับรถปอรเชอันโดงดัง นับเปนการ ผสานเทคโนโลยีอันนาตื่นตาตื่นใจระหวางเครื่องยนตสมรรถนะสูง กับน้ำมันหลอลื่นเครื่องยนตที่สามารถปกปองและดึงประสิทธิภาพ สูงสุดจากเครื่องยนตไดดีเยี่ยม “พื้นฐานสำคัญของเครื่องยนตคือน้ำมันเครื่อง” วูลฟกัง ฮัตซ สมาชิกคณะกรรมการบริหารฝายวิจัยและพัฒนาบริษัท ปอรเช กลาว “การรวมมือกับผูเชี่ยวชาญดานเทคโนโลยีของโมบิล 1 ชวย ใหรถปอรเชมีสมรรถนะโดดเดนและตอบสนองความตองการของ ผูบริโภคไดเปนอยางดี”
การผสมผสานกันอยางลงตัว “เราเชื่อวาลูกคาที่ซื้อรถปอรเชจะเลือกใชน้ำมันเครื่องโมบิล 1 คูกัน” ทิม ฮินชแมน ผูอำนวยการฝายขาย เครือขายพันธมิตร เชิงกลยุทธระดับโลกของหนวยงาน เอ็กซอนโมบิล ลูบริแคนท แอนด สเปเชียลตี้ กลาว “ปอรเชจะแนะนำลูกคาใหใชน้ำมันเครื่อง โมบิล 1 เสมอ ทั้งนี้ เนื่องจากบริษัทรูดีวาลูกคาของปอรเชทุกคน มีมาตรฐานเปนเลิศ ทุกสิ่งที่พวกเขาเลือกผานการคัดสรรแลววามี คุณภาพและประสิทธิภาพสูงเสมอ” ทั้งสองบริษัทมีความคลายคลึงกันหลายประการ “สิ่งที่ บริษัทเรายึดถือนั้นคลายกันมากทีเดียว” เซิรลกลาว “ปอรเชและ เอ็กซอนโมบิลตางก็ใหความสำคัญแกเรื่องการดำเนินงานอยาง โปรงใสและมีธรรมาภิบาล การพัฒนาบุคลากรใหมีคุณภาพ และ การสนับสนุนการพัฒนาเทคโนโลยีอยางไมหยุดยั้ง นวัตกรรมจะ ชวยยกระดับขีดความสามารถในการแขงขันใหแกทั้งสองบริษัท”
ทำไมตองโมบิล 1 ทุกโมเลกุลที่ประกอบขึ้นเปนน้ำมันเครื่องสังเคราะหอยาง โมบิล 1 สามารถปกปองเครื่องยนตไดดีกวาน้ำมันเครื่องทั่วไปที่ ผลิตจากน้ำมันแรแบบดั้งเดิมและชวยใหเครื่องยนตทำงานไดอยาง มีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น น้ำมันเครื่องโมบิล 1 มอบสมรรถนะที่เหนือกวามาตรฐาน สูงสุดของผูผลิตรถยนตจากญี่ปุน ยุโรป และสหรัฐอเมริกา โมบิล 1 เปนน้ำมันเครื่องสังเคราะหที่ผูผลิตรถยนตแนะนำมากที่สุด เพราะ ชวยปกปองการสึกหรอของเครื่องยนตทั้งในสภาวะการขับขี่ปกติ และสภาวะการขับขี่ที่ทรหดที่สุด จึงชวยยืดอายุการใชงานของ เครื่องยนตไดอยางดีเยี่ยม ไมวาจะเขาขับเคี่ยวในสนาม Le Mans 24 หรือจะคอยรับสงลูกไปซอมฟุตบอล ปจจัยดังกลาวก็สำคัญ เสมอ สามารถดูขอมูลเพิ่มเติมไดที่ Mobil1.com และ Porsche.com
การทำโมซีเมนตของบานสามเรือนไดขยายไปยังหมูบานอื่นๆ ในเขตอำเภอสามโคก เชน หมูบานมอญทายเกาะใหญ หมูบานมอญ สวนมะมวง ชาวมอญไดทำโมออกจำหนายขายสงตามเสนทางน้ำ โดยเรือกระแชงมอญบรรทุกโอง อาง กระปุกปูน ครก เตา โม กระปุกออมสินรูปสัตวตางๆ ไปคาขายเสนทางสายเหนือตามลำน้ำ เจาพระยาถึงนครสวรรค นาน พิษณุโลก และอุตรดิตถที่ทาเสา เสนทางสายตะวันออกเฉียงเหนือตามเสนทางแมน้ำปาสักผาน ลพบุรีและสระบุรี เสนทางสายตะวันออกตามลำคลองแสนแสบ คลองสำโรงเขาสูจังหวัดฉะเชิงเทรา เสนทางสายตะวันตกตามลำน้ำ ทาจีน แมกลองและคลองดำเนินสะดวกถึงราชบุรี เมื่อความเจริญกาวหนาของบานเมืองปรับเปลี่ยนสังคมจาก การเกษตรไปสูสังคมอุตสาหกรรม จากชีวิตหนุมสาวชาวนาตากแดด หนาตาดำก็กลายเปนหนุมสาวชาวโรงงานอุตสาหกรรมหนานวล โรงงานทำแปงถุง ถั่วถุง สีแลวบดแลวออกวางขายจำหนายตาม รานโรงไดรับความนิยมมากขึ้นดวยความสะดวกสบาย โมตาม บานเรือนเครื่องมือคูครัวก็หมดความสำคัญ ถูกหยิบออกไปวางทิ้ง ไวใตถุนบานหรือถูกเก็บรวบรวมไวเปนโบราณวัตถุในพิพิธภัณฑ พื้นบาน เก็บไวใหลูกหลานไดศึกษาเรียนรูเรื่องราวในอดีตของ ภูมิปญญามอญบานสามเรือน ปจจุบัน ที่บานสามเรือนไดมีการนำภูมิปญญาทองถิ่นการทำ โมกลับมาปดฝุนเติมสีสัน สรางคุณคาผลิตภัณฑใหเปนสินคาที่ระลึก เปนการสอดรับกระแสการทองเที่ยว ฟนฟูภูมิปญญาตายายกลับมา อีกครั้งดวยรูปลักษณใหมแตยังคงกลิ่นอายเดิม
กิจการอยูเปนอันมาก โดยมีปายชื่อโรงงานและตราประจำสินคา อันเปนเอกลักษณของโมแตละบานที่ผลิต เชน โมของตาชอน “ตราชาง” โมของชางภู “ตราหมี” โมของครูละมอม “ตราสิงห” โมของนายธรรม “ตรากวาง” โมของนายกรี “ตราเสือ” โมของ นายเทียน “ตราคางคาว” โมของนายถม “ตราพาน” โมของ นายจำปา “ตราหมู” เปนตน วิธีการทำโมมอญบานสามเรือนใชวัสดุปูนซีเมนตปอรตแลนด ตราชางผสมกับหินเกร็ดและน้ำคลุกเคลาใหเขากัน แลวเทลงใสใน แบบที่แกะดวยไมสัก แยกออกเปนสองสวนดวยกันคือ หนึ่ง สวน ฝาโม มีรองเรียงกันเปนวงกลมเรียกวา ฟนโม ดานขางเปนขอบ สังกะสีตะกั่ว โคงเปนวงกลม ฝาโมตองหนาเพื่อใหน้ำหนักบดกด ทับเม็ดพืช และมีรูเปนชองอยูบนฝาโมสำหรับใสเมล็ดพืช ดานใต ฝาโมมีรองระบายเมล็ดพืชและรูยึดเดือยจากแกนกลางเดือยโมซึ่ง อยูติดกับตัวโม สอง ตัวโมเปนแทนวงกลมมีขนาดใหญกวาฝาโม มีขอบรางโดยรอบสำหรับรับแปงหรือเมล็ดพืชที่ไหลออกมาจากโม และมีชองระบายออกทางดานหนา ตรงกลางประกอบดวยรองฟน โมและรูสำหรับใสเดือยโมตรงกลางซึ่งเปนจุดหมุนของโมซึ่งทำดวย ไมเนื้อแข็ง เดือยโมจะเปนตัวยึดติดทับซอนกันระหวางฝาโมกับ ตัวโม การหลอฟนโมจะตองใชปูนซีเมนตที่ขนผสมกับหินเกร็ดที่ รอนแลวเปนเนื้อละเอียด ฟนโมตองแข็งแรงทนตอการเสียดสี ในการกดบดทับเมล็ดพืช ขนาดของโมมอญบานสามเรือนและราคาซื้อขายในอดีตมี ๓ ขนาด ขนาดใหญมีเสนผาศูนยกลาง ๕๐ ซม. ราคาขาย ๓๕ บาท ขนาดกลางเสนผาศูนยกลาง ๔๐ ซม. ราคาขาย ๒๐ บาท และขนาดเล็กมีเสนผาศูนยกลาง ๓๐ ซม. ราคาขาย ๑๒-๑๕ บาท
วีรวัฒน วงศศุปไทย นักเขียนบทความสารคดี ประวัติศาสตร โบราณคดี ประเพณีวัฒนธรรม ศิลปนดีเดนจังหวัดปทุมธานี
สาขาวรรณศิลป ศิลปนรวมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม
รถมาพระที่นั่งขณะเสด็จประพาส เมืองบาเดนบาเดน
“ผูที่ไปเที่ยวอาบน้ำแรเหลานี้ เขาก็ยายที่อาบน้ำโนนบาง นี่บางตามโรค น้ำเหลานี้ถากินมักจะเปนยาปดเปนพื้น พอไมเห็น วาจะมีคุณอะไรในการอาบน้ำอยางอื่น แตคาบอนิคแอซิดนี้ดีแน ในเมืองไทยควรจะมี” ในพระราชหัตถเลขาฉบับที่ ๑๙ คืนที่ ๖๕ ลงวันที่ ๓๐ พฤษภาคม ร.ศ. ๑๒๖ (พ.ศ. ๒๔๕๐) พระบาทสมเด็จพระจุล- จอมเกลาเจาอยูหัว ขณะเสด็จประพาสเมืองบาเดนบาเดน ประเทศเยอรมนี ไดทรงเลาเรื่องการเสด็จฯ ไปทรงอาบน้ำแรที่ ‘เฟรเดอริกบาด’ ทรงบรรยายถึงขั้นตอนวิธีการนวดแบบสปาไว อยางละเอียดดังนี้ “เชานี้พอตื่นตั้งแตโมงครึ่ง กินน้ำนมถวยหนึ่ง แลวถึงเวลา ทำกิจวัตรในการรักษาตามตำราของหมอคือ ตองไปออกเดินกับ หมอฟสเตอรสองคน ชายอุรุพงษวิ่งไปตามไปอีกคนหนึ่ง เขาใน สวนกอน กิจวัตรเบื้องตนตองใหไปเดินเสียใหเหนื่อยกอน จึงคอย ไปกินน้ำแร แตที่จริงพอฟกเต็มทีดวยขึ้นเขามาสองวันแลว ออกจะ ขโยกเขยก เลยไปที่ๆ กินน้ำแรเฟรเดอริก คือชื่อแกรนดดุก สวน หองที่กินน้ำเองเปนเรือนกลมอยูขางใน มีเสาอยูกลางโรงกลมนั้น แลวติดกอกกั้นรั้วรอบเปนคอก ตั้งถวยตางๆ ผูหญิงคอยตัก จำหนาย การกอสรางที่หรูหรามากนั้นอยูขางหนาคือที่จงกรม ขื่อกวางประมาณเห็นจะเกือบสี่วา ยาวกวา ๓๐ วา ผนังดานใน เขียนเรื่องน้ำพุน้ำเดือด เพราะเหตุวารูจักและใชกันมาเสียแตครั้ง โรมันประมาณสักพันปแลว เปนการจำเปนที่กินแลวจะตองเดิน จงกรมอีกทอดหนึ่งกอนเวลาไปอาบน้ำแร คนในพื้นเมืองมีหมื่น หาพันเจ็ดรอย แตคนในประเทศนอกประเทศที่มาอาบน้ำแรกินน้ำ ประมาณหกหมื่นคนทุกป มีเจานายและเจาแผนดินมาเสมอไมขาด แตพอไมไดเดินจงกรมเพียงนั้น ตกลงเปนจะเดินไปที่อาบน้ำแร เฟรเดอริกบาตซึ่งตั้งในอยูในเมืองแทนจงกรม
สืบเนื่องจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ทรง พระประชวรพระโรคพระวักกะพิการหรือ “ไตเรื้อรัง” มาตั้งแต ปพ.ศ. ๒๔๔๘ เปนตนมา ดวยสาเหตุทรงตรากตรำพระวรกายมา ยาวนาน แพทยหลวงจึงไดถวายคำแนะนำใหพระองคหยุดทรงงาน ราชการชั่วคราวเปนเวลา ๑ ป และใหทรงคลายความวิตกกังวล พรอมทั้งเสด็จประพาสยุโรปเพื่อประทับพระราชอิริยาบถและทรง สูดอากาศบริสุทธิ์อันจะเปนผลดีตอพระสุขภาพ รวมถึงถวายคำ แนะนำใหคณะแพทยผูเชี่ยวชาญตรวจพระวรกายอยางละเอียดดวย และขอหนึ่งที่คณะแพทยฝรั่งถวายคำแนะนำในการรักษาก็คือ “การอาบ-อบ-นวด และดื่มน้ำแรบำบัดสุขภาพ” เพื่อขับสารพิษ ออกจากรางกายดวยวิธีธรรมชาติบำบัด หรือที่เรียกกันในปจจุบัน วา “สปา” นั่นเอง (SPA ยอมาจากภาษาละตินคำวา Sanus Per Aquam) พระองคไดทรงเลาเรื่องการเสด็จฯ ไปทรงอาบน้ำแร เพื่อบำบัดพระสุขภาพอยางตอเนื่องเปนกิจวัตรตลอดเวลาที่ ประทับในยุโรปไวในพระราชหัตถเลขาจำนวน ๔๓ ฉบับที่ทรงมี ไปถึงพระราชธิดา สมเด็จพระเจาลูกเธอเจาฟานิภานภดลวิมล- ประภาวดี หรือ “หญิงนอย” เมื่อปพ.ศ. ๒๔๕๐ ตามที่ปรากฏใน พระราชนิพนธ “ไกลบาน” นับไดวาทรงเปนคนไทยพระองคแรก ที่ทรงบำบัดพระสุขภาพดวยวิธีการแบบสปาเมื่อ ๑๐๕ ปกอน ที่ประเทศเยอรมนี ซึ่งไดชื่อวาเปนสถานที่ตั้งบอน้ำแรที่มีคุณภาพ และใหญที่สุดในยุโรปเวลานั้น สปาเปนของใหมสำหรับคนไทยที่ยัง ไมมีใครรูจัก ทั้งที่มีมานานนับเปนพันปแลว ดังที่พระบาทสมเด็จ พระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวไดมีพระราชหัตถเลขาตอนหนึ่งวา
ขบวนรถยนตพระที่นั่ง เสด็จประพาสเมืองฮอมเบิค เพื่อทรงแวะอาบน้ำแร
“พอตองตื่นแตเชาตามที่หมอกำหนด เวลาสองโมงออกไป เดินจนตลอดสวนทั้งไปทั้งมา แลวจึงไดไปกินน้ำแรที่ศาลากินน้ำ อยางวันกอน เรื่องกินน้ำแรนี้พอมีความเลื่อมใสมาก เห็นดีกวา น้ำแรที่เคยกินมาแตกอนๆ บางทีมันจะแอกตดีไดดวยเดินมาก อีกอยางหนึ่ง มีคนไปกินเปนกองตักไมไดหยุด วันนี้กินถวยเดียว เพราะเหตุที่ไมไดอาบน้ำแร ออกจากที่กินน้ำเดินไปที่อินฮะเลชั่น คือเปนโรงสำหรับสูดไอน้ำเขากระโจม แตขอตีนพอเพลียเต็มที เดินไมไหวตองเรียกรถมาขึ้นไป เพราะระยะทางมันไกล ผานนา โรงอาบน้ำแรของคนจนซึ่งรัฐบาลสรางใหเปนทาน ใครจะมาอาบ ก็มาไดไมตองเสียเงิน ที่พอไปเขาวันนี้ พอไปถึงมีผูหญิงมาแตงตัว ให เอาเสื้อผาดิบยาวกรอมลงไปจนถึงตีนมาสรวมให “... ในหองนั้นมีโตะเกาอี้ตั้งรายรอบผนังหอง ที่เพดานมีทอ เหล็กใหญประมานสักสองกำยื่นออกมา แลวมีทอขวางเปนคอนนก ปลายคอนนกนั้นมีเปนกระทะสองใบคว่ำเขาหากัน ตอจากกระทะ นั้นมีทอเหล็ก ลามเขาไปหาทอทองเหลืองกลาง น้ำนั้นตมมาจาก ที่อื่นเปนสติมเดินมาตามทอ ควันออกจากชองซึ่งเจาะไวตามทอเล็ก แตน้ำนั้นตกลงไปตามทอทองเหลืองที่รับอยูขางลาง มีควันก็ไมมาก นักออนกวาเขากระโจมเปนหนักหนา เหงื่อไมออก กลิ่นของน้ำตม นั้นเหมือนอยางกลิ่นไมสนคือฉุนๆ มีกลิ่นการบูรนิดๆ แตนั่นแหละ เต็มที่เหลือใจ ที่ตองนิ่งอยูเปนชั่วโมงหนึ่งไมมีอะไรจะทำ ถาให สูบบุหรี่เสียก็จะไมสูกระไร นี่บุหรี่ก็ไมใหสูบ หาหนังสืออานก็ไมมี มีแตหนังสือเยอรมันอานไมออก หาภาษาอังกฤษไปไดโนเวลขาดๆ อะไรมาตอกันไมติด แตก็ตองขืนใจอาน เบื่อเหลือเบื่อที่นั่งอยูใน หองนั้นไมเห็นจะมีคุณคาอะไร พอแลวเสร็จรองสิ้นเคราะหได เขาไปดูที่หองกลางๆ เขามีเปนไสไกลงมาตั้งเรียงเปนแถว มีคน เขาไปอาปากรับควันไอน้ำก็มี ใหควันเขาทางจมูกก็มี ตาหมอแก อยากเอาพอไปที่นั่น แตวาคนมากจึงเอาพอไปรมเปลา แลทั้งเปน วันแรกที่จะใหคอยเปนคอยไปดวย กลับมาอยูที่พักจนถึง ๕ โมง” ถนนในเมืองบาเดนบาเดนนี้แปลกประหลาดกวาที่อื่นๆ ก็คือ ใชเกาะกลางถนนเปนเสนทางคนเดินสัญจรไปมา มีปลูกตนไม
“... แรกไปถึงเขาไปในหองอาบน้ำหองหนึ่งซึ่งเรียงเปนแถวกัน อยูนั้น ในหองนั้นมีสระน้ำลึกพอนั่งเสมอนาอก ที่ตรงกลางมีเปนบัว น้ำรอนผุดขึ้นมาปุดๆ มีทอทองเหลืองสำหรับน้ำลนไมใหมากเกิน ขนาด ตั้งเตียงปูผาไวสองเตียง มีบัวสำหรับอาบรดลางหัวไดขางหนึ่ง พอไปถึงก็เอาปรอทลงน้ำใหอุนได ๓๐ ดีกรีเซนติเกรดแลวผลัดน้ำ ผานั้นเปนผาขาวลินินขนาดขาวมา ผูหญิงหมอยางแคบ ติดหู เหมือนอังษะทั้งขางบนขางลาง เปนผานุงอาบน้ำ เอาพันตัวเขา แลวตองเอาหางหูนั้นผูก ดูชางประดักประเดิดยากจริงๆ แลวลงนั่ง แชอยูในน้ำกำหนด ๑๐ มินิต เมื่อครบ ๑๐ มินิตแลวมีเจาพนักงาน ซึ่งเอาผาผึ่งบนศิลาใหอุนแลวนั้น เขามาคอยที่อัฒจันทจะขึ้นพอ กาวกระไดขึ้นมาก็เขาเปลื้องผา แลวเอาผานั้นคลุมตัวจับเช็ดแตะๆ แลวพาขึ้นบนที่นอน ปลอยใหนอนอยูเชนนั้นเกือบชั่วโมงหนึ่ง เกณฑใหเคลิ้ม ไมใหพูดจาอะไรหมด ก็ไดเคลิ้มใหแกตามประสงค รูสึกเหมือนเด็กออนที่เขามัดไวกันผวาออกรำคาญ แตไดทนนอน ใหจนถึงกำหนด พอถึงกำหนดหมอเอาน้ำแรเขามาใหกินอีกถวยหนึ่ง แลวจึงไดเปลื้องผาออกนวดอยางฝรั่ง มีแปงนอนมาตลับหนึ่ง เอา แปงนอนทาแลวก็รีดทำขยุกขยิกก็ดีอยูบาง แตจะวาเปนนวดนั้น ไมได ไมสำเร็จกิจการนวด นวดทั่วทั้งแขนทั้งขาแลสีขาง ที่สีขาง มีทุบตามบุญตามกรรม แตของมันเสมอดี ความดีที่มันทำนั้นไมใช เพราะหนักไดแรงอะไร แตมันถูกเสนเสมอพอแลวสำเร็จก็เปน อันแตงตัวกลับไดเทานั้น...” ในพระราชหัตถเลขาฉบับที่ ๒๐ คืนที่ ๖๖ ลงวันที่ ๓๑ พฤษภาคม ร.ศ. ๑๒๖ (พ.ศ.๒๔๕๐) ทรงบันทึกไววาไดเสด็จฯ ไปทรงอาบน้ำแรที่เมืองบาเดนบาเดน ประเทศเยอรมนี ตามคำ กราบบังคมทูลถวายคำแนะนำของโปรเฟสเซอรฟสเตอร ทรงเลา ถึงสภาพและบรรยากาศของโรงอาบน้ำแรไววา
พระราชวังเอมเปอเรอ ณ เมืองคัสเซล ที่ทรงใชประทับ ขณะเสด็จประพาสประเทศเยอรมนี เพื่อทรงอาบน้ำแรรักษาพระโรค
ไวสองแถวกลางเกาะ มีถนนสำหรับรถวิ่งสองขางริมถนน สวนกลาง ถนนนั้นมีบอน้ำพุรอนที่ขุดเจาะขึ้นมาจากพื้นดิน เปนน้ำแรพวย พุงขึ้น ผูที่เดินผานไปมาสามารถแวะดื่มไดฟรี โรงอาบและดื่ม น้ำแร ในเมืองบาเดนบาเดนนี้มีเกือบทั้งเมือง รัฐบาลออกเงิน อุดหนุนใหเปลาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของชาวเมืองใหดีขึ้น แต ทวาคุณภาพของน้ำแรดอยกวาที่เมืองฮอมเบิคเล็กนอย แตถึง กระนั้นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวไดเสด็จพระ ราชดำเนินมาทรงอาบ-อบ-นวด และเสวยน้ำแรเพื่อบำบัดพระ สุขภาพในเมืองบาเดนบาเดนหหลายครั้ง ประมาณ ๑๓ ครั้ง ตามที่ปรากฏในพระราชหัตถเลขา ครั้นตอมาในวันที่ ๔ สิงหาคม พระบาทสมเด็จพระจุลจอม- เกลาเจาอยูหัวไดเสด็จพระราชดำเนินไปที่กรุงเบอรลินประเทศ เยอรมนี เพื่อทรงเขารับการตรวจรักษาพระโรคอยางละเอียดจาก คณะแพทยผูเชี่ยวชาญอีกครั้งหนึ่งกอนเสด็จพระราชดำเนินกลับ กรุงเทพมหานคร ผลจากการวินิจฉัยของคณะแพทยลงความเห็นวา ขณะนี้พระวรกายยังไมปกติ ขอใหเปลี่ยนเสด็จฯ ไปรักษาพระองค ที่เมืองฮอมเบิคแทน ซึ่งเปนเมืองอาบน้ำแรโดยเฉพาะที่มีชื่อเสียง เกาแกมาชานาน เปนวิธีบำบัดสุขภาพแบบสปาในปจจุบันนั่นเอง ดังนั้นนับตั้งแตวันที่ ๒๗ สิงหาคมเปนตนไป พระองคเริ่มตนเสด็จ พระราชดำเนินไปทรงบำบัดรักษาพระโรคดวยวิธีการอาบ-อบ-นวด และเสวยน้ำแรติดตอกันเปนแรมเดือนตามคำกราบบังคมทูลเชิญ ของคณะแพทย ในพระราชหัตถเลขาฉบับที่ ๓๕ คืนที่ ๑๕๔ ลงวันที่ ๒๗ สิงหาคม ร.ศ. ๑๒๖ ขณะเสด็จประทับเมืองฮอมเบิค ไดทรงเลา เรื่องทรงอาบน้ำแรบำบัดรักษาพระโรคอยางละเอียดทุกขั้นตอน นับตั้งแตกาวแรกที่เสด็จพระราชดำเนินไปถึง ทรงบรรยายเครื่องมือ อุปกรณที่ใชในการบำบัดตลอดจนวิธีการตางๆ ไวดังนี้ “วันนี้หมอใหนวดดวยเครื่องไฟฟาเพิ่มเติม ใชลมรอนใน เครื่องรอตามที่ปวดกลามเนื้อ ดูทาทางเหมือนจะดี เวลาเที่ยงไป อาบน้ำที่ไกซาวิลเลี่ยมบาด ที่นี้ทำไมสูใหญ แตหมดจดเรียบรอย
ซีกขางหนึ่งซึ่งเปนที่สรงของเจานาย หามไมใหคนเขา หองที่พอ ไปอาบน้ำเปนหองที่เอมเปอเรอสรง ตรงกันขามกับหองเอมเปรส แตหองเอมเปรสนั้นปด เปดแตหองเจานายใหบริพัตรอาบ ในหองนี้ กั้นเปนสองตอน ตอนนอกที่สำหรับนั่งแลนอนพัก ตอนในเปนที่ อาบน้ำมีเกาอี้นอน ที่ลางหนา ที่กินน้ำ แลโตะตั้งขวดปกดอก กุหลาบ อางที่อาบใชทองเหลือง อยางอางอาบน้ำธรรมดา แตเจาะ ใหจมลงไปไวในพื้น มีที่สำหรับกาวขึ้นกาวลง แลที่พาดตีนไวขาง ปลายอาง ขางที่นั่งนั้นมีตั่งสี่เหลี่ยมวางลงไปในอาง ตั่งนั้นหุมผาขาว เพราะเหตุวาถาไมหุมนั่งบนตั่งรอนดวยใชน้ำตม พื้นอางเปน ทองเหลือง น้ำนั้นสีขุนๆ รอน ๓๓ ดีกรี ลงอาบแชเพียงคอ หาม ไมใหลางหนา กำหนดใหแชอยูครั้งแรกนี้ ๑๒ มินิต น้ำนั้นเดือด เปนฟองเหมือนอยางกับน้ำคาบอนิคแอซิดที่เราทำ แตไมรูสึกวา ถูกตัวเฉียบๆ เหมือนที่ทำเลย เปนแตฟองเกาะตัวเต็ม สายน้ำที่มา ในแผนดินนั้นเปนน้ำเย็นเหมือนธรรมดา ตอถูกไอรอนตมเขาจึงได ปลอยคาบอนิคแอซิดออก ถาทิ้งไวชาคาบอนิคแอซิดก็ไปหมด เปนน้ำเปลาได “... เวลาอาบแลวขึ้นมาไมใหเช็ดตัว เอาแตผาหอคลุมใหนอน อยูบนเกาอี้ยาวสองสามมินิตแตพอแหง รออยูชาจนเหงื่อออกก็ไมดี เกลือจะเสียไปจากตัวหมด พอตัวแหงก็แตงตัว แลวใหออกไปเดิน ตากแดดสัก ๕ มินิตเปนสำเร็จการ น้ำที่มาใชอาบนี้มีบออยูตรงนา ที่อาบน้ำ น้ำนี้ใชกินเปนยาถายแตพอไมตองกิน ดวยกินยาอื่น อยูแลว พออยากจะเดิน แตตาหมอแกหามไมใหเดิน กลัวจะเสีย เรี่ยวแรง กลับมาบังคับใหนอนชั่วโมงหนึ่ง ตรวจชีพจรนั้นเรื่อยไป ตั้งแตแรกกอนอาบแลเวลากำลังอาบก็ไปกำชีพจรเวลาอาบ ๘๐ ขึ้นมาแลว ๖๐ เศษ จนกระทั่งเวลาจะนวดเครื่องไฟฟาก็ตองมีคน กำชีพจรอยูคนหนึ่ง เวลาเปาลมรอนก็ตองกำชีพจรอยูเหมือนกัน ดูชางเปนการใหญเสียจริงๆ แตรูสึกชัดเจนวามีคุณจริงๆ สบายเบา ตัว ทั้งเร็วไมตองไปแชอยูนมนาน เหมือนอยางเชนที่บาเดนบาเดน ที่นั่นเวลาอาบแลวหมอถามวาเปนอยางไร พอบอกวาเฉยๆ ตาหมอ ออกฉุนๆ ทุกที ที่นี่บอกไดวาสบายไมเปนมุสาวาทา
ซาย: สถานอาบน้ำแร “ไกซาวิลเลี่ยมบาด”เมืองฮอมเบิค ที่เสด็จไปทรงใชบริการ ขวา: บอน้ำแรเอลิสเบต ณ เมืองฮอมเบิค ที่เสด็จไปทอดพระเนตร ดวยความสนพระราชหฤทัยยิ่ง
ออนไปดวย เรื่องเปลี่ยนรอนเปลี่ยนหนาวเชนนี้เขาชำนาญจริงๆ เพราะเมืองเขาหนาวอยูเสมอๆ ขางเราแลชางเซอะจริงๆ เพราะมัน รอนอยูเสียเสมอ เสร็จการอาบน้ำแลวใหเดินสองมินิต ไดเดินไป ที่รานในปา ดูสนุกดี เดินไมทันตลอดรานถูกเรงใหกลับมาหยุดพัก เลยตองกลับกันเทานั้น...” วันที่ ๓๐ สิงหาคม “วันนี้ทานหมอๆ ทั้งหลายที่จะ (เดินทาง) กลับไปอยากได รูปพอ จึงไดแจกรูปไปเสียที แลวไปอาบน้ำแร น้ำแรนี้เปนอัน ไดความวามีคาบอนิคแอซิดเปนเครื่องที่จะสำหรับชักใหโลหิต เดินตามขุมขน เพราะเหตุฉะนั้นหมอจึงตองตรวจชีพจรวากำลัง หัวใจจะพอแกที่จะตองทำงานฉีดโลหิตไปทั่วกายไม ถาเห็นวา หัวใจออนคือเตนถี่ในเวลาอยูในน้ำ รูไดวากำลังนอย ตองใหรีบขึ้น เสียทันที หาไมก็จะออนเปลี้ยในเวลาอาบแลวนั้นมาก พิกัดกำลัง มัชฌิมบุรุษที่จะแชอยูในน้ำไดอยางชาเพียง ๒๐ นาที ถึงดังนั้น ก็ออนเปลี้ย ถาพนนั้นขึ้นไปเปนการกลับใหโทษ น้ำนี้ใชแกเลือด เดินตามรางกายไมสะดวกอยางหนึ่ง โรคตับอยางหนึ่ง ถาโรคฝ ในทองเปนหามขาดไมใหอาบ ถาขืนอาบอาการทรุด ตองใชน้ำ ออนๆ เพียงเสมอน้ำทะเล “... เดี๋ยวนี้เพ็ญ (ทรงหมายถึงพระเจาลูกยาเธอพระองคเจา เพ็ญพัฒนพงษ) ไปอยูที่นั่น หมอทั้งปวงยืนยันวาถูกตองแลไดรับ ขาววาเธอไปอยู ๑๕ วันยังชั่วขึ้นมาก อวนขึ้น เพราะฉะนั้นเขา อวดวาที่เมืองฮอมเบิคนี้ จะหาคนเปนฝในทองแตสักคนเดียวไมได ไมใชเพราะไอน้ำปองกัน เพราะถาเปนฝในทองตองเปดไปที่อื่น อาบน้ำแลวเดินดูบอน้ำแรอีก ๒ บอ แลดูสูบน้ำซึ่งสำหรับสูบขึ้นไป ในโรงที่อาบน้ำ ตั้งเครื่องจักรไฟฟาจมลงไปอยูในดินสูบกันไปวัน ยังค่ำ เขาคิดจะเจาะบอใหมอีกบอหนึ่งใหชื่อพอ “จุฬาลงกรณ” ในวันที่ ๒๑ เดือนกันยายน คิดจะทำรูปไวที่บอนั้น เขาคิดปฤกษา หากัน แตยังไมไดมาบอกเปนฟอมัล ไดทราบวาเอมเปอเรอสั่ง ใหมีรายงานบอกอาการพอไปกราบทูลเดี๋ยวนี้เขาบอกรายงานกัน อยูเสมอ”
“...ผูที่ไปเที่ยวอาบน้ำแรเหลานี้เขาก็ยายที่อาบโนนบางนี่บาง ตามโรค น้ำเหลานี้ถากินมักจะเปนยาปดเปนพื้น พอไมเห็นวา จะมีคุณอะไรในการอาบน้ำอยางอื่น แตคาบอนิคแอซิดนี้ดีแน ในเมืองไทยควรจะมี ตาหมออวนวามีทางแถบสงขลา เคยไดยิน แตจะเท็จจริงอยางไรไมรู รูแนแตที่บางพระมีน้ำกำมะถันไมสูมีคุณ อะไรนัก ที่นี่เจานายตั้งแตเอมเปอเรอเปนตน สรงปละครั้ง ฝรั่งไมสู จะผิดกันกับไทยนัก เจาแผนดินอาจจะตั้งตนแฟชั่นอะไรๆ ได เหมือนกัน นี่อาไศรยเอมเปอเรอวิลเลี่ยมองคนี้กับคิงเอดเวอด สองคน ชักโยงคนมาไดเปนอันมาก” วันที่ ๒๘ สิงหาคม “เวลาเชาหมอมา แลไปอาบน้ำตามเคยเหมือนเมื่อวานนี้ วันนี้ขยับขึ้นไปเปน ๑๔ มินิต กลับมาพักชั่วโมงหนึ่ง แลวจึงกิน ขาวกลางวัน แลวตองถูกพักอีกสองชั่วโมง...” วันที่ ๒๙ สิงหาคม “เมื่อไดนวดไฟฟาแลอาบไอรอนตามเคยเสร็จแลวไปที่โรง อาบน้ำแร วันนี้กวดขันที่ตองใหไปเหมาะเวลา เพราะเขาเอาดินมา ตมไว ถาไปชาดินนั้นจะเย็นเสีย ดินที่เอามาใชเปนดินสีเหลือง เอามาจากตำบลอื่นไมใชที่นี่ ซึ่งเขาประมาณวาอีก ๑๐๐ ปจะหมด แตถึงตั้งเครื่องจักรบดใหละเอียด แลวผสมน้ำตมเหมือนเนย เอาผาปูลงบนเกาอี้ยาว แลวเอาโคลนนั้นปะตามรูปตัวใหนอนทับ ลงบนโคลน แลวเอาโคลนปะซีกขางซายซึ่งขี้เมื่อยอยูนั้น ทั่วดีแลว เอาผาคลุม กำหนดแรก ๑๐ มินิต กำหนดความรอนความเย็น ใหพอดี คืออยาใหรอนจนเหงื่อออก อยาใหเย็นจนรูสึกวาเย็น แตที่แทในเวลา ๑๐ มินิตนั้น ตอนขางปลายออกเย็นๆ ลงแลว ครั้นเมื่อถวน ๑๐ มินิต เอามีดตัดกระดาษมาชวยกันขูดดินนั้นออก โดยเร็ว แลวลงอาบน้ำ เปนน้ำอุนตามธรรมดา แลวกลับขึ้นมา คลุมผาอีก ๒ มินิตจนตัวแหง มีหมอคอยปกครองคอนโทรลชีพจร เรื่อยไป การคลุมผานี้ก็เปนจำกัด พอตัวแหงแลวรีบแตงตัวทันที อยาใหทันเหงื่อออกได ถาเหงื่อออกเมื่อใดเปนหวัดแลทำใหหัวใจ
ผลจากการที่พระองค ไดเสด็จพระราชดำเนินไป ทรงอาบ-อบ-นวด และ เสวยน้ำแรที่ประเทศเยอรมนี ตามวิธีการบำบัดรักษา พระโรคแบบสปาตามคำ กราบบังคมทูลของ คณะแพทยฝรั่ง เปนที่ พอพระราชหฤทัยยิ่ง ในสวนที่ทรงปวดเมื่อยลา ตามพระวรกายและ พระอาการเหนื่อยหอบ
ไดผอนคลายลง กลับมีพละกำลังแข็งแรงขึ้น ดังที่ปรากฏใน พระราชหัตถเลขาตอนหนึ่งวา “วาตามจริงตั้งแตมารักษาตัวที่นี่แลว เดินเกงขึ้นมาก ไมใคร รูสึกเหนื่อยเมื่อยปวดอะไร ยังไมดีอยูอยางเดียวแตเรื่องธาตุ จะวาลมในทอง ซึ่งทำใหกินอาหารแข็งๆ ยังไมไดเทานั้น...” พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวนับไดวาทรงเปน คนไทยพระองคแรกที่ทรงริเริ่มบำบัดรักษาพระสุขภาพดวยน้ำแร ธาตุโดยวิธีธรรมชาติบำบัดแบบสปาฝรั่ง ณ ประเทศเยอรมนี ควบคูไปกับการรักษาพระโรคในทางการแพทยแผนใหม ภายหลัง จากทรงมีพระอาการหายเปนปกติแลวไดเสด็จนิวัตสูกรุงเทพ มหานครเมื่อวันที่ ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๐ รวมระยะเวลา เสด็จประทับในยุโรป ๗ เดือน ๒๐ วัน และทั้งหมดนี้คือเรื่องราว เมื่อกวา ๑๐๕ ปกอน กอนที่จะกลายมาเปนแฟชั่นยอดนิยมของ ผูที่ใสใจเรื่องสุขภาพในหมูคนไทยปจจุบัน
วันที่ ๓๑ สิงหาคม “วันนี้เปนวันที่หมอโปรเฟสเซอรเกรลแลหมอไมเยอจะกลับ ไป การอาบน้ำวันนี้ลดน้ำใหเย็นลงเปน ๓๒ ดีกรี แตเวลาคง ๑๕ มินิตตามเดิม การที่ใหเย็นลงนั้นเพื่อจะใหไอคาบอนิคในน้ำแรงขึ้น ดวยไมมีแกสซึ่งจะนำออก การแตงดอกไมในหองอาบน้ำ ยิ่งเห็นวา ชอบเขายิ่งเติมขึ้น วันนี้มีดอกทานตะวัน ตัดทั้งตนปกขวดตั้งใน มุมหองจนเต็มทั้งสองมุม บนหลังตูตั้งอางรีใหญจัดดอกรักเร ดูเปน ดอกไมหรูไปทั้งหอง ตั้งแตเริ่มไปอาบน้ำแรมาจนกระทั่งวันนี้ มีคน ไปคอยดูที่อาบน้ำทุกวันกองโตๆ ถายรูปก็มี แตคนที่นี่เคยเจาเคย นาย ดวยเจานายเสด็จไปมาอยูเสมอไมขาด จะดูก็อยางมีอัธยาศรัย ยืนอยางเรียบรอยหางๆ แลคำนับ ผูหญิงก็โบกผาถอนสายบัว จนเด็กๆ ก็ถอนสายบัวคลอง เดี๋ยวนี้เปนบอกไดวาไมมีใครไมรูจัก พอสักคนเดียว ทั้งในเมืองแลในทุง ตั้งแตผูดีลงไปจนเด็กกลางถนน ตองรับคำนับเรื่อยอยูตลอดทางทุกเวลาที่ไปเที่ยวขางไหนๆ” ครั้นตอมาในวันที่ ๑๒ กันยายน ซึ่งเปนการตรวจพระอาการ ครั้งสุดทายของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวกอน ที่จะเสด็จนิวัตกรุงเทพมหานคร โดยมีคณะแพทยชุดเดิมประกอบ ดวยโปรเฟสเซอรเกราซ โปรเฟสเซอรเกรล โปรเฟสเซอรไมเยอ และโปรเฟสเซอรฟอนนอรแดนถวายการตรวจ ผลสรุปวาพระหทัย และพระโลหิตที่ไหลเวียนนั้นอยูในสภาพสมบูรณเปนที่นาพอใจ ไมตองถวายการรักษาอีกตอไป สวน ‘ครอนิกกะตา’ คือ เนื้องอก ภายในพระนาสิกที่ทำใหการหายพระทัยขัดของนั้นไดหายเปน ปกติแลว รวมทั้งทอลมหายพระทัย ไมมีพระโรคบรอนไคติสต แตเรื่องพระบังคลเบานั้นยังตองถวายการรักษาตอไปยังมิไดหาย ขาด สวนพระบังคลหนักที่ ‘ผูกกลัด’ ขอใหเสวยพระโอสถบำรุง พระโลหิตตอไป และประการสุดทายคณะแพทยไดถวายคำแนะนำ ใหพระองคทรงอาบน้ำแรตอไปจนกวาจะถึงกำหนดเสด็จพระราช ดำเนินกลับประเทศ
กิตติพงษ วิโรจนธรรมากูร นักเขียนและนักวิชาการอิสระ
คร่ำหวอดอยูในแวดวงหนังสือในฐานะนักเขียนและคอลัมนนิสตแนว ประวัติศาสตรและศิลปวัฒนธรรม รวมถึงเขียนบทสารคดีรายการโทรทัศน แนวประวัติศาสตร และมีผลงานหนังสือซึ่งเปนที่รูจักของนักอาน เชน ชีวิตในวังบางขุนพรหม, ในวังแกว, รอยเรียงเวียงวัง เปนตน
Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36Powered by FlippingBook