ซาย: สถานอาบน้ำแร “ไกซาวิลเลี่ยมบาด”เมืองฮอมเบิค ที่เสด็จไปทรงใชบริการ ขวา: บอน้ำแรเอลิสเบต ณ เมืองฮอมเบิค ที่เสด็จไปทอดพระเนตร ดวยความสนพระราชหฤทัยยิ่ง
ออนไปดวย เรื่องเปลี่ยนรอนเปลี่ยนหนาวเชนนี้เขาชำนาญจริงๆ เพราะเมืองเขาหนาวอยูเสมอๆ ขางเราแลชางเซอะจริงๆ เพราะมัน รอนอยูเสียเสมอ เสร็จการอาบน้ำแลวใหเดินสองมินิต ไดเดินไป ที่รานในปา ดูสนุกดี เดินไมทันตลอดรานถูกเรงใหกลับมาหยุดพัก เลยตองกลับกันเทานั้น...” วันที่ ๓๐ สิงหาคม “วันนี้ทานหมอๆ ทั้งหลายที่จะ (เดินทาง) กลับไปอยากได รูปพอ จึงไดแจกรูปไปเสียที แลวไปอาบน้ำแร น้ำแรนี้เปนอัน ไดความวามีคาบอนิคแอซิดเปนเครื่องที่จะสำหรับชักใหโลหิต เดินตามขุมขน เพราะเหตุฉะนั้นหมอจึงตองตรวจชีพจรวากำลัง หัวใจจะพอแกที่จะตองทำงานฉีดโลหิตไปทั่วกายไม ถาเห็นวา หัวใจออนคือเตนถี่ในเวลาอยูในน้ำ รูไดวากำลังนอย ตองใหรีบขึ้น เสียทันที หาไมก็จะออนเปลี้ยในเวลาอาบแลวนั้นมาก พิกัดกำลัง มัชฌิมบุรุษที่จะแชอยูในน้ำไดอยางชาเพียง ๒๐ นาที ถึงดังนั้น ก็ออนเปลี้ย ถาพนนั้นขึ้นไปเปนการกลับใหโทษ น้ำนี้ใชแกเลือด เดินตามรางกายไมสะดวกอยางหนึ่ง โรคตับอยางหนึ่ง ถาโรคฝ ในทองเปนหามขาดไมใหอาบ ถาขืนอาบอาการทรุด ตองใชน้ำ ออนๆ เพียงเสมอน้ำทะเล “... เดี๋ยวนี้เพ็ญ (ทรงหมายถึงพระเจาลูกยาเธอพระองคเจา เพ็ญพัฒนพงษ) ไปอยูที่นั่น หมอทั้งปวงยืนยันวาถูกตองแลไดรับ ขาววาเธอไปอยู ๑๕ วันยังชั่วขึ้นมาก อวนขึ้น เพราะฉะนั้นเขา อวดวาที่เมืองฮอมเบิคนี้ จะหาคนเปนฝในทองแตสักคนเดียวไมได ไมใชเพราะไอน้ำปองกัน เพราะถาเปนฝในทองตองเปดไปที่อื่น อาบน้ำแลวเดินดูบอน้ำแรอีก ๒ บอ แลดูสูบน้ำซึ่งสำหรับสูบขึ้นไป ในโรงที่อาบน้ำ ตั้งเครื่องจักรไฟฟาจมลงไปอยูในดินสูบกันไปวัน ยังค่ำ เขาคิดจะเจาะบอใหมอีกบอหนึ่งใหชื่อพอ “จุฬาลงกรณ” ในวันที่ ๒๑ เดือนกันยายน คิดจะทำรูปไวที่บอนั้น เขาคิดปฤกษา หากัน แตยังไมไดมาบอกเปนฟอมัล ไดทราบวาเอมเปอเรอสั่ง ใหมีรายงานบอกอาการพอไปกราบทูลเดี๋ยวนี้เขาบอกรายงานกัน อยูเสมอ”
“...ผูที่ไปเที่ยวอาบน้ำแรเหลานี้เขาก็ยายที่อาบโนนบางนี่บาง ตามโรค น้ำเหลานี้ถากินมักจะเปนยาปดเปนพื้น พอไมเห็นวา จะมีคุณอะไรในการอาบน้ำอยางอื่น แตคาบอนิคแอซิดนี้ดีแน ในเมืองไทยควรจะมี ตาหมออวนวามีทางแถบสงขลา เคยไดยิน แตจะเท็จจริงอยางไรไมรู รูแนแตที่บางพระมีน้ำกำมะถันไมสูมีคุณ อะไรนัก ที่นี่เจานายตั้งแตเอมเปอเรอเปนตน สรงปละครั้ง ฝรั่งไมสู จะผิดกันกับไทยนัก เจาแผนดินอาจจะตั้งตนแฟชั่นอะไรๆ ได เหมือนกัน นี่อาไศรยเอมเปอเรอวิลเลี่ยมองคนี้กับคิงเอดเวอด สองคน ชักโยงคนมาไดเปนอันมาก” วันที่ ๒๘ สิงหาคม “เวลาเชาหมอมา แลไปอาบน้ำตามเคยเหมือนเมื่อวานนี้ วันนี้ขยับขึ้นไปเปน ๑๔ มินิต กลับมาพักชั่วโมงหนึ่ง แลวจึงกิน ขาวกลางวัน แลวตองถูกพักอีกสองชั่วโมง...” วันที่ ๒๙ สิงหาคม “เมื่อไดนวดไฟฟาแลอาบไอรอนตามเคยเสร็จแลวไปที่โรง อาบน้ำแร วันนี้กวดขันที่ตองใหไปเหมาะเวลา เพราะเขาเอาดินมา ตมไว ถาไปชาดินนั้นจะเย็นเสีย ดินที่เอามาใชเปนดินสีเหลือง เอามาจากตำบลอื่นไมใชที่นี่ ซึ่งเขาประมาณวาอีก ๑๐๐ ปจะหมด แตถึงตั้งเครื่องจักรบดใหละเอียด แลวผสมน้ำตมเหมือนเนย เอาผาปูลงบนเกาอี้ยาว แลวเอาโคลนนั้นปะตามรูปตัวใหนอนทับ ลงบนโคลน แลวเอาโคลนปะซีกขางซายซึ่งขี้เมื่อยอยูนั้น ทั่วดีแลว เอาผาคลุม กำหนดแรก ๑๐ มินิต กำหนดความรอนความเย็น ใหพอดี คืออยาใหรอนจนเหงื่อออก อยาใหเย็นจนรูสึกวาเย็น แตที่แทในเวลา ๑๐ มินิตนั้น ตอนขางปลายออกเย็นๆ ลงแลว ครั้นเมื่อถวน ๑๐ มินิต เอามีดตัดกระดาษมาชวยกันขูดดินนั้นออก โดยเร็ว แลวลงอาบน้ำ เปนน้ำอุนตามธรรมดา แลวกลับขึ้นมา คลุมผาอีก ๒ มินิตจนตัวแหง มีหมอคอยปกครองคอนโทรลชีพจร เรื่อยไป การคลุมผานี้ก็เปนจำกัด พอตัวแหงแลวรีบแตงตัวทันที อยาใหทันเหงื่อออกได ถาเหงื่อออกเมื่อใดเปนหวัดแลทำใหหัวใจ
Powered by FlippingBook