Quarter 4/2012

แมวาอยุธยาจะไมพบหลักฐานการพบแรทองคำ ก็ตาม แตจากการที่อยุธยาถือวาเปนประเทศ ที่มีแสนยานุภาพทางการทหารและมีความ สามารถทางการคา จึงกลาวไดวาอยุธยาได ทองคำมาดวยสามวิธีการคือ ๑. จากชัยชนะ ในสงคราม ๒. จากเครื่องบรรณาการจาก ประเทศราช ๓. จากการคาขาย

ทองคำแหงสยามชวงรัตนโกสินทร ในสมัยรัตนโกสินทร  มีการใชทองในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ พระพุทธยอดฟาจุฬาโลก และพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหลา นภาลัย ไดทรงนำเอาผาลายทองคำบางสะพานและทองคำจีน แจกจายขาราชการแทนเบี้ยหวัด ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ พระจอมเกลาเจาอยูหัว ไดเสด็จไปทอดพระเนตรสุริยุปราคาที่ หวากอ จ.ประจวบคีรีขันธ เมื่อทอดพระเนตรแลวไดพระราชทาน ทองคำบางสะพานหนัก ๑ บาทแกทุกคนที่ตามเสด็จ ในป พศ. ๒๔๑๖ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว มีหลักฐานปรากฏวา มีการทำเหมืองแรทองคำที่กบินทรบุรี โดย ชางคนไทยที่สำเร็จการศึกษาดานวิศวกรรมจากสกอตแลนด คือ พระปรีชากลการ (สำอาง อำมาตยกุล) แตภายหลังไดปดกิจการลง ในป ๒๔๒๒ ปจจุบันมีเหมืองแรทองคำธาตรีที่จังหวัดพิจิตร บริษัท อัครา ไมนิ่ง จำกัด ไดรับสัมปทานในการขุดแร สวนการนำเขาทองคำมา ในประเทศไทยมีการนำเขาทองคำมาจากประเทศออสเตรเลีย สวิตเซอรแลนด และทวีปแอฟริกา เมื่อแรกมีชางชาวจีนทำทองในสยาม กรุงเทพฯ เปนจุดหมายปลายทางของชาวจีนจำนวนมาก ที่ตองการออกมาแสวงหาหนทางใหมใหกับชีวิตตัวเอง เชนเดียวกับ ชาวจีนที่ชื่อ ตั้งโตะกัง (โตะกังแซตั้ง) เขามาในสยามในสมัยรัชกาล ที่ ๕ เมื่อเขามาแรกๆ จีนโตะกังไมไดมีทรัพยสินเงินทองอะไรมา มากมาย มีแตความสามารถในการทำทองเทานั้น แรกเริ่มทีเดียว จีนโตะกังทำไดเพียงตั้งโตะริมถนนบริเวณเยาวราชรับทำทอง โดย รับจางทำทองจากทองคำใบใหญ (ทองคำใบใหญคลายทองแทง ในปจจุบันแตเรียกชื่อแตกตางกัน จากการสอบถามคุณกิตติและ คุณคำปอน ผูนำชมพิพิธภัณฑทองคำไดเลาใหฟงวา “สันนิษฐาน วาทองคำใบใหญ คงเปนทองนำเขามาจากตางประเทศมากกวา ที่ทางสยามจะมีเหมืองทองทำเอง”) จากคนไทยที่มีฐานะดีใหมาทำ เปนแหวนทองบาง กำไลทองบาง สรอยทองบาง ที่เรียกในสมัยนี้ วาทองรูปพรรณ จีนโตะกังเปนชางทองที่มีความสามารถ มีความ

ผูเขียน ไดเห็นการเปลี่ยนแปลงราคาของทอง จากราคาไมกี่ พันบาทตอหนึ่งบาท เพิ่มเปนสองหมื่นกวาบาทในปจจุบัน ทำให มีความสนใจเกี่ยวกับทองคำ จึงไดพยายามคนหาขอมูลจากหลาย แหลงหนังสือเกาและไดสอบถามจากคำบอกเลาของคนเกาๆ จนไดขอมูลพอสมควรและประสงคจะเผยแพรขอมูลเหลานี้ใหแก เพื่อนนักอานทั้งหลายดังความตอไปนี้ ทองคำแหงสยามเมื่อแรกเริ่ม สมัยสุโขทัย จากหลักฐานเกาแกที่สุดพบบนศิลาจารึก พอขุนรามคำแหงหลักที่ ๑ ดานที่ ๑ บรรทัดยี่สิบเอ็ด กลาวถึง ทองคำในฐานะสินคาอยางหนึ่ง ความวา “จักใครคามาคา จักใคร คาเงินคาทองคา ไพรฟาหนาใส” และจากศิลาจารึกหลักที่ ๑ ดานที่ ๒ บรรทัด ๒๔ ความวา “พระพุทธรูปทองคำ มีอัฐารส มีพระพุทธรูป” นอกจากนี้ หลักฐานที่เปนรูปธรรมที่สามารถเห็นจนปจจุบัน นี้ ไดแก พระพุทธรูปแบบสุโขทัย นามวา พระสุโขทัยไตรมิตร ปางมารวิชัยขัดสมาธิ ถือเปนพระพุทธรูปทองคำที่ใหญที่สุดในโลก สรางโดยชางสุโขทัย ปจจุบันประดิษฐานอยูที่วัดไตรมิตรวิทยาราม กรุงเทพ ครั้นมาถึงสมัยอยุธยา แมปรากฏวาตลอดอายุ ๔๑๗ ป ที่อยุธยาเปนเมืองหลวง ชาวอยุธยานิยมใชทองคำอยางแพรหลาย จากพระมหากษัตริย ตอเนื่องมาจนขุนนาง ตลอดจนไพรฟา ขาแผนดิน แตก็ไมปรากฏหลักฐานที่แนชัดไดเลยวามีการคนพบ ทองคำในเขตกรุงศรีอยุธยาเลยแมแตครั้งเดียว ยกเวนการพบทอง แขวงเมืองบางสะพานในรัชสมัยพระเจาบรมโกศ