ส วนในประเทศไทย ไม มี หลั กฐานแน ชั ดว า ผู นำ วานิ ลลาเข ามาปลู กครั้ งแรกเป นใคร และเมื่ อไร คาดว า คงนำเข ามาจากอิ นโดนี เซี ย มาปลู กที่ ศู นย วิ จั ยพื ชสวน จั นทบุ รี นานมาแล ว ต อมาปลู กที่ คณะเกษตรศาสตร มหาวิ ทยาลั ยเชี ยงใหม ในป พ.ศ.๒๕๒๑ แต มี รายงาน ว าได ผลเป นครั้ งแรกที่ ศู นย วิ จั ยพื ชสวนชุ มพร ในป พ.ศ. ๒๕๓๔ ส วนการปลู กเชิ งพาณิ ชย ของมู ลนิ ธิ โครงการหลวง โดยสถาบั นวิ จั ยวิ ทยาศาสตร และเทคโนโลยี แห งประเทศ ไทย (วว.) เริ่ มปลู กพั นธุ การค าตั้ งแต ป พ.ศ. ๒๕๔๕ ป จจุ บั นได ส งเสริ มให เกษตรกรปลู กตามศู นย พั ฒนา โครงการหลวงต างๆ ในภาคเหนื อ ในประเทศไทยมี วานิ ลลาพื้ นเมื องอยู ๕ ชนิ ด ได แก ๑. เอาะลบ Vanilla albida Blume ๒. เถางู เขี ยว Vanilla apylla Blume ๓. สามร อยต อใหญ Vanilla borneensis Rolfe ๔. เถากล วยไม Vanilla griffithii Rchb. ๕. พลู ช าง Vaniila siamensis Rolfe ex Downie แต วานิ ลลาพื้ นเมื องของไทยทุ กชนิ ดติ ดฝ กน อย และไม มี กลิ่ นหอมมากพอที่ จะนำมาส งเสริ มให ปลู ก เป นการค าได ส วนชนิ ดที่ นิ ยมปลู กทั่ วโลกกั นมาก มี ๓ ชนิ ด ได แก ๑. วานิ ลลาพั นธุ การค า Vanilla planifolia Andrew ปลู กมากในมาดากั สการ และเม็ กซิ โก ๒. วานิ ลลาปอมโปนา Vanilla pompona Scheide ปลู กมากในอเมริ กากลาง ๓. วานิ ลลาตาฮี ตี Vanilla tahitensis J.W. Moore ปลู กมากในตาฮี ตี วานิ ลลาที่ ปลู กในประเทศไทย คื อพั นธุ การค า หรื อที่ เรี ยกว า พั นธุ มาดากั สการ เป นพั นธุ ที่ มุ งการ ใช ประโยชน จากกลิ่ นของฝ ก เพื่ อใส ในอาหาร ได แก ขนมหวาน ขนมอบ ไอศกรี ม ช็ อกโกแลต ท็ อฟฟ รวมทั้ งการขายฝ กสด เพื่ อแต งกลิ่ นอาหาร ส วนใน ต างประเทศก็ มี การนำไปผลิ ตเป นน้ ำหอมด วย แต สารหอมที่ มี อยู ในวานิ ลลา คื อ วานิ ลลิ น (vanillin) มี อยู ในปริ มาณน อย ใช วิ ธี การสกั ดที่ ยุ งยาก มี ค าใช จ าย สู ง กลิ่ นหอมวานิ ลลาแท มี ราคาแพงมาก จึ งมี การผลิ ต สารกลิ่ นคล ายวานิ ลลาที่ เรี ยกกั นว า สารสั งเคราะห ส วนวานิ ลลาที่ ใช เป นสมุ นไพร ก็ มี การเติ มน้ ำมั นอบเชย และกานพลู เพื่ อเพิ่ มปริ มาณและให มี ราคาต่ ำลง นั บตั้ งแต ป พ.ศ.๒๕๕๔ เริ่ มมี การนำวานิ ลลาตาฮี ตี เข ามาปลู กในโครงการหลวง โดยหวั งว าจะใช ประโยชน ในด านผลิ ตน้ ำหอมและแต งกลิ่ นอาหาร
น้ ำหอม วานิ ลลา
´Ã.» ÂÐ à©ÅÔ Á¡ÅÔè ¹
เมื่ อกล าวถึ งคำว า “วานิ ลลา” คนไทยน าจะมาก กว าครึ่ งที่ ตอบว า รู จั ก หรื อ รู จั กดี แล วถ าถามต อไปอี ก ว ารู จั กอย างไร? ร อยทั้ งร อยจะตอบว า ไอติ มวานิ ลลา หรื อไอศกรี มวานิ ลลา และถ าถามลึ กลงไปว า วานิ ลลา คื ออะไร? มาจากไหน? แต ละคนเริ่ มมองหน างงๆ หรื อ วานิ ลลา เป นพรรณไม ในสกุ ล Vanilla ที่ อยู ในวงศ กล วยไม (Family Orchidaceae) ดั งนั้ น หากกล าวว า วานิ ลลาก็ คื อ กล วยไม ชนิ ดหนึ่ ง ก็ ย อมได มี ถิ่ นกำเนิ ด อยู ในป าแถบอเมริ กากลาง บริ เวณประเทศเม็ กซิ โกและ กั วเตมาลา ชาวสเปนเป นผู นำวานิ ลลาเข าไปในยุ โรป ในราวป พ.ศ.๒๒๒๔ เพื่ อใช ทำช็ อกโกแลต คำว า วานิ ลลา มาจากภาษาสเปนว า “ไบย นี ยา” (vainilla) แปลว า ฝ กเล็ กๆ จากนั้ นมี การนำวานิ ลลาเข าไปใน ประเทศอั งกฤษ ฝรั่ งเศส แล วนำไปปลู กในอิ นโดนี เซี ย ในราวป พ.ศ.๒๓๖๘ และปลู กในตาฮี ตี ป พ.ศ.๒๓๙๑ หลั งจากนั้ นวานิ ลลาก็ กลายเป นพื ชเศรษฐกิ จของหลาย ประเทศ โดยเฉพาะในประเทศมาดากั สการ ซึ่ งมี การ ส งออกเป นอั นดั บหนึ่ งของโลก ส ายหน าว า ไม ทราบ ไม แน ใจ มารู จั กวานิ ลลากั นดี กว า
Powered by FlippingBook