Quarter 4/2014

ปฐมฤกษรถไฟหลวง (การพัฒนาประเทศกำลังเริ่มขึ้นแลว)

กอนที่จะเริ่มการกอสรางทางรถไฟหลวงสายแรก คือสายกรุงเทพฯ - นครราชสีมา ในเดือนมีนาคม พ.ศ. ๒๔๓๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหสัมปทานสราง ทางรถไฟสายแรกโดยเอกชนขึ้นกอน ในเดือนกรกฎาคม ปเดียวกัน (สมัยนั้นยังขึ้นปใหมในเดือนเมษายน) ถึงแม จะมีความยาวเพียง ๒๑ กิโลเมตร จากกรุงเทพฯ ถึง ปากน้ำ สมุทรปราการ แตก็มีความสำคัญไมนอยเพราะ นอกจากจะใหประสบการณในการที่จะสรางทางรถไฟ ของหลวงขึ้นแลว ทางรถไฟสายปากน้ำนี้ ยังมีพระราช- ประสงคเพื่อประโยชนในการปกปองอธิปไตยของชาติ บานเมืองเปนสำคัญเชนกันกับทางรถไฟหลวงสายแรก พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว พรอม ดวยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจาฟามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินทรงประกอบ พระราชพิธีกระทำพระฤกษ คือการขุดดินเพื่อเริ่มวาง รางรถไฟสายกรุงเทพฯ - นครราชสีมา ณ บริเวณพิธี ที่อยูตรงขามกับวัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ ๙ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๓๔ สวนการกอสรางทางรถไฟ สายกรุงเทพฯ - ปากน้ำ โดยบริษัทเอกชนชาวเดนมารก เริ่มขึ้นตั้งแตวันที่ ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๓๔ ใชเวลา ไมถึง ๒ ปก็แลวเสร็จ และพระบาทสมเด็จพระจุลจอม- เกลาเจาอยูหัว ไดเสด็จพระราชดำเนินทรงทำพิธีเปด การเดินรถไฟ ณ สถานีสมุทรปราการเมื่อวันที่ ๑๑ เมษายน พ.ศ.๒๔๓๖ สวนทางรถไฟของหลวง เมื่อการ กอสรางแลวเสร็จพอเดินรถไฟไดถึงอยุธยา จึงไดมี พระราชพิธี “ปฐมฤกษรถไฟหลวง” ขึ้นเมื่อวันศุกรที่ ๒๖ มีนาคม พ.ศ.๒๔๓๙ ผมใครนำประวัติรถจักรไอน้ำที่ใชในครั้งนั้น มาเลา สูกันฟงจากขอเขียนของทานอาจารยสรรพสิริ ในหนังสือ “เรารักรถไฟ” ความวา “ภายหลังพระราชพิธี “ปฐมฤกษรถไฟหลวง” กรมรถไฟไดเปดการเดินรถไฟรับสงผูโดยสารและ บรรทุกสินคาขึ้นเปนประจำในทางรถไฟสายกรุงเทพ- นครราชสีมา “มีหลักฐานที่บันทึกไวในเอกสารของชาวตาง ประเทศวา รถจักรไอน้ำรุนแรกที่สงเขามาใชสำหรับการ รถไฟสายนครราชสีมา เปนรถที่สรางที่เมืองกลาสโกว ในสกอตแลนด โดยบริษัทชื่อ DUBS ซึ่งถาอานออก เสียงอยางเยอรมันก็อาจอานไดวา “ดูบส”

บน : หัวรถจักรไอน้ำ Krauss ที่เคยวิ่งบนเสนทางสายปากน้ำ ลาง : สถานีรถไฟสายปากน้ำเคยตั้งอยูหนาสถานีรถไฟหัวลำโพง ปจจุบันคือทางออกสถานีรถไฟใตดินสถานีหัวลำโพง