Quarter 2/2014

พระตำหนักวิลลาโนเบล เมืองซันเรโม ประเทศอิตาลี สถานที่ประทับระหวางทรงวาจางใหวาด พระบรมสาทิสลักษณ (ทรงฉายพระบรมรูปกับดุกออฟเยนัว พรอมดวยพระราชโอรสอีก ๒ พระองค คือ เจาฟาอัษฎางคฯ และ เจาฟาบริพัตรฯ)

มีความงดงามเปนที่พอพระราชหฤทัยของพระองค ยิ่งนัก มองสิเออดุรังจงใจเลือกใชโทนสีเหลืองทั้งหมด ในการเขียนภาพ เชน เครื่องฉลองพระองคครุย สาย สะพาย เครื่องราชอิสริยาภรณ พระพักตร และพระเกศา ลวนใชโทนสีเหลืองทั้งสิ้น ยกเวนพระสนับเพลาสีดำกับ ผาริบบิ้นที่พระอังสาทั้งสองขางเปนสีแดง ตัวกรอบ พระบรมสาทิสลักษณบุดวยผากำมะหยี่สีเหลืองอราม มีขนาดสูงใหญ ชางดูสงางามตระการตายิ่งนัก นอกจากนี้ ยังไดทรงวาจางให นายชางมารกอตตี จิตรกรที่มีฝมือดี อีกทานหนึ่งเปนผูเขียนพระบรมสาทิสลักษณแบบครึ่ง พระองครูปหนึ่งในชุดฉลองพระองคจอมพลทหารบก พรอมทั้งทรงกำชับใหเขียนแลวเสร็จทันในวันเฉลิม พระชนมพรรษาวันที่ ๒๐ กันยายน พ.ศ. ๒๔๕๐ อีกดวย นอกจากนี้ พระองคยังไดมีพระราชนิยมทรงสะสม ภาพเขียนที่รังสรรคโดยจิตรกรชื่อดังไวจำนวนมาก ดังจะเห็นไดวาในระหวางเสด็จประพาสยุโรปครั้งหลังนี้ ไดเสด็จฯ ไปทอดพระเนตรและทรงซื้อภาพเขียนใน แกลเลอรี่ตางๆ ไวจำนวนหลายชิ้น และหนึ่งในจำนวน นั้นก็คือภาพผูหญิงยืนเปลือยกายสวมสรอยคอไขมุก และสรอยเพชรรูปโฉมงามสมสวน เปนภาพขนาดใหญ เขียนโดยโปรเฟสเซอรเยลลี จิตรกรชาวอิตาเลียน เปนภาพที่มีราคาแพงมาก ปจจุบันภาพนี้ไดจัดแสดงไว ในพระที่นั่งวิมานเมฆ พระราชวังดุสิต เชนเดียวกับ พระบรมสาทิสลักษณพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา เจาอยูหัว ที่รังสรรคโดยนายชางมากอตตี และ มองสิเออคาโรลัส-ดุรังที่กลาวมาตั้งแตตน นับวาเปน พระบรมสาทิสลักษณที่มีความงดงามยิ่งนัก

ครั้นตอมาในวันที่ ๑๐ พฤษภาคม เวลาเชาไดเสด็จ พระราชดำเนินไปที่หองสตูดิโอของนายมารกอตตี ซึ่ง มองสิเออดุรัง ขอเชาสถานที่ไวสำหรับเขียนพระบรม สาทิสลักษณของพระองค ไดเสด็จประทับเปนนายแบบ ในการเขียนพระบรมรูปตอจากวันกอน ในครั้งนี้เปนการ เริ่มตนเขียนรางพระบรมสาทิสลักษณเต็มองคขนาดใหญ ของจริงจนกวาจะแลวเสร็จสมบูรณ ใชเวลาประมาณ เดือนเศษนับจากนี้ไป มองสิเออดุรัง ไดกราบบังคมทูล ใหพระองคเปลี่ยนเปนทรงฉลองพระองคในชุด เครื่องแบบจอมพลทหารบกเต็มพระราชอิสริยยศ อันจะ ทำใหพระบรมสาทิสลักษณดูดีมีสงามากกวาชุดฉลอง พระองคสูทสากลซึ่งดูเปนธรรมดาไป ในสวนที่เขียนยาก ที่สุดจะเหมือนมากนอยแคไหนก็คือตรงพระเนตร ขณะประทับเปนนายแบบในระหวางเขียนรูป ทรงบนวา ปวดราวที่พระอังสาและพระศอ ทรงขยับเขยื้อนไมได ในที่สุดพระองคทรงตัดสินพระราชหฤทัยเลือกทรง ฉลองพระองคชุดจอมพลทหารบก สวมทับดวยพระองค ครุยตามที่มองสิเออคาโรลัส-ดุรัง กราบบังคมทูล หลังจากนั้นพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ไดเสด็จพระราชดำเนินไปประทับเปนนายแบบในการ เขียนพระบรมสาทิสลักษณใหกับมองสิเออดุรังที่สตูดิโอ ของนายมารกอตตีอีกหลายครั้ง จนกระทั่งพระบรม สาทิสลักษณแลวเสร็จสมบูรณในวันที่ ๒๐ มิถุนายน รัตนโกสินทรศก ๑๒๖ ณ หองสตูดิโอของมองสิเออดุรัง ที่กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส รวมระยะเวลาประมาณ ๑ เดือนเศษ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว ไดเสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรพระบรม สาทิสลักษณดวยความปลื้มปติที่หองสตูดิโอของ มองสิเออดุรัง ณ กรุงปารีส ซึ่งตั้งอยูหางไกลจาก ตัวเมืองลอมรอบดวยรั้วกำแพงมิดชิด ปราศจากเสียง รบกวนของยวดยานพาหนะ สภาพภายในหองสตูดิโอ คอนขางรกรุงรังเต็มไปดวยผลงานภาพเขียนตางๆ วางระเกะระกะ สำหรับพระบรมสาทิสลักษณนั้น