Quarter 1/2016

ในสวนคนไทยจะรูจักลิงมาแตครั้งใดไมพบ หลักฐาน แตเชื่อไดวาเรื่องรามายณะนาจะแพรกระจาย เขามาในภูมิภาคที่เปนประเทศไทยชานานมาแลว ดวยในสมัยรัชกาลที่ ๖ มีผูขุดพบแผนโลหะรูปวานร (หนุมาน) สมัยทวารวดีที่นครปฐม และตอมาเมื่อมีการ ขุดคนทางโบราณคดีที่บริเวณเขาหลวง บานวังหาด อำเภอดานลานหอย จังหวัดสุโขทัย ซึ่งเขาใจวาจะเคย เปนชุมชนถลุงเหล็กเมื่อประมาณ ๒๕๐๐ ปมาแลว สิ่งสำคัญที่ขุดพบก็คือ แผนโลหะรูปหนาลิง มีที่สำหรับ รอยสายใชคลองคอ จึงเขาใจวาในครั้งกระโนนจะ นับถือรูปลิงเปนเครื่องรางกันมาแลว แสดงวาการ นับถือลิงเปนเรื่องเกาแกดึกดำบรรพ แตจะเปนมนุษย พวกไหนไมทราบ เมื่อไทยกับขอมมีความสัมพันธใกลชิดกัน หนุมาน ที่นครวัดก็เดินทางมาไทย จึงพบรูปหนุมานที่ปราสาท หินพิมาย อยางไรก็ตามยังไมพบหลักฐานวาไทยเริ่มนำ รูปหนุมานมาใชเปนเครื่องหมายในทางราชการแตครั้งไร เพิ่งมาพบพระราชลัญจกรวังหนาเปนรูปพระลักษณ ทรงหนุมาน ในสมัยกรุงรัตนโกสินทรนี้เอง สมเด็จ พระเจาบรมวงศเธอเจาฟากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ ทรงบันทึกไวในเรื่องพระราชลัญจกรตอนหนึ่งวา

“พระตราพระลักษณทรงหนุมานนั้นเปนผิดชื่อ ดวยวังหนาเปนพระเจาแผนดินที่ ๒ จึงวาเปนพระลักษณ แตความจริงที่ทรงหนุมานนั้นเปนพระรามทีเดียว... ตราพระลักษณทรงหนุมานก็ดูไมสูเกา เขาใจวาเปนครั้ง รัชกาลที่ ๔ นั่นเอง” ถาจะสืบสาวราวเรื่องยอนขึ้นไปอีกก็พบวา ในสมัย รัชกาลที่ ๑ มีธงรูปหนุมานใชแลว เมื่อสมเด็จพระบวร- ราชเจามหาสุรสิงหนาท กรมพระราชวังบวรสถานมงคล ในรัชกาลที่ ๑ เสด็จยกกองทัพเรือไปตีเมืองนครศรี- ธรรมราช ไดทรงพระราชนิพนธถึงเรือพระที่นั่งไวตอน หนึ่งวา “ที่นั่งครุฑทอดทาเตรียมเสด็จ

ดังระเห็จนภากาศดูอาจอัด จับพญานาคินทรบินรวบรัด สองหัตถถือพิไชยยุทธ ลงยันตลายทองตำรับหลวง เดนดวงเปนรูปวายุบุตร”