Quarter 1/2014

ขวา : ตำราแพทยยุคตางๆ ของศิริราช ลาง : ภายในพิพิธภัณฑนิติเวช

ตำราเรียนในยุคแรกของการเรียนการสอน นักศึกษา แพทยจะจดบันทึกตามคำบรรยายของอาจารย ตอมาทานได พยายามแตงตำราแพทยและอัดสำเนาแจก และในป พ.ศ. ๒๔๕๕ ทานไดแตงตำราชื่อ “Practice of Medicine” ซึ่งจัด พิมพขึ้นจำนวนไมมากนัก สำหรับใหนักเรียนผลัดกันอาน ปจจุบันตำราเลมนี้อยูในความดูแลของพิพิธภัณฑการแพทย ศิริราช และทานยังไดเขียนตำราเพิ่มเติมอีก ๖ เลม นอกจากนี้ ยังมีตำราแพทยของ ศ.นพ. เอ. จี เอลลิส (Prof. Dr. A.G Ellis) ทานเปนแพทยทางพยาธิวิทยา เขามาประเทศไทยเมื่อป พ.ศ. ๒๔๖๒-๒๔๖๔ และไดจัดการเรียนการสอนวิชาพยาธิ วิทยาดวย ตอมารัฐบาลไทยไดรวมมือกับมูลนิธิร็อคกี้ เฟลเลอร ปรับปรุงการศึกษาแพทยของไทย จึงไดเชิญทานมาอีกครั้งหนึ่ง เพื่อมารับตำแหนงหัวหนาแผนกพยาธิวิทยาและวิชาธิการ (Director of Study) จัดหลักสูตรแพทยศาสตรบัณฑิต และ จัดการเรียนการสอนใหม นอกจากนี้ ทานยังไดเขียนตำราทาง การแพทยพยาธิวิทยาเปนภาษาอังกฤษ ชื่อ Element of Pathology เปนตำราสำคัญเลมหนึ่ง ในเนื้อหามีการอางอิง ตัวอยางของคนไขหลายรายในศิริราช ตำราแพทยในชวงสงครามโลกครั้งที่ ๒ เปนชวงที่ตำราแพทยภาษาอังกฤษขาดแคลน ศ.นพ. สุด แสงวิเชียร เขียนตำรากายวิภาคภาษาไทยขึ้นชุดหนึ่ง มี ๘ ตอน ชื่อ “คูมือกายวิภาคสาตรชวยในการชำแหละสพ” (สะกดตาม ชื่อหนังสือของทาน เปนภาษาไทยสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม) การเขียนตำราชุดนี้เปนไปอยางยากลำบาก ทานตองเรงรีบ เขียนหลังจากเสร็จการสอนหนังสือในเวลากลางวัน ตองพรางไฟ แตงตำราในเวลากลางคืน พอไฟดับก็ใชแสงตะเกียง เมื่อไดยิน เสียงระเบิดก็ตองหลบลงทองรองสวน

ตำราแพทยในยุคแรก

ตำราแพทยที่ใชกันนั้น เปนของพระอาจวิทยาคม นพ. ยอรช บี. แมคฟารแลนด (Dr. George B. McFarland) ผูรับราชการที่ศิริราชเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๕ ในตำแหนงครูใหญ ฝายการแพทยแผนปจจุบัน และหัวหนาแพทยแผนปจจุบัน ของโรงเรียนแพทยาลัย ทานมีความรูดานภาษาไทยเปนอยาง ดี เพราะเปนลูกมิชชันนารีชาวอเมริกันที่เกิดในสยาม ทานได เขียนบทความเรื่อง อุปสรรคการสอนนักเรียนแพทยในสมัย โรงเรียนแพทยาลัย มีความตอนหนึ่งวา “ ...ความขัดของอันยิ่งใหญในการสอนนักเรียน ในสมัย เริ่มตนโรงเรียนนั้น ก็คือ ตำราเกี่ยวกับการแพทย เพราะตำรา ที่เปนภาษาไทยไมมีเลยสักเลมเดียว และผูศึกษาในสมัยนั้นมี พื้นความรูต่ำมาก ไมสามารถอานตำราภาษาตางประเทศ ไดเลย”

Powered by