quarter 4/2015

โบราณวัตถุที่ติดประดับ อยูที่อนุสาวรียหลวงพอชุม

อางอิง

๑. กรมศิลปากร, พระปฐมเจดีย กรมศิลปากร ตรวจสอบชำระใหม และการบูรณปฏิสังขรณพระปฐมเจดีย (โดยเสด็จพระราชกุศล ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระธรรมสิริชัย (ชิต ชิตวิบูลเถร) วันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๒๘), กรุงเทพ : บริษัท ยูนิตี้ โพรเกรส, ๒๕๒๘ (พิมพครั้งที่ ๒) ๒. วัดพระประโทณเจดีย, ประวัติวัดพระประโทณ เจดียวรวิหาร องคพระประโทณเจดีย จุลประโทณเจดีย (ที่ระลึกเนื่องในงานพิธีพุทธาภิเษก พระพุทธธีรธรรม), กาญจนบุรี : สหายการพิมพ, ๒๕๔๑ ๓. สำนักศิลปากรที่ ๒ สุพรรณบุรี, รายงานเบื้องตนการขุดศึกษาทางโบราณคดีและ บูรณะโบราณสถานวัดพระประโทณเจดีย จังหวัดนครปฐม, เอกสารพิมพคอมพิวเตอร, ๒๕๕๐ ๔. ศ.ดร. สันติ เล็กสุขุม, “รูปแบบสันนิษฐานจาก ซากเจดียสมัยทวารวดีที่นครปฐม” ปกิณกศิลปวัฒนธรรม เลม ๑๕ จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : หางหุนสวนจำกัด ไซออนมีเดีย, ๒๕๕๒, หนา ๖๓-๘๔ ๕. วสันต เทพสุริยานนท, “พระประโทณเจดีย: จากการขุดศึกษาทางโบราณคดี “ปกิณกศิลปวัฒนธรรม เลม ๑๕ จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : หางหุนสวนจำกัด ไซออนมีเดีย, ๒๕๕๒, หนา ๔๗-๖๒ ๖. สำนักงานจังหวัดนครปฐม , ประวัติมหาดไทย สวนภูมิภาค จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : โรงพิมพอักษรสมัย, ๒๕๒๘ ๗. Piriya Krairiksh, “The Phra pathon chedi” สิ่งละอันพันละนอย ๖๐ ป วารุณี โอสถารมย, กรุงเทพ : โรงพิมพภาพพิมพ, ๒๕๕๗, หนา ๒๓๑-๒๘๒

ทายบท

ภายในวัดพระประโทณเจดียวรวิหาร นอกจาก จะมีพระมหาเจติยใหญเปนประธานของพระอาราม ยังมีสิ่งกอสรางอีกหลายอยางที่ควรคาแกการสักการะ เพื่อความเปนมงคลแหงชีวิต ตัวอยางเชน พระวิหาร และพระอุโบสถที่ตั้งคูกันอยูทางดานหนาขององคเจดีย โดยเฉพาะใบเสมาหินทรายแดงที่ตั้งอยูโดยรอบของ พระอุโบสถนั้น มีการสลักลวดลายอยางสวยงาม เปนงานศิลปกรรมสมัยอยุธยาที่มีคุณคายิ่ง นอกจากนี้ บริเวณมุมดานทิศใตของวิหารใกลรอยพระพุทธบาท จำลอง มีศาลาที่ตั้งรูปปนยายหอม ที่มีประวัติเชิง ตำนานเกี่ยวของกับพระประโทณเจดีย รูปยายหอมนี้ มักมีผูมานิยมบนบานศาลกลาวกันเปนประจำ เมื่อได ผลสำเร็จตามความปรารถนาก็จะนำตุกตารูปเปดมา ถวาย จนวางเรียงกันเปนแถวยาวทั้งดานหนาศาลา และแนวกำแพงแกว โดยชาวบานเชื่อกันวายายหอมนั้น แตเดิมเคยเลี้ยงเปดมากอน และดวยความสำคัญขององคประประโทณเจดีย ดังที่กลาวมาแลว ทางกรมศิลปากรจึงไดประกาศ ขึ้นทะเบียนพระประโทณเจดียเปนโบราณสถานสำคัญ ของชาติ มาตั้งแตเมื่อวันที่ ๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๘

อรุณศักดิ์ กิ่งมณี จบการศึกษาปริญญาตรีและโท จากคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร

สนใจเปนพิเศษเกี่ยวกับเรื่องเทพฮินดู รวมถึงประติมานวิทยาของพุทธ และฮินดู ปจจุบันรับราชการตำแหนงนักโบราณคดีชำนาญการพิเศษ สำนักศิลปากรที่ ๒ สุพรรณบุรี