Quarter 2/2016

กลีบดอกบานกาง กลีบดอกคอด แตก็ยังมีกลีบดอก สีเหลืองจำนวน ๖ กลีบเหมือนกัน จึงยังมีชื่อพฤกษ- ศาสตรเปนชื่อเดียวกันอยู แตวันดีคืนดี ก็มีสายหยุด ในจังหวัดชลบุรีตนหนึ่ง ออกดอกมามีสีแดง เรียกกันวา สายหยุดแดง ก็ไดรับความนิยมกันมาก มีการขยายพันธุ จำหนาย นำไปปลูกกันอยางกวางขวางถึงในตางประเทศ นิยมเรียกกันวา “Bangkok Desmos” นับเปนการ เผยแพรชื่อเสียงของประเทศไทยไปในตัว เพราะมีคำวา “Bangkok” อยูดวย ในปจจุบันมีการแขงขันกัน คือ ใครมีดอกสีแดงสีเขมมากกวากัน มีดอกดกหรือใหญ กวากัน วิธีการสังเกต หากไปซื้อสายหยุดแดงในชวงไมมี ดอก จะมีกิ่งชะลูดกวา แตกกิ่งนอยกวา มีใบนอยกวา ใบสีออนกวา ใบสั้นกวา และผิวใบมีความกรานมากกวา สายหยุดดอกสีเหลือง แมกระทั่งทรงพุมซึ่งเปนพรรณไม เลื้อยหรือไมพุมรอเลื้อย แตหากปลูกกลางแจงใหหาง จากตนไมอื่น เปรียบเทียบกัน จะพบวา สายหยุดแดง มีพุมเตี้ย เอนนอนไปกับพื้น แตมีกิ่งกระโดงแตกออน ตั้งตรงจำนวนมาก อยางไรก็ตาม สายหยุดแดงที่ปลูก อยูกลางแจง ดอกจะมีสีซีดกวาตนที่ปลูกอยูในที่รมรำไร กลาย (Mitrephorakeithii) ลักษณะโดยทั่วไปเปน ไมพุม มีพุมกะทัดรัด สูง ๑-๒ เมตร มีใบรูปไขขนาดเล็ก ยาว ๕-๘ เซนติเมตร ผิวใบเปนมัน ขอบใบเรียบ ออกดอกดกตลอดป ดอกบานสงกลิ่นหอมออนๆ ตั้งแตเริ่มพลบค่ำ (แตบางตนไมหอม) มีกลีบดอก ๖ กลีบ เรียง ๒ ชั้น ชั้นละ ๓ กลีบ กลีบชั้นนอกรูปไขสีเหลือง แยกบานกางออกจากกันกลีบชั้นในสีขาวนวลมีขอบกลีบ ประกบกันเปนรูปกระเชา สาเหตุหนึ่งที่ตนนี้มีชื่อเรียกวา กลาย เนื่องจากลักษณะและขนาดของดอกกลายเปลี่ยน ไปมา เดี๋ยวใหญ เดี๋ยวเล็ก เดี๋ยวหอม เดี๋ยวไมหอม เดี๋ยวสีออน เดี๋ยวสีเขม และอีกสาเหตุหนึ่งคือ กลายเคย มีชื่อพื้นเมืองวา มหาพรหม ซึ่งไปซ้ำกับมหาพรหม อีกชนิดหนึ่งซึ่งมีดอกขนาดใหญกวา จึงนิยมเรียกชื่อวา กลาย กันมากกวา และอาจดวยชื่อ กลาย นี้เอง ปจจุบันก็กลายมามีไสดอกสีแดง (กลีบชั้นในที่เปน กระเชา) ที่เรียกกันวา กลายแดง สวนการหาซื้อกลายแดง ดอกใหญและหอมดวย ไมยากเลย เพียงแตไปหาซื้อในชวงที่ตนนั้นออกดอก จะไดเลือกชมและดมไดตามความพอใจ เพราะขอสังเกต จากตน กิ่ง และใบ หรือทรงพุมในขณะที่ไมมีดอก บอกไดเลยวา เอาแนนอนไมได ขนาดที่วา เซียน ยังถูก หักปากกามามากแลว มิฉะนั้นแลว เขาจะมีชื่อ กลาย ไดอยางสมศักดิ์ศรี ไดอยางไร

ลำดวน (Melodorumfruticosum) ตามปกติแลว ลำดวนที่ขึ้นอยูตามธรรมชาติหรือที่มีผูนำมาปลูกเลี้ยง เนื่องดวยชื่นชอบกลิ่นหอมที่ละเมียดละไม จนผูคนใน ภาคเหนือ เรียกขานกันวา หอมนวล ก็มีดอกสีเหลือง แตปรากฏวา วันดีคืนดี มีตนหนึ่งในอำเภอกันทรารมย จังหวัดศรีสะเกษ เกิดการกลายพันธุจนมีดอกสีแดง เรียกกันวา ลำดวนแดง ปรากฏวาเปนที่ชื่นชอบใน วงการไมประดับ แยงกันหาซื้อมาปลูก เจาของก็เลย ทาบกิ่งจำหนายไดเงินไปเปนจำนวนมาก ผูซื้อตนไป ปลูก เมื่อออกดอกมาสีแดงก็ชื่นใจ แตหลายรายผิดหวัง อุตสาหปลูกบำรุงรักษามาหลายป พอออกดอกมา ก็เปนลำดวนดอกสีเหลือง ไมใชเปนการกลายพันธุ แตเนื่องจากซื้อมาในชวงที่กิ่งทาบไมมีดอก ผูจำหนาย หยิบกิ่งใหผิด เทคนิคการสังเกตวาเปนกิ่งทาบลำดวนแดง ถึงแมวาจะยังไมมีดอก กอนอื่นใหดูวามีรอยทาบหรือไม แลวดูลักษณะของกิ่ง หากเปนลำดวนแดง มีกิ่งยาวชะลูด ไมคอยแตกกิ่ง มีใบนอย ใบแผกวางกวา (กวางกวา ลำดวนดอกสีเหลือง) ใบสั้นกวา เมื่อสังเกตลักษณะ ของผิวใบ จะมีความกรานมากกวา นั่นหมายความวา ผูซื้อจะตองรูจักลักษณะของลำดวนดอกสีเหลืองเปน ขอเปรียบเทียบอยูแลว สวนเทคนิคการปลูกบำรุงรักษา ทั้งลำดวนและลำดวนแดงใหออกดอกไดดกดี มีดอก ขนาดใหญ มีสีเขมและสงกลิ่นหอมแรง คือนอกจาก จะใสปุยบำรุงโคนตนแลว ควรงดน้ำหลังจากสิ้นสุดฤดูฝน จนกระทั่งดินโคนตนแหง ตนอาจจะชะงักหรือมีใบเหี่ยว เฉาบาง สามารถกระตุนการออกดอกไดดี และเมื่อออก ดอกแลว ก็เริ่มรดน้ำอยางสม่ำเสมอ ก็จะไมทิ้งดอกหรือ ดอกไมรวง แตเทคนิคสำคัญนอกจากเรื่องความชื้น และปุยแลว คือ เรื่องของแสง ตำแหนงที่ปลูกตองให ไดรับแสงพอเหมาะ คือไมอยูกลางแจง (แดด ๑๐๐ เปอรเซ็นต) และไมอยูใตรมตนไมอื่นมากนัก ใหไดรับ แสงประมาณ ๖๐-๗๐ เปอรเซ็นตจะเหมาะสมที่สุด สายหยุด (Desmoschinensis) ปกติแลวสายหยุด ที่ปลูกกันอยูมีดอกสีเหลือง แตเนื่องจากสายหยุดเปน พรรณไมที่ขึ้นกระจายพันธุไดกวางขวางมาก นับตั้งแต ประเทศจีน เกาะฮองกง ไตหวัน เวียดนาม ไทย ลาว กัมพูชา ไปจนถึงมาเลเซีย อินโดนีเซีย บรูไนและ ฟลิปปนส จึงมีลักษณะของดอกและขนาดแตกตาง ออกไปมากมาย เชน กลีบดอกแคบ กลีบดอกกวาง กลีบดอกสั้น กลีบดอกยาว กลีบดอกเรียบ กลีบดอกบิด เปนเกลียว กลีบดอกเปนลอน กลีบดอกหอยลู