Quarter 2/2013

วั นวิ สาขบู ชา เป นวั นเพ็ ญเดื อน ๖ เป นวั นพระสำคั ญพิ เศษ อั นดั บสองของป เป นวั นทำบุ ญพิ เศษทางพระพุ ทธศาสนาเพื่ อระลึ ก ถึ งเหตุ การณ สำคั ญที่ เกิ ดขึ้ นอั นเกี่ ยวข องกั บพระพุ ทธเจ าที่ พุ ทธ- ศาสนิ กชนควรจดจำไว เป นพิ เศษ ดั งนี้ ๑) เป นวั นประสู ติ ของ พระพุ ทธเจ า ณ ป าลุ มพิ นี วั น ซึ่ งเป นดิ นแดนที่ อยู ระหว างกรุ ง กบิ ลพั สดุ กั บกรุ งเทวทหนครติ ดต อกั น ๒) เป นวั นตรั สรู ของพระ- พุ ทธเจ าในอี ก ๓๕ ป ต อมา ณ ตำบลอุ รุ เวลาเสนานิ คม แขวงเมื อง พาราณสี ๓) เป นวั นเสด็ จดั บขั นธปริ นิ พพานของพระพุ ทธเจ าเมื่ อ เวลาผ านไปอี ก ๔๕ ป ที่ สาลวโนทยานใต ต นรั งคู แขวงเมื องกุ สิ นารา นั บเป นเหตุ การณ พิ เศษที่ เกิ ดขึ้ นกั บพระพุ ทธเจ าในวั นเพ็ ญ วิ สาขะดิ ถี เดี ยวกั น จึ งถื อว าวั นวิ สาขบู ชาเป นวั นพระสำคั ญพิ เศษ ในพระพุ ทธศาสนาที่ บรรดาพุ ทธศาสนิ กชนต างเข าวั ดบู ชาพระ พุ ทธเจ าเป นพิ เศษและเดิ นเที ยนเพื่ อรำลึ กถึ งพระป ญญาธิ คุ ณ พระ บริ สุ ทธิ คุ ณ และพระกรุ ณาธิ คุ ณแห งพระพุ ทธองค วั นอาสาฬหบู ชา เป นวั นเพ็ ญเดื อน ๘ เป นวั นพระสำคั ญ พิ เศษอั นดั บสุ ดท ายของป เป นวั นทำบุ ญพิ เศษทางพระพุ ทธศาสนา เพื่ อระลึ กถึ งเหตุ การณ สำคั ญที่ บั งเกิ ดขึ้ นอั นเกี่ ยวข องกั บพระพุ ทธ- เจ าที่ พุ ทธศาสนิ กชนควรจดจำไว เป นพิ เศษเช นกั น ดั งนี้ ๑) เป นวั น ที่ พระพุ ทธเจ าทรงแสดงปฐมเทศนาธั มมจั กกั ปปวั ตตนสู ตร ซึ่ งเป น หลั กสั จธรรมที่ ทรงค นพบใหม ประทานแก คณะป ญจวั คคี ย ณ ป าอิ สิ ปตนมฤคทายวั น เมื องพาราณสี มี ผู เข าใจเพี ยงผู เดี ยวคื อ อั ญญาโกณฑั ญญะก็ พอพระทั ยมากแล ว ถื อเป นพยานการทรง ตรั สรู อั นแสดงว าหลั กสั จธรรมที่ ทรงค นพบใหม ถู กต องใช ได และถื อ ว าได ทรงทดสอบแล ว ๒) เป นวั นที่ พระพุ ทธเจ าทรงได ปฐมสาวก เนื่ องจากอั ญญาโกณฑั ญญะเกิ ดความเลื่ อมใสในพระธรรมคำทรง สอนของพระพุ ทธเจ า ได ทู ลขออุ ปสมบทด วยวิ ธี เอหิ ภิ กขุ อุ ปสั มปทา จึ งได ชื่ อว าเป นพระสงฆ รู ปแรกของโลก ๓) เป นวั นที่ มี พระรั ตนตรั ย ครบองค สามบริ บู รณ เป นครั้ งแรกในโลก บางที จึ งมี ผู เรี ยกวั นนี้ ว า “วั นพระธรรม” หรื อ “วั นพระธรรมจั กร” ซึ่ งหมายถึ งวั นที่ ล อแห ง พระธรรมของพระพุ ทธเจ าหมุ นเป นครั้ งแรก และ “วั นพระสงฆ ” อั นหมายถึ งวั นที่ พระสงฆ อุ บั ติ ขึ้ นครั้ งแรกในโลก แต เดิ มมาวั นอาสาฬหบู ชาไม มี พิ ธี บู ชาพิ เศษ อาจเนื่ องมาจาก เป นวั นใกล กั บวั นเข าพรรษาซึ่ งพุ ทธศาสนิ กชนทำบุ ญกุ ศลกั นเป น ประจำอยู แล ว จนกระทั่ ง พ.ศ. ๒๕๐๐ คณะสั งฆมนตรี ซึ่ งทำหน าที่ ปกครองคณะสงฆ ไทยอยู ในเวลานั้ นปรารถนาที่ จะเห็ นวั นอาสาฬห- บู ชามี ความสำคั ญเป นพิ เศษทางพระพุ ทธศาสนาอยู เป นอั นมาก จึ งออกเป นประกาศสำนั กสั งฆนายกเมื่ อวั นที่ ๑๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๑ กำหนดให วั นอาสาฬหบู ชาเป นวั นสำคั ญทางพระพุ ทธ- ศาสนาพร อมทั้ งกำหนดพิ ธี อาสาฬหบู ชาขึ้ นอย างเป นทางการเป น ครั้ งแรกในประเทศไทย โดยมี พิ ธี ปฏิ บั ติ เที ยบเท ากั บวั นวิ สาขบู ชา อั นเป นวั นสำคั ญทางพระพุ ทธศาสนาสากล

อ างอิ ง

เกษม บุ ญศรี . ประเพณี ทำบุ ญเนื่ องในพระพุ ทธศาสนา. พิ มพ ครั้ งที่ ๕. กรุ งเทพมหานคร: โรงพิ มพ คุ รุ สภาลาดพร าว, ๒๕๓๑. พจนานุ กรมฉบั บราชบั ณฑิ ตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรุ งเทพฯ: นานมี บุ กส พั บลิ เคชั่ นส , ๒๕๔๖. พระไตรป ฎกฉบั บสำหรั บประชาชน. พิ มพ ครั้ งที่ ๑๐. กรุ งเทพมหานคร: โรงพิ มพ มหามกุ ฎราชวิ ทยาลั ย, ๒๕๓๐. พระเทพสุ วรรณโมลี . เจ าอาวาสวั ดป าเลไลยก วรวิ หารและ เจ าคณะจั งหวั ดสุ พรรณบุ รี . สั มภาษณ , ๙ ตุ ลาคม ๒๕๕๕. อาจ อารั ทธกานนท . “พระพุ ทธศาสนากั บลายสื อไทย,” ๗๐๐ ป แห งลายสื อไทย. กรุ งเทพมหานคร: โรงพิ มพ กรุ งสยามการพิ มพ , ๒๕๒๖.

แต วั นอาสาฬหบู ชาถื อเป นวั นสำคั ญแห งวั นเพ็ ญอาสาฬห ที่ กำหนดให เป นวั นหยุ ดราชการเฉพาะในประเทศไทยเท านั้ น ส วนใน ต างประเทศอื่ นๆ ที่ นั บถื อพระพุ ทธศาสนานิ กายเถรวาท ยั งไม ได ให ความสำคั ญกั บวั นอาสาฬหบู ชาเที ยบเท ากั บวั นวิ สาขบู ชาสากล