Quarter 2/2013

วันวิสาขบูชา เปนวันเพ็ญเดือน ๖ เปนวันพระสำคัญพิเศษ อันดับสองของป เปนวันทำบุญพิเศษทางพระพุทธศาสนาเพื่อระลึก ถึงเหตุการณสำคัญที่เกิดขึ้นอันเกี่ยวของกับพระพุทธเจาที่พุทธ- ศาสนิกชนควรจดจำไวเปนพิเศษ ดังนี้ ๑) เปนวันประสูติของ พระพุทธเจา ณ ปาลุมพินีวัน ซึ่งเปนดินแดนที่อยูระหวางกรุง กบิลพัสดุกับกรุงเทวทหนครติดตอกัน ๒) เปนวันตรัสรูของพระ- พุทธเจาในอีก ๓๕ ปตอมา ณ ตำบลอุรุเวลาเสนานิคม แขวงเมือง พาราณสี ๓) เปนวันเสด็จดับขันธปรินิพพานของพระพุทธเจาเมื่อ เวลาผานไปอีก ๔๕ ปที่สาลวโนทยานใตตนรังคู แขวงเมืองกุสินารา นับเปนเหตุการณพิเศษที่เกิดขึ้นกับพระพุทธเจาในวันเพ็ญ วิสาขะดิถีเดียวกัน จึงถือวาวันวิสาขบูชาเปนวันพระสำคัญพิเศษ ในพระพุทธศาสนาที่บรรดาพุทธศาสนิกชนตางเขาวัดบูชาพระ พุทธเจาเปนพิเศษและเดินเทียนเพื่อรำลึกถึงพระปญญาธิคุณ พระ บริสุทธิคุณ และพระกรุณาธิคุณแหงพระพุทธองค วันอาสาฬหบูชา เปนวันเพ็ญเดือน ๘ เปนวันพระสำคัญ พิเศษอันดับสุดทายของป เปนวันทำบุญพิเศษทางพระพุทธศาสนา เพื่อระลึกถึงเหตุการณสำคัญที่บังเกิดขึ้นอันเกี่ยวของกับพระพุทธ- เจาที่พุทธศาสนิกชนควรจดจำไวเปนพิเศษเชนกัน ดังนี้ ๑) เปนวัน ที่พระพุทธเจาทรงแสดงปฐมเทศนาธัมมจักกัปปวัตตนสูตร ซึ่งเปน หลักสัจธรรมที่ทรงคนพบใหมประทานแกคณะปญจวัคคีย ณ ปาอิสิปตนมฤคทายวัน เมืองพาราณสี มีผูเขาใจเพียงผูเดียวคือ อัญญาโกณฑัญญะก็พอพระทัยมากแลว ถือเปนพยานการทรง ตรัสรูอันแสดงวาหลักสัจธรรมที่ทรงคนพบใหมถูกตองใชไดและถือ วาไดทรงทดสอบแลว ๒) เปนวันที่พระพุทธเจาทรงไดปฐมสาวก เนื่องจากอัญญาโกณฑัญญะเกิดความเลื่อมใสในพระธรรมคำทรง สอนของพระพุทธเจา ไดทูลขออุปสมบทดวยวิธีเอหิภิกขุอุปสัมปทา จึงไดชื่อวาเปนพระสงฆรูปแรกของโลก ๓) เปนวันที่มีพระรัตนตรัย ครบองคสามบริบูรณเปนครั้งแรกในโลก บางทีจึงมีผูเรียกวันนี้วา “วันพระธรรม” หรือ “วันพระธรรมจักร” ซึ่งหมายถึงวันที่ลอแหง พระธรรมของพระพุทธเจาหมุนเปนครั้งแรก และ “วันพระสงฆ” อันหมายถึงวันที่พระสงฆอุบัติขึ้นครั้งแรกในโลก แตเดิมมาวันอาสาฬหบูชาไมมีพิธีบูชาพิเศษ อาจเนื่องมาจาก เปนวันใกลกับวันเขาพรรษาซึ่งพุทธศาสนิกชนทำบุญกุศลกันเปน ประจำอยูแลว จนกระทั่ง พ.ศ. ๒๕๐๐ คณะสังฆมนตรีซึ่งทำหนาที่ ปกครองคณะสงฆไทยอยูในเวลานั้นปรารถนาที่จะเห็นวันอาสาฬห- บูชามีความสำคัญเปนพิเศษทางพระพุทธศาสนาอยูเปนอันมาก จึงออกเปนประกาศสำนักสังฆนายกเมื่อวันที่ ๑๔ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๐๑ กำหนดใหวันอาสาฬหบูชาเปนวันสำคัญทางพระพุทธ- ศาสนาพรอมทั้งกำหนดพิธีอาสาฬหบูชาขึ้นอยางเปนทางการเปน ครั้งแรกในประเทศไทย โดยมีพิธีปฏิบัติเทียบเทากับวันวิสาขบูชา อันเปนวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาสากล

อางอิง

เกษม บุญศรี. ประเพณีทำบุญเนื่องในพระพุทธศาสนา. พิมพครั้งที่ ๕. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพคุรุสภาลาดพราว, ๒๕๓๑. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรุงเทพฯ: นานมีบุกสพับลิเคชั่นส, ๒๕๔๖. พระไตรปฎกฉบับสำหรับประชาชน. พิมพครั้งที่ ๑๐. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพมหามกุฎราชวิทยาลัย, ๒๕๓๐. พระเทพสุวรรณโมลี. เจาอาวาสวัดปาเลไลยกวรวิหารและ เจาคณะจังหวัดสุพรรณบุรี. สัมภาษณ, ๙ ตุลาคม ๒๕๕๕. อาจ อารัทธกานนท. “พระพุทธศาสนากับลายสือไทย,” ๗๐๐ ปแหงลายสือไทย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพกรุงสยามการพิมพ, ๒๕๒๖.

แตวันอาสาฬหบูชาถือเปนวันสำคัญแหงวันเพ็ญอาสาฬหที่ กำหนดใหเปนวันหยุดราชการเฉพาะในประเทศไทยเทานั้น สวนใน ตางประเทศอื่นๆ ที่นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท ยังไมได ใหความสำคัญกับวันอาสาฬหบูชาเทียบเทากับวันวิสาขบูชาสากล