quarter 4/2015

ºÇ§ÊÃÇ§ÊÑ¡¡ÒÃÐá´‹Í§¤¾ÞÒ¤ÃØ± ¾ÃÐ»ÃÐâ·³à¨´ÕÂ “âÃ§àÃÕÂ¹ÊØ¢ÀÒ¾´ÕµŒ¹áºº”

ºÇ§ÊÃÇ§ÊÑ¡¡ÒÃÐ á´‹Í§¤¾ÞÒ¤ÃØ±

๖

¾ÃÐ»ÃÐâ·³à¨´ÕÂ: ÁËÒà¨µÔÂÊ¶Ò¹ ¡ÅÒ§àÁ×Í§¹¤Ã»°Á âºÃÒ³ àÍÊâ«‹Ê‹§àÊÃÔÁ â¤Ã§¡ÒÃ “âÃ§àÃÕÂ¹ ÊØ¢ÀÒ¾´ÕµŒ¹áºº” ã¹¾×é¹·ÕèË‹Ò§ä¡Å

พราหมณ อานประกาศบวงสรวง

คุณนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานในพิธีฯ จุดธูปเทียนบูชา

¤Ø³à¤ÂÅÍ§ ¨Ô¹µ¹Ò¡ÒÃ ¶Ö§ÀÒ¾¾ÅÑ§§Ò¹ ´ÙËÃ×ÍäÁ‹?

๒ ๔

ÅÍµàµÍÃÕè ã¹ÊÂÒÁ

ผูบริหารบริษัทฯ รวมพิธีบวงสรวงสักการะแดองคพญาครุฑ

บวงสรวง สักการะ พญาครุฑ ชวงเชาของวันที่ ๔ ธันวาคม ๒๕๕๘ บริเวณ ดานหนาของอาคารเอสโซ สำนักงานใหญ กำลังมีพิธี “บวงสรวงสักการะแดองคพญาครุฑ” เพื่อความเปน สิริมงคล ยอนกลับไปเมื่อ ๑๗ ปที่แลว บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) ไดรับตราตั้งพระราชทาน เมื่อเดือนพฤษภาคม ๒๕๔๑ หลังจากนั้น ๖ เดือน ในเดือนพฤศจิกายน ไดมีพิธี “เหินครุฑ” ขึ้นบนยอด อาคารเอสโซ สำนักงานใหญ

Ceremony to worship Royal Garuda On the morning of December 4, 2015, Esso (Thailand) Public Company Limited held a ceremony to worship the Royal Garuda in front of Esso Tower. In November 1998, the sanctification ceremony was performed by both Buddhist monk and a Brahmin for all Garuda statues before they are placed at Esso Tower and other company sites.

เครื่องบูชาในพิธีฯ

ซึ่งในสมัยนั้นไดทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทาน พระบรมราชานุญาตใหใชตราแผนดินโดยระบุขอความ ไวดวยวา “โดยไดรับพระบรมราชานุญาต” ตอมาในสมัย รัชกาลที่ ๖ บริษัท หางราน และผูประกอบธุรกิจหลาย แหง ไดรับพระบรมราชานุญาตใหนำตราแผนดินรูป พระครุฑพาห ไปติดตั้งไว ณ อาคารที่ทำการของตน เนื่องจากไดรับพระราชทานตราตั้งตามระเบียบการ พระราชทานตราตั้งหาง (ในประกาศราชกิจจานุเบกษา เลม ๕๖ หนา ๔๑๘ ลงวันที่ ๑๕ พฤษภาคม พุทธศักราช ๒๔๘๒) ที่กำหนดไววา นิติบุคคล หรือบริษัทหางรานที่ ไดรับพระมหากรุณาธิคุณพระราชทานตราตั้งนั้น นอกจากจะไดปฏิบัติตามระเบียบที่ประกาศไวใน พระราชกิจจานุเบกษาแลว ยังจะตองไดรับพระราชทาน พระราชวินิจฉัยจากพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว สุดแตพระราชอัธยาศัยอีกดวย หลังจากที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวไดทรง พระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานตราตั้งครั้งหลังสุด ในปพุทธศักราช ๒๕๓๓ ก็ไดวางเวนไปประมาณ ๘ ป จนกระทั่ง ในปพุทธศักราช ๒๕๔๑ จึงมีบริษัท หางราน ไดรับพระราชทานตราตั้งอีก ๓ ราย หนึ่งในนั้นคือ บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) เปน ลำดับที่ ๖๓ และไดทำพิธีอัญเชิญครุฑขึ้นประดิษฐาน บนอาคารเอสโซ สำนักงานใหญ แลวเสร็จในเดือน พฤศจิกายน ๒๕๔๑

ตราตั้งพระราชทาน

ตราตั้งพระราชทาน เริ่มมีมาตั้งแตรัชสมัยพระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัว โดยทรงพระกรุณา โปรดเกลาฯ พระราชทานแกผูประกอบธุรกิจการคาที่ พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวทรงใชสอยในกิจการ ราชสำนัก เชน ชางทองหลวงและชางถายรูปหลวง

พราหมณ และประธานในพิธี โปรยขาวตอกดอกไม

มหาเจติยสถาน กลางเมือง นครปฐมโบราณ

ฐานดานลางของพระประโทณเจดีย เปนลักษณะของฐานเจดียสมัยทวารวดี

ÍÃØ³ÈÑ¡´Ôì ¡Ôè§Á³Õ

“...ถึงประโฑณารามพราหมณเขาสราง

หากเอยถึงปูชนียสถานสำคัญของจังหวัดนครปฐม แลว ผูคนสวนใหญคงนึกไปถึงองคพระปฐมเจดียที่ สูงใหญเปนศรีสงาแหงเมืองนครปฐมเปนลำดับแรก แตความจริงแลวยังมีเจดียอีกองคหนึ่งที่มีความสำคัญ ไมยิ่งหยอนไปกวากันเลย พระเจดียองคนี้มีนามวา “พระประโทณเจดีย” ซึ่งเปนเจดียที่ตั้งอยูในตำแหนง กึ่งกลางของเมืองโบราณสมัยทวารวดี เมื่อกวาพันป ซึ่งปจจุบันรูจักในชื่อวาเมืองนครปฐมโบราณ ในขณะที่ พระปฐมเจดียนั้นเปนเจดียที่ตั้งอยูนอกกำแพงเมือง ออกไป แตเนื่องจากองคพระปฐมเจดียไดรับการ สรางเสริมขึ้นมาใหมในสมัยรัชกาลที่ ๔ จนมีขนาด ใหญโตและยังถือเปนปุณยริกสถานสำคัญของชาติ ในขณะที่พระประโทณเจดียเพิ่งไดรับการขุดแตงและ บูรณะขึ้นใหม เมื่อราว ป พ.ศ. ๒๕๕๐ มานี้เอง ผูคน ทั่วไปจึงยังไมทราบถึงความสำคัญของเจดียองคนี้ กันอยางแพรหลายเทาใดนัก

เปนพระปรางคแตบูราณนานนักหนา แตครั้งตวงพระธาตุพระศาสดา พราหมณศรัทธาสรางสรรคไวมั่นคง บรรจุพระทะนานทองของวิเศษ พี่นอมเกศโมทนาอานิสงส จุดธูปเทียนอภิวันทนดวยบรรจง ถวายธงแพรผาแลวลาจร...”

(นิราศพระแทนดงรัง ของหมื่นพรหมสมพัตร (เสมียนมี) สันนิษฐานวาแตงเมื่อราวป พ.ศ. ๒๓๗๙)

พระประโทณเจดีย ภายหลังการขุดแตงและบูรณะ โดยกรมศิลปากรเมื่อป พ.ศ.๒๕๕๐ พบวาฐานลางเปนเจดีย สมัยทวารวดี สวนปรางคดานบน สันนิษฐานวามาสราง เพิ่มเติมในสมัยอยุธยาตอนปลายหรือตนรัตนโกสินทร

ตำนานและเรื่องเลาของชาวบานที่มีความเกี่ยวของ กับพระประโทณและพระปฐมเจดียมีอยูหลายฉบับ บางฉบับก็มีเนื้อความคลายกัน แตบางฉบับก็เลา แตกตางกันออกไป อันเปนปกติธรรมดาของตำนาน ที่แตเดิมเปนเรื่องเลาสืบตอกัน จึงอาจมีการเพิ่มเติม เนื้อเรื่องใหเหมาะสมกับรสนิยมของผูเลา เมื่อนำมา บันทึกเปนลายลักษณอักษรจึงทำใหมีเนื้อความตางกัน ออกไปบาง ในสวนของตำนานพระประโทณเจดียที่จะขอนำมา เลาในครั้งนี้ เปนตำนานฉบับของพระยามหาอรรถนิกร ฉบับนายทอง และฉบับนายออง ไวกำลัง ซึ่งมีเนื้อความ ใกลเคียงกัน โดยเลาถึงมูลเหตุของการสรางมหาเจติย- สถานพระประโทณเจดียไววา ครั้งหนึ่ง เมื่อเมืองนครไชยศรียังมิไดกำเนิดขึ้นนั้น มีบานพราหมณอยูตำบลหนึ่งเรียกกันวา บานโทณะ พราหมณ ซึ่งเปนผูสืบสายสกุลมาจากพราหมณผูที่นำ โทณะ หรือทะนานทองที่ตวงแบงพระบรมสารีริกธาตุ ครั้งพุทธปรินิพพานมายังดินแดนแถบนี้ โดยไดนำ ทะนานทองมาบรรจุไวในเรือนหิน เมื่อครั้งพุทธศักราช ได ๑๑๓๓ ป ครั้นตอมา มีพระยาองคหนึ่งชื่อ ทาวศรีสิทธิไชย- พรหมเทพ ไดมาสรางเมืองนครไชยศรีขึ้น และปกครอง บานเมืองนี้อยางสงบสุข ตอมาเจาเมืองลงกาอยากได ทะนาน (โทณะ) ที่บรรจุอยูในเรือนหินไปไวยังลังกาทวีป จึงสงพราหมณนามวา พระกัลยาดิศเถรเจามาเปนผูขอ ทะนานจากพระเจาศรีสิทธิไชย ซึ่งฝายพระเจาศรีสิทธิไชย ก็ยินดียกให โดยขอแลกกับพระบรมสารีริกธาตุหนึ่ง ทะนาน เจาเมืองลงกาก็ยินยอมและสงพระบรมสารีริก- ธาตุมาใหตามที่ขอไป ฝายพระเจาศรีสิทธิไชยไดไปแจง แกหมูพราหมณผูรักษาเรือนหินวาขอทะนานทองไปให เมืองลงกา แตเหลาพราหมณไมยอมใหทะนานดังกลาว พระเจาศรีสิทธิไชยโกรธเหลาพราหมณทั้งหลาย จึงยกรี้พลออกไปตั้งเมืองใหมชื่อเมืองปาวัน แลวสราง พระไสยาสนองคใหญเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ ไวภายใน จากนั้นก็ยกทัพมาแยงชิงทะนานทองไปจาก พราหมณ แลวสงไปใหเจาเมืองลงกา พระเจาลงกาก็นำ ไปบรรจุไวในสุวรรณเจดีย ตอมาเมื่อพุทธศักราชได ๑๑๙๙ ป มีกษัตริยจาก ละโวชื่อ กากะวรรณดิศราช ไดมากอสรางพระเจดีย ลอมเรือนหินที่เคยบรรจุทะนานทอง แลวใหชื่อวา พระประโทณเจดีย มาตั้งแตครั้งนั้น

ภาพถายเกาของพระประโทณเจดีย กอนการบูรณะ

เลาขาน...ตำนานองคเจดีย

คำวา “ปโทณเจติย” ในภาษาบาลี มีความหมายถึง อนุสรณแหงกะลามะพราว ที่โทณะพราหมณเคยใชเปน ทะนานตวงแบงพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธองค ใหกับกษัตริยทั้งแปดหัวเมือง ภายหลังการถวาย พระเพลิงพระบรมศพองคพระสัมมาสัมพุทธเจาในครั้ง พุทธกาล

ภาพถายทางอากาศบริเวณเมืองนครปฐมโบราณ

สวนตำนานบางเรื่อง กลาวถึง พระประโทณวา เปนเจดียที่พญาพานสรางขึ้นเพื่อลางบาปจากการ ที่ไดฆายายหอมผูมีบุญคุณแกตน โดยเลาวา ครั้งหนึ่ง ที่เมืองศรีวิชัย มีกษัตริยครองราชยชื่อ พญากง ในครั้งนั้น มเหสีไดประสูติราชบุตรพระองคหนึ่ง (บางเรื่องเลาวาเมื่อประสูติไดเอาพานทองมารองรับ แตพระพักตรกระทบกับขอบพานเปนแผล จึงเรียกวา พญาพาน) โหราจารยทำนายวาราชบุตรมีบุญญาธิการ มาก แตจะทำปตุฆาต พญากงจึงใหทหารนำทารก ไปทิ้งในปา ปรากฏวายายหอมซึ่งเปนชาวบานแถบนั้น ไปพบจึงไดเก็บไปเลี้ยงไวจนเติบโตเปนหนุม ก็นำไป ถวายใหกับเจาเมืองราชบุรีเลี้ยงเปนบุตรบุญธรรม ขณะนั้น เมืองราชบุรียังถือเปนเมืองขึ้นของ เมืองศรีวิชัยอยู ครั้งหนึ่งเมื่อถึงคราวตองสงเครื่องราช บรรณาการ ราชบุตรไมเห็นดวย จึงประกาศแข็งเมือง จนในที่สุดไดมีการรบกันระหวางพญากงกับราชบุตร ผลปรากฏวาราชบุตรเปนฝายไดชัยชนะและประหาร พญากงในสงคราม จากนั้นจึงเขายึดเมืองศรีวิชัย เมื่อเขาเมืองได พบกับมเหสีของพระเจาศรีวิชัย (ซึ่งเปนพระราชมารดาของตน แตราชบุตรไมทราบ) มีความประสงคอยากไดเปนชายาของตน เทพยดาจึง แปลงกายมาเปนแมวทำอุบายใหราชบุตรรูวาเปน มารดาแหงตน และทราบวาพญากงเปนพระราชบิดา

พญาพานโกรธแคนยายหอมที่ไมเลาเรื่องทั้งหมดให ตนทราบ และทายสุดไดนำยายหอมไปฆา คนทั้งปวง จึงเรียกราชบุตรวา พญาพาน เพราะไมรูจักบุญคุณคน ตอมาพญาพานสำนึกผิด จึงอยากลางบาปในการ ฆาผูมีบุญคุณ พระสงฆจึงขอใหสรางเจดียชดใชบาป โดยพญาพานไดสรางเจดียที่สูงชั่วนกเขาเหิน (พระปฐมเจดีย) เพื่อลางบาปที่กระทำปตุฆาต และ สรางพระประโทณเพื่อลางบาปในการฆายายหอม ผูเลี้ยงดูตนมา

เมืองนครปฐมโบราณ...เมืองทวารวดีที่ใหญที่สุด ของไทย เมืองนครปฐมโบราณ (บางทานเรียกเมืองนคร- ไชยศรีโบราณ) เปนเมืองโบราณสมัยทวารวดีที่มีอายุ ตั้งแตราวพุทธศตวรรษที่ ๑๒-๑๕ เปนตนมา หรือมี อายุเกากวาพันปมาแลว เมืองแหงนี้ถือเปนเมืองโบราณ สมัยทวารวดีที่มีขนาดใหญที่สุดของไทย โดยมีลักษณะ ผังเมืองเปนรูปสี่เหลี่ยมผืนผามุมมน กวางประมาณ ๒,๐๐๐ เมตร และยาวประมาณ ๓,๖๐๐ เมตร เมืองโบราณแหงนี้ มีพระประโทณเจดียอยูใน ตำแหนงศูนยกลางของเมือง และนาจะมีเจดียอีกหลาย องคอยูภายในเมือง แตสวนใหญถูกบุกรุกทำลายไป เกือบหมดแลว นอกจากนี้ ทางดานทิศตะวันตกนอก ตัวเมือง หางออกไปประมาณ ๒ กิโลเมตร เปนที่ตั้ง ของพระปฐมเจดีย ซึ่งแตเดิมคงเปนศาสนสถานสำคัญ สมัยทวารวดีอีกแหงหนึ่ง จึงมีความเปนไดวา ในครั้ง สมัยทวารวดีมีการแบงพื้นที่ของพุทธสถาน โดยมีวัด คามวาสีอยูในเมือง และวัดอรัญวาสี (วัดปา) ที่อยู นอกเมือง ดังเชนที่เคยพบกันมาแลวทั้งในอินเดียและ ลังกา

พระประธม-พระประโทณ : ศรีพระมหานครกรุงศรีอยุธยา

พระปฐมเจดียและพระประโทณเจดียที่เปน ศาสนสถานในสมัยทวารวดี เมื่อผานกาลเวลาอัน ยาวนานก็ยอมทรุดพังลงมาบางอันเปนเรื่องปกติ ธรรมดาของโลก อยางไรก็ตาม เมื่อผานมาถึงสมัย กรุงศรีอยุธยานั้น เจดียทั้งสองก็ยังถือเปนศาสนสถาน ศักดิ์สิทธิ์ที่ผูคนในสมัยอยุธยาใหความเคารพเปน อยางสูง ดังเชนที่ปรากฏในเอกสารหอหลวง (บันทึก คำใหการชาวกรุงเกา) สมัยอยุธยา ที่ระบุถึงปูชนีย- สถานซึ่งเปนหลักเปนประธานพระนคร และเปนที่ เฉลิมพระเกียรติยศกรุงศรีอยุธยา โดยระบุชื่อของ “พระประธมพระประโทณ” วา “...เปนมหาธาตุใหญ อยูที่แขวงนครไชยศรี ๒ องค ...สิ่งนี้เปนศรีพระมหา นครกรุงศรีอยุธยาสืบมาแตโบราณ...” สมุดภาพไตรภูมิสมัยอยุธยา ที่เปนเอกสารสมัย อยุธยาตอนปลาย ไดเขียนภาพของพระปทม (ประธม) และพระปโทณ (ประโทณ) เอาไวดวย โดยดานลาง ใตภาพพระปโทณ มีขอความเขียนวา “ปโทนเมื่อสาง สาศนาได ๑๑๙๙ ป” ซึ่งเปนป พ.ศ. ที่สอดคลองกับ เรื่องราวในตำนานที่กลาวมาแลว โดยในภาพเขียน ดังกลาว รูปทรงของพระประโทณมีสวนยอดดานบน เปนทรงปรางค ซึ่งแสดงใหเห็นวา องคพระประโทณ เจดียมีการกอเสริมดานบนเปนเจดียทรงปรางคมา ตั้งแตสมัยอยุธยาแลว และยอมแสดงใหเห็นถึงความ สำคัญของพระประธมและพระประโทณที่มีมาครั้ง สมัยอยุธยาดวย

ภาพจากสมุดภาพไตรภูมิสมัยอยุธยา ที่เขียนภาพของ พระประธม-พระประโทณ เอาไว

หลักฐานจากการขุดแตงทางโบราณคดี พบวา พระประโทณเจดียหลังจากมีการกอสรางในสมัยทวารวดี เมื่อราวพุทธศตวรรษที่ ๑๓ แลว คงมีการบูรณะ โดยการกอพอกเพิ่มเติมจากเดิมที่เปนฐานซอนสองชั้น เปนสามชั้นและสรางบันไดเพิ่ม แตการกอสรางดังกลาว คงมีระยะไมหางจากการกอสรางครั้งแรกมากนัก และ ตอมาคงถูกทิ้งรางไปนาน จนในสมัยอยุธยาตอนปลาย จึงมีการเกลี่ยอิฐบนยอดเนินเจดียที่พังทลายลงมาแลว และสรางพระปรางคขึ้นไวบนยอดดานบน ดังที่ปรากฏ จากสมุดภาพไตรภูมิดังที่ไดกลาวถึงมาแลว ศาสตราจารย ดร.สันติ เล็กสุขุม ผูเชี่ยวชาญดาน ประวัติศาสตรศิลปะไทย ไดใหขอสันนิษฐานของรูปทรง เจดียสมัยทวารวดีที่พระประโทณเจดีย ในบทความ เรื่อง “รูปแบบสันนิษฐานจากซากเจดียสมัยทวารวดี ที่นครปฐม” ไวอยางนาสนใจวา “...รูปแบบที่นาเปน ไปได ไดแกสวนลางฐาน ๒ ชั้นซอนลดหลั่น ชั้นบนมี ยอดบริวารประจำมุมบนลาน ลานฐานกวางของชั้นนี้ รองรับสวนกลาง ซึ่งมีจระนำประดิษฐานพระพุทธรูป มุมบนทั้งสี่ของสวนกลางมียอดบริวารประจำมุมดวย เชนกัน สวนบนมียอดบริวารและประธานทรงมะนาว ตัด...”

รูปลักษณะ...พระประโทณเจดีย

แตเดิมนั้น พระประโทณเจดียมีลักษณะเปน เนินดินสูงใหญ โดยมีพระปรางคขนาดยอมอยูบนยอด ตอมาในป พ.ศ. ๒๕๔๙-๒๕๕๐ กรมศิลปากรโดย สำนักศิลปากรที่ ๒ สุพรรณบุรี ไดดำเนินการขุดแตง และบูรณะโบราณสถานแหงนี้ ผลการขุดแตงทาง โบราณคดีพบวา บริเวณใตเนินดินดานลางเปน ฐานเจดียสมัยทวารวดีขนาดใหญ ที่มีอายุกวาพันป มาแลวหลงเหลืออยูภายใน ลักษณะของฐานเจดียสมัยทวารวดีที่ขุดคนพบ เริ่มตนจากลานปูอิฐ ซึ่งบริเวณมุมทั้งสี่ของเจดีย มีฐาน ทรงกลมรูปทรงคลายดอกบัวบาน เสนผานศูนยกลาง ประมาณ ๕๐ เซนติเมตร อยูโดยสันนิษฐานวาอาจเปน หลักมุมเขตศักดิ์สิทธิ์ หรือเสาโคมไฟก็เปนได พระประโทณสมัยทวารวดี มีฐานเริ่มตนเปนฐาน เขียงเรียบ รองรับฐานยกเก็จซอนกันสองชั้น จากนั้น จึงเปนลานประทักษิณที่มีเจดียประจำมุมทั้งสี่มุม สวนกลางเปนฐานยอเก็จสี่เหลี่ยม ที่ตรงกลางทำเปน จระนำเวาเขาไป โดยแตเดิมอาจประดิษฐานพระพุทธรูป ยืนในแตละซุม สวนตอขึ้นไปพังทลายไปมากจนยาก ที่จะสันนิษฐานรูปแบบแนชัด ดานบนสุดเปนเจดีย ทรงปรางคที่สรางในสมัยอยุธยาตอนปลายและอาจมี การบูรณะเพิ่มเติมในสมัยรัตนโกสินทรตอนตนดวย บริเวณกึ่งกลางของเจดียแตละดาน มีบันไดกอดวย อิฐเพื่อใชเปนทางขึ้นสูลานประทักษิณดังที่กลาวมาแลว แตสิ่งที่นาสังเกตคือ บันไดดังกลาวไมนาจะสราง พรอมกับเจดียสมัยแรก เนื่องจากเปนการทำบันได ไปแปะติดไวกับผนังเจดียเทานั้น

รูปลักษณสันนิษฐานของเจดียพระประโทณ ในสมัยทวารวดี (ภาพสันนิษฐาน โดย ศาสตราจารย ดร. สันติ เล็กสุขุม)

อนุสาวรียหลวงพอชุม ภายในเขตวัดพระประโทณ

อนุสาวรียหลวงพอชุม : พิพิธภัณฑกลางแจงภายในวัด

บริเวณใกลกับหมูกุฏิสงฆ มีเจดียขนาดเล็กหรือ อนุสาวรียแหงหนึ่งใชเปนที่บรรจุอัฐิของพระครูสมถ- กิตติคุณ (ชุม) อดีตเจาอาวาสวัดพระประโทณเจดีย อนุสาวรียแหงนี้มีความสำคัญในทางโบราณคดี เนื่องจากเมื่อครั้งอดีตที่หลวงพอชุมยังมีชีวิตอยู ทานไดเก็บรวบรวมโบราณวัตถุจำนวนหนึ่งที่พบใน บริเวณวัดพระประโทณเจดีย รวมถึงสิ่งของที่ีพบใน บริเวณใกลเคียงที่มีผูนำมาถวาย ทานเห็นวาหาก เก็บไวก็อาจสูญหายไปได จึงไดนำโบราณวัตถุเหลานั้น มาโบกดวยปูนประดับติดไวที่ผนังของอนุสาวรีย และ บริเวณโดยรอบ ในปจจุบันอนุสาวรียแหงนี้ จึงถือเปน เสมือนพิพิธภัณฑกลางแจง ที่จัดแสดงโบราณวัตถุที่มี ความงดงามหลากสมัยหลายประเภท เชน ศิวลึงค ที่พบจากบานสองตอนใกลกับวัดพระประโทณเจดีย ชิ้นสวนปูนปนรูปบุคคล ชิ้นสวนแมพิมพที่ใชในการหลอ เครื่องประดับ เปนตน ทั้งนี้ผูเขาชมสามารถเดินวนรอบ เพื่อชมโบราณวัตถุไดอยางใกลชิด

โบราณวัตถุที่ติดประดับ อยูที่อนุสาวรียหลวงพอชุม

อางอิง

๑. กรมศิลปากร, พระปฐมเจดีย กรมศิลปากร ตรวจสอบชำระใหม และการบูรณปฏิสังขรณพระปฐมเจดีย (โดยเสด็จพระราชกุศล ในงานพระราชทานเพลิงศพ พระธรรมสิริชัย (ชิต ชิตวิบูลเถร) วันที่ ๒๓ มีนาคม ๒๕๒๘), กรุงเทพ : บริษัท ยูนิตี้ โพรเกรส, ๒๕๒๘ (พิมพครั้งที่ ๒) ๒. วัดพระประโทณเจดีย, ประวัติวัดพระประโทณ เจดียวรวิหาร องคพระประโทณเจดีย จุลประโทณเจดีย (ที่ระลึกเนื่องในงานพิธีพุทธาภิเษก พระพุทธธีรธรรม), กาญจนบุรี : สหายการพิมพ, ๒๕๔๑ ๓. สำนักศิลปากรที่ ๒ สุพรรณบุรี, รายงานเบื้องตนการขุดศึกษาทางโบราณคดีและ บูรณะโบราณสถานวัดพระประโทณเจดีย จังหวัดนครปฐม, เอกสารพิมพคอมพิวเตอร, ๒๕๕๐ ๔. ศ.ดร. สันติ เล็กสุขุม, “รูปแบบสันนิษฐานจาก ซากเจดียสมัยทวารวดีที่นครปฐม” ปกิณกศิลปวัฒนธรรม เลม ๑๕ จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : หางหุนสวนจำกัด ไซออนมีเดีย, ๒๕๕๒, หนา ๖๓-๘๔ ๕. วสันต เทพสุริยานนท, “พระประโทณเจดีย: จากการขุดศึกษาทางโบราณคดี “ปกิณกศิลปวัฒนธรรม เลม ๑๕ จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : หางหุนสวนจำกัด ไซออนมีเดีย, ๒๕๕๒, หนา ๔๗-๖๒ ๖. สำนักงานจังหวัดนครปฐม , ประวัติมหาดไทย สวนภูมิภาค จังหวัดนครปฐม, กรุงเทพ : โรงพิมพอักษรสมัย, ๒๕๒๘ ๗. Piriya Krairiksh, “The Phra pathon chedi” สิ่งละอันพันละนอย ๖๐ ป วารุณี โอสถารมย, กรุงเทพ : โรงพิมพภาพพิมพ, ๒๕๕๗, หนา ๒๓๑-๒๘๒

ทายบท

ภายในวัดพระประโทณเจดียวรวิหาร นอกจาก จะมีพระมหาเจติยใหญเปนประธานของพระอาราม ยังมีสิ่งกอสรางอีกหลายอยางที่ควรคาแกการสักการะ เพื่อความเปนมงคลแหงชีวิต ตัวอยางเชน พระวิหาร และพระอุโบสถที่ตั้งคูกันอยูทางดานหนาขององคเจดีย โดยเฉพาะใบเสมาหินทรายแดงที่ตั้งอยูโดยรอบของ พระอุโบสถนั้น มีการสลักลวดลายอยางสวยงาม เปนงานศิลปกรรมสมัยอยุธยาที่มีคุณคายิ่ง นอกจากนี้ บริเวณมุมดานทิศใตของวิหารใกลรอยพระพุทธบาท จำลอง มีศาลาที่ตั้งรูปปนยายหอม ที่มีประวัติเชิง ตำนานเกี่ยวของกับพระประโทณเจดีย รูปยายหอมนี้ มักมีผูมานิยมบนบานศาลกลาวกันเปนประจำ เมื่อได ผลสำเร็จตามความปรารถนาก็จะนำตุกตารูปเปดมา ถวาย จนวางเรียงกันเปนแถวยาวทั้งดานหนาศาลา และแนวกำแพงแกว โดยชาวบานเชื่อกันวายายหอมนั้น แตเดิมเคยเลี้ยงเปดมากอน และดวยความสำคัญขององคประประโทณเจดีย ดังที่กลาวมาแลว ทางกรมศิลปากรจึงไดประกาศ ขึ้นทะเบียนพระประโทณเจดียเปนโบราณสถานสำคัญ ของชาติ มาตั้งแตเมื่อวันที่ ๘ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๘

อรุณศักดิ์ กิ่งมณี จบการศึกษาปริญญาตรีและโท จากคณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร

สนใจเปนพิเศษเกี่ยวกับเรื่องเทพฮินดู รวมถึงประติมานวิทยาของพุทธ และฮินดู ปจจุบันรับราชการตำแหนงนักโบราณคดีชำนาญการพิเศษ สำนักศิลปากรที่ ๒ สุพรรณบุรี

Esso supports health promotion program in remote areas Esso (Thailand) Public Company Limited and Esso employee club, in collaboration with Mae Fah Luang University, arranged the Exemplary Border Patrol Police School for Health Promotion program at Dusit Technical Border Patrol Police School in Chiang Rai for school’s sustainable health and sanitation development. Esso’s support to the program included a 650,000-baht support for the maintenance of sanitation facilities at the school premises, the addition of the health corner in the school’s library, medical check-ups for the students, and the development of youth leaders for health and sanitation promotion. In addition, Esso employee club recently held a charity bazaar to raise funds for the healthy lunch project and donation of scholarships, water purifiers, and bedroom accessories with the aim to develop Dusit Technical Border Patrol Police School as the exemplary school for sustainable practice in health promotion to needed communities in Chiang Rai province.

คุณนีล เอ. แฮนเซ็น

บนยอดดอยแหงหนึ่ง ในบายวันศุกรที่แดดจา ของเดือนพฤศจิกายน ภายในเตนทสีขาว เด็กนอย ชาวเขาในวงแขนของแม รองไหโยเย เมื่อคุณพยาบาล ใสยาใหที่หลังใบหู ใกลๆ กันนั้น คุณหมอหนุมก็ซักถาม อาการปวยของคุณปาที่มารับบริการจากคณะแพทย และพยาบาลจากมหาวิทยาลัยแมฟาหลวง ซึ่งไดมา ออกพื้นที่โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนเทคนิคดุสิต ตรวจรักษา ใหบริการทำฟน รวมทั้งแนะนำการดูแล สุขภาพใหกับผูนำนักเรียนและชาวบาน ตาม “โครงการ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนสุขภาพดีตนแบบ” เพื่อดูแลสุขภาพของนักเรียนและผูคนในชุมชนบาน หวยสาน ต. หวยชมภู อ. เมือง จ. เชียงราย แดดอุนๆ และทองฟาที่สดใสในวันนั้น ดูเหมือน เตรียมตอนรับผูมาเยือนจาก บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) กวา ๖๐ คน และคณะสื่อมวลชน ประมาณ ๓๐ คน ที่เดินทางไปรวมในโครงการตนแบบ ซึ่งบริษัท เอสโซฯ และมหาวิทยาลัยแมฟาหลวง รวมกันจัดขึ้นเพื่อพัฒนาสุขภาพอนามัย และสุขาภิบาล ของชุมชนอยางยั่งยืน โดยการมอบความสนุกและ รอยยิ้ม ผานเกมตางๆ และของรางวัล อาทิ ตุกตา เสื้อ กระเปาเป การมอบทุนการศึกษา และอาหารกลางวัน ใหกับนองๆ ทุกคน บนอาคารเรียนใกลๆ กับลานที่มีการจัดพิธีตอนรับ และมอบทุนการศึกษา หนังสือและอุปกรณตางๆ แลว หองเรียนถูกดัดแปลงใหเปนคลินิกทำฟน บางหองก็มี การจัดอบรมใหความรูดานสุขอนามัย และรอบๆ บริเวณลานก็มีนิทรรศการที่ใหความรูเรื่องการดูแล รักษาสุขภาพ

คุณนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานกรรมการและ กรรมการผูจัดการ บริษัท เอสโซฯ กลาววา “เอสโซ มีความยินดีที่ไดรวมมือกับมหาวิทยาลัยแมฟาหลวง ในโครงการสุขภาพดีตนแบบเพื่อเยาวชนและชุมชน โดยไดมอบเงินและสิ่งของสนับสนุนเปนมูลคาทั้งหมด ๖๕๐,๐๐๐ บาท ซึ่งมาจากการบริจาคของบริษัทฯ รวมกับพนักงานบริษัทเอสโซ และบริษัทในเครือ เอ็กซอนโมบิลในประเทศไทย ในโครงการเพื่อพัฒนา สุขภาพ ณ โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนเทคนิคดุสิต ซึ่งรวมถึง การปรับปรุงระบบสุขาภิบาล การพัฒนา สื่อการเรียนการสอน มุมใหความรูดานสุขภาพใน หองสมุด การตรวจรางกาย และการประเมินการ เจริญเติบโตของเด็ก รวมถึงการพัฒนาศักยภาพผูนำ นักเรียนดานสุขภาพและสุขาภิบาลโรงเรียน ที่สามารถ ถายทอดความรูดานสุขภาพไดเปนอยางดี เพื่อให โรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนเทคนิคดุสิต เปน โรงเรียนสุขภาพดีตนแบบสำหรับโรงเรียนตำรวจ ตระเวนชายแดนอื่นๆ ในจังหวัดเชียงรายตอไป" โครงการโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนสุขภาพดี ตนแบบ เริ่มดำเนินการมาตั้งแตป พ.ศ.๒๕๕๗ โดย มหาวิทยาลัยแมฟาหลวงไดลงสำรวจโรงเรียนตำรวจ ตระเวนชายแดน และนำแพทย พยาบาล และนักศึกษา ที่เกี่ยวของมาลงพื้นที่ จากนั้นจะมีการวัดผลอยาง ตอเนื่องวาเปนประโยชนตอทั้งชุมชนและนักศึกษา และตรงตามวัตถุประสงคของโครงการ

เอสโซจึงถือเปนโอกาสดีที่จะจัดโครงการนี้ ใหสอดรับกับ ที่พระองคทานทรงอุปถัมภโรงเรียนตำรวจตระเวน ชายแดนอยูแลว” ผศ.น.อ.ดร. ธงชัย อยูญาติวงศ อาจารยประจำสำนักวิชาการ เทคโนโลยีสารสนเทศ มหาวิทยาลัย แมฟาหลวง ซึ่งเปน หัวเรี่ยว หัวแรงใน โครงการนี้ เลาใหฟงถึง “เราพบวา มีปญหาหลายดาน ทั้งดานสุขภาพ สุขอนามัย อาคารสถานที่ที่ทรุดโทรม ตองมาจัดการ ดูแลทั้งระบบ ตั้งแตเรื่องน้ำอุปโภคบริโภค ที่เปนน้ำซับ จากภูเขา โรงอาหาร หองน้ำ หองสมุดที่พังหมด เนื่องจากเกิดแผนดินไหวอยูบอยๆ ในชวงที่ผานมา และหองพยาบาลที่มียาไมครบถวน โดยตั้งใจทำให เปนโรงเรียนตนแบบของโครงการนี้ เริ่มตั้งแตเขามา อบรมนักเรียนใหเปนพยาบาลนอย หาแกนนำการ ออกกำลังกายหนาเสาธงตอนเชา เพราะเด็กนักเรียน เปนชาวเขาเผาลีซอ และอาขา สวนใหญมีปญหา เรื่องกลามเนื้อพัฒนาไมสมบูรณ กระดูกไมแข็งแรง ที่สำคัญ คือโรงอาหารที่ตองจัดระบบใหมทั้งหมด รวมทั้งหอพักนักเรียนชาวเขา ตองทำความสะอาด ทาสี จัดหองใหม สวนอุปกรณการนอน เชน หมอน ที่นอน ผาหม ทางสโมสรพนักงานเอสโซ เปนฝาย จัดหามาใหใหมทั้งหมด” ในวันนั้น ยังไดมีการทำพิธีเปดหอพักนักเรียน ชาวเขา โดย คุณนีล, ผศ.น.อ.ดร. ธงชัย, นักศึกษา และ เจาหนาที่ของมหาวิทยาลัยแมฟาหลวงที่รวมกันตกแตง หอพักแหงนี้เพื่อใหเด็กหญิงนอยๆ ชาวเขาในที่หางไกล ไดพักอาศัยในเวลาที่โรงเรียนเปดเทอม การสำรวจพื้นที่ โรงเรียนตำรวจ ตระเวนชายแดนเทคนิค ดุสิตของทีมงานมหาวิทยาลัยแมฟาหลวงวา

คุณมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล กรรมการ และผูจัดการกิจกรรมองคกร และรัฐกิจสัมพันธ บริษัท เอสโซฯ

กลาววา “โครงการนี้ เปนความรวมมือระหวางมหา- วิทยาลัยแมฟาหลวง กับ บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) เพื่อเสริมสรางการมีจิตสาธารณะของ นักศึกษา ดวยการนำความรูความสามารถเขาไปพัฒนา ปรับปรุงระบบสุขาภิบาลภายในโรงเรียนตำรวจตระเวน ชายแดน ซึ่งยังประสบปญหาเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพ อนามัยสวนบุคคล เพื่อสรางสิ่งแวดลอมที่เอื้อตอการ พัฒนาสุขภาพของนักเรียน “เอสโซ สนับสนุนโครงการสงเสริมดานสุขภาพ มาอยางตอเนื่อง ดวยตระหนักถึงความสำคัญของการ มีสุขภาพที่ดี อันเปนรากฐานสำคัญสำหรับการพัฒนา คุณภาพชีวิต และความเปนอยูของชุมชน “เปนเวลา ๑๒ ปแลว ที่เอสโซไดมอบทุนการศึกษา ใหแกนักศึกษามหาวิทยาลัยแมฟาหลวง ภายใตกองทุน เอสโซสมโภชกรุงรัตนโกสินทร ๒๐๐ ป แตในครั้งนี้ เราไดขยายความรวมมือไปสูการพัฒนาดานสุขภาพ ผานโครงการโรงเรียนตำรวจตระเวนชายแดนสุขภาพดี ตนแบบ เพื่อการพัฒนาชุมชนที่เขมแข็งอยางยั่งยืน” คุณอิศรา สุนทรวิภาต ที่ปรึกษาฝายกิจกรรม องคกรและรัฐกิจสัมพันธ บริษัท เอสโซฯ เสริมวา “เอสโซมีความประสงคจะ เฉลิมพระเกียรติ สมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี หรือ สมเด็จยา ที่ทรง เนนการพัฒนาชุมชน จึงสนอง พระราชดำริของพระองคทาน ดวยการ นำแนวการศึกษาในมหาวิทยาลัย

แมฟาหลวง มาประยุกตใชกับการดูแล สุขภาพชุมชน และที่สำคัญ ปนี้เปนปมหา

มงคลของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงมีพระชนมายุครบ ๖๐ พรรษา

คุณจิรัฐิ วงษศิริ นายกสโมสร พนักงานเอสโซ เลาใหฟงถึงการมี สวนรวมของพนักงานในกิจกรรม ครั้งนี้วา “เอสโซมีนโยบายสนับสนุน ใหพนักงานมีสวนรวมในการทำ กิจกรรมเพื่อสังคมของบริษัทมาโดย ตลอด โดยเฉพาะกิจกรรมในครั้งนี้ มีพนักงานรุนใหมๆ ใหความสนใจเขารวม

เปนอยางมาก ถือเปนนิมิตหมายอันดี และนา ภูมิใจเปนอยางยิ่ง โดยสโมสรพนักงานเอสโซ เปนแกนนำในการรวบรวมเงินบริจาค ซึ่งไดนำมามอบ เปนทุนการศึกษา จัดทำโครงการอาหารกลางวัน สุขภาพดี และจัดซื้ออุปกรณตางๆ เชน เครื่องกรองน้ำ เพื่อทำน้ำดื่มสะอาด และอุปกรณชุดนอนเพื่อสุขภาพ สำหรับหอพักนักเรียน รวมทั้งไดรับความรวมมือจาก พันธมิตรผูใจบุญ ศูนยหนังสือจุฬาฯ มารวมบริจาค หนังสือ ใหกับหองสมุด เสริมกับการบริจาคหนังสือ และของเลนของทางเอสโซดวย”

ผูโดยสาร ๘ ลานคน ในแตละป บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) จำหนายน้ำมันเชื้อเพลิง อากาศยาน เพื่อใชขนสงผูโดยสาร มากกวา ๘ ลานคน จากสนามบิน สุวรรณภูมิ และสนามบินดอนเมือง

๘,๐๐๐ ลานลิตร เครือขายของเอ็กซอนโมบิล ทำใหบริษัท เอสโซฯ สามารถนำเขา และจัดหาพลังงาน ซึ่งเปนกำลังสำคัญในการ ขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย ไดเปนอยางดี

คือมูลคาของน้ำมันดิบและน้ำมัน สำเร็จรูปรวม ๗ ลานบารเรล ที่บริษัท เอสโซฯ ไดจัดเก็บไว ณ สิ้นป พ.ศ. ๒๕๕๗ เพื่อความมั่นคงทางพลังงาน ของประเทศ ๑๙,๐๐๐ ลานบาท

๑๑ ลานเที่ยว ในป ๒๕๕๗ เอสโซ จำหนายน้ำมันดีเซล ซึ่งมีปริมาณเทียบเทากับน้ำมันที่รถบรรทุก ใชวิ่งจากกรุงเทพฯ ไปเชียงใหมได ๑๑ ลานรอบ

๓ ลานครัวเรือน ในแตละป เอสโซ ผลิตกาซหุงตมมากพอ สำหรับใชเปนกาซหุงตม สำหรับ ๓ ลานครัวเรือน ทั่วประเทศ

ถึงภาพพลังงาน คุณเคยลองจินตนาการ

Visualizing Energy

Energy is everywhere in our lives. If we can

see energy, what would we see?

- We'd see all the electricity flowing through the devices and machines at homes, factories, department stores and farms. - We’d see the billions of liters of fuel that enable us to go anywhere. - We'd see that a variety of products that make our lives convenient are made from oil and natural gas. - Life takes energy. Energy lives here.

พลังงานมีอยูทุกที่ในชีวิตประจำวันของเรา ถาเรา สามารถมองเห็นพลังงานได เราจะมองเห็นอะไร? - เราจะเห็นกระแสไฟฟาไหลผานอุปกรณและ เครื่องมือตางๆ ทั้งที่บาน โรงงาน หางสรรพสินคา และแมแตในไรนา - เราจะเห็นน้ำมันหลายลานลิตรที่พาเราไป ทุกหนทุกแหง - เราจะเห็นสินคาและผลิตภัณฑมากมายที่ ทำใหชีวิตของเราสะดวกสบาย ซึ่งทำจากน้ำมันและ กาซธรรมชาติ - ชีวิตตองใชพลังงาน ... พลังงานอยูที่นี่

ทานทราบ หรือไม?

แหลงผลิตกาซธรรมชาติน้ำพองของ บริษัท เอ็กซอนโมบิล เอ็กซโพลเรชั่น แอนด โพรดักชั่น โคราช อิงค ที่จังหวัดขอนแกน สงกาซธรรมชาติปอนโรงไฟฟาเพื่อผลิตกระแสไฟฟา สำหรับใชในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

ทานทราบ หรือไม?

หนวยผลิตกระแสไฟฟาพลังงานความรอนรวมที่โรงกลั่นน้ำมัน เอสโซศรีราชา มีกำลังผลิต ๔๙.๑ เมกะวัตต ซึ่งมากพอสำหรับ ๕๘,๙๒๐ ครัวเรือนใชในแตละวัน

เครือขายสถานีบริการน้ำมันเอสโซมากกวา ๕๐๐ แหง พรอมสรางประสบการณดีๆ ในการเดินทางไปทุกที่

ทานทราบ หรือไม?

ถานำผลิตภัณฑน้ำมันที่กลั่นโดยโรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชา ในแตละวัน มาบรรจุขวดขนาดหนึ่งลิตร จะตองใชขวด จำนวน ๒๘ ลานขวด

ในแตละวัน หนวยกลั่นน้ำทะเลเปนน้ำจืดที่โรงกลั่นเอสโซศรีราชา สามารถผลิตน้ำจืดจำนวนมากพอที่จะนำมาใชใน ๑,๔๔๐ ครัวเรือน

ทานทราบ หรือไม?

ผลิตภัณฑตางๆ มากมาย นับจากของใชและอุปกรณในครัวเรือน เสื้อผา ขวดพลาสติก ทอพีวีซี ไปจนถึงสีทาบาน ลวนทำมาจาก ผลิตภัณฑปโตรเคมี จากโรงงานอะโรเมติกสและหนวยผลิต เคมีภัณฑของเราในโรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชา

ทุกวัน เครือขายโมบิล 1 เซ็นเตอร ในประเทศไทย ชวยชุบชีวิตเครื่องยนตใหรถมากกวา ๑,๐๐๐ คัน

ลอตเตอรี่ชุดหายาก ตรางู ตรานาค ตรามัจฉา

ลอตเตอรี่ ในสยาม

History of lotteries in Siam

In 1832, King Rama 3 gave a lottery concession in Bangkok to Jao Sao Hong, a Chinese man who had a spirits concessions, as a way to prevent Siamese people from burying money. During the reign of King Rama 4, more lottery concessions were given in both Bangkok and upcountry. Writer Anon Trangtrichart told the history of lotteries in Siam.

ÍÒ¹¹· µÃÑ§µÃÕªÒµÔ

ลอตเตอรี่จากฉบับแรกราคา ๑ ตำลึง (สี่บาท) มาจนถึงปจจุบันฉบับละ ๘๐ บาท (แมจะมีการขาย เกินราคาไปบาง)

เริ่มจาก “หวย”

จากความในพระราชนิพนธ ร.๔ ความวา “เมื่อครั้งแผนดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกลาเจาอยูหัว เมื่อปเถาะ พ.ศ. ๒๓๗๔ น้ำมาก เมื่อป พศ. ๒๓๗๕ น้ำนอย ขาวแพงตองซื้อขาวจากตางประเทศเขามา จายขาย คนที่ไมมีเงินจะซื้อขาวกิน ตองมารับจาง ทำงาน คิดเอาขาวเปนคาจาง เจาภาษีนายอากรก็ไมมี เงินที่จะสง ตองเอาสินคาเปนใชคาเงินหลวง ที่สุดคนจีน ที่ผูกปไมมีเงินจะใหตองเขามารับทำงานในกรุงเทพ จึงทรงมีพระราชดำริแถลงไปวา เงินตราบัว เงินตรา ครุฑ เงินตราปราสาท (เงินพดดวงเหลานี้ทำในสมัย ร.๑ ร.๒ ร.๓) ไดทำใชออกไปก็มาก หายไปไหนเสียหมด ทรงสงสัยวาคนจะเอาไปซื้อฝนมาเก็บไวขายในนี้ โปรดใหจับฝนและเผาฝนเปนอันมาก จีนหงพระศรี- ไชยบาน (เจาสัวหง) มีตำแหนงเปนนายอากรสุรา จึงกราบทูลวา เงินทองตกไปอยูกับราษฎรเก็บฝงดิน ไวมาก ไมเอาออกใช ถาอยางนี้ในเมืองจีนตั้งหวยขึ้น จึงมีเงินมา จึงโปรดเกลาฯ ใหจีนหงตั้งโรงหวยขึ้น ในปมะแม จุลศักราช ๑๑๙๗ ตรงกับ พศ. ๒๓๗๘” โรงหวยของเจาสัวหงตั้งอยูในกำแพงเมืองสะพาน หัน แลวเลื่อนมาอยูที่หนาวังบูรพาภิรมย โรงหวยตั้งอยู ที่นี่มาจนถึงสมัย ร.๕ เกิดไฟไหมเมื่อปวอก พศ. ๒๔๑๕ จึงไดยายไปอยูริมสะพานขามคลองหลอด เหนือประตู สามยอด อยูมาจน ร.๕ ทรงใหเลิกอากรหวย

ลักษณะการออกหวย ออกหวยทุกวันในเวลาเชา ตอมาพระศรีวิโรจนดิสเห็นเจาสัวหงมีกำไร จึงกราบ บังคมทูล ขอตั้งโรงหวยอีกโรงหนึ่ง ตั้งอยูที่บางลำภู ออกหวยทุกวันในเวลาค่ำ จึงมีการเรียกโรงหวยเชา และโรงหวยค่ำ ตอมาโรงหวยของพระศรีวิโรจนดิส ไมสามารถทำกำไรไดจึงเลิกลากันไป เหลือแตโรงหวย ของเจาสัวหงแตการออกหวยยังคงออกเชาและเย็น เหมือนเดิมแตรวมอยูที่โรงหวยของเจาสัวหงคนเดียว เงินอากรหวยในสมัย ร.๓ เก็บปละ ๒๐,๐๐๐ บาท เจาสัวหงทำอยูกี่ปไมปรากฏหลักฐานแแนชัด ตอมา ใหมีการประมูลคราวละปเหมือนกับอากรบอนเบี้ย ทำใหมีเงินเขาคลังหลวงเพิ่มทวีขึ้นโดยลำดับ นายอากรหวยมีบรรดาศักดิ์เปนขุนบานเบิกบุรีรัตน คนทั่วไปเรียกวา ขุนบาน เชนเดียวกับเรียกเจาอากร บอนเบี้ยวาขุนพัฒน ตอมาในสมัย ร.๔ มีผูขอผูกอากร หวยมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งที่เพชรบุรีและกรุงเกา แตไมชา ก็ตองเลิกไป เนื่องจาก ร.๔ ทรงเห็นวาราษฎรพากัน ยากจนลงเรื่อยๆ จึงโปรดใหเลิกโรงหวยหัวเมือง โรงหวยจึงมีแตในกรุงเทพฯ เทานั้น

หวย ก ข

จากการเอาอักษรสยามเขากำกับรัฐบาลจึงเรียกวา หวย ก ข เมื่อตองการเลน ผูเลนจะเรียกอักษรสยาม พรอมกับชื่อจีนไปดวยกัน เชน กอสามหวย ของวยโป เปนตน เมื่อจะแทงหวยก็ไปที่โรงหวย ในสมัยเจาสัวหง เขียนฉากเปนรุูปตัวหวยมีเครื่องหมายตัวอักษรพรอม ทุกอยางแขวนไวใหคนดูชุดหนึ่ง และมีปายตัวหวย สำหรับออกอีกชุดหนึ่ง ทำเปนปายยอมๆ อีกเชนกัน เอาเก็บซอนไวในโรงหวยเมื่อถึงเวลาออกหวย เจาสัวหง ก็เลือกปายใสถุงมาแขวนปาย กำหนดใหแทงไดตัวละ บาทเปนอยางมาก จำนวนโพยที่แทงใบหนึ่งจะมีหวย กี่ตัวก็ไดแตตองไมเกิน ๕ บาท มีเสมียนนั่งคอยดูที่ หนาโรง ใครจะแทงตัวไหนเทาไรใหบอกกับเสมียน แลวเสมียนจะเขียนโพยหวยพรอมทั้งรับเงินมาจาก ผูแทงหวย ผูแทงหวยจะไดรับใบตอบถือไวเปนหลักฐาน วาไดแทงหวยตัวใดแลว เมื่อพรอมกันแลว เจาสัวหง ก็ออกมาชักปายออกจากถุงใหคนรูวาออกหวยตัวไหน ถาใครแทงถูกเอาโพยไปขึ้นเงินจากเสมียนจายให ๓๐ ตอ แตไมคืนทุนเดิม เพราะฉะนั้นคนแทงจะได ๒๙ ตอ เมื่อตัวอักษรตัวไหนมีการออกไปแลว ตัวนั้น และตัวที่มีการพองเสียงกันก็จะถูกเวนไว ๓ วัน จึงจะ นำมาออก เชน ตัว บ และตัว ผ มีเสียงพองกัน เปนตน เจาอากรหวยคนสุดทายคือ ยี่กอฮง มีชื่อเต็ม วา นายตี้ยง แซแต เปนขุนบาลคนสุดทาย คนเลนหวย จำนวนไมนอยยกยองทานวาเปนเทพแหงหวยเอาเลย ทีเดียว

รูปแบบของหวยในเมืองจีน เอาชื่อคนมาตั้งเปน ตัวหวย ๓๔ ตัว เขียนตัวอักษรจีนกำกับไวเปนชื่อคน ที่เปนตัวหวยอยางหนึ่ง และอีกอยางใหนำเอาตัวสัตว ใหสมมุติวาเปนชาติกอนของตัวหวยที่เขียนตัวอักษร กำกับไว แตเมื่อมาใชเลนในสยามตอนเริ่มแรกก็ใชแบบ ของจีนเชนกัน มีจำนวนตัวหวย ๓๖ ตัว มากกวาจีน ๒ ตัว ในโรงหวยทำเปนฉาก เจาสัวหงเห็นคนไทย อานภาษาจีนไมออก จึงใชอักษรไทยกำกับไวแทน เชน อักษร ก หมายถึง อุปราช ชื่อ สามหวย ชาติกอนเปนชะนี อักษร ข หมายถึง นายทหาร ชื่อ งวยโป ชาติกอนเปนเตา อักษร ค หมายถึง สองแมคาขายหอยแครง ชื่อ ฮะตั๋ง ชาติกอนเปนหอยแครง อักษร ฆ หมายถึง หลวงจีน ชื่อ ยิดซัว ชาติกอนเปนไก อักษร ง หมายถึง นายทหารโจร ชื่อ จีเกา ชาติกอนเปนสิงโต อักษร บ หมายถึง ตัวหลวงจีน ชื่อ แจหลี ชาติกอนเปนตะพาบน้ำ อักษร ผ หมายถึง คนตกเบ็ด ชื่อ อิวหลี ชาติกอนเปนเหยี่ยว เปนตน

การคาความชั่วอยางหนึ่ง.....” ร.๖ ทรงใหพระพี่ยาเธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ เสนากระทรวงพระคลัง ไดทรง พยายามตระเตรียมการเลิกหวยมาหลายป จนในป มะโรง พ.ศ. ๒๔๕๙ จึงทรงพระกรุณาใหยกเลิกหวย ไดสำเร็จในรัชสมัย ร.๖ รวมเวลา ๘๑ ป (ร.๓ พ.ศ. ๒๓๗๘ - ร.๖ พ.ศ. ๒๔๕๙) ในชวงเวลาสมัย ร.๕ ยังมีการออกหวยอยู แตก็มี การออกลอตเตอรี่ไปดวย การออกลอตเตอรี่ครั้งแรก ในสมัย ร.๕ พระองคทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานราชานุญาตใหกรมทหารมหาดเล็กหลวง ออกลอตเตอรี่ (คำวา ลอตเตอรี่ มาจากภาษาอังกฤษ Lottery แปลวา การเสี่ยงโชค) เปนครั้งแรกในงาน พระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษา จุลศักราช ๑๒๓๖ (พ.ศ. ๒๔๑๗) ณ ตึกคองคาเลียในพระบรมมหาราชวัง (ปจจุบันคือศาลาสหทัยสมาคม ตั้งอยูในเขตพระราชฐาน ชั้นนอก ในพระบรมมหาราชวัง หนาประตูพิมานไชยศรี ทางทิศตะวันออก ร.๕ ทรงใหสรางขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๑๕ เมื่อแรกใชเปนสโมสรมหาดเล็กเรียกวา หอคองคอเดีย ตามอยางอาคารสโมสรคองคอเดียคลับ (Congcordia Club) ที่เมืองปตตาเวีย ปจจุบันคือ กรุงจาการตา) อยูบริเวณหลังวัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีนายเฮนรี่ อาลาบาสเตอร (Henry Alabaster) ชาวอังกฤษ (ตนตระกูลเศวตศิลา) เปนผูอำนวยการในการออก ลอตเตอรี่เปนตัวเลขในครั้งนั้นโดยเลียนแบบมาจาก ยุโรป นายเฮนรี่ อาลาบาสเตอร ถือไดวาเปนผูให กำเนิดลอตเตอรี่ สลากกินแบงในสยาม จำนวนสลาก ที่ออกจำหนายจำนวน ๒๐,๐๐๐ ฉบับ ราคาฉบับละ ๑ ตำลึง (๔ บาท) ถาจำหนายหมดจะไดเงิน ๒๐,๐๐๐ ตำลึง แตขายไดเพียง ๔,๙๓๐ ฉบับ ในวันจัดงาน เฉลิมพระชนมพรรษานั้น พอคาชาวตางประเทศไดนำ สินคามารวมจัดแสดงเพื่อตองการขายสินคาในงาน วันเฉลิมพระชนมพรรษา ร.๕ ใหออกลอตเตอรี่ใหกับ บุคคลทั่วไป โดยมีเงื่อนไขวา “ผูถูกรางวัลจะไดรับ สิ่งของจากพอคาชาวตางประเทศในมูลคาเทากับรางวัล แตถาตองการแลกเปนเงินจะตองถูกหักรอยละ ๑๐ ของเงินรางวัล” เนื่องจากขายสลากไดเพียง ๔,๙๓๐ ฉบับ ทำใหรางวัลลดลงตามสัดสวน ดังนี้ ลอตเตอรี่มีครั้งแรกสมัย ร.๕

นายเฮนรี่ อาลาบาสเตอร

การยกเลิกอากรหวย ร.๕ ทรงพระราชดำริตกลง ใหเลิกอากรบอนเบี้ยและอากรหวยแตเนื่องจากอากร ทั้งสองรวมกันมีจำนวนมากถึง ๙,๑๗๐,๖๓๕ บาท แตถาจะเลิกทันทีเกรงวาทางราชการจะไมสามารถ หารายไดมาชดเชยไดทัน ก็จะเปนเหตุติดขัดในทาง ราชการที่จะจัดการบานเมืองเพราะเงินไมพอใชจาย จึงทรงใหผอนลดบอนเบี้ยกอนเปนลำดับจนบอนเบี้ย หมดจึงจะเลิกอากรหวยตอทีหลัง กรมพระยาดำรง- ราชานุภาพ กลาวไวในตำนานการเลิกบอนเบี้ยและ หวยความวา “ .....การเลนเบี้ยเหมือนคนเปนโรค อหิวาตกโรค คนเลนหวยเหมือนคนเปนวัณโรค โรคทั้งสองใครไดเปนแลวในสมัยกอนตองตายทุกคน (เพราะในสมัย ร.๕ ยังไมมียาสำหรับแกโรคทั้งสอง- ผูเขียน) ผิดกันแตวาจะตายชาตายเร็วกวากันเทานั้น และเปนการยากนักที่นักเลงเลนเบี้ยเลนหวยจะรวย เพราะการเลนเบี้ยเลนหวยแมวาอากรทั้งสอง คนเลน ท้ังเบี้ยและหวยตางเต็มใจที่จะจายเพราะไดเลนเบี้ย และหวยก็ตาม ราษฎรผูเลนตางไมบนวาเดือดรอน เพราะอากรทั้งสอง ราษฎรตางพากันสมัครหาเงินให รัฐบาล แมสิ้นเนื้อประดาตัวที่สุดถึงตองขายสมบัติ บานชองตลอดจนขายตัวเอง ก็ยังเต็มใจที่จะเสียภาษี ทั้งสอง แมภายหลังก็ปรากฏวาผูเลนโทมนัสตอง เสียทรัพยจำนวนมาก ก็ยังโทษตัวเองวาเพราะคิด ไมถูกหรือเคราะหไมดี จึงเห็นวาอากรทั้งสองอยางเปน

รางวัลที่ ๑ เลข ๑๖๗๒ เงินรางวัล ๑๐๐ ชั่ง รางวัลที่ ๒ เลข ๑๔๒๕ เงินรางวัล ๕๐ ชั่ง รางวัลที่ ๓ เลข ๓๖๖๘ เงินรางวัล ๒๕ ชั่ง

ตั๋วสลากอนุญาตเขาดูการแขงขันลอเลื่อน โดยนำเงินสวนหนึ่งมาบำรุงกองเสือปา

หลังจากการออกลอตเตอรี่ครั้งนั้นแลว ไมปรากฏ

วามีการออกลอตเตอรี่อีกเลยในสมัย ร.๕

ในป พ.ศ. ๒๔๖๑ มีการออกตั๋วสลากเพื่ออุดหนุน สภากาชาดสยาม จำหนายสลากฉบับละ ๕ บาท มีเงินรางวัลรวม ๑๐๐,๐๐๐ บาท จับรางวัลในวันเสารที่ ๒๐ กรกฎาคม ๒๔๖๑ ตั๋วลอตเตอรี่ฉบับนี้ถือวาเปน ฉบับแรกที่มีอายุมากที่สุดที่ยังเหลืออยูในปจจุบันนี้ จึงเปนชุดที่หายากที่สุด ในปเดียวกันนี้ มีการออกตั๋วสลากโดยสภารักชาติ แหงประเทศอังกฤษ รวมกับกรมพระนครบาลและ คณะกรรมการจัดงานฤดูหนาว ที่จัดขึ้นในสวนจิตรลดา จำหนายราคา ๒๕ สตางคตอฉบับ มีรางวัลเปน เครื่องประดับ รางวัลที่ ๑ แหวนเพชร ๑ วง ราคา ๖๐๐ บาท รางวัลที่ ๒ ตางหูเพชร ๑ คู ราคา ๔๐๐ บาท รางวัลที่ ๓ สรอยขอมือทองคำ ๑ เสน ราคา ๒๕๐ บาท

ตอมามีการออกลอตเตอรี่อีกหลายครั้งดังนี้ ในป พ.ศ. ๒๔๖๐ สมัยรัชกาลที่ ๖ อยูในระหวาง สงครามโลกครั้งที่ ๑ ประเทศฝายสัมพันธมิตร คือ อังกฤษมีความประสงคจะกูเงินจากสยามเพื่อใชใน การสงคราม แตจะกูจากรัฐบาลโดยตรงก็เกรงวาจะ กระทบตองบประมาณของแผนดิน ดังนั้นสภารักชาติ แหงอังกฤษจึงดำเนินการกูเงินจากประชาชนชาวสยาม แทนดวยการออกลอตเตอรี่ โดยตั้งรางวัลใหสูงและมี หลายรางวัล เพื่อเปนเครื่องลอใจ จำหนายฉบับละ ๕ บาท มีเงื่อนไขในการรับรางวัลวา ถาจำหนายไดมาก เงินรางวัลก็จะเพิ่มขึ้นตามสวน ปรากฏตอมาวาสามารถ จำหนายไดมากเกินคาดหมาย การออกสลากในครั้งนั้น ออกที่สถานทูตอังกฤษ เมื่อวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๔๖๐ การออกลอตเตอรี่ของสภารักชาติแหงประเทศอังกฤษ ทำกันเรื่อยมาจนถึงป ๒๔๖๑

ลอตเตอรรี่เสือปาลานบาท

ในป พ.ศ. ๒๔๖๖ ร.๖ ทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ พระราชทานพระบรมราชานุญาตพิเศษ ใหออกลอตเตอรี่ บำรุงเสือปากองอาสาสมัคร เพื่อจะนำเงินมาซื้อปน พระราชทานแกกองเสือปา พิมพจำนวน ๑,๐๐๐,๐๐๐ ฉบับ ฉบับละ ๑ บาท กำหนดออกปละ ๑ ครั้ง เริ่มพิมพจำหนายตั้งแตป พ.ศ. ๒๔๖๖ ออกรางวัลในป พ.ศ. ๒๔๖๗ ตอมารนเวลาเขามาใหออก ๓ เดือนตอครั้ง แตออกไดปเดียวเทานั้น เกิดการทุจริตในการออก สลากลอตเตอรี่บำรุงเสือปาเปนอันตองยุติลง ไมมีการ ออกลอตเตอรี่อีกเปนเวลา ๑๐ ป การออกลอตเตอรี่ ในปนี้ ถือเปนการออกลอตเตอรี่อยางเปนทางการ เพราะมีรูปแบบการพิมพเรียบรอย มีตราประทับจาก กองเสือปาชัดเจน ในป พ.ศ. ๒๔๗๐ รัฐบาลไดมีแนวความคิดในการ ออกลอตเตอรี่ขึ้นมาใหม เพื่อหารายไดมาใชในกิจการ ตางๆ อีกครั้งหนึ่ง ในปนี้ ทางราชกรีฑาสโมสร มีการ ออกลอตเตอรี่เพื่อใชในกิจการของราชกรีฑา ดำเนินการ ออกสลากฉบับละ ๑ บาท ในป พ.ศ. ๒๔๗๖ มีการออกลอตเตอรี่ดังนี้ คือ ลอตเตอรี่สภากาชาดสยาม เพื่อใชัในการบำรุงการกุศล และลอตเตอรี่รัฐธรรมนูญแหงสยาม เนื่องจากเปนปที่ เริ่มใชรัฐธรรมนูญ จึงตองการหารายไดเพื่อเผยแพร รัฐธรรมนูญ ลอตเตอรี่สมัย ร.๗

ในป พ.ศ. ๒๔๖๓ เนื่องในพระราชพิธีเฉลิม พระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลาเจาอยูหัว ไดออกลอตเตอรี่เพื่อเก็บเงินบำรุงสภากาชาดสยาม และกองเสือปา วิธีการออกใชตัวเลข ๐-๙ บรรจุลง ในกลองเล็กๆ แลวใสลงในไหหรือหมอทองเหลือง ตามจำนวนเลขหลักที่จะออก แลวใชมือลวงตามลำดับ จนครบตัวเลขที่ออกตามกำหนดรางวัล จำหนายฉบับ ละ ๑ บาท ออกรางวัล ๑๐ มกราคม ๒๔๖๓ มีรางวัล ดังนี้ รางวัลที่ ๑ มี ๑ รางวัล เปนเงิน ๑๐,๐๐๐ บาท รางวัลที่ ๒ มี ๕ รางวัล รางวัลละ ๑,๒๐๐ บาท รางวัลที่ ๓ มี ๑๐ รางวัล รางวัลละ ๔๐๐ บาท รางวัลที่ ๔ มี ๔๐ รางวัล รางวัลละ ๑๐๐ บาท

สลากกินแบงรัฐบาลไทย

ปที่กรมสรรพากรดูแลการออกลอตเตอรี่ ในป พ.ศ. ๒๔๗๗ รัฐบาลของ พลเอกพระยา พหลพลพยุหเสนา กำหนดใหกรมสรรพากรเปน ผูรับผิดชอบในการออกลอตเตอรี่ มี ๒ ชนิด ๑. ลอตเตอรี่รัฐบาลสยามนำเงินไปใชรวมกับ ภาษีของประชาชน ๒. ลอตเตอรี่พิเศษรัฐบาลสยาม เพื่อเปนการ หารายไดพิเศษเพิ่มเติมจากลอตเตอรี่รัฐบาลสยามปกติ

ป พ.ศ. ๒๔๘๐ การออกสลากกินแบงรัฐบาลไทย เพื่อวัตถุประสงคนำรายไดมาใหกับรัฐบาลสมัยนั้น ใชบริหารประเทศ กำหนดวันสถาปนาสลากกินแบงรัฐบาลป พ.ศ. ๒๔๘๒ วันที่ ๕ เมษายน ๒๔๘๒ รัฐบาลไดโอนการ ดูแลการควบคุมการออกสลากกินแบงจากกระทรวง มหาดไทย ใหมาอยูกับกระทรวงการคลัง แลวแตงตั้ง คณะกรรมการชุดแรกเพื่อการควบคุมการออกสลาก มีพระยาพรหมทัศศรีพิลาส เปนประธาน รัฐบาลจึง กำหนดใหวันที่ ๕ เมษายน ๒๔๘๒ ถือเปนวันสถาปนา สลากกินแบงรัฐบาล สำนักงานสลากในครั้งนั้น ตั้งอยู ที่บริเวณศาลากลางจังหวัดพระนครและธนบุรี หนา กระทรวงมหาดไทย ในป พ.ศ. ๒๔๘๗ เพิ่มราคาสลากเปน ๒ บาท ป พ.ศ. ๒๔๙๑ เพิ่มเปน ๓ บาท ป พ.ศ. ๒๔๙๒ เพิ่ม เปน ๔ บาท ป พ.ศ. ๒๔๙๓ เพิ่มราคาเปน ๕ บาท และ ๖ บาท ป พ.ศ. ๒๔๙๕ เพิ่มเปน ๘ บาท จากนั้น ก็เปนราคา ๑๐ บาท มีการเปลี่ยนแปลงราคาเรื่อยมา จนปจจุบันฉบับละ ๘๐ บาท ตามราคาหนาสลาก

ลอตเตอรี่ยุคสลากกินแบง

ลอตเตอรี่ที่ออกโดยกระทรวงมหาดไทย ไดเปลี่ยน

ชื่อวา สลากกินแบง แบงออกเปน ๒ ชนิด

๑. สลากกินแบงบำรุงเทศบาลจังหวัด โดยอนุญาต ใหจังหวัดตางๆ นำออกจำหนายเพื่อนำเงินมาบำรุง เทศบาลในจังหวัดตางๆ สลากกินแบงประเภทนี้ จะพิมพชื่อจังหวัดตางๆ ที่ดำเนินการจำหนายสลาก ตัวอยางสลากประเภทนี้ เชน ของจังหวัดภูเก็ต ปตตานี กระบี่ นครศรีธรรมราช ชุมพร สงขลา พัทลุง ชัยภูมิ ชลบุรี เปนตน ออกจำหนายในป พ.ศ. ๒๔๗๗ และ ป พ.ศ. ๒๔๗๘ ๒. สลากกินแบงบำรุงเทศบาลทั่วไป จำหนาย เพื่อนำรายไดมาใชในงานสาธารณะทั่วไป เชน โรงเรียน โรงพยาบาล

สำนักงานกองสลากสรางในป พ.ศ. ๒๕๐๒

ประเภทการออกลอตเตอรี่ แบงเปน ๕ ประเภท ๑. ประเภทหารายไดใหกับรัฐนำไปใชในการบริหาร ประเทศ เชน สลากกินแบงรัฐบาล สลากบำรุงจังหวัด สลากบำรุงเทศบาล ๒. ประเภทหารายไดใชในการบำรุงสาธารณะ และดานการสังคมสงเคราะห เชน สลากกินแบงสงเสริม สวัสดิการประชาชน สลากสาธารณกุศลและการกุศล สลากกินแบงบำรุงอาคารสงเคราะหและสังคมสงเคราะห ๓. ประเภทชวยชาติ เชน สลากบำรุงวันชาติ สลากกินแบงชวยชาติ ๔. ประเภทที่ออกในโอกาสและเทศกาลตางๆ เชน สลากกินแบงงานปใหม สลากกินแบงบำรุงงาน ฉลองรัฐธรรมนูญ สลากกินแบงบำรุงกาชาด สลาก กินแบงกาซิโน สลากกินแบงบำรุงตรุษสงกรานต

๕. ประเภทที่ออกเพื่อหารายไดเฉพาะกิจ เชน สลากบำรุงเสือปา สลากบำรุงพันธุมาเพื่อการทหาร สลากกินแบงสงเคราะหเด็กของสหประชาชาติ สลากสงเคราะหทหารผานศึก สลากสยามมินทร คนไทยจำนวนมากชอบเลนหวยโดยคิดวา สักวันหนึ่งจะถูกรางวัลใหญสักครั้ง แตกวาจะถูก เสียเงินไปเทาไหรแลวก็ไมอยากจะคำนวณเลย

สํานักงานสลากสนามบินน้ํา

“กองทุนการศึกษาโรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชาและพนักงาน” ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๘ นายภวัต เลิศมุกดา รองผูวาราชการจังหวัดชลบุรี เปนประธานในพิธี มอบทุนการศึกษา “กองทุนการศึกษาโรงกลั่นน้ำมันเอสโซศรีราชาและ พนักงาน” ประจำป พ.ศ. ๒๕๕๘ ใหแกนักเรียนในเขตอำเภอศรีราชา จำนวน ๓๑๘ ทุน รวมเปนเงิน ๘๖๘,๐๐๐ บาท โดยมี ดร.อดิศักดิ์ แจงกมลกุลชัย กรรมการและผูจัดการโรงกลั่นน้ำมัน บริษัท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน) เปนตัวแทนมอบเงินสนับสนุน พรอมดวยหัวหนาสวนราชการ หนวยงานทางการศึกษา และผูบริหารของโรงกลั่นน้ำมันเอสโซ ภายในงาน นอกจากจะมีการมอบทุนแลว ยังมีซุมขนม ไอศกรีม และกิจกรรมเกม หลากหลาย โดยมีพนักงานอาสาสมัครมาตอนรับนองๆ กันอยางอบอุน

สนับสนุนทุนการศึกษานิสิตคณะวิศวกรรมศาสตรศรีราชา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร วิทยาเขตศรีราชา เนื่องในโอกาสวันสถาปนาคณะวิศวกรรมศาสตรศรีราชา มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร วิทยาเขตศรีราชา โรงกลั่นน้ำมันเอสโซ นำโดย คุณทิพสุคนธ ดวงทิพย ผูจัดการประชาสัมพันธและบริหารสำนักงาน บริษัท เอสโซฯ ไดรวมแสดงความยินดีรำลึกถึงการกอตั้งคณะฯ พรอมสนับสนุนทุนการศึกษา ใหกับนิสิตเรียนดี

คลังน้ำมันลำลูกกา เลี้ยงอาหารและมอบอุปกรณการศึกษา แกโรงเรียนใน จ.ปทุมธานี นายชัชวาลย หงษเจริญไทย ผูจัดการคลังน้ำมันเอสโซลำลูกกา และพนักงานคลังลำลูกกา บริษัท เอสโซฯ รวมกันเลี้ยงอาหารกลางวัน แกเด็กนักเรียน โรงเรียนรวมจิตประสาท จ.ปทุมธานี นอกจากนี้ พนักงานคลังน้ำมันลำลูกกายังไดบริจาคอุปกรณการศึกษา กีฬา และเครื่องใชสุขอนามัยแกโรงเรียน อีกทั้งรวมสนุกกับการเลานิทาน โดยนองๆ อนุบาลและการแสดงจินตลีลาประกอบเพลงของเด็กนักเรียน อีกดวย

เอสโซรับรางวัลองคกรที่มีความรับผิดชอบตอสังคมดีเดน ระดับทอง จากหอการคาอเมริกันในประเทศไทย นายกลิน เดวีส (ซาย) เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำประเทศไทย และนายดาเรน บัคลีย (ขวา) ประธานหอการคาอเมริกันในประเทศไทย มอบรางวัลองคกรที่มีความรับผิดชอบตอสังคมดีเดน ระดับทอง และ รางวัล Creative Partnership designation ของหอการคาอเมริกันในประเทศไทย ประจำป ๒๐๑๕ ใหแก นายอิศรา สุนทรวิภาต (กลาง) ที่ปรึกษาฝายกิจกรรมองคกร และรัฐกิจสัมพันธ บริษัท เอสโซฯ ในงานฉลองโครงการรางวัลองคกรที่มีความ รับผิดชอบตอสังคมดีเดน ของหอการคาอเมริกันในประเทศไทย พิธีจัดขึ้น ณ โรงแรมคอนราด กรุงเทพฯ รับผิดชอบตอสังคม รวมแบงปนความคิด หลักการ และการทำกิจกรรมตางๆ เพื่อรวมกันสรางสรรคและพัฒนาสังคมใหดี ยิ่งขึ้นตอไป โดยในปนี้ เอสโซไดรับรางวัลระดับทอง เนื่องจากไดรับรางวัลเปนปที่ ๖ ติดตอกัน พรอมกันนี้ รางวัลหุนสวน เชิงสรางสรรค เปนความรวมมือระหวางหอการคาอเมริกันในประเทศไทย และสถานเอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำ ประเทศไทย ที่ไดมอบใหเพื่อยกยองสมาชิกที่มีความคิดสรางสรรคและนวัตกรรมใหมๆ สำหรับการจัดทำโครงการ ความรับผิดชอบตอสังคม และสรางเสริมสัมพันธภาพอันดีระหวางประเทศไทยและสหรัฐอเมริกา โครงการรางวัลองคกรที่มีความรับผิดชอบตอสังคมดีเดนนี้ จัดขึ้นโดย หอการคาอเมริกันในประเทศไทย เพื่อยกระดับการมีสวนรวมในการมีความ

เอสโซสนับสนุนการจัดนิทรรศการของศูนยศิลปาชีพบางไทร ฯพณฯ อรรถนิติ ดิษฐอำนาจ องคมนตรี มอบของที่ระลึกแก นายอิศรา สุนทรวิภาต ที่ปรึกษาฝายกิจกรรมองคกรและรัฐกิจสัมพันธ เพื่อแสดงความ ขอบคุณที่บริษัทเอสโซฯ ไดสนับสนุนการจัดงานนิทรรศการเพื่อเผยแพรผลงาน รวมถึงจำหนายผลิตภัณฑและสาธิตการผลิตผลงานของศูนยศิลปาชีพบางไทรฯ ซึ่งจัดขึ้นระหวางวันที่ ๙ – ๑๘ ตุลาคม ณ ไลฟสไตลฮอลล ชั้น ๒ ศูนยการคา สยามพารากอน โดยในปนี้ บริษัทเอสโซฯ ไดมอบเงินสนับสนุนการจัดกิจกรรมของศูนย ศิลปาชีพบางไทรเปนจำนวนเงิน ๒๐๐,๐๐๐ บาท

ปลอยลูกสัตวทะเลที่โครงการฟารมทะเลตัวอยางตามพระราชดำริ นายนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานกรรมการและกรรมการผูจัดการ บริษัทเอสโซฯ รวมกับพนักงานบริษัท เอสโซฯ และบริษัท เอ็กซอนโมบิล จำกัด ปลอยลูกปลา ลูกปู และลูกปลาหมึก ที่โครงการฟารมทะเลตัวอยางตามพระราชดำริ ศูนยวิจัย และพัฒนาประมงชายฝง จ.เพชรบุรี ในโอกาสนี้ บริษัทฯ ไดมอบโนตบุกจำนวน ๕ เครื่อง ใหแกศูนยฯ และ พนักงานทั้งหมดไดเรียนรูเกี่ยวกับกิจกรรมในการวิจัยและทำฟารมทะเลและ ชายฝงอยางยั่งยืน กิจกรรมคืนโอกาสสูสังคมนี้ เปนสวนหนึ่งของการสรางทีม ของหนวยงานดังกลาว

รางวัลการศึกษาบุตรพนักงานเอสโซ/เอ็กซอนโมบิลประจำป ๒๕๕๘ นายนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานกรรมการและกรรมการผูจัดการ บริษัท เอสโซฯ เปนประธานในงาน “พิธีมอบรางวัลการศึกษาและเกียรติบัตร เรียนดีแกบุตรพนักงานของเอสโซและเอ็กซอนโมบิล” เมื่อเร็วๆ นี้ ที่โรงแรม อินเตอร คอนติเนนตัล กรุงเทพฯ ในปนี้ มีบุตรพนักงานไดรับรางวัลเปนทุน การศึกษาจำนวน ๔๘๙ คน ตั้งแตระดับชั้นประถมศึกษา มัธยมศึกษา อาชีว- ศึกษา จนถึงปริญญาตรี คิดเปนเงินรางวัลทั้งสิ้นรวม ๒,๑๘๑,๐๐๐ บาท โครงการนี้ มีวัตถุประสงคที่จะสนับสนุนดานการศึกษาและเปนกำลังใจ สำหรับพัฒนาการเรียนของบุตรพนักงานโดยพิจารณาจากผลการเรียน โครงการนี้ กอตั้งขึ้นในปพ.ศ. ๒๕๑๕ โดยบริษัทไดมอบรางวัลการศึกษา แกบุตรพนักงานอยางตอเนื่องและไดมอบทุนการศึกษาไปแลวทั้งสิ้นกวา ๑๑,๐๐๐ ทุน คิดเปนเงินรางวัลรวมทั้งสิ้นกวา ๒๔ ลานบาท

สนับสนุนโรงพยาบาลน้ำพอง นายนีล เอ. แฮนเซ็น ประธานกรรมการและกรรมการผูจัดการ บริษัทเอสโซฯ และ นายชุมชนิตร จิตตหมั่น รองประธานบริษัท เอ็กซอนโมบิล เอ็กซโพลเรชั่น แอนด โพรดักชั่น โคราช อิงค รวมกันมอบเงิน ๑๙๘,๐๐๐ บาท ใหแก นายแพทยวิชัย อัศวภาคย ผูอำนวยการโรงพยาบาลน้ำพอง เพื่อใช ในการจัดซื้ออุปกรณทางการแพทย นายมงคลนิมิตร เอื้อเชิดกุล ผูจัดการฝายกิจกรรมองคกรและรัฐกิจสัมพันธ นายมนตชัย ทองมีศรี ผูจัดการศูนยผลิตกาซน้ำพอง และนายอิศรา สุนทรวิภาต ที่ปรึกษาฝายกิจกรรมองคกรฯ ไดรวมในพิธีมอบเงินดังกลาว

เอ็กซอนโมบิล เอ็กซโพลเรชั่นฯ บริจาคสิ่งของจำเปนใหบานแคนทอง บริษัท เอ็กซอนโมบิล เอ็กซโพลเรชั่น แอนด โพรดักชั่น โคราช อิงค บริจาคสิ่งของจำเปนสำหรับเด็กเล็ก อาทิ ผาออม นมผง นม UHT และผลไมสด ใหแก สถานสงเคราะหเด็ก บานแคนทอง จ. ขอนแกน

Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36