Quarter 3/2016

º‹ ÍÂ¤ÃÑé §·Õè ¡ÒÃàÅ‹ ¹Ê¹Ø ¡·ÓãËŒ àÃÒä´Œ àÃÕ Â¹ÃÙŒ àÃ×è Í§¡ÅŒ ÇÂ¡ÅŒ ÇÂ ¨Ùâ¹ ¡Ñ ºÀÒÃ¡Ô ¨ä¢¤ÇÒÁÅÑ º´ÒÇ¾ÄËÑ Êº´Õ

àÃ×è Í§¡ÅŒ ÇÂ¡ÅŒ ÇÂ ๒ ๘ ๑ ๒ ๒ ๐ ÂÒ¹ÍÇ¡ÒÈ¨Ùâ¹ ¡Ñ ºÀÒÃ¡Ô ¨ ä¢¤ÇÒÁÅÑ º ´ÒÇ¾ÄËÑ Êº´Õ ๒ ๖ »ÃÒÊÒ·à»„ ÍÂ¹Œ ÍÂ: ·Ô ¾ÂÊ¶Ò¹ áË‹ §ÍÕ ÊÒ¹º¹ à» ´ÁØ ÁÁÍ§ãËÁ‹ ¢Í§¡ÒÃàÅ‹ ¹Ê¹Ø ¡ áÅÐ¡ÒÃàÃÕ Â¹ÃÙŒ ÁÍ§¼‹ Ò¹¡ÅŒ Í§¨Ø Å·ÃÃÈ¹ : ¡ÒÃ»ÃÐËÂÑ ´¾ÅÑ §§Ò¹áÅÐ¡ÒÃÅ´ ¡ÒÃ»Å‹ ÍÂ¡Ò«àÃ× Í¹¡ÃÐ¨¡ àÃÔè ÁµŒ ¹ä´Œ ·Õè ÃÐ´Ñ ºâÁàÅ¡Ø Å

All about bananas

Bananas are among the most popular fruits that people around the world love, either raw, ripe or processed. Archeologists found the traces of banana trees by villagers of Papua New Guinea about 8,000-10,000 years ago. However, it is believed that bananas have long originated in Southeast Asia. Aside from the banana fruits, people make use of many parts of banana trees. The story tells interesting stories about bananas.

Natural Science

เรื่ อง

»Ò¹ªÅÕ Ê¶Ô ÃÈÒÊµÃ quietbangkok@hotmail.com

กล วยเมื่ อกิ นดิ บเป นผั ก กิ นสุ กเป นผลไม จึ งเป น ทั้ งผั กและผลไม ที่ มี คุ ณค าเหลื อล น นอกจากผล ปลี และหยวก กิ นอร อยยั งใช ประโยชน ตั้ งแต โคนจรดยอด ใบใช ห ออาหารทำให มี กลิ่ นหอม เป นภาชนะที่ เบา ใช สะดวกเป นมิ ตรกั บสิ่ งแวดล อม กาบทำเชื อกและทอ เป นผ าที่ เนื้ อเนี ยนนุ มได ทั้ งใช ในพิ ธี กรรมและประดั บ ดอกไม อื่ น เป นผลไม ที่ บริ โภคกั นทั่ วโลกเป นอั นดั บแรกๆ กำเนิ ดของกล วยเป นเรื่ องซั บซ อน ทำให นั กพฤกษ- ศาสตร ปวดขมองกุ มขมั บมานาน แม นั กโบราณคดี จะ ขุ ดค นพบหลั กฐานว ามี การปลู กกล วยในบ านเรื อนของ ชาว ‘ปาป วนิ วกิ นี ’ ราว ๘,๐๐๐-๑๐,๐๐๐ ป มาแล ว แต เชื่ อว ากล วยมี ถิ่ นฐานในอุ ษาคเนย มาก อน สั นนิ ษฐาน ว ากล วยจาก ‘นิ วกิ นี ’ น าจะเข าไปที่ ฟ ลิ ปป นส ก อน จึ งกระจายไปอิ นเดี ย อิ นโดนี เซี ย มาเลเซี ย ออสเตรเลี ย แล วเข าไปผสมกั บกล วยป าของอุ ษาคเนย อี กระลอก กลายเป นกล วยสายพั นธุ ใหม อี กมากมาย

พ อค าอาหรั บพากล วยจากเอเซี ยใต ไปดิ นแดน ตะวั นออกกลางและแอฟริ กา ในคริ สตศตวรรษที่ ๙ นั กบวชสเปนนำกล วยไปปลู กที่ เม็ กซิ โก ชาวเรื อโปรตุ เกส นำไปปลู กที่ บราซิ ลและในดิ นแดนอาณานิ คม ช วงคริ สต- ศตวรรษที่ ๑๕-๑๖ เลยแพร ไปทั่ วทะเลแคริ บเบี ยน อเมริ กากลางและใต เมื่ อแรกเป นพื ชกำบั งแดดให กั บ กาแฟ โกโก พริ กไทย ต อมาปลู กเพื่ อเลี้ ยงคนงาน ในไร ขนาดใหญ จนกลายเป นอาหารหลั กของคนใน ภู มิ ภาคนี้

กุ ลี ขนกล วยของ United Fruit Company ท าเรื อในคอสตาริ กา

คำว า ‘กล วย’ น าจะกร อนมาจากภาษาอิ นเดี ย และอาหรั บที่ เรี ยกขนมที่ ทำจากกล วยว า ‘เกลา’ และ ‘กะลา’ คำว า Banana บ างก็ ว ามาจากภาษา Wolof ของแอฟริ กั นตะวั นตก ซึ่ งพู ดกั นในประเทศเซเนกั ล แกมเบี ย และมอริ ตาเนี ย ชาวโปรตุ เกสยื มไปใช คนอั งกฤษก็ เรี ยกตาม บางทฤษฎี ก็ ว ามาจากภาษาอาหรั บ ‘banan’ แปลว านิ้ ว เพราะกล วยที่ พ อค านำไปขายเป น กล วยหอมลู กเล็ กเรี ยวคล ายนิ้ วมื อ ยาวแค สองสามนิ้ ว ส วนชื่ อทางวิ ทยาศาสตร คื อ musa ก็ เป นภาษาอาหรั บ เช นกั น แปลว า กล วย เรื่ องโศกของกล วย เมื่ อป ค.ศ.๑๘๗๑ นาย Minor Kieth ผู รั บเหมาสร างทางรถไฟในคอสตาริ กา คิ ดปลู ก กล วยสองข างริ มทางรถไฟเพื่ อเลี้ ยงคนงานราวสี่ พั นคน แต พองานจบ รั ฐบาลกลั บถั งแตกไม มี เงิ นจ าย จึ งขน กล วยขึ้ นรถไฟไปลงปลายทางเมื องท า Limon ส งมาขาย ต อที่ อเมริ กาจนร่ ำรวย ต อมาก็ ชั กชวนบริ ษั ทขายผลไม ยั กษ ใหญ ของอเมริ กามาร วมทุ น กว านซื้ อและเช าที่ ดิ น ในคอสตาริ กาด วยราคาแสนถู กเพื่ อทำธุ รกิ จไร กล วย

ป ค.ศ.๑๘๗๐ กั ปตั นเรื อโปรตุ เกสนาม Lorenzo Dow Baker เป นคนเหมากล วยจากจาไมก า นำไปขาย ณ เมื องบอสตั นของอเมริ กา ฟ นกำไรเหนาะๆ ถึ งพั นเท า ก อนหน านั้ นกล วยเป นของแพง มี ขายเฉพาะในเมื องท า ใหญ พ อค าจะห อด วยกระดาษดี บุ ก ขายปลี กที ละใบ มากิ นกั นแพร หลายในป ค.ศ.๑๘๘๐ หลั งเลิ กสงคราม กลางเมื อง ส วนชาวยุ โรปกว าจะรู จั กกล วยก็ ล วงเข า ปลายยุ ควิ คตอเรี ยนแล ว มี การพรรณนาถึ งกล วยอย าง ละเอี ยดลออเป นครั้ งแรกป ค.ศ.๑๘๗๒ ในหนั งสื อชื่ อ ‘แปดสิ บวั นรอบโลก’ (Around the World in Eighty Days) โดย Jules Verne นั กเขี ยนนิ ยายผจญภั ยและ กวี มี ชื่ อชาวฝรั่ งเศส

การขนกล วย ที่ ท าเรื อ Guayyaquil ประเทศเอกวาดอร

ครบวงจร โดยแจกเงิ นใต โต ะแก ผู นำทหารไม กี่ คนให มี อภิ สิ ทธิ์ เว นภาษี กล วย ทำกำไรมหาศาล ขณะที่ จ าย ค าแรงคนงานพื้ นถิ่ นน อยนิ ด ทำให คนอเมริ กั นได กิ น กล วยราคาต่ ำกว าแอปเป ลบนเลื อดเนื้ อของชาวพื้ นเมื อง ด วยไร กล วยยั กษ เหล านี้ ใช ทั้ งยาฆ าแมลงและสารเคมี กั น เพี ยบ คนงานเจ็ บป วยกั นปางตายมากมายจนเป นที่ มา ของสำนวน banana republic อั นหมายถึ ง ประเทศ ด อยพั ฒนาในอเมริ กากลางซึ่ งปกครองด วยเผด็ จการ ทหารที่ โกงบ านกิ นเมื อง พึ่ งพารายได จากผลไม ไม กี่ ชนิ ด ซึ่ งอยู ในมื อนายทุ นต างชาติ โดยประโยชน แทบไม ถึ งมื อ ประชาชนและไม เข าคลั ง ทว าคำอั นน ารั งเกี ยจนี้ กลั บกลายเป นชื่ ออั นกิ๊ บเก ของบริ ษั ทขายเสื้ อผ าสั ญชาติ อเมริ กั นที่ มี สาขาทั่ วโลกกว า ๕๐๐ ร าน ในศตวรรษนี้ ประชากรในยู กั นดา บุ รุ นดี และรวั นดา ของ แอฟริ กาบริ โภคกล วยกั นสู งสุ ดในโลก เฉลี่ ยคนละ ๔๕ กิ โลกรั มต อป ตั วเลขของป ค.ศ.๒๐๑๒ ประเทศที่ ปลู ก กล วยมากที่ สุ ดคื อ อิ นเดี ย จี น และยู กั นดา รวม ผลิ ตภั ณฑ ทั่ วโลก ๑๓๙.๒ ล านตั น แต ส วนใหญ ล วน บริ โภคกั นภายใน ประเทศที่ ส งออกมากสุ ดกลั บเป น เอกวาดอร ตามด วย คอสตาริ กา

กล วยที่ ปลู กสองข างริ มทางรถไฟ ในประเทศจี น

ขนมที่ มี ส วนประกอบ จากกล วย

กล วยกล ายมี หลายกระบวน กล วยกรั นจั นนวล อี กน้ ำว าน้ ำไทย กล วยน้ ำกาบดำ ก านใบคล ายกั บน้ ำไทย ผลใหญ และยาวกว ากั น กล วยกุ เรี ยกกล วยสั้ น ผั นเพี้ ยนนามจำนรรจ จะหนี ที่ คำหยาบคาย ตี นเต าตี นตานี กลาย กล วยน้ ำเชี ยงราย กล วยส มหั กมุ กมู ลมี ตั วอย างกาพย ฉบั ง ๑๖ ข างต น แต งโดยพระยา สุ นทรโวหาร (น อย อาจารยางกู ร) ผู เขี ยนตำราพั นธุ พฤกษาเพื่ อสอนหนั งสื อสมั ยพระเจ าอยู หั วรั ชกาลที่ ๕ บรรยายถึ งพั นธุ กล วยต างๆ ที่ มี ในยุ คนั้ น ซึ่ งออกตั วว า ยั งจาระไนไม หมด กระนั้ นกล วยหลายชนิ ดก็ ไม รู จั กกั น แล ว งานวิ จั ยล าสุ ดรวบรวมไว ว ามี กล วยในประเทศไทย ทั้ งหมดกว า ๓๐๐ สายพั นธุ ทั้ งหมด ๗๑ ชนิ ด นอกจาก กล วยไข หอม น้ ำว า ที่ คุ นกั นดี ที่ ยั งหาได จากสวนคื อ กล วยน้ ำไทย งวงช าง ตานี นาก พม าแหกคุ ก เทพพนม เทพรส หั กมุ ข หิ น เล็ บมื อนาง ส วนกล วยบั วและกล วย ร อยหวี เป นไม ประดั บ ไม นิ ยมกิ นกั น ที่ จริ งกิ นได เนื้ อหวาน แต มี เมล็ ดมาก

กล วย แยกตามการบริ โภคทั่ วโลก มี สองชนิ ด คื อ ๑ กล วย (bananas) กิ นสุ กเป นผลไม ๒ กล าย (plantains) เป นกล วยเนื้ อแข็ ง ไม หวานเท ากล วย เหมาะแก การทำอาหารคาว แต ในบ านเรา กล วย นอกจากกิ นสุ กแล ว กล วยห าม ยั งสามารถปรุ งอาหาร คาวได สารพั ด ทั้ งต ม ยำ แกง ผั ด น้ ำพริ ก ส วนขนม จากกล วยก็ หลากหลาย กล วยตาก เป นกล วยงอม ตากแดดแรงๆ สองสามแดด กล วยบวดชี เป นกล วย ต มในน้ ำกะทิ ใส น้ ำตาล กล วยแขก เป นกล วยชุ บแป ง ทอดน้ ำมั น กล วยกวน เป นกล วยงอมกวนกั บน้ ำตาล ขนมกล วย คื อกล วยสุ กคลุ กแป งนึ่ งกั บมะพร าว เมื่ อก อนกล วยในบ านเราเป นของดาษดื่ น ราคาถู ก นั บแต ความรู ทางโภชนาการของกล วยได แพร หลาย ในวงกว าง กล วยได กลายเป นผลไม อั นเป นที่ ต องการ ของตลาด มี ราคาสู งกว าแต ก อน เมื่ อไม กี่ ป มานี้ เงิ นร อย ซื้ อกล วยได เป นกอง แต ตอนนี้ ได แค สองหวี

ขนมกล วย โรยหน าด วย มะพร าวทึ นทึ ก

ความต องการของตลาด ทำให ชาวสวนรี บตั ดกล วย ก อนแก คื อผลยั งไม ทั นลบเหลี่ ยม ทำให รสชาติ ของ กล วยไม อร อยเท าที่ ควร เมื่ อเปลื อกเหลื องแล วไม หวาน สนิ ท คนที่ เคยมี โอกาสกิ นกล วยแก จั ดคาต น ถึ งจะรู ว า กล วยอร อยเป นอย างไร แต กระนั้ น กล วยก็ ยั งครอง ตำแหน งราชาผลไม ที่ มี คุ ณค าราคาไม แพงเกิ น ถึ งเก็ บ ก อนกาล ก็ ยั งมี รสหวานอยู เมื่ อผู เขี ยนเป นเด็ ก ขนมกล วย มั กทำกั นเองใน ครั วเรื อน แทบจะไม มี แม บ านคนไหนทำขนมกล วย ไม เป น แต พอผู เฒ าจากไป ความรู ก็ สู ญหายไปด วย คนรุ นลู กรุ นหลาน ที่ เคยกิ นขนมกล วยรสมื อแม และยาย มั กจะบ นว าเดี๋ ยวนี้ หากิ นอร อยยากเย็ น เคล็ ดการทำขนมกล วยรสเยี่ ยมทำไม ยากแต ยุ ง สั กหน อย จะให อร อยเด็ ดต องทุ บมะพร าวห าวแล วขู ดเอา ใครอยากได ขนมกล วยอร อยเลิ ศ ก็ ต องหาวิ ธี ขู ดมะพร าว เอง แต หากไม ขยั นก็ ไปซื้ อมะพร าวขู ดสำเร็ จ ต องเอาที่ ยั งไม คั้ น เพราะมี เคล็ ดดั งนี้ ๑. กล วยน้ ำว า ต องเลื อกกล วยสวนลู กสั้ น ไส เหลื อง สุ กกำลั งดี ยั งไม งอม เปลื อกกล วยเหลื องจน ไม มี สี เขี ยวเนื้ อจึ งจะเหนี ยวหนึ บ ๒. มะพร าวทึ นทึ ก ๓. แป งข าวเจ า แป งเท ายายม อม แป งมั น อั ตราส วนเท ากั น ๔. น้ ำตาลทรายอย าหวานนั กก็ ดี แก สุ ขภาพ ๕. กระทงจากใบกล วยตานี จะมี ความเหนี ยว เนื้ อเรี ยบ สี สวย เย็ บด วยไม กลั ด ถึ งจะครบสู ตรขนม กล วยโบราณ

วิ ธี ทำ ผสมแป งทั้ งสามชนิ ดให เข ากั นก อนนวดราว ๑๐ นาที จนแป งเหนี ยว เคล็ ดคื อใส มะพร าวขู ดลงไป ขยำกะแป งพร อมกั น นวดจนเข ากั นดี จึ งเติ มกล วยที่ ยี ไว แล ว นวดต ออี กหน อยจนเป นเนื้ อเดี ยวกั น ค อยเติ ม น้ ำตาล ตั ดด วยเกลื อเล็ กน อย ตั กแป งที่ กวนเสร็ จแล ว หยอดในกระทง นึ่ ง ๑๕ นาที มะพร าวแต งหน าขู ดเป น เส น นำไปนึ่ งก อนโรยหน าขนม ทำให หอมมั น ไม บู ดง าย คราวนี้ จะรู ว าขนมกล วยอร อยสุ ดยอดนั้ นเป นยั งไง ขนมกล วยไม ใช ทำได กล วยๆ แต ทำบ อย ก็ เป นของ กล วยๆ ไปเอง

Energy & Innovation

Under the microscope: How energy savings and emission reductions begin at the molecular level Sometimes you have to think small to make a big breakthrough. Really small. At the molecular level. Ryan Lively, a professor at Georgia Tech, and Ben McCool, ExxonMobil chemical engineer, have spent years studying the world’s energy challenges through the lens of a microscope. Now they have developed a potentially revolutionary new technology.

สุ ภาพร โพธิ บุ ตร แปลและเรี ยบเรี ยงจาก เว็ บไซต Energy Factor by ExxonMobil

ซึ่ งเป นแหล งรวมความรู เรื่ องพลั งงานจากเอ็ กซอนโมบิ ล ติ ดตามข าวสารและแบ งป นได ที่ EnergyFactor.com

แล วมั นคื ออะไรกั น? ไลฟ ลี แม็ คคู ล และที มงานที่ เกี่ ยวข องประสบ ความสำเร็ จในการกรองไฮโดรคาร บอนผ านเยื่ อ คาร บอนสั งเคราะห ที่ ระดั บโมเลกุ ล เป นกระบวนการ ที่ เรี ยกว า “การกรองตั วทำละลายอิ นทรี ย แบบรี เวิ ร ส ออสโมซิ ส” ซึ่ งเป นเรื่ องที่ ยาวและอธิ บายยาก แต พู ด สั้ นๆ หากผ านการพิ สู จน ว าทำได ในขนาดที่ ใหญ และ นำไปสู กระบวนการผลิ ตจะสามารถลดปริ มาณพลั งงาน และการปล อยก าซที่ เกิ ดจากกระบวนการผลิ ตพลาสติ ก และโพลิ เมอร ได ในปริ มาณมาก

บางครั้ งคุ ณต องคิ ดถึ งสิ่ งเล็ กๆ เพื่ อสร างการพั ฒนา ทางวิ ทยาศาสตร ครั้ งยิ่ งใหญ ใช ครั บสิ่ งเล็ กๆ ในระดั บ โมเลกุ ลเลยที เดี ยว ไรอั น ไลฟ ลี ศาสตราจารย แห ง จอร เจี ย เทค และ เบน แม็ คคู ล วิ ศวกรเคมี จากเอ็ กซอนโมบิ ล ใช เวลา เป นป ๆ ในการศึ กษาความท าทายด านพลั งงานโลก ผ านเลนส กล องจุ ลทรรศน ตอนนี้ พวกเขาได พั ฒนา เทคโนโลยี ใหม ขึ้ นมา ซึ่ งอาจจะเป นการปฏิ วั ติ วงการ วิ ทยาศาสตร การค นพบที่ ยิ่ งใหญ นี้ จะช วยลดค าใช จ ายด าน พลั งงานในสหรั ฐอเมริ กาได เกื อบสองพั นล านเหรี ยญ ต อป และลดการปล อยคาร บอนไดออกไซด ใน อุ ตสาหกรรมทั่ วโลกได ถึ งป ละ ๔๕ ล านตั น เท ากั บการ ปล อยคาร บอนไดออกไซด ที่ เกี่ ยวข องกั บการใช พลั งงาน จากครั วเรื อนในสหรั ฐฯ ประมาณ ๕ ล านหลั งต อป

กรองผ านความเป นไปได ที่ หลายหลาก ตลอดเวลา ๑๐ ป ที่ ผ านมา เอ็ กซอนโมบิ ล ร วมกั บ พั นธมิ ตรที่ ดี อย าง จอร เจี ย เทค ต อยอดจากพื้ นฐาน ความสำเร็ จที่ ผ านการพิ สู จน แล วเพื่ อให บรรลุ ความ ก าวหน าที่ สำคั ญทางวิ ทยาศาตร โดยการนำระบบรี เวิ ร ส ออสโมซิ สมา มาใช ประโยชน ให หลากหลายขึ้ น “ในอดี ตตั้ งแต ช วง คศ. ๑๙๖๐ – ๑๙๖๙ เราใช วิ ธี การรี เวิ ร ส ออสโมซิ สโดยเอาน้ ำทะเลผ านแผ นเยื่ อ สั งเคราะห ในการแยกเกลื อออกและทำให น้ ำมี ความ บริ สุ ทธ ” ไลฟ ลี กล าว “แผ นเยื่ อสั งเคราะห จะทำหน าที่ เป นตั วแยกโมเลกุ ลของน้ ำบริ สุ ทธิ์ ออกจากโมเลกุ ล ที่ เกาะอยู กั บเกลื อหรื อสิ่ งปนเป อนต างๆ” ทุ กวั นนี้ ร อยละ ๖๐ ของน้ ำทั่ วโลกผ านการกรอง เพื่ อแยกเกลื อออกเป นน้ ำจื ดโดยใช แผ นเยื่ อซึ่ งผ านการ พิ สู จน แล วว าช วยประหยั ดพลั งงานกว าการกลั่ นด วย ความร อนถึ ง ๑๐ เท า แม็ คคู ลกล าวว า “ไรอั นและผมต องการทดลองดู ว า เราจะสามารถนำกระบวนการเดี ยวกั นนี้ มาใช ในการ แยกโมเลกุ ลไฮโดรคาร บอนที่ ซั บซ อนอย างที่ ใช ใน กระบวนการผลิ ตพลาสติ กได หรื อไม ด วยคำถามง ายๆ ว า ระบบรี เวิ ร ส ออสโมซิ สสามารถนำมาใช เพื่ อลดการ ใช พลั งงานอย างมหาศาลที่ ในโรงงานป โตรเคมี ได ไหม?”

แนวทางใหม นี้ ใช ตั วกรองที่ ระดั บโมเลกุ ลแยก โมเลกุ ลขนาดเดี ยวกั นโดยโมเลกุ ลที่ จำเป นต องใช ในการ ผลิ ตพลาสติ กจะผ านไปได ส วนโมเลกุ ลที่ ไม ต องการ จะถู กนำกลั บไปในกระบวนการผลิ ต กระบวนการแยก โมเลกุ ล เป นขั้ นตอนที่ สำคั ญยิ่ งในการผลิ ตพลาสติ ก ซึ่ งป จจุ บั นต องอาศั ยพลั งงานปริ มาณมาก อย างไรก็ ตาม เนื่ องจากการกรองตั วทำละลาย อิ นทรี ย แบบรี เวิ ร สออสโมซิ สทำงานที่ อุ ณหภู มิ ห อง วั นหนึ่ งจึ งอาจมาแทนที่ เทคโนโลยี การแยกในป จจุ บั น ที่ ต องใช ความร อนในปริ มาณมาก เป นทางเลื อกที่ จะ ช วยอนุ รั กษ พลั งงานได มากยิ่ งขึ้ น และมี ศั กยภาพ ที่ จะช วยลดปริ มาณพลั งงานที่ ใช ในกระบวนการผลิ ต พลาสติ กได อย างมหาศาล ความต องการใช สิ่ งต างๆ อย างชิ้ นส วนรถยนต วั สดุ ในครั วเรื อน ผลิ ตภั ณฑ อิ เล็ กทรอนิ กส และผลิ ตภั ณฑ อื่ นๆ ที่ ทำจากพลาสติ กและป โตรเคมี จะยั งคงเติ บโต ต อไปเป นแรงจู งใจให อุ ตสาหกรรมปรั บปรุ งประสิ ทธิ ภาพ การผลิ ต ลดการใช พลั งงานและการปล อยคาร บอนได- ออกไซด ซึ่ งจะช วยตอบสนองความต องการของตลาด ได อย างมี ความรั บผิ ดชอบ

แบบจำลองการทำงานของเยื่ อเมมเบรนคาร บอนสั งเคราะห ในการแยกโมเลกุ ลโครงสร างพาราไซลี น (ก อนการบี บอั ด)

[กด]

เยื่ อเมมเบรนคาร บอนสั งเคราะห

ส วนผสมไฮโดรคาร บอน

โมเลกุ ลโครงสร างพาราไซลี น

แต คำตอบไม ได มาง ายๆ “เราทำการทดลองโดยใช แผ นเยื่ อที่ ทำจากคาร บอน แทนที่ จะเป นแผ นเยื่ อที่ ทำจากซี โอไลท ซึ่ งเป นเทคโนโลยี ล้ ำสมั ยในป จจุ บั น” ไลฟ ลี กล าว “งานของเราแสดงให เห็ นว าแผ นเยื่ อคาร บอนให ผลลั พธ ที่ ดี ในการกรอง มากกว าถึ ง ๑๐ เท า และสามารถทำได ที่ อุ ณหภู มิ ห อง ด วยวิ ธี นี้ จึ งลดความต องการใช พลั งงานลง” การทดลองประสบความสำเร็ จ แต ยั งมี สิ่ งที่ ท าทาย อยู “ขั้ นตอนต อไปคื อต องทำงานของเราในห องแล็ บ ต อไป เพื่ อทำความเข าใจเรื่ องความคงตั วและความ ทนทานของแผ นเยื่ อ” แม็ คคู ลกล าว “ถ าผลการทดลอง ยั งเป นที่ น าพอใจ เราก็ จะทำการทดสอบโดยใช ชุ ดสาธิ ต ที่ มี ขนาดใหญ ขึ้ น” “ถ าการทดลองคื บหน าในระดั บเดี ยวกั บแผ นเยื่ อ ที่ ใช ในการกรองน้ ำ” ไลฟ ลี เสริ ม “เราก็ อาจจะพบ เทคโนโลยี ใหม ที่ จะสามารถทดแทนเทคโนโลยี แบบเดิ ม ในโรงงานป โตรเคมี ได ในอี กสองสามทศวรรษข างหน า” ความร วมมื อที่ กำลั งรุ ดหน า หั วใจสำคั ญของงานวิ จั ยที่ กำลั งดำเนิ นอยู นี้ คื อ ความร วมมื อระหว าง จอร เจี ย เทค กั บเอ็ กซอนโมบิ ล ไลฟ ลี และแม็ คคู ลเป นตั วแทนที่ สะท อนถึ งความร วมมื อ ดั งกล าว ทั้ งสองพบกั นเมื่ อไลฟ ลี เป นนั กศึ กษาระดั บ บั ณฑิ ตศึ กษาเมื่ อป ค.ศ. ๒๐๐๖ เขาทำงานวิ จั ยเกี่ ยวกั บ

แผ นเยื่ อแมทริ กซ ผสม (mixed-matrix membrane) ซึ่ งได รั บทุ นสนั บสนุ นจากเอ็ กซอนโมบิ ล นี่ คื อจุ ดเริ่ มต น ของความสั มพั นธ กั บมหาวิ ทยาลั ยที่ ขยายตั วออกไป อย างกว างขวาง ก อให เกิ ดสิ ทธิ บั ตรมากมาย และงาน วิ จั ยจำนวนมากที่ มี การตี พิ มพ เผยแพร ตลอด ๑๐ ป ที่ ผ านมา การศึ กษาเบื้ องต นเกี่ ยวกั บแผ นเยื่ อแมทริ กซ ผสม ค อยๆ พั ฒนาสู งานวิ จั ยเรื่ องการดั กจั บคาร บอน และนำไปสู งานด านการแยกและการกรอง เมื่ อไลฟ ลี กลั บมาที่ จอร เจี ย เทค ในตำแหน งศาสตราจารย ใน ป ค.ศ.๒๐๑๓ แม็ คคู ลมองเห็ นโอกาสที่ จะทำงาน ร วมกั นอี กครั้ ง เพื่ อค นหาเทคโนโลยี ในการแยกที่ ใช พลั งงานอย างมี ประสิ ทธิ ภาพมากขึ้ น ชั่ วเวลาไม ถึ ง สองป ทั้ งคู ทำให เกิ ดความก าวหน าครั้ งใหญ และความ สั มพั นธ ที่ ไปไกลยิ่ งกว าเรื่ องของคนสองคน “ความร วมมื อกั บมหาวิ ทยาลั ยชั้ นนำต างๆ อย าง จอร เจี ย เทค ช วยให เอ็ กซอนโมบิ ลเข าใจอย างลึ กซึ้ ง ในงานวิ จั ยทางวิ ชาการที่ สามารถนำไปปรั บใช ใน อุ ตสาหกรรมได ” แม็ คคู ลกล าว “และจอร เจี ย เทคก็ ได รั บประโยชน จากความเป น ผู นำในอุ ตสาหกรรมและประสบการณ ของเอ็ กซอนโมบิ ล” ไลฟ ลี เสริ ม “แนวคิ ดก็ คื อใช ประโยชน จากงานวิ จั ยของเรา เพื่ อหาทางออกต างๆ เกี่ ยวกั บพลั งงาน”

เมื่ อมี การบี บอั ดโมเลกุ ลโครงสร าง พาราไซลี นจะผ าน เยื่ อเมมเบรนคาร บอนสั งเคราะห เข าไปได ที่ อุ ณหภู มิ ห อง

เยื่ อเมมเบรนคาร บอนสั งเคราะห

ส วนผสมไฮโดรคาร บอน

โมเลกุ ลโครงสร างพาราไซลี น

Contributing to Society

Science Caravan: A fun way of learning In many cases, children can learn while playing. So is this time. Children from many schools in Buri Ram province are giggling and chuckling while learning from exhibitions and activities provided by the National Science Museum’s Science Caravan. The Science Caravan is one of NSM’s many programs that Esso (Thailand) Public Company Limited has supported to enhance science learning for children countrywide.

เด็ กๆ ให ความสนใจ กั บนิ ทรรศการ เคลื่ อนที่

บริ ษั ท เอสโซ ฯ ได มอบเงิ นสนั บสนุ น “คาราวาน วิ ทยาศาสตร ” ซึ่ งจะนำนิ ทรรศการและชุ ดการทดลอง วิ ทยาศาสตร เคลื่ อนที่ รวมถึ งการแสดงทางวิ ทยาศาสตร ไปจั ดแสดงตามโรงเรี ยนในพื้ นที่ ห างไกลทั่ วประเทศ โดมฉายภาพยนตร วิ ทยาศาสตร ที่ เด็ กๆ สามารถสั มผั ส ประสบการณ การชมภาพยนตร ในโดมวิ ทยาศาสตร ท องฟ าจำลองที่ พิ พิ ธภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ นิ ตยสาร อพวช. ที่ ตี พิ มพ บทความวิ ทยาศาสตร น าสนใจ น ารู เช น คอลั มน เรี ยนรู เรื่ องวิ ทย ผ านภาพยนตร กระจายไปยั งโรงเรี ยนทั่ วประเทศ และการสนั บสนุ น การอบรมสั มมนาครู วิ ทยาศาสตร จากทั่ วไทย โดยเฉพาะ การให ความรู เกี่ ยวกั บแนวโน มพลั งงานสู อนาคต เพื่ อให ครู ที่ เข าร วมสามารถขยายองค ความรู ดั งกล าวไปสู เยาวชนได

บ อยครั้ งที่ การเล นสนุ กทำให เราได เรี ยนรู ครั้ งนี้ ก็ เช นกั น เสี ยงหั วเราะของเด็ กๆ ดั งจนทำให ผู ใหญ ต อง ยิ้ มตาม ขณะที่ พวกเขาได ทดลอง ได เล นสนุ ก ได เรี ยนรู กั บกิ จกรรมวิ ทยาศาสตร นอกห องเรี ยน ที่ องค การ พิ พิ ธภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ (อพวช.) ร วมกั บ บริ ษั ท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกั ด (มหาชน) เดิ นทาง นำ “คาราวานวิ ทยาศาสตร ” ไปให เด็ กๆ ได เรี ยนรู ถึ ง โรงเรี ยนอนุ บาลบุ รี รั มย จั งหวั ดบุ รี รั มย ซึ่ งเป นหนึ่ ง ในกิ จกรรมสร างสรรค การเรี ยนรู วิ ทยาศาสตร นอก ห องเรี ยนสำหรั บเยาวชนทั่ วไทย

“ที่ จริ งแล ววิ ทยาศาสตร อยู รอบตั วเรา นอกจาก การเรี ยนตามหลั กสู ตรทั่ วไปแล ว ที่ อพวช. เราตั้ งใจ เปลี่ ยนเรื่ องยากๆ ให เข าใจง าย จั บต องได และเผยแพร ความรู เหล านั้ นไปสู เยาวชนทั่ วประเทศ รวมถึ งขยาย โอกาสให เด็ กๆ ที่ อยู ห างไกลได มี โอกาสเข าถึ งสื่ อการ เรี ยนรู ด านวิ ทยาศาสตร อย างทั่ วถึ งและเท าเที ยมกั น” คุ ณสาคร ชนะไพฑู รย รั กษาการผู อำนวยการ องค การ พิ พิ ธภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ กล าว คุ ณมงคลนิ มิ ตร เอื้ อเชิ ดกุ ล กรรมการและผู จั ดการ ฝ ายกิ จกรรมองค กรและรั ฐกิ จสั มพั นธ บริ ษั ท เอสโซ ฯ เสริ มว า “เป นเวลากว า ๕ ป แล วที่ เอสโซ ได ร วมมื อกั บ อพวช. ในการสนั บสนุ นการศึ กษาทางวิ ทยาศาสตร อย างต อเนื่ องเพราะเรามี พั นธกิ จที่ สอดคล องกั นที่ จะ ส งเสริ มการเรี ยนรู วิ ทยาศาสตร เราเชื่ อว าการศึ กษา วิ ทยาศาสตร ในเชิ งสร างสรรค ไม ว าในรู ปแบบใด จะช วย จู งใจให เยาวชนหั นมาสนใจด านวิ ทยาศาสตร ได เป น อย างดี ความรู เหล านี้ เป นป จจั ยขั บเคลื่ อนสำคั ญเป น รากฐานที่ ดี ที่ สามารถสร างความแตกต างให กั บตั ว เยาวชนเอง และช วยเพิ่ มขี ดความสามารถในการแข งขั น ของประเทศได ในระยะยาว”

บอร ดให ความรู เป นส วนหนึ่ งของ คาราวาน วิ ทยาศาสตร

เสี ยงหั วเราะ ที่ เกิ ดจาก การได ทดลอง

รถคาราวาน วิ ทยาศาสตร นำนิ ทรรศการสนุ กๆ ไปให เด็ กๆ ในที่ ห างไกล

เด็ กๆ สนุ ก กั บการเรี ยนรู วิ ทยาศาสตร นอกห องเรี ยน

เงิ นส วนหนึ่ ง นำไปจั ดซื้ อ อุ ปกรณ การแพทย ให โรงพยาบาล

นอกจากนี้ บริ ษั ท เอสโซ ฯ ยั งเล็ งเห็ นถึ งความ สำคั ญของการกระจายโอกาสทางการศึ กษาไปสู ชุ มชน ต างๆ ทั่ วประเทศ คณะผู บริ หาร นำโดย คุ ณยอดพงศ สุ ตธรรม กรรมการและผู จั ดการการตลาดขายปลี ก คุ ณมงคลนิ มิ ตร เอื้ อเชิ ดกุ ล คุ ณจิ รั ฐิ วงษ ศิ ร ิ นายก สโมสรพนั กงานเอสโซ พร อมด วย คุ ณชุ มชนิ ตร จิ ตต หมั่ น รองประธานบริ ษั ทเอ็ กซอนโมบิ ล เอ็ กซ โพล- เรชั่ น แอนด โพรดั กชั่ น โคราช อิ งค ได พาคณะสโมสร พนั กงานเอสโซ ผู บริ หารสถานี บริ การน้ ำมั นเอสโซ ทั่ วประเทศ และพั นธมิ ตรทางธุ รกิ จ จั ดโครงการ ‘เอสโซ เติ มรอยยิ้ ม’ ที่ ภาคอี สาน เพื่ อขยายโอกาสทาง การศึ กษาให กั บนั กเรี ยนในภาคตะวั นออกเฉี ยงเหนื อ คุ ณยอดพงศ เป ดเผยว า “ในป นี้ ทุ กภาคส วน ได ร วมมื อร วมใจกั นระดมทุ นได สู งถึ งกว า ๒,๗๐๐,๐๐๐ บาท โดยนอกจากจะนำเงิ นส วนหนึ่ งไปจั ดซื้ อเครื่ อง ตรวจคลื่ นไฟฟ าหั วใจ ให แก โรงพยาบาลน้ ำพอง และ เครื่ องช วยหายใจรวมถึ งอุ ปกรณ การแพทย ที่ จำเป น ให แก โรงพยาบาลศู นย ขอนแก น ในจั งหวั ดขอนแก นแล ว ยั งได แบ งมามอบทุ นการศึ กษาจำนวน ๕๘๐ ทุ น ทุ นละ ๓,๐๐๐ บาท รวม ๑,๗๔๐,๐๐๐ บาท ให กั บเด็ กๆ ทั่ วภาคตะวั นออกเฉี ยงเหนื อ ซึ่ งเด็ กๆ ที่ ได รั บการ คั ดเลื อก ล วนมี ผลการเรี ยนและความประพฤติ ที่ ดี แต ขาดแคลนทุ นทรั พย เราหวั งว าทุ นการศึ กษาที่ ได รั บไป จะช วยให นั กเรี ยนมี ขวั ญกำลั งใจที่ จะพั ฒนาศั กยภาพ ของตนต อไป” คุ ณอิ ศรา สุ นทรวิ ภาต ที่ ปรึ กษาฝ ายกิ จกรรม องค กรและรั ฐกิ จสั มพั นธ กล าวเสริ มว า “กิ จกรรม CSR เป นแนวนโยบายหลั กของเอสโซ ที่ ร วมกั บหลายฝ าย ทั้ งพนั กงาน คู ค า พั นธมิ ตรทางธุ รกิ จ ให มี ส วนร วมและ ทำกิ จกรรมอย างมี ความสุ ข ตรงกั บความต องการของ ชุ มชน ทั้ งด านสุ ขภาพอนามั ย และการศึ กษาระดั บ ท องถิ่ น” กิ จกรรมในวั นนั้ นจบลงด วยเสี ยงหั วเราะของเด็ กๆ และใบหน าเป อนยิ้ มของผู ใหญ

ส วนหนึ่ งของ เด็ กๆ ที่ ได รั บ ทุ นการศึ กษา

พนั กงานเอสโซ และบริ ษั ทในเครื อ เอ็ กซอนโมบิ ลในประเทศไทย ร วมกั นมอบทุ นการศึ กษา

ให กั บนั กเรี ยนในภาค ตะวั นออกเฉี ยงเหนื อ

เอสโซ สนั บสนุ น “คาราวาน วิ ทยาศาสตร ”

เด็ กๆ กำลั ง ทดลอง เล นสนุ ก และเรี ยนรู กั บวิ ทยศาสตร นอกห องเรี ยน

มอบ เครื่ องช วยหายใจ และเครื่ องมื อแพทย

เตรี ยมพร อม ร วมสนุ กกั บกิ จกรรม วิ ทยาศาสตร นอกห องเรี ยน

คุ ณมงคลนิ มิ ตร กั บน องๆ ที่ ร วมกิ จกรรม

Exploring

Juno spacecraft unlocks Jupiter's secrets The National Aeronautics and Space Administration (NASA) successfully put Juno spacecraft into the orbit of the planet Jupiter on July 5, after it was launched from Cape Canaveral Air Force on August 5, 2011. With its suite of science instruments, Juno will investigate the existence of a solid planetary core, map Jupiter's intense magnetic field, measure the amount of water and ammonia in the deep atmosphere, and observe the planet's auroras. In short, Juno will let us take a giant step forward in our understanding of how giant planets form and the role these titans played in putting together the rest of the solar system.

กั บภารกิ จ

ไขความลั บดาวพฤหั สบดี

»¹Ñ ´´Ò àÅÔ ÈÅé ÓÍÓä¾

เมื่ อวั นที่ ๔ กรกฎาคม ที่ ผ านมา ยานอวกาศจู โน (Juno ย อมาจาก Jupiter Near-polar Orbiter) ของ องค การนาซ า (ชื่ อเต็ มว า องค การบริ หารการบิ นและ อวกาศแห งชาติ - National Aeronautics and Space Administration - NASA) ประสบความสำเร็ จในการ เจาะเข าสู วงโคจร (aerobrake) ของดาวพฤหั สบดี นั บเป น ‘วั นประวั ติ ศาสตร ’ ที่ สำคั ญอี กวั นหนึ่ งของ ตำนานพิ ชิ ตอวกาศของชาวโลก และเป นข าวใหญ เผยแพร ไปทั่ วโลก องค การนาซ าถ ายทอดสดเหตุ การณ นี้ ทางเว็ บไซต ตั้ งแต เวลาระหว าง ๒๒.๓๐ น. ของวั นจั นทร ที่ ๔ กรกฎาคม ตามเวลาในสหรั ฐฯ จนถึ งเวลา ๐๐.๓๐ น. ของวั นที่ ๕ กรกฎาคม ๒๕๕๙ โดย ยานอวกาศจู โน เริ่ มจุ ดระเบิ ดเครื่ องยนต เพื่ อลดความเร็ วลงในจั งหวะที่ จะเข าสู วงโคจรของดาวพฤหั สบดี เมื่ อเวลา ๒๓.๑๘ น. และใช เวลาในกระบวนการนี้ ทั้ งหมดราว ๓๕ นาที ยานอวกาศจู โน ประสบความสำเร็ จในการเจาะเข า สู วงโคจรของดาวพฤหั สบดี สำเร็ จเรี ยบร อยเมื่ อเวลา ๒๓.๕๕ น. ยั งความปลาบปลื้ มยิ นดี ยิ่ งแก ที มงานที่ เฝ า จั บตามองการทำงานของ ยานอวกาศจู โน อยู ณ ศู นย บั ญชาการที่ Jet Propulsion Laboratory (JPL) ในเมื อง Pasadena มลรั ฐแคลิ ฟอร เนี ย

ที มงาน ยิ นดี กั บ ความสำเร็ จ

จู โน ใช เวลาเดิ นทางจากโลกถึ งดาวพฤหั สบดี เป นเวลาประมาณ ๕ ป โดยได ทะยานขึ้ นจากผิ วโลก บนปลายจรวด Atlas 5 จากฐานปล อยจรวดกองทั พ อากาศสหรั ฐฯ ที่ Cape Canaveral มลรั ฐฟลอริ ดา เมื่ อวั นที่ ๕ สิ งหาคม ๒๕๕๔ และเดิ นทางรวมระยะทาง ประมาณ ๒,๘๐๐ ล านกิ โลเมตร สู ดาวพฤหั สบดี โดย ความเร็ วของการเดิ นทางของจู โน มี ความผั นแปร ตามวงโคจรในแต ละช วง ซึ่ งเป นผลลั พธ ของกำลั งของ ยานจู โน บวกกั บอิ ทธิ พลจากแรงโน มถ วงและแรงดี ด ของโลก และของดาวพฤหั สบดี คำนวณและนำวิ ถี โดยผู เชี่ ยวชาญด าน navigator โดยเฉพาะ

ภาพแรก จากจู โน

ดาวพฤหั สบดี ดาวพฤหั สบดี เป นดาวเคราะห ดวงที่ ๕ และเป น ดวงที่ ใหญ ที่ สุ ดในระบบสุ ริ ยะจั กรวาลของเรา มนุ ษย เรา รู จั กดาวพฤหั สบดี มานานนั บพั นป แล ว นั บแต สมั ย สุ เมเรี ยน (Sumerian) และบาบิ โลเนี ยน (Babylonians) เทพปกรณั มของกรี ก-โรมั น ได ตั้ งชื่ อดาวดวงนี้ ว า Jupiter เป นชื่ อของเทพเจ าผู เป นใหญ ยิ่ งพระองค หนึ่ ง กาลิ เลโอ กาลิ เลอี นั กดาราศาสตร คนสำคั ญใน ยุ คกลางของยุ โรป ได ใช กล องโทรทรรศน ส องมองดาว ดวงนี้ และสั งเกตเห็ นดาวจั นทร ใหญ ของดาวพฤหั สบดี ๔ ดวง ซึ่ งต อมา ดาวจั นทร ใหญ สี่ ดวงนี้ เป นที่ รู จั กกั น ในนามของ Galilean Moons มี ชื่ อว า Europa, IO, Ganymede และ Callisto ในเวลาต อมา ได มี การค นพบ ดาวจั นทร บริ วารดาวพฤหั สบดี อี กเป นจำนวนมากถึ ง ๖๗ ดวง นั กดาราศาสตร ในรุ นต อมา ส องกล องมองเห็ น ‘จุ ดแดงใหญ ’ บนดาวพฤหั สบดี และลงความเห็ นกั นว า จุ ดแดงใหญ นี้ คื อ พายุ หมุ นของแก ส ซึ่ งหมุ นวนอยู ตลอดกาลนาน จึ งเชื่ อกั นว า ดาวพฤหั สบดี นั้ น เป นดาว ที่ ประกอบด วยแก ส ที่ มี ลั กษณะปรากฏเหมื อนของเหลว ที่ เลื่ อนไหลอยู ตลอดเวลา และมี สนามแม เหล็ กพลั งสู ง มาก และคลื่ นอื่ นๆ อี กมากมาย ที่ ส งกระแสออกมา ตลอดเวลา ภาระหน าที่ หลั กข อหนึ่ งของยานสำรวจจู โน ที่ กำลั งเข าวงโคจรของดาวพฤหั สบดี อยู ณ เวลานี้ ก็ คื อ การหาคำตอบให ได ว า ดาวพฤหั สบดี มี แกนที่ เป นของแข็ ง อยู บ างไหม และประกอบด วยธาตุ อะไรบ าง ‘จู โน’ เทพี ผู มุ งค นหาความจริ งของเทพ จู ป เตอร นั กวิ ทยาการอวกาศผู วางแผนสร างยานสำรวจจู โน ช างมี จิ นตนาการที่ หยั่ งลึ กถึ งรากแห งสรรพวิ ชาความรู พวกเขาให ชื่ อยานสำรวจตั วนี้ ว า จู โน ซึ่ งตามเทพปกรณั ม นั้ น จู โน คื อเทพี ผู เป นคู ครองของเทพจู ป เตอร ผู มี ความ สามารถในการล วงความลั บของสามี ผู เจ าชู เป นอย างยิ่ ง เทพจู ป เตอร นั้ น ได บั นดาลหมอกควั นหนาขึ้ นบดบั ง พฤติ กรรมความเจ าชู ของตนเอง แต เทพี จู โนก็ สามารถ จั บผิ ดเทพจู ป เตอร ได เสมอทุ กครั้ งไป การให ชื่ อยาน สำรวจครั้ งนี้ ว า จู โน จึ งสะท อนความมุ งมาดปรารถนา ของคณะทำงานที่ จะค นหา ความลั บ ที่ ดาวพฤหั สบดี เก็ บซ อนไว นั่ นเอง

ความพยายามขององค การนาซ าในการสำรวจ ดาวพฤหั สบดี นั้ น เริ่ มต นมาหลายสิ บป แล ว นั บแต การ ส งยาน Pioneer 10 ไปบิ นโฉบ (flyby) ดาวพฤหั สบดี เมื่ อป ค.ศ. ๑๙๗๒ ทั้ งยั งเคยส งยานอวกาศชื่ อ Galileo ไปสำรวจอย างใกล ชิ ด โดยได เข าสู วงโคจรของดาว พฤหั สบดี เป นครั้ งแรก ระหว างป ค.ศ. ๑๙๙๕-๒๐๐๓ และได บิ นโฉบดวงจั นทร ในกลุ มกาลิ เลี ยนทั้ ง ๔ ดวง และดาวจั นทร นอกกลุ มนี้ อี กดวงหนึ่ งด วย ทั้ งยั งได ส ง ยานขนาดเล็ กเข าไปในชั้ นบรรยากาศของดาวพฤหั สบดี

จู โน จึ งเป นผลลั พธ ของการจั ดหายานสำรวจ ดาวพฤหั สบดี ตั วใหม แทนที่ ยานกาลิ เลโอ ที่ มี การใช เทคโนโลยี ใหม ล าสุ ด เริ่ มด วยการใช พลั งงานแสงอาทิ ตย เป นพลั งงานในการทำงานของทุ กระบบภายในยาน ก อนหน านี้ การสำรวจอวกาศ โดยเฉพาะอวกาศใน ภาคส วนที่ เรี ยกว า outer space คื อ นั บแต ดาวโลก ออกไปด านท ายของสุ ริ ยะจั กรวาล จะใช พลั งงานจาก ความร อนที่ ได จากการสลายตั วของสารกั มมั นตภาพรั งสี (Radioisotopic Thermo Generator – RTG) แต ความ ผิ ดพลาดของการส งยานอวกาศบางครั้ ง ก อให เกิ ด ความตระหนกในหมู ชาวโลก เมื่ อยานที่ ใช สารกั มมั นต- ภาพรั งสี สร างพลั งงานป อนยานนั้ นทำงานผิ ดพลาด และต องตกกลั บมายั งพื้ นผิ วโลก องค การนาซ าจึ ง พยายามพั ฒนาเทคโนโลยี พลั งงานแสงอาทิ ตย ยาน สำรวจจู โน นั บเป นยานพลั งงานแสงอาทิ ตย ที่ ออกไป สำรวจอวกาศภาคนอกที่ ไกลที่ สุ ดเท าที่ มนุ ษยชาติ สามารถทำได ในขณะนี้ แผงรั บพลั งงานแสงอาทิ ตย (Solar Arrays) ของ ยานจู โน นั้ นมี ขนาดใหญ มหึ มารวม ๓ แผง แต ละแผง มี พื้ นที่ รั บแสงอาทิ ตย ๖๐ ตารางเมตร หากตั้ งอยู ที่ โลก แผงโซล าเซลล ทั้ งสามแผงนี้ สามารถผลิ ตไฟฟ าได ถึ ง ๑๔,๐๐๐ วั ตต แต เมื่ อไปอยู ไกลถึ งดาวพฤหั สบดี ที่ ห างจากโลกไป ๒,๘๐๐ ล านกิ โลเมตร จะผลิ ตไฟฟ า ได เพี ยง ๔๘๖ วั ตต เท านั้ น ดั งนั้ น ชุ ดอุ ปกรณ ต างๆ ที่ ยานจู โนนำไปใช งาน จึ งต องเป นชุ ดอุ ปกรณ ประหยั ด ไฟและมี ประสิ ทธิ ภาพสู งทั้ งสิ้ น ขณะเดี ยวกั น วงโคจร ของยานจู โนรอบดาวพฤหั สบดี ก็ กำหนดไว ที่ เพี ยงขั้ ว หั วท ายของดาวพฤหั สบดี เท านั้ น ดั งนั้ น ยานจู โนจะ ได รั บแสงอาทิ ตย ตลอดเวลา ไม มี จั งหวะใดที่ ยานนี้ จะ โคจรเข าสู เงามื ดของดาวพฤหั สบดี ไฟฟ าที่ ผลิ ตขึ้ นจาก แผงโซล าร ของยาน จะถู กเก็ บไว ที่ แบตเตอรี่ ที่ ทำจาก แร ลิ เที ยม ภารกิ จหลั กของยานสำรวจจู โน คื อ การเก็ บข อมู ล ต างๆ เท าที่ สามารถจะเก็ บมาได จากดาวพฤหั สบดี เป นต นว า ภาพวี ดี โอที่ เก็ บภาพตลอดเวลา สำรวจการ มี อยู ของน้ ำและแอมโมเนี ยในชั้ นบรรยากาศของดาว ตรวจสอบรั ศมี จากธาตุ ไฮโดรเจนอิ ออน ตรวจนั บแก ส มี เทน และฟอสไฟน วั ดความเข มของสนามแม เหล็ ก ที่ มี เข็ มทิ ศนำทาง เก็ บข อมู ลเกี่ ยวกั บมวลและแรงโน มถ วง ของดาว ตรวจวั ดพลั งงานของอนุ ภาคที่ มี ประจุ ตรวจวั ด คลื่ นวิ ทยุ ฯลฯ ข อมู ลทั้ งหมดที่ จู โนส งมา จะได รั บการ

แผงโซล าเซลล บนป กหนึ่ ง ของจู โน

ได ลึ ก ๑๕๐ กิ โลเมตร แต ยานลู กลำนี้ มี โอกาสส งข อมู ล อยู ได เพี ยง ๑ ชั่ วโมง แล วก็ ต องย อยยั บลงด วยแรงกดดั น อั นมหาศาล บวกกั บอุ ณหภู มิ ที่ แปรผั นอย างแรงร าย ในชั้ นบรรยากาศของดาวพฤหั สบดี ตั วยานแม กาลิ เลโอ เอง ก็ ถึ งจุ ดจบในแบบเดี ยวกั น คื อ ดำดิ่ งเข าสู ดาวพฤหั ส- บดี และถู กฉี กทำลายไป

จารึ กข อความ ที่ เป นลายมื อของ กาลิ เลโอ กาลิ เลอี

ของฝากจากโลก สิ่ งที่ เดิ นทางไปดาวพฤหั สบดี พร อมกั บ ยานอวกาศ จู โนครั้ งนี้ นอกเหนื อจากเครื่ องมื อทางวิ ทยาศาสตร แล ว ยั งมี ‘ของที่ ระลึ ก’ อี กสองอย างติ ดไปด วย ได แก แผ น อลู มิ เนี ยมขนาด ๕.๑ คู ณ ๗.๑ เซนติ เมตร จารึ กข อความ ที่ เป นลายมื อของ กาลิ เลโอ กาลิ เลอี ที่ เขี ยนไว เมื่ อ เดื อนมกราคม ค.ศ. ๑๖๑๐ ถึ งข อสั งเกตของเขาต อ ดวงจั นทร ของดาวพฤหั สบดี ซึ่ งองค การอวกาศอิ ตาเลี ยน เป นผู จั ดทำมาให ส วนของที่ ระลึ กจากมนุ ษย โลกอี ก อย างหนึ่ งก็ คื อ ตุ กตาเลโกขนาดเล็ ก ๓ ตั ว ซึ่ งแทนตั ว เทพจู ป เตอร เทพี จู โน และกาลิ เลโอ โดยเทพี จู โนนั้ น ถื อแว นขยายอยู ในมื อ เพื่ อส องหาความจริ ง เทพจู ป เตอร ถื อลู กแก วประกายฟ า ส วนกาลิ เลโอนั้ น ถื อกล อง โทรทรรศน แห งศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ ไว ในมื อ ตุ กตาเลโก ทั้ งสามตั วนี้ หาได ทำจากพลาสติ กที่ ง ายต อการย อยสลาย ไม หากแต ทำขึ้ นจากแร อลู มิ เนี ยมที่ ผู บริ หารโครงการ จู โนตั้ งความหวั งไว ว า มั นจะมี ความทนทานสามารถสถิ ต เสถี ยรอยู บนดาวพฤหั สบดี ผู ยิ่ งใหญ ได ตลอดกาลนาน

ตุ กตาเลโก ขนาดเล็ ก ๓ ตั ว

ประมวลเพื่ อให นั กวิ ทยาศาสตร ในโครงงานนี้ ทำความ รู จั กกั บดาวพฤหั สบดี ให ละเอี ยดชั ดขึ้ น พวกเขาเชื่ อว า องค ความรู ที่ จะประมวลได จากดาวพฤหั สบดี สามารถไข ปริ ศนากำเนิ ดระบบสุ ริ ยะได สำหรั บวิ ถี โคจรของ จู โน นั้ น หลั งจากที่ เข าสู วงโคจรของดาวพฤหั สบดี สำเร็ จ เมื่ อวั นที่ ๕ กรกฎาคม แล ว จู โน จะทำวงโคจรรอบ ๕๓ วั น จำนวนสองครั้ ง และในวั นที่ ๑๙ ตุ ลาคม ๒๕๕๙ จู โน จะจุ ดระเบิ ด เพื่ อลดความเร็ วของการโคจรอี กครั้ งหนึ่ ง เพื่ อเปลี่ ยนวิ ถี โคจรสู การโคจรรอบขั้ วเหนื อและขั้ วใต ของดาวพฤหั สบดี เป นวงรี รอบละ ๑๔ วั น จู โนได รั บการกำหนดให ทำการ โคจรที่ ขั้ วดาวพฤหั สบดี ทั้ งหมดรวม ๓๗ ครั้ ง ในช วงเวลา นาน ๒๐ เดื อน เมื่ อเสร็ จสิ้ นภารกิ จในเดื อนกุ มภาพั นธ ป ๒๕๖๑ จู โน ก็ จะเดิ นทางเข าสู ดาวพฤหั สบดี เพื่ อจะ สลายตั วไปในบรรยากาศความกดดั นของดาวพฤหั สบดี เป นการรวมเทพี จู โน เข ากั บ เทพจู ป เตอร ชั่ วกาล- ปาวสานติ์

‘ลั ดดา โชควาณิ ชย พงษ ’ วิ ศวกรไฟฟ าหญิ งไทยผู นำที มออกแบบระบบสื่ อสาร โครงการปล อยจรวดนำในโครงการจู โน

๒๕๑๗ หลั งจากเรี ยนจบ ก็ ไปตั้ งหลั กป กฐานหางานทำ ที่ มลรั ฐแคลิ ฟอร เนี ย ทำงานทางด านการออกแบบ อุ ปกรณ อิ เล็ กทรอนิ กส ที่ ใช ในเครื่ องบิ นอยู กว า ๑๐ ป ก อนจะได เข าร วมงานกั บ JPL เมื่ อป ๒๕๓๒ มาจนถึ ง ป จจุ บั น นั บเป นที มงานผู ร วมบุ กเบิ กพั ฒนา network design ของระบบสื่ อสารข ามจั กรวาลมาแล วหลายต อ หลายโครงการ คุ ณลั ดดาเป ดเผยว า ขณะนี้ เธอกำลั งพั ฒนา โครงสร างพื้ นฐานของระบบสื่ อสารของยานอวกาศ ตั วใหม ที่ มี ชื่ อว า Europa ซึ่ งจะมี ภารกิ จหลั กไปสำรวจ ดวงจั นทร ดวงใหญ ดวงหนึ่ งของดาวพฤหั สบดี ที่ มี ชื่ อ เดี ยวกั น คื อ Europa โดยยานลำนั้ น จะขึ้ นสู ห วงอวกาศ ในป ๒๕๖๓ หลั งจากที่ จู โน เสร็ จสิ้ นภาระกิ จในต นป ๒๕๖๑ “ยู โรปา มี ขนาดใกล เคี ยงกั บโลกเรา และมี ลั กษณะ ทางกายภาพที่ ใกล เคี ยงกั บโลกมาก เป นความหวั งของ มนุ ษยชาติ ที่ พยายามหาคำตอบว า มี สิ่ งมี ชี วิ ตที่ ดาวอื่ น นอกเหนื อจากโลกของเราหรื อไม ” คุ ณลั ดดากล าว เป ดเผยถึ งงานในหน าที่ อั นสำคั ญยิ่ ง คุ ณลั ดดากล าวในที่ สุ ดว า จากข อมู ลและภาพ ที่ เคยได จากยานกาลิ เลโอ นั กวิ ทยาศาสตร สั นนิ ษฐานว า มี มหาสมุ ทรขนาดมหึ มาอยู ใต ผิ วน้ ำแข็ งของ Europa และหากที่ ใดมี น้ ำ ที่ นั่ นย อมเป นไปได ที่ จะมี สิ่ งมี ชี วิ ตอยู โลกของเราก็ จะไม เป นเพี ยงหนึ่ งเดี ยว (unique) ในสุ ริ ย- จั กรวาลที่ มี สิ่ งมี ชี วิ ต คงไม นานเกิ นรอที่ เราชาวโลกจะได ประจั กษ ว า เรามี เพื่ อนต างดาว เราไม ได อยู อย างเดี ยวดายอี กต อไป

การบริ หารจั ดการโครงการจู โนนั้ น ประกอบขึ้ น ด วย ๓ หน วยงานหลั ก ได แก Southwest Research Institute ในเมื อง San Antonio ในมลรั ฐเท็ กซั ส Jet Propulsion Laboratory (JPL) ของมหาวิ ทยาลั ย California Institute of Technology (Caltech) ในเมื อง Pasedona มลรั ฐแคลิ ฟอร เนี ย และบริ ษั ท Lockheed Martin Corporation ทำหน าที่ พั ฒนาและจั ดสร างยาน ลำนี้ ขึ้ น นอกจากนี้ แล ว นาซ ายั งได รั บความร วมมื อ จากอี กหลายองค กรทั้ งในสหรั ฐฯ เองและในยุ โรป ในการร วมวิ เคราะห วิ จั ยข อมู ลที่ จะได รั บกลั บมาจาก ยานจู โนด วย หนึ่ งในวิ ศวกรไฟฟ าแห ง JPL ผู นำที มออกแบบ โครงสร างทั้ งหมดของระบบสื่ อสารทางไกล ที่ เรี ยกว า Wide Area Network (WAN) ที่ ใช ติ ดต อในยานอวกาศ จู โน ระหว างประกอบยานทดสอบและช วงส งจรวด ทะยานขึ้ นสู อวกาศ คื อ คุ ณลั ดดา โชควาณิ ชย พงษ หรื อ คุ ณ Ada Sann สุ ภาพสตรี จากประเทศไทยที่ ไป ตั้ งหลั กแหล งอยู ในสหรั ฐอเมริ กาเมื่ อกว า ๔๐ ป ที่ แล ว คุ ณลั ดดาได เดิ นทางไปยั ง Kenedy Space Center ภายในฐานปล อยจรวด Cape Canaveral ที่ ฟลอริ ดา เพื่ อติ ดตั้ งระบบคอมพิ วเตอร และเน็ ตเวิ ร คของ ATLO (Assembly Test and Launch Operation) เมื่ อวั นที่ ๔ สิ งหาคม ๒๕๕๔ เพี ยง ๑ วั นก อนวั นปล อยจรวด Atlas 5 ที่ นำ ยานจู โน ไปส งในห วงอวกาศ คุ ณลั ดดา เป นบั ณฑิ ตสาขาวิ ศวกรรมไฟฟ า จาก จุ ฬาลงกรณ มหาวิ ทยาลั ย แล วเดิ นทางไปเรี ยนต อ ปริ ญญาโทสาขาเดี ยวกั นที่ มหาวิ ทยาลั ยฮาวาย เมื่ อป

History & Culture

Prasat Pueai Noi of Upper–Northeastern Influenced by Khmer art of Khleang, Baphuon and Angkor Wat styles, Prasart Pueai Noi in Khon Kaen reflected Hindu’s cosmos through its architectural and landscape. The Hindu temple was estimated to be built in the 16th-17th Buddhist centuries, considered as the biggest temple in the upper-northeastern region.

ทิ พยสถาน

ÍÃØ ³ÈÑ ¡´Ôì ¡Ôè §Á³Õ

ปรา งค เก าป นเป อยแพ สาท สั่ งเทพพิ ษณุ เป อย โค นพ ายพายุ น อย ข าก มนอมเกล า

อิ ฐผุ

สถิ ตย เฝ า ถึ งวิ -บั ติ เฮย

สยบแพ อิ ฐหิ นฯ (ส วนหนึ่ งจากบทกวี “เป อยน อย” โดย วิ โรฒ ศรี สุ โร เขี ยนเมื่ อเดื อนตุ ลาคม ๒๕๓๓) “ปราสาทหิ น” เป นชื่ อเรี ยกอาคารศาสนสถาน ประเภทหนึ่ ง ซึ่ งเป นสิ่ งก อสร างเนื่ องในอิ ทธิ พลของ ศิ ลปะขอมหรื อเขมร ในดิ นแดนไทยได พบหลั กฐาน อาคารลั กษณะดั งกล าวมาตั้ งแต พุ ทธศตวรรษที่ ๑๒ ถึ งพุ ทธศตวรรษที่ ๑๘ โดยมั กพบปราสาทหิ นจำนวน มากในพื้ นที่ ภาคอี สานและภาคตะวั นออกของประเทศ ที่ มี อาณาเขตติ ดต อกั บอาณาจั กรเขมรโบราณ ปราสาท หิ นเหล านี้ สร างขึ้ นเพื่ อสมมุ ติ เป นทิ พยสถานที่ อั ญเชิ ญ เหล าเทพเจ า และทิ พยบุ คคลมาสถิ ตอยู ซึ่ งจะก อให เกิ ด ความเป นสิ ริ มงคลกั บผู กราบไหว เคารพบู ชา รวมถึ งเป น มงคลกั บอาณาบริ เวณอั นเป นที่ ตั้ งของศาสนสถานแห ง นั้ นๆ

ปราสาทเป อยน อย มุ มมองด าน ทิ ศตะวั นออกเฉี ยงเหนื อ

หมู ปราสาทประธาน ที่ ปราสาทเป อยน อย (ด านหน า)

แผนผั งโดยรวมของปราสาทเป อยน อยประกอบ ด วยปราสาทอิ ฐบนฐานหิ นศิ ลาแลง ๓ หลั ง เป น ประธานหลั กของเทวสถาน นอกจากนี้ ยั งมี อาคาร ขนาดเล็ กที่ เรี ยกกั นทั่ วไปว าวิ หารหรื อบรรณาลั ย ๑ หลั ง อยู ที่ มุ มด านทิ ศตะวั นออกเฉี ยงใต อาคารทั้ งหมดมี กำแพงก อด วยศิ ลาแลงล อมรอบเอาไว ในกรอบรู ป สี่ เหลี่ ยมผื นผ า โดยมี ประตู ซุ มทางเข ารู ปกากบาทที่ เรี ยกกั นว า “โคปุ ระ” อยู ที่ กึ่ งกลางของกำแพง ๒ ด าน คื อ ทางทิ ศตะวั นออกและทิ ศตะวั นตก เพื่ อใช เป นทาง เข าสู ตั วปราสาท ภายนอกกำแพงศิ ลาแลงมี สระน้ ำ โบราณรู ปตั วยู ๒ สระ ล อมรอบอี กชั้ นหนึ่ ง โดยเว น ช องทางเดิ นไว ในแนวตรงกั บประตู ซุ มหน าและหลั ง นอกจากนี้ ที่ ลานด านหน า (ทิ ศตะวั นออก) นอกกำแพง และสระน้ ำ มี ฐานอาคารที่ เรี ยกว า “ชาลาเอกมุ ข” ก อด วยศิ ลาแลงเพื่ อกั้ นขอบเขตทางด านหน าอี ก ๑ ชั้ น ส วนภายนอกสุ ด ซึ่ งป จจุ บั นมี แนวถนนกั้ นเอาไว มี บาราย (สระน้ ำขนาดใหญ ) ที่ เรี ยกกั นว า “สระวงษ ” อี ก ๑ สระ

“ปราสาทเป อยน อย” เป นชื่ อเรี ยกปราสาทหิ น แห งหนึ่ งที่ ตั้ งอยู ในจั งหวั ดขอนแก น ปราสาทหลั งนี้ มี แผนผั งและองค ประกอบทางสถาป ตยกรรมที่ รั งสรรค ขึ้ นอย างงดงามและถู กต องตามกฎเกณฑ ของช างโบราณ และยั งถื อเป นปราสาทหิ นที่ มี อาณาบริ เวณกว างใหญ ที่ สุ ดในเขตภู มิ ภาคอี สานตอนบนอี กด วย ภู มิ สถานที่ ตั้ งของปราสาทเป อยน อย ปราสาทเป อยน อย ตั้ งอยู ที่ บริ เวณบ านหั วขั ว ตำบลเป อยน อย อำเภอเป อยน อย จั งหวั ดขอนแก น โดยอยู ห างจากตั วอำเภอเป อยน อยไปทางทิ ศเหนื อ ไม ถึ ง ๑ กิ โลเมตร ด านหน าของปราสาทติ ดกั บทางหลวง หมายเลข ๒๒๙๗ ซึ่ งเป นเส นทางติ ดต อระหว างอำเภอ เป อยน อยกั บอำเภอบ านไผ ปราสาทแห งนี้ บางท าน เรี ยกกั นว า “ธาตุ กู ทอง” ตามชื่ อวั ดที่ ตั้ งอยู ด านข าง อย างไรก็ ตาม ทั้ งชื่ อปราสาทเป อยน อยและธาตุ กู ทอง ล วนเป นชื่ อที่ เรี ยกกั นโดยผู คนในชั้ นหลั งทั้ งสิ้ น เนื่ องจากชื่ อที่ แท จริ งของปราสาทเขมรนั้ น ส วนใหญ จะทราบได ก็ จากจารึ กที่ มี อายุ ร วมสมั ยกั บตั วปราสาท แต เราไม พบข อความในจารึ กที่ กล าวถึ งชื่ อของปราสาท แห งนี้ แต อย างใด

หน าบั นด านหลั ง บรรณาลั ย สลั กภาพ อุ มามเหศวร

ทั บหลั งสลั กภาพ นารายณ บรรทมสิ นธ ที่ ปราสาทประธาน องค กลาง

เทวสถานทิ พยวิ มานแห งทวยเทพ กลุ มปราสาทประธานที่ เป นศู นย กลางของเทวสถาน แห งนี้ ประกอบด วยปราสาทอิ ฐ ๓ หลั ง ตั้ งอยู บนฐาน ศิ ลาแลงเดี ยวกั น หั นหน าไปทางทิ ศตะวั นออก โดย ปราสาทหลั งกลางมี ขนาดใหญ กว าปราสาทบริ วารทั้ ง สองข างเล็ กน อย สำหรั บรู ปทรงของปราสาททั้ ง ๓ หลั ง มี ลั กษณะคล ายกั น คื อมี แผนผั งเป นรู ปสี่ เหลี่ ยมจั ตุ รั ส ย อมุ ม มี ประตู ทางเข าอยู ทางทิ ศตะวั นออกเพี ยงประตู เดี ยว ส วนที่ เหลื ออี ก ๓ ด านเป นประตู หลอก การก อสร างใช อิ ฐเป นวั สดุ ในส วนของผนั งอาคาร และใช หิ นทรายเป นวั สดุ สำหรั บก อสร างในตำแหน ง ที่ ต องรั บน้ ำหนั กของอาคารและบริ เวณที่ ต องการแกะ สลั กลวดลายต างๆ สภาพในป จจุ บั นของกลุ มปราสาททั้ ง ๓ หลั ง คงเหลื อเฉพาะส วนฐานและเรื อนธาตุ ที่ ทำเป นห อง สี่ เหลี่ ยมเท านั้ น สำหรั บเรื อนยอดหรื อเครื่ องบนขึ้ นไป ไม พบหลั กฐานเพี ยงพอที่ จะบู รณะขึ้ นไปได อย างแน ชั ด แต พอจะสั นนิ ษฐานได ว าคงก อเหลื่ อมเป นชั้ นๆ ซ อน ลดขึ้ นไปอย างที่ เรี ยกกั นว า “ชั้ นเชิ งบาตร” โดยมี ปราสาท จำลองประดั บที่ มุ มของเรื อนยอดและส วนบนสุ ดคงเป น ยอดรู ปดอกบั ว

จากแผนผั งที่ ได กล าวมาแล วสะท อนให เห็ นถึ ง การจำลองคติ สั ญลั กษณ ของจั กรวาลที่ ถ ายทอดผ าน งานสถาป ตยกรรมได เป นอย างดี โดยที่ กลุ มปราสาท ประธานชั้ นในสุ ดนั้ น ช างผู ออกแบบคงตั้ งใจให หมายถึ ง เขาพระสุ เมรุ ซึ่ งถื อเป นศู นย กลางหรื อแกนจั กรวาล (Cosmic Axis) อั นเป นที่ ประทั บขององค เทพเจ าสู งสุ ด ถั ดออกมาซึ่ งเป นกำแพงและสระน้ ำล อมรอบนั้ น น าจะมี ความหมายถึ งกำแพงจั กรวาล หรื อทิ วเขาบริ วาร และห วงมหาสมุ ทรอั นกว างใหญ ที่ ล อมรอบเขาพระสุ เมรุ เอาไว ตามคติ ทางศาสนาที่ นั บถื อกั นอยู ในครั้ งนั้ น กรณี นี้ อาจสั งเกตเพิ่ มเติ มได จากการเตรี ยมพื้ นที่ ของ สิ่ งก อสร างให มี ระดั บความสู งต างกั น ไล ระดั บจาก ภายนอกเข าสู ภายใน โดยปราสาทประธานนั้ นอยู สู ง กว าสิ่ งก อสร างอื่ นๆ การออกแบบสถาป ตยกรรมเช นนี้ ส อให เห็ นถึ งแนวความคิ ดเกี่ ยวกั บการสร างศาสนสถาน ในลั กษณะของภู เขาอั นเป นที่ สถิ ตย ของเทพเจ าหรื อ ที่ เรี ยกกั นว า “ศาสนบรรพต” อย างแท จริ ง ด วยเหตุ นี้ ปราสาทเป อยน อย จึ งเป นเสมื อนวิ มานซึ่ งเทพเจ าสู งสุ ด ได ลงมาสถิ ตอยู ตามความหมายของการจำลองจั กรวาล นั่ นเอง

บรรณาลั ย ของปราสาท เป อยน อย

ปราสาทประธาน เป นปราสาทอิ ฐรู ป สี่ เหลี่ ยมจั ตุ รั สย อมุ ม ขนาดกว างยาวประมาณ ๗.๕ x ๗.๕ เมตร บริ เวณที่ กรอบประตู ด านหน า (ทิ ศตะวั นออก) ได พบจารึ กอั กษรขอมโบราณภาษา สั นสกฤตสลั กอยู ๔ บรรทั ด เนื้ อความกล าวถึ งชื่ อของ มุ นี สุ วั นตยะ และพระฤษี ไวศั มปยะรวมไปถึ งการก อสร าง และพิ ธี บู ชายั ญ ซึ่ งผู เชี่ ยวชาญด านอั กษรโบราณ ได กำหนดอายุ โดยการเปรี ยบเที ยบตั วอั กษรไว ว าน าจะ มี อายุ ราวพุ ทธศตวรรษที่ ๑๗ ทั บหลั งเหนื อกรอบประตู ที่ อยู ด านหน าของ ปราสาทประธาน (ทิ ศตะวั นออก) นั บเป นงานประติ มา- กรรมที่ มี ความงดงามชิ้ นหนึ่ งของปราสาทแห งนี้ โดยช างฝ มื อได สลั กเป นรู ปนารายณ บรรทมอยู เหนื อ พระยาอนั นตนาคราช ซึ่ งภาพนี้ มี ชื่ อเรี ยกกั นอี กชื่ อหนึ่ ง ว า “วิ ษณุ อนั นตศายิ น” องค พระนารายณ มี ๔ กร โดยพระองค ยกพระกรขวาบนขึ้ นยั นพระเศี ยร ส วน พระกรที่ เหลื อทรงถื อศาสตราวุ ธสำคั ญได แก คทา สั งข ก อนดิ น (ภู ) หรื อ จั กร ไว ในพระหั ตถ และมี พระนางลั กษมี (ชายา) นั่ งประคองพระชงฆ ของพระองค เอาไว นอกจากนี้ ที่ บริ เวณพระนาภี ของพระนารายณ มี ดอกบั วผุ ดขึ้ นมาโดยบนดอกบั วมี พระพรหม ๔ กร ประทั บนั่ งอยู คติ การสร างรู ปเช นนี้ แสดงถึ งความเชื่ อ ของศาสนาฮิ นดู เมื่ อครั้ งสิ้ นสุ ดกั ลป หลั งจากโลกถู ก ทำลายลงแล ว พระนารายณ จะทรงเข าบรรทมใน เกษี ยรสมุ ทร เพื่ อให กำเนิ ดพระพรหมซึ่ งจะได ทรงสร าง โลก และสรรพสิ่ งต างๆ ขึ้ นใหม อี กครั้ งหนึ่ ง หน าบั นทางด านหน าเหนื อทั บหลั บรู ปนารายณ บรรทมสิ นธุ มี สภาพชำรุ ดตรงส วนกลาง แต พอสั งเกต ได ว าสลั กเป นภาพหน ากาลหรื อกี รติ มุ ขที่ มี รู ปสิ งห นั่ งอยู ทางด านข างลายหน ากาล ทำเป นรู ปหน าสั ตว ในเทพนิ ยายที่ มี กำเนิ ดจากพระอิ ศวร แต มี เฉพาะ ใบหน าเนื่ องจากได กลื นกิ นตั วของตนเองเข าไปและ ที่ เรี ยกกั นว าหน ากาลก็ หมายถึ งเวลา เพราะเวลาเป น ผู กลื นกิ นทุ กสิ่ งทุ กอย าง กี รติ มุ ขหรื อหน ากาลนั้ นถื อว า เป นผู เฝ าเทวาลั ยและคอยกลื นกิ นความชั่ วไม ให เข าไป สู ภายในศาสนสถาน สำหรั บหน าบั นด านหลั งของ ปราสาทประธานสลั กเป นภาพเทพนั่ งชั นเข าอยู ใน ซุ มเรื อนแก วเหนื อหน ากาลซึ่ งกำลั งคายลายพรรณ พฤกษาที่ มี ปลายม วนเข าด านในทั้ งสองข าง

บรรณาลั ย: หอเก็ บคั มภี ร ของศาสนสถาน บริ เวณมุ มด านทิ ศตะวั นออกเฉี ยงใต ของกลุ ม ปราสาทประธาน มี อาคารรู ปสี่ เหลี่ ยมผื นผ า ๑ หลั ง ก อด วยศิ ลาแลงมี ขนาดกว าง ๕ เมตร ยาว ๑๑ เมตร ลั กษณะของอาคารเป นห องสี่ เหลี่ ยมมี ประตู ทางเข า อยู ด านทิ ศตะวั นตก (หั นเข าหากลุ มปราสาทประธาน) ด านหน าทำเป นมุ ขยื่ นออกมา ๑ ห อง ส วนผนั งด านข าง ตอนบนของอาคารทำเป นช องระบายอากาศหรื อ หน าต างที่ มี ลู กกรงศิ ลาประดั บอยู ผนั งละ ๓ ช อง อาคารลั กษณะเช นนี้ พบอยู เสมอในศาสนสถานของเขมร และเรี ยกกั นทั่ วไปว าบรรณาลั ย (หอเก็ บคั มภี ร ) หรื อวิ หาร สิ่ งที่ ควรชมของบรรณาลั ยหลั งนี้ ก็ คื อ ทั บหลั ง รู ปครุ ฑนั่ งชั นเข า กางป กแต ไม มี แขนอยู เหนื อหน ากาล ซึ่ งติ ดตั้ งอยู เหนื อกรอบประตู ทางเข า (ทิ ศตะวั นตก) และทั บหลั งรู ปหงส ๒ ตั ว ที่ กางป กชู คอเข าหากั น เหนื อกรอบประตู ชั้ นในของบรรณาลั ย ส วนทั บหลั ง ด านหลั งของบรรณาลั ย (ทิ ศตะวั นออก) แกะสลั กเป น รู ปเทพนั่ งชั นเข าถื อพระขรรค อยู ในซุ มเรื อนแก วเหนื อ หน ากาล ทั บหลั งชิ้ นนี้ มี ลายแกะสลั กที่ คมชั ด และถื อ เป นทั บหลั งที่ มี ความงดงามโดดเด นชิ้ นหนึ่ งของ ปราสาทเป อยน อย หน าบั นด านหลั งของบรรณาลั ย ก็ ถื อเป นงาน ศิ ลปกรรมที่ มี ความงามสมบู รณ ทั้ งในด านความเชื่ อ และฝ มื อการแกะสลั ก โดยช างได สลั กเป นรู ปของ พระอิ ศวรและพระนางอุ มา (ชายา) ประทั บนั่ งอยู บน หลั งโคนนทิ ภาพเช นนี้ เรี ยกกั นว า “อุ มามเหศวร”

แบบคลั ง ในขณะเดี ยวกั นรู ปครุ ฑที่ มี ป กแต ไม มี แขนนั้ น จั ดเป นศิ ลปะแบบบาปวนอย างแท จริ ง สำหรั บอิ ทธิ พล ของศิ ลปะแบบนครวั ด อาจดู ได จากเครื่ องทรงของ พระนารายณ หรื อลวดลายขื่ อปลอมใต หน าบั นที่ โคปุ ระ การผสมผสานศิ ลปะเหล านี้ ปรากฏอยู ในหลายๆ ตำแหน งของตั วปราสาท ด วยเหตุ ผลดั งที่ กล าวมาแล ว เมื่ อพิ จารณาประกอบ กั บการกำหนดอายุ โดยการเปรี ยบเที ยบตั วอั กษรและ รู ปทรงสถาป ตยกรรมที่ ปรากฎ อาจสามารถกำหนด อายุ โบราณสถานแห งนี้ ได ว า คงก อสร างขึ้ นราวพุ ทธ ศตวรรษที่ ๑๖-๑๗ ในศิ ลปะเขมรแบบ บาปวน-นครวั ด และสร างขึ้ นเพื่ อใช เป นเทวสถานเนื่ องในศาสนาฮิ นดู อั นเป นศาสนาที่ นั บถื อกั นในเขมรในช วงระยะเวลานั้ น

เป นการแสดงให เห็ นถึ งคติ การนั บถื อพระอิ ศวร ซึ่ งเป น เทพผู ยิ่ งใหญ องค หนึ่ งของศาสนาฮิ นดู ได เป นอย างดี ในการขุ ดแต งบรรณาลั ย เมื่ อป พ.ศ. ๒๕๓๓ ได ค นพบแท งหิ นรู ปสี่ เหลี่ ยมผื นผ าสลั กภาพเทพ ๙ องค ชิ้ นหนึ่ ง (แต แท งหิ นที่ พบนี้ มี ภาพเทพ ๑ องค ชำรุ ดหั ก หายไป) จากการศึ กษาเปรี ยบเที ยบพบว า ภาพเทพ ดั งกล าวเป นรู ปเทพพระเคราะห ๔ องค และเทพผู รั กษา ทิ ศ ๕ องค อยู ตรงกลาง สำหรั บหน าที่ ของแท งหิ นรู ป เทพนี้ คงมิ ใช เป นแผ นทั บหลั ง เนื่ องจากบริ เวณขอบ ด านบนได สลั กเป นรู ปดอกบั ว สั นนิ ษฐานว าอาจใช ประโยชน สำหรั บการแก บน หรื อการสั กการะบู ชาเทพ ต างๆ ก อนการประกอบพิ ธี กรรมที่ สำคั ญ แท งหิ น ดั งกล าวป จจุ บั นเก็ บรั กษาไว ที่ วั ดธาตุ กู ทอง ที่ ตั้ งอยู ทาง ด านข างของปราสาทเป อยน อย รู ปแบบศิ ลปะและอายุ สมั ย จากการพิ จารณารู ปแบบศิ ลปะที่ ปรากฏในปราสาท เป อยน อยโดยรวมแล ว พบว าเป นการผสมผสานกั น ระหว างศิ ลปะเขมรแบบคลั ง Khleang (พ.ศ.๑๕๐๕- ๑๕๕๐) ศิ ลปะบาปวน Baphuon (พ.ศ.๑๕๕๐-๑๖๒๐) และก็ มี ร องรอยของงานศิ ลปะแบบนครวั ด Ankor Wat (พ.ศ.๑๖๔๐-๑๗๑๕) ผสมอยู ด วย ดั งเช นตั วอย างจาก แผ นทั บหลั งรู ปครุ ฑนั่ งด านหน าบรรณาลั ย ซึ่ งทั บหลั ง แผ นนี้ แม แสดงภาพหน ากาลตรงกลางกำลั งคายท อน พวงมาลั ยออกมาทั้ งสองข างแต ก็ มี ลายอุ บะมาแบ งอยู ที่ เสี้ ยวของท อนพวงมาลั ย อั นแสดงให เห็ นถึ งศิ ลปะ

อ างอิ ง ๑. ศาสตราจารย หม อมเจ า สุ ภั ทรดิ ศ ดิ ศกุ ล, ศิ ลปะขอม , กรุ งเทพ : โรงพิ มพ คุ รุ สภาลาดพร าว, ๒๕๓๙ ๒. ศาสตราจารย หม อมเจ า สุ ภั ทรดิ ศ ดิ ศกุ ล, “ของดี ในจั งหวั ดขอนแก น” ศิ ลปวั ฒนธรรม ป ที่ ๑๘ ฉบั บที่ ๑๒ ตุ ลาคม ๒๕๔๐, หน า ๗๐-๗๕ ๓. รุ งโรจน ธรรมรุ งเรื อง, ปราสาทขอมในดิ นแดนไทย , กรุ งเทพ : สำนั กพิ มพ มติ ชน, ๒๕๔๘ ๔. สำนั กงานโบราณคดี และพิ พิ ธภั ณฑสถานแห งชาติ ที่ ๗ ขอนแก น, สมบั ติ ศิ ลป บนแผ นดิ นอี สาน , ขอนแก น : หจก.ขอนแก นการพิ มพ , ๒๕๔๐ ๕. อรุ ณศั กดิ์ กิ่ งมณี , ทิ พยนิ ยายจากปราสาทหิ น , กรุ งเทพ : สำนั กพิ มพ เมื องโบราณ, ๒๕๕๕

Prateep Paritas

โครงการมหกรรมสุ ขภาพ นครแหลมฉบั ง ครั้ งที่ ๓

ชุ มชน – โรงกลั่ นเอสโซ ศรี ราชา ...สานสั มพั นธ ป นน้ ำใจ

โครงการมาช วย ... ด วยรั ก ครั้ งที่ ๑๐

ดร.อดิ ศั กดิ์ แจ งกมลกุ ลชั ย กรรมการ และผู จั ดการโรงกลั่ นน้ ำมั น บริ ษั ท เอสโซ ฯ มอบเงิ นสนั บสนุ นจำนวน ๑๔๕,๐๐๐ บาท ให แก อาจารย วี รภั ทร สงวนทรั พย ผู อำนวยการโรงเรี ยนวั ดแหลมฉบั ง พร อมทั้ ง นำพนั กงาน สมาชิ กครอบครั ว และนั กศึ กษา ฝ กงานโครงการ Esso Challenge รวม ๑๕๐ คน มาร วมกั นสร างสนามเด็ กเล นเพื่ อการ เรี ยนรู ตามแนวคิ ด Brain-Based Learning (BBL) ภายใต โครงการ “มาช วย..ด วยรั ก” ครั้ งที่ 10 ซึ่ งนั บเป นโครงการที่ เป ดโอกาส ให พนั กงาน และครอบครั วที่ มี จิ ตอาสา มาร วมกั นใช เวลาว างช วงวั นหยุ ดทำกิ จกรรม ดี ๆ เพื่ อสั งคม ตามแนวนโยบายการดำเนิ น ธุ รกิ จของบริ ษั ทเพื่ อการพั ฒนาชุ มชนอย าง ยั่ งยื น

โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา บริ ษั ท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกั ด (มหาชน) จั ด โครงการเสริ มสร างศั กยภาพความเป นผู นำ ประจำป ๒๕๕๙ ให กั บคณะกรรมการชุ มชน ๑๐ ชุ มชนรอบโรงกลั่ นฯ ในป นี้ ดร.อดิ ศั กดิ์ แจ งกมลกุ ลชั ย กรรมการและผู จั ดการโรงกลั่ น น้ ำมั น บริ ษั ท เอสโซ ฯ นำที มผู บริ หาร บอกเล าให ชุ มชนรั บทราบถึ งการดำเนิ นงาน ในภาพรวมของโรงกลั่ นฯ, ระบบความ ปลอดภั ย, การดู แลจั ดการด านสิ่ งแวดล อม และกิ จกรรมเพื่ อสั งคม ตลอดจนรางวั ล ความสำเร็ จต างๆ ในด านความปลอดภั ย อาชี วอนามั ย และสิ่ งแวดล อมที่ โรงกลั่ นฯ ได รั บในช วงป ที่ ผ านมา เพื่ อสร างความมั่ นใจ และความเข าใจอั นดี ระหว าง โรงกลั่ นฯ และชุ มชนเพื่ อนบ าน นอกจากนี้ โรงกลั่ นฯ และคณะกรรมการ ชุ มชนยั งได ร วมกั น “ป นน้ ำใจ” ด วยการ บริ จาคเครื่ องคอมพิ วเตอร และสนั บสนุ น งบประมาณในการพั ฒนาอาคารให กั บ โรงเรี ยนบ านซั บน้ ำเย็ น อ.ปากช อง จ.นคร- ราชสี มา อี กด วย นั บว าเป นกิ จกรรมที่ ครบรส ที เดี ยว ทั้ งอิ่ มบุ ญกั บการให อิ่ มเอมกั บ ความสุ ขสนุ กสนาน และอิ่ มใจกั บความรั ก ความสั มพั นธ อั นดี ระหว างชุ มชน-โรงกลั่ นฯ ที่ มี ให กั นเสมอมา

กิ จกรรมเพื่ อสุ ขภาพ กั บโครงการ มหกรรมสุ ขภาพนครแหลมฉบั ง ครั้ งที่ ๓ ภายใต แนวคิ ดเก ๆ ว า สร างสุ ขเพื่ อแม ในป นี้ โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชาได สนั บสนุ นซุ มนวดแผนไทย บริ การแก ประชาชนทั่ วไป โครงการนี้ จั ดขึ้ นเป น ประจำทุ กป เพื่ อสร างเสริ มสุ ขภาพอั นดี ของประชาชนในเขตพื้ นที่ เทศบาลนคร แหลมฉบั ง ภายในงานประกอบด วย นิ ทรรศการนวั ตกรรมด านสุ ขภาพ และการ ออกหน วยให บริ การด านสุ ขภาพต างๆ จากหน วยงานทั้ งภาครั ฐ และภาคเอกชน ที่ มี จุ ดมุ งหมายเดี ยวกั น คื อเพื่ อร วมเป น ส วนหนึ่ งในการดู แลสุ ขภาพของชาว เทศบาลนครแหลมฉบั ง

เอสโซ จั บมื อองค การพิ พิ ธภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ หนุ นการศึ กษา วิ ทยาศาสตร นอกห องเรี ยน นายมงคลนิ มิ ตร เอื้ อเชิ ดกุ ล กรรมการ และผู จั ดการฝ ายกิ จกรรมองค กรและรั ฐกิ จ- สั มพั นธ บริ ษั ท เอสโซ ฯ มอบเงิ นสนั บสนุ น ๑,๙๐๐,๐๐๐ บาท ให แก นายสาคร ชนะไพฑู รย รั กษาการผู อำนวยการองค การ พิ พิ ธภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ เพื่ อส งเสริ ม การดำเนิ นงานและจั ดกิ จกรรมเป ดโอกาส การเรี ยนรู วิ ทยาศาสตร นอกห องเรี ยนสำหรั บ เยาวชน การสนั บสนุ นดั งกล าวประกอบด วย “คาราวานวิ ทยาศาสตร ” ซึ่ งจะนำนิ ทรรศการ และชุ ดการทดลองวิ ทยาศาสตร เคลื่ อนที่ รวมถึ งการแสดงทางวิ ทยาศาสตร ไปจั ดแสดง ตามโรงเรี ยนในพื้ นที่ ห างไกลทั่ วประเทศ, โดมฉายภาพยนตร วิ ทยาศาสตร ที่ เด็ กๆ สามารถสั มผั สประสบการณ การชมภาพยนตร ในโดมวิ ทยาศาสตร ท องฟ าจำลอง ที่ พิ พิ ธ- ภั ณฑ วิ ทยาศาสตร แห งชาติ , นิ ตยสาร อพวช. ที่ ตี พิ มพ บทความวิ ทยาศาสตร น าสนใจน ารู เช น คอลั มน เรี ยนรู เรื่ องวิ ทย ผ านภาพยนตร กระจายไปยั งโรงเรี ยนทั่ วประเทศ และการ สนั บสนุ นการอบรมสั มมนาครู วิ ทยาศาสตร จากทั่ วไทย โดยเฉพาะการให ความรู เกี่ ยวกั บ แนวโน มพลั งงานสู อนาคต เพื่ อให ครู ที่ เข าร วม สามารถขยายองค ความรู ดั งกล าวไปสู เยาวชน ได

บริ จาคอุ ปกรณ การเรี ยน และอุ ปกรณ กี ฬา พร อมสร างรอยยิ้ มให น องๆ โรงเรี ยนวั ดสบกเขี ยว จ. นครนายก นายชั ชวาลย หงษ เจริ ญไทย ผู จั ดการ คลั งน้ ำมั นเอสโซ ลำลู กกา บริ ษั ท เอสโซ ฯ ร วมกั บเพื่ อนพนั กงานหน วยงานปฏิ บั ติ การ น้ ำมั นเชื้ อเพลิ งประเทศไทย ประจำคลั ง น้ ำมั นลำลู กกาและศรี ราชา มอบอุ ปกรณ การศึ กษาและอุ ปกรณ กี ฬา รวมทั้ งเลี้ ยง อาหารกลางวั นแก น องๆ โรงเรี ยนวั ด สบกเขี ยว จ. นครนายก ในโอกาสนี้ เพื่ อนพนั กงานหน วยงาน ปฏิ บั ติ การน้ ำมั นเชื้ อเพลิ งประเทศไทย ได ร วมกั นจั ดกิ จกรรมต างๆ เพื่ อสร างรอยยิ้ ม ให แก น องๆ

พิ ธี มอบเกี ยรติ บั ตรแก นั กศึ กษาฝ กงาน ในโครงการเอสโซ ชาเลนจ

นายนี ล เอ. แฮนเซ็ น ประธานกรรมการ และกรรมการผู จั ดการ บริ ษั ท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกั ด (มหาชน) เป นประธาน ในพิ ธี มอบเกี ยรติ บั ตรแก นั กศึ กษาฝ กงาน ในโครงการเอสโซ ชาเลนจ ๒๙ คน ที่ ห อง ประชุ มชั้ น ๙ อาคารมาลี นนท ในช วง ๑๐ สั ปดาห ที่ ผ านมา น องๆ เอสโซ ชาเลนจ ได ร วมทำงานและทำโปรเจกต ต างๆ ในหน วยงงานหลากหลายของบริ ษั ทฯ รวมทั้ งได ร วมกิ จกรรมปรั บปรุ งสนามเด็ กเล น ให กั บโรงเรี ยนวั ดแหลมฉบั ง และร วมกิ จกรรม กั บฝ ายการตลาดขายปลี ก และฝ ายผลิ ตภั ณฑ หล อลื่ น การเยี่ ยมชมการดำเนิ นงานสถานี โทรทั ศน ช อง ๓ กิ จกรรมพั ฒนาศั กยภาพและ เสริ มสร างความเป นผู นำ

Prateep Paritas

เอสโซ ต อนรั บ เอ็ มเอ็ มเอส ศู นย รถยนต ครบวงจร ณ สถานี บริ การ น้ ำมั นเอสโซ ลำลู กกา คลอง ๖ นายยอดพงศ สุ ตธรรม กรรมการและ ผู จั ดการการตลาดขายปลี ก บริ ษั ท เอสโซ ฯ (ที่ ๓ จากขวา) ร วมแสดงความยิ นดี กั บ นายธี รเดช ไชยวรรณ กรรมการผู จั ดการ (ที่ ๔ จากซ าย) และนายสุ ดเขต จั นทร เฉลี่ ย ผู จั ดการทั่ วไป บริ ษั ท มาสเตอร มอเตอร เซอร วิ สเซส (ประเทศไทย) จำกั ด (ที่ ๒ จากขวา) ในพิ ธี เป ดศู นย บริ การรถยนต ครบวงจร MMS - Bosch Car Service ณ สถานี บริ การน้ ำมั นเอสโซ ลำลู กกา คลอง ๖ จ.ปทุ มธานี นายยอดพงศ กล าวถึ งความร วมมื อ ดั งกล าวว า “บริ ษั ทฯ ผนึ กกำลั งกั บพั นธมิ ตร ที่ หลากหลาย เพื่ อให ลู กค าที่ แวะเวี ยนมาที่ สถานี บริ การของเรา ได รั บความสะดวก สบาย ซึ่ งนอกจากจะมี ร านกาแฟ ร าน อาหาร ร านสะดวกซื้ อแล ว เรายั งมี ศู นย บริ การรถยนต ที่ ได มาตรฐานระดั บ สากลอย าง MMS - Bosch Car Service ซึ่ งได เป ดตั วในสถานี บริ การน้ ำมั นของ เอสโซ เป นสาขาที่ ๓ แล ว และมี แผนที่ จะ ขยายสาขาอย างต อเนื่ อง เพื่ อรองรั บ ความต องการของลู กค าให ได มากที่ สุ ด”

บรรยายเรื่ องแนวโน มพลั งงานและ จรรยาบรรณของวิ ศวกรแก นิ สิ ต วิ ศวกรรมศาสตร จุ ฬาฯ ดร.บวรศั กดิ์ วาณิ ชย กุ ล ที่ ปรึ กษาความ ปลอดภั ย อาชี วอนามั ย และสิ่ งแวดล อม ประจำเอเชี ย-แปซิ ฟ ก บริ ษั ท เอ็ กซอนโมบิ ล จำกั ด บรรยายเรื่ อง แนวโน มพลั งงานและ จรรยาบรรณของวิ ศวกร แก นิ สิ ตวิ ศวกรรม- ศาสตร จุ ฬาลงกรณ มหาวิ ทยาลั ย ประมาณ ๘๐ คน เมื่ อเร็ วๆ นี้ นอกจากนี้ ดร.บวรศั กดิ์ ได ไปบรรยาย เรื่ องแนวทางการบริ หาร แผนการช วยชี วิ ต ฉุ กเฉิ นขั้ นพื้ นฐาน (Basic Life Support) และโครงการติ ดตั้ งและบริ หารเครื่ องช วยฟ น คื นคลื่ นหั วใจด วยไฟฟ าแบบอั ตโนมั ติ (Automated External Defibrillator หรื อ AED) ของบริ ษั ทในเครื อเอ็ กซอนโมบิ ลในประเทศ- ไทย ในงานวั นการช วยชี วิ ตแห งชาติ ครั้ งที่ ๑ ณ หอประชุ มนิ มิ ตบุ ตร โดยมี ผู ร วมในงาน ดั งกล าวประมาณ ๕๐๐ คน

เอสโซ เติ มรอยยิ้ มเพิ่ มโอกาสทางการ ศึ กษาให กั บนั กเรี ยนในภาคอี สาน บริ ษั ท เอสโซ (ประเทศไทย) จำกั ด (มหาชน) ร วมกั บ ผู บริ หารสถานี บริ การน้ ำมั น เอสโซ พั นธมิ ตรทางธุ รกิ จและสโมสรพนั กงาน เอสโซ มอบทุ นการศึ กษาให กั บนั กเรี ยนที่ ขาดแคลนทุ นทรั พย ๕๘๐ คน และจั ดกิ จกรรม คาราวานวิ ทยาศาสตร เพื่ อเพิ่ มโอกาสการ เรี ยนรู ณ จั งหวั ดบุ รี รั มย ซึ่ งเป นส วนหนึ่ งของ โครงการเพื่ อสั งคม เอสโซ เติ มรอยยิ้ ม ให กั บ ภาคอี สาน นายยอดพงศ สุ ตธรรม (ที่ ๖ จากซ าย แถวยื น) กรรมการและผู จั ดการการตลาด ขายปลี ก นายมงคลนิ มิ ตร เอื้ อเชิ ดกุ ล (ที่ ๘ จากซ าย แถวยื น) กรรมการและผู จั ดการฝ าย กิ จกรรมองค กรและรั ฐกิ จสั มพั นธ และ นายจิ รั ฐิ วงษ ศิ ริ (ที่ ๙ จากซ าย แถวยื น) นายกสโมสรพนั กงานเอสโซ นำคณะฯ มอบทุ นการศึ กษามู ลค ารวม ๑,๗๔๐,๐๐๐ บาท และนำกิ จกรรม “คาราวานวิ ทยาศาสตร ” มาจั ดแสดงในงาน เพื่ อเพิ่ มโอกาสทางการ ศึ กษาให กั บนั กเรี ยนในภาคตะวั นออกเฉี ยง เหนื อ

Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36