Quarter 2/2015

“ÁÒª‹ ÇÂ ´Œ ÇÂÃÑ ¡” ÊÃŒ Ò§Ê¹ÒÁãËŒ à´ç ¡àÅ‹ ¹ ÊÃŒ Ò§¤¹à¡‹ §ãËŒ ÊÑ §¤Á »ÃÑ ªÞÒªÕ ÇÔ µ áÊµÁ»Š »‚ á¾Ð

Shale energy: From “unconventional” to “traditional”

¾ÅÑ §§Ò¹¨Ò¡ªÑé ¹ËÔ ¹´Ô ¹´Ò¹ ¨Ò¡ “áËÅ‹ §¾ÅÑ §§Ò¹ ÃÙ»áººãËÁ‹ ” ÊÙ‹ “áËÅ‹ §¾ÅÑ §§Ò¹ÃÙ»áºº ´Ñé §à´Ô Á”

From “ExxonMobil Perspective” blog by Ken Cohen, ExxonMobil Public and Government Affairs vice president.

Recently I asked if energy from shale should still be described as “unconventional.”

๖

After all, oil and natural gas production from U.S. shale fields is redrawing the country’s energy picture. I figured it was time to rethink some of the terms we’d been using. Perhaps, I suggested, we should think about retiring the term “unconventional.”

»ÃÑ ªÞÒªÕ ÇÔ µ

áÊµÁ»Š »‚ á¾Ð

“ÁÒª‹ ÇÂ ´Œ ÇÂÃÑ ¡” ÊÃŒ Ò§Ê¹ÒÁãËŒ à´ç ¡àÅ‹ ¹ ÊÃŒ Ò§¤¹à¡‹ §ãËŒ ÊÑ §¤Á

๒ ๖

»ÃÐà¾³Õ äËÇŒ ¾ÃÐá¢

พลั งงานจากชั้ นหิ นดิ นดาน

สุ ภาพร โพธิ บุ ตร ถอดความจาก Shale energy: From “unconventional” to “traditional” บล็ อก “มุ มมองจากเอ็ กซอนโมบิ ล” โดย เคน โคเฮน รองประธานด านกิ จกรรมองค กรและรั ฐกิ จสั มพั นธ เอ็ กซอน โมบิ ล คอร ปอเรชั่ น

พลั งงานจากชั้ นหิ นดิ นดาน กำลั งพลิ กความเชื่ อ ที่ มี มาตลอดหลายทศวรรษ เรื่ องการขาดแคลน ทรั พยากรพลั งงานของสหรั ฐฯ ไปอย างมโหฬาร

เมื่ อไม นานมานี่ ผมถามว าพลั งงานจากชั้ นหิ น ดิ นดานยั งคงควรจั ดให เป น “แหล งพลั งงานรู ปแบบใหม ” (unconventional) หรื อไม ? อย าลื มว าการผลิ ตน้ ำมั น และก าซธรรมชาติ จากแหล งชั้ นหิ นดิ นดานในสหรั ฐ- อเมริ กากำลั งเปลี่ ยนแปลงภาพรวมของแหล งพลั งงาน ในประเทศ ผมคาดว ามั นถึ งเวลาแล วที่ จะพิ จารณา คำศั พท บางคำที่ เราใช มาตลอดขึ้ นมาใหม บางที ถ าเป น ไปได ผมแนะนำว าเราควรจะเลิ กใช คำว า “แหล งพลั งงาน รู ปแบบใหม ” เสี ยที ดู เหมื อนว าผมมาถู กทางแล ว เมื่ อเร็ วๆ นี้ คณะกรรมการศั กยภาพพลั งงานก าซ (ของสหรั ฐฯ) ได เป ดเผยผลการประเมิ นทุ กสองป เกี่ ยวกั บ ทรั พยากรก าซธรรมชาติ ของประเทศ ซึ่ งพบว าการประเมิ นทรั พยากรก าซธรรมชาติ ที่ มี อยู ในสหรั ฐฯ จำนวน ๒,๕๑๕ ล านล านคิ วบิ กฟุ ตนั้ น สู งกว าที่ ประเมิ นไว สองป ก อนหน าถึ งเกื อบร อยละ ๖ ครั้ งนี้ เป นการประเมิ นทรั พยากรที่ สู งที่ สุ ดในประวั ติ ศาสตร ๕๐ ป ของคณะกรรมการฯ สิ่ งที่ น าสนใจจากข าวประชาสั มพั นธ ของคณะ กรรมการศั กยภาพพลั งงานก าซ มี ดั งนี้ การประเมิ นเมื่ อปลายป ๒๕๕๗ ของคณะกรรมการฯ พบว าก าซจำนวน ๒,๕๑๕ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต มี อยู ๒,๓๕๗ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต ที่ อาจได มาจากแหล งกั กเก็ บ “รู ปแบบดั้ งเดิ ม” (รู ปแบบทรายอั ดแน น หิ นคาร บอเนต และหิ นดิ นดาน) และอี ก ๑๕๘ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต มาจาก แหล งกั กเก็ บในชั้ นถ านหิ น เปรี ยบเที ยบกั บปลายป ๒๕๕๕

ทรั พยากรจากแหล งรู ปแบบดั้ งเดิ มที่ ประเมิ นได เพิ่ มขึ้ น ถึ ง ๑๓๑.๒ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต (ร อยละ ๕.๙) ขณะที่ ทรั พยากรก าซจากชั้ นถ านหิ นลดลงเล็ กน อยที่ ๐.๒ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต (ร อยละ ๐.๑) ทำให ทรั พยากรที่ อาจพบทั้ งหมดเพิ่ มขึ้ นสุ ทธิ เป น ๑๓๑ ล านล านคิ วบิ กฟุ ต (ร อยละ ๕.๕) เห็ นมั้ ยครั บ? ตอนนี้ ก าซธรรมชาติ จากชั้ นหิ นดิ นดาน ที่ เรี ยกกั นว าเป นแหล งพลั งงานรู ปแบบใหม ได ถู กมองเป น “แหล งพลั งงานรู ปแบบดั้ งเดิ ม” ไปเสี ยแล ว นี่ เป นเพี ยงอี กหนึ่ งตั วอย างว าพลั งงานจากชั้ นหิ น ดิ นดาน กำลั งพลิ กความเชื่ อที่ มี มาตลอดหลายทศวรรษ เรื่ องการขาดแคลนทรั พยากรพลั งงานของสหรั ฐฯ ไปอย างมโหฬาร ซึ่ งเป นจุ ดที่ ผู นำรั ฐบาลจำต องตระหนั ก เมื่ อพิ จารณานโยบายด านพลั งงานของประเทศ ไม ว า จะเป นประเด็ นคี สโตน เอ็ กซ แอล การส งออกน้ ำมั นและ ก าซธรรมชาติ หรื อหั วข ออื่ นใดอี กมากมาย

ลิ งค ไปยั งโพสต นี้ http://www.exxonmobilperspectives.com/2015/04/10/ shale-energy-from-unconventional-to-traditional/

ถึ ง ใครก็ ตามที่ เก็ บขวดใส จดหมายที่ ล องมาในมหาสมุ ทรนี้ ได

The Prophet through the eyes of Thai academy Rawi Phawilai.

In 1959, at 34, Prof. Rawi Phawilai, an astronomer and poet, was so impressed by the Lebanese artist, philosopher and writer Kahlil Gibran’s book, The Prophet, that he translated it into Thai. In this article, Prof. Rawi compared prophet Almustafa’s teaching with Buddhist principle. A book of 26 prose poetry essays written in English, the Prophet was originally published in 1923. It is Gibran's best known work. The Prophet has been translated into over 40 different languages and has never been out of print.

ปรั ชญา

ชี วิ ต

ÈÒÊµÃÒ¨ÒÃÂ à¡Õ ÂÃµÔ ¤Ø ³ ´Ã.ÃÐÇÕ ÀÒÇÔ äÅ

สาระสำคั ญของสิ่ งที่ อั ลมุ สตาฟาพู ดได แก ทั ศนคติ และวิ ธี ประพฤติ ปฏิ บั ติ เพื่ อมี ชี วิ ตที่ ไม เบี ยดเบี ยน ทั้ งตนเองและผู อื่ น เพื่ อลดความทุ กข ร อนในชี วิ ตและ ในโลก ซึ่ งเป นสาระสำคั ญของศาสนาทุ กศาสนา ในการเขี ยนนี้ จึ งมี การเปรี ยบเที ยบคำสอนของ อั ลมุ สตาฟากั บคำสอนของศาสดาและปรมาจารย ท านอื่ นๆ โดยเน นพุ ทธศาสนาเป นหลั ก เพื่ อให เกิ ด ประโยชน แก ผู อ านในการพิ จารณา ทำความเข าใจ และนำไปพั ฒนาชี วิ ตต อไป การได ยิ น ได ฟ ง ได ทราบถึ งเรื่ องราวของผู บริ สุ ทธิ์ การเข าหา นั่ งใกล ได รั บใช ได ไต ถามป ญหา ได สดั บ ตรั บฟ ง หรื อได อ านได เรี ยนรู คำกล าวคำสอนของท าน นั บเป นประสบการณ ที่ มี คุ ณค า อนึ่ ง การเพ งพิ จารณา พยายามหยั่ งด วยป ญญา ของตน ให เห็ นแจ งเข าใจ ถึ งคุ ณลั กษณะ บุ คลิ กภาพ ของท านผู สงบ ย อมอาจยกระดั บความนึ กคิ ด ทั้ งจิ ตใจ สติ และป ญญาของเราเอง รู ระลึ ก ตรึ กตรอง และเลื อกเฟ น เกิ ดความเพี ยร เอิ บอิ่ ม สงบสุ ขทั้ งกายใจ นำไปสู ความแน วแน จิ ตใจ ตั้ งมั่ นไม เอนเอี ยง อาจสามารถรู เห็ น เข าใจสภาพชี วิ ต และโลกตามเป นจริ ง ผู ร วมกั นยอมรั บวิ ถี ทางชี วิ ต รวมถึ งข อปฏิ บั ติ เพื่ อ อบรมตนเอง และทำคุ ณประโยชน แก สั งคมส วนรวม เป นขบวนการพั ฒนาคุ ณภาพชี วิ ตในโลก เพื่ อช วยสร าง รากฐานความดี งามของชี วิ ต และร วมมื อกั นเอาชนะ ความทุ กข ยากในโลก

ในป ค.ศ.๑๙๒๖ คื อเมื่ อประมาณ ๘๙ ป มาแล ว ได มี การพิ มพ หนั งสื อ The Prophet ของ คาลิ ล ยิ บราน ฉบั บภาษาอั งกฤษครั้ งแรก และเมื่ อประมาณ ๕๖ ป มาแล ว ผมซึ่ งตอนนั้ นอายุ ๓๔ ป ก็ มี โอกาสได อ าน เกิ ดความประทั บใจอย างมาก จึ งเริ่ มแปลออกมาเป น “ปรั ชญาชี วิ ต” หนั งสื อเล มนี้ มี ลั กษณะเป นงานกวี นิ พนธ ซึ่ งควร ที่ ผู อ านจะดื่ มด่ ำช าๆ อย างประณี ต ค อยๆ ซึ มซั บ ความละเอี ยดอ อนหวานของภาษา ลี ลาการเขี ยน และ ความหมายอั นลึ กซึ้ ง เนื้ อหาของ ปรั ชญาชี วิ ต คื อคำสนทนาถามตอบ ระหว าง อั ลมุ สตาฟา ผู เป นศาสดาพยากรณ กั บ ประชาชนชาวเมื องออร ฟาลี ส เกี่ ยวกั บสิ่ งที่ ท าน ได ตระหนั กรู ระหว างที่ ได มาพำนั กอยู ณ นครแห งนี้ เพื่ อแสวงหาความสงั ด เป นเวลานานถึ ง ๑๒ ป คล ายๆ กั บเป นการบอกเล า สั่ งเสี ย ก อนที่ จะลาจากไป

การมาถึง

และสิ่ งที่ เราจะละไว เบื้ องหลั ง ก็ ไม ใช เพี ยงความ คำนึ ง แต เป นดวงใจที่ งดงามด วยความหิ ว และความ กระหาย แต เราก็ ไม อาจอยู ต อไปได ห วงสมุ ทรอั นเรี ยกสรรพสิ่ งเข าสู ตน ได ร องเรี ยกเรา แล ว และเราต องลงเรื อ เพราะการที่ จะยั บยั้ งอยู นั้ น แม โมงยามจะลุ กไหม ในราตรี เราก็ จะเย็ นยะเยื อกจนตั วแข็ ง เป นผลึ กและ ถู กจำกั ดอยู ในเบ าพิ มพ ที่ จริ งเราปรารถนาจะนำสิ่ งทั้ งหมดนี้ ไปด วย แต จะ ทำได อย างไรเล า เสี ยงพู ดไม อาจนำเอาลิ้ นและริ มฝ ปากซึ่ งให ป กแก มั นไปด วยได มั นจะต องเคลื่ อนไปในเวหาแต เดี ยวดาย และนกอิ นทรี ย บิ นผ านดวงอาทิ ตย ก็ แต ลำพั ง ตนเอง ไม ได นำรั งไปด วย บั ดนี้ เมื่ อท านลงมาถึ งเชิ งเขา ท านก็ หั นหน าออก ไปทางทะเลอี ก และก็ เห็ นเรื อกำลั งแล นเข ามาในอ าว มี กะลาสี ยื นอยู บนกราบ เป นคนจากบ านเกิ ดของท าน ดวงวิ ญญาณของท านก็ กู เรี ยกเขาเหล านั้ น และ ท านพู ดว า บุ ตรแห งมารดาของเรา เธอผู สั ญจรไปกั บคลื่ น บ อยครั้ ง เธอได แล นใบในความฝ นของเรา และบั ดนี้ เธอมาในความตื่ น ซึ่ งเป นความฝ นอั นลึ กกว า เราพร อม ที่ จะไป และความเร งร อนของเราก็ รอท ากระแสลมอยู ขอให เราได หายใจในอากาศอั นสงั ดนี้ อี กสั กครั้ ง ขอเพี ยง แต มองด วยรั กกลั บไปข างหลั งอี กสั กครั้ ง แล วเราก็ จะมา ยื นอยู ท ามกลางพวกเธอ ชาวทะเลในหมู ชาวทะเล และห วงสมุ ทรกว าง มารดาผู อยู ในความหลั บ ผู ซึ่ งเป น ศานติ และอิ สรภาพของแม น้ ำลำธาร ขอลำธารนี้ วกวน อี กสั กครั้ ง ขอเพี ยงแต ได รำพึ งในหมู ไม นี้ อี กสั กครั้ ง แล วเราก็ จะมาสู ท าน...หยดน้ ำไร ขอบเขต...สู ห วงสมุ ทร อั นไร ขอบเขต

อั ลมุ สตาฟา ผู ถู กเลื อก และเป นที่ รั ก ผู เป นเสมื อน รุ งอรุ ณในสมั ยของท าน ได อยู ในเมื องออร ฟาลี สเป น เวลาสิ บสองป เพื่ อรอเรื อที่ จะนำท านกลั บไปยั งเกาะ แห งการเวี ยนเกิ ด ในป ที่ สิ บสอง วั นที่ เจ็ ดของเดื อนแห งการเก็ บเกี่ ยว ท านขึ้ นไปบนภู เขานอกกำแพงเมื อง และมองออกไป ในท องทะเล และก็ เห็ นเรื อแล นฝ าหมอกเข ามา ทั นใด ทวารแห งดวงใจของท านก็ เป ดออก ความ ป ติ ชื่ นชมโบยบิ นออกไปในสมุ ทร ท านหลั บตาและสวด ภาวนาในความเงี ยบสงั ด ขณะเมื่ อท านลงจากภู เขา ความเศร าสลดได บั งเกิ ด ขึ้ นในใจ และท านคิ ดว า เราจะไปด วยความสงบ และปราศจากความ เศร าโศกได อย างไร...ไม ได เราจะจากเมื องนี้ ไปโดย ปราศจากความเจ็ บปวดไม ได วั นอั นเต็ มไปด วยความทุ กข ทรมาน ซึ่ งเราได อยู ในกำแพงเมื องนี้ ยื ดยาว และคื นอั นเปล าเปลี่ ยวก็ เนิ่ นนาน ใครนะที่ จะจากความเจ็ บปวดและความ เปล าเปลี่ ยวของตนเองไปได โดยไม รู สึ กเสี ยใจ บนถนนเหล านี้ เราได มี สิ่ งที่ รั กมาก และลู กหลาน แห งการเฝ าคอยของเราก็ เดิ นเปลื อยร างอยู ตามเนิ นเขา นี้ มากมาย และเราก็ ไม อาจจากสิ่ งเหล านี้ ไปได โดย ปราศจากความปวดร าว สิ่ งที่ เราจะสละลงในวั นนี้ ไม ใช เพี ยงเครื่ องนุ งห ม แต เป นเนื้ อหนั งของเราแท ๆ ที่ เราจะฉี กด วยมื อตนเอง

เรานี้ เป นผู เสาะแสวงหาความสงั ด และสมบั ติ ใดเล า ที่ เราพบในความสงั ดนั้ น อั นเราจะให แก เขาได ด วยความ มั่ นใจ ถ าวั นนี้ เป นวั นเก็ บเกี่ ยวของเรา ก็ เราได หว านเมล็ ด พั นธุ ไว ในท องทุ งใด และในฤดู กาลอั นเลื อนรางใดเล า หากบั ดนี้ เป นชั่ วโมงที่ เราจะชู ประที ปขึ้ น เปลว ประที ปนั้ นจะไม ใช ของเรา เราจะชู ประที ปขึ้ น ว างเปล าและมื ด แล วผู พิ ทั กษ ราตรี จะเติ มเชื้ อเพลิ ง และจะจุ ดมั น ขึ้ นด วย ท านรำพึ งสิ่ งเหล านี้ เป นคำพู ด แต ก็ มี อี กมากมาย ในใจซึ่ งมิ ได พู ด เพราะท านเองไม อาจกล าวความนึ กคิ ด อั นล้ ำลึ กของตนได เมื่ อท านถึ งในเมื อง ฝู งชนก็ มาหา และร องเรี ยก ท านเป นเสี ยงเดี ยว บรรดาผู เฒ าออกมาข างหน า และพู ดว า โปรดอย าเพ อด วนจากเราไปเลย ท านได เป นเสมื อนกาลเที่ ยงในยามค่ ำของเรา และความหนุ มของท านได ให ความฝ นแก เราเพื่ อจะฝ น ท านนี้ มิ ได เป นผู แปลกหน าของเรา และก็ หาใช เพี ยงผู เยี่ ยมเยี ยน แต เป นดั งบุ ตรและเป นที่ รั กยิ่ งของ เราแท ๆ อย าเพ อให ดวงตาของเราต องเจ็ บปวด เพราะมิ ได เห็ นหน าของท านเลย นั กบวชทั้ งชายและหญิ งก็ กล าวแก ท านว า ขออย าให ระลอกคลื่ นแยกเราจากกั นเสี ยแต บั ดนี้ เลย และขออย าเพ อให ขวบป ที่ ท านอยู ในหมู เรากลาย เป นแต ความทรงจำ ท านได เดิ นอยู ในท ามกลางเรา ดั งดวงวิ ญญาณ และเงาของท านได เป นดั งแสงสว างบนใบหน าของเรา

ขณะที่ ท านเดิ นลงมา ท านก็ เห็ นชายและหญิ ง ละมื อจากท องทุ งและไร องุ นของเขา และรี บมาที่ กำแพง เมื อง ท านได ยิ นเขาเหล านั้ นเรี ยกชื่ อของท าน พร อมกั บ ตะโกนบอกกั นถึ งข าวเรื อของท านมาถึ ง แล วท านรำพึ งว า วั นแห งการจากไป ควรจะเป นวั นเก็ บเกี่ ยวด วย หรื อไม และในอนาคตกาลนั้ น ควรเป นที่ กล าวกั นหรื อไม ว า สั นทยากาลแห งเรานั้ น แท จริ งก็ เป นรุ งอรุ ณด วย เรามี อะไรสำหรั บให แก ผู ที่ วางคั นไถมา หรื อแก ผู ที่ รี บหยุ ดล อเครื่ องบดองุ น เพื่ อมาหาเรา ควรแล วหรื อมิ ใช ที่ ดวงใจเราจะเป นประหนึ่ งต นไม ผลดก ซึ่ งเราจะเก็ บแจกจ ายแก เขาเหล านั้ น และความปรารถนาแห งเราก็ ควรไหลริ นดั่ งธารน้ ำพุ เพื่ อว าจะได เติ มถ วยของเขาให เต็ ม ควรแล วหรื อมิ ใช ว าเราจะเป นดั่ งพิ ณ เพื่ อว า พระหั ตถ ของพระผู เป นเจ าจะได สั มผั ส หรื อเป นขลุ ย ซึ่ งลมหายใจของพระองค จะเป าผ าน

เรารั กท านมาก แต ความรั กของเราไร คำพู ด มั นถู ก

ห อหุ มด วยผ าคลุ ม

แต บั ดนี้ มั นร องเรี ยกท านแล วด วยเสี ยงอั นดั ง

และก็ จะยื นเป ดเผยตนเองเฉพาะหน าท าน

และเป นที่ กล าวกั นมาแต ไหนแต ไรแล วว า ความรั ก ไม รู ความล้ ำลึ กของตนเอง จนกว าจะถึ งชั่ วโมงของการ จากพราก คนอื่ นก็ เข ามาร วมอ อนวอนท านด วย และท าน ไม ตอบ ท านเพี ยงก มศี รษะ และผู ที่ ยื นอยู ใกล ๆ ก็ เห็ น น้ ำตาของท านร วงลงสู หน าอก แล วท านพร อมด วยฝู งชนก็ พากั นเดิ นไปยั งจั ตุ รั ส ใหญ หน าวิ หาร และก็ มี หญิ งหนึ่ ง ชื่ อ อั ลมิ ตรา เดิ นออกมาจาก วิ หารนั้ น เธอเป นผู เห็ นธรรม และท านก็ มองเธอด วยความอ อนโยนยิ่ ง เพราะว า เธอเป นคนแรกที่ ได พบและฟ งคำกล าวของท าน เมื่ อท านมาถึ งเมื องได เพี ยงวั นเดี ยว และเธอก็ แสดงคารวะต อท าน พร อมกั บพู ดว า ท านผู แทนของพระผู เป นเจ า ท านผู แสวงหาสิ่ ง สู งสุ ด ท านได เฝ ามองขอบฟ ารอเรื อของท านเป นเวลา นาน บั ดนี้ เรื อของท านมาถึ งแล ว และท านจำต องไป ความใฝ ฝ นถึ งดิ นแดนแห งความทรงจำของท านนั้ น ลึ กซึ้ งแนบแน น และความรั กของเราก็ ไม อาจผู กพั นท าน ไว ได หรื อความปรารถนาของเราก็ ไม อาจเหนี่ ยวรั้ งท าน ไว ได แต สิ่ งนี้ เราขอร องก อนที่ ท านจะจากไป ขอท านได พู ดกั บเรา และให สั จธรรมแก เรา และเราก็ จะได ให แก ลู กหลานของเรา และลู กหลาน ของเราก็ จะได ให ถ ายทอดกั นต อไป และธรรมะนั้ นก็ จะ ไม สู ญ ในความโดดเดี่ ยวของท านนั้ น ท านได เฝ ามอง วั นคื นของเรา และในความตื่ นของท าน ท านก็ ได เฝ า ฟ งเสี ยงสะอื้ นและหั วเราะในความหลั บของเรา ดั งนั้ น ณ บั ดนี้ ขอได เป ดเผยเราแก เราเอง และได บอกให เราทราบถึ งสิ่ งซึ่ งท านได ประจั กษ อั นมี อยู ใน ระหว างการเกิ ดและความตาย

และท านตอบว า ประชาชนชาวออร ฟาลี ส เราจะบอกอะไรแก ท าน ได นอกจากสิ่ งที่ เคลื่ อนอยู ในวิ ญญาณของท านเอง แม ขณะนี้

นี่ คื อบทแรกของ The Prophet ที่ มี ชื่ อว า “การมาถึ ง

แห งนาวา”

เกิ ดอะไรขึ้ นที่ บนหน าผาริ มทะเลนอกกำแพงเมื อง เรื่ อยลงมาตามถนนถึ งเชิ งเขา ตลอดจนถึ งจั ตุ รั สใหญ หน าวิ หาร? เพื่ อขยายความเข าใจเกี่ ยวกั บฉากนี้ ผมขอเสนอ แนวคิ ดของ ท านภควาน ศรี ราชนี ช หรื อที่ รู จั กกั น ในนาม โอโช พระพุ ทธเจ าทรงจำแนกพระสาวกของพระองค ออกเป น ๒ ประเภท ประเภทแรกเรี ยกว า พระอรหั นต ซึ่ งเป นผู รู แจ งที่ ทุ มเทพลั งงานทั้ งหมดให กั บการปฏิ บั ติ สมาธิ ภาวนา ส วนอี กประเภทเรี ยกว า พระโพธิ สั ตว พวกท านเป นผู รู แจ งที่ มี ความเมตตาอาทร จึ งไม รี บร อน ที่ จะข ามไปยั งอี กฝ งหนึ่ ง พวกท านต องการทอดเวลา ในการอยู ที่ ฝ งนี้ เพื่ อช วยผู คน ทั้ งๆ ที่ มี ความยากลำบาก นานาประการ

ความรัก

เรื อของท านมาถึ งแล ว และกั ปตั นก็ บอกว า “อย า เสี ยเวลาอี กเลย ฝ งโน นกำลั งเรี ยกท านอยู ฝ งที่ ท าน แสวงหามาตลอดชี วิ ต” แล วพระโพธิ สั ตว ก็ เกลี้ ยกล อม ให กั ปตั นรอสั กครู เพื่ อที่ ท านจะได แบ งป นป ติ สุ ข ป ญญา ความสว าง และความรั ก ให กั บบรรดาผู คนที่ กำลั งแสวงหาสิ่ งเดี ยวกั นอยู ทำให พวกเขาเริ่ มมี ความ รู สึ กไว วางใจ “ใช แล ว มี อี กฝ งหนึ่ งรออยู เมื่ อใครก็ ตาม ปฏิ บั ติ สมาธิ ภาวนาจนมี สภาวะสุ กงอม ก็ จะมี เรื อมารั บ ข ามไปฝ งนั้ น ซึ่ งเป นฝ งแห งชี วิ ตที่ เป นนิ รั นดร ไม มี ความ ทุ กข ยาก ชี วิ ตที่ นั่ นคื อการขั บขานบทเพลง และเริ งระบำ ไปที ละขณะ” พระโพธิ สั ตว ผู เป นปรมาจารย ได พยายามทุ กวิ ถี ทาง ที่ จะเกาะเกี่ ยวบางสิ่ งไว เพื่ อไม ให พวกท านถู กพาไปยั ง อี กฝ งหนึ่ ง ตามที่ พระพุ ทธเจ าทรงสอนนั้ น การเกาะเกี่ ยว ความเมตตาอาทรไว เป นการดี ที่ สุ ด แม ความคิ ดที่ จะ ช วยผู อื่ นนั้ นก็ ยั งเป นความปรารถนา และตราบเท าที่ ยั ง มี ความปรารถนาท านจึ งถู กพาไปยั งอี กฝ งหนึ่ งไม ได แม ทุ กสิ่ งจะขาดสะบั้ นแล ว ห วงโซ ขาดแล ว ยกเว น สายใยบางๆ ของความรั ก แต สิ่ งที่ พระพุ ทธเจ าทรง ให ความสำคั ญคื อ การรั กษาสายใยบางๆ ที่ ผู กพั น พระโพธิ สั ตว ให ยั งอยู ในโลกไว ให นานเท าที่ จะนานได เพราะอาจมี ผู คนอี กมากมายที่ ต องช วย จงช วยพวกเขา ก อน นั่ นเป นหนทางเดี ยวเท านั้ นที่ จะยกระดั บจิ ตสำนึ ก ในโลกนี้ ได โลกซึ่ งมอบชี วิ ตและโอกาส ให พระโพธิ สั ตว ได รู แจ ง

อั ลมิ ตราพู ดขึ้ นว า ได โปรดบอกเราถึ งเรื่ อง ‘ความรั ก’ และท านก็ เงยศี รษะขึ้ นมองดู ฝู งชน เขาเหล านั้ น เงี ยบกริ บ ท านพู ดด วยเสี ยงอั นดั งว า เมื่ อความรั กร องเรี ยกเธอ จงตามมั นไป แม ทางของมั นนั้ นจะขรุ ขระและชั นเพี ยงใด และเมื่ อป กของมั นโอบรอบกายเธอ จงยอมทน แม หนามแหลมอั นซ อนอยู ในป กนั้ นจะเสี ยดแทงเธอ และเมื่ อมั นพู ดกั บเธอ จงเชื่ อตาม แม เสี ยงของมั นจะทำลายความฝ นของเธอดั่ งลมเหนื อ พั ดกระหน่ ำสวนดอกไม ให แหลกลาญไปฉะนั้ น เพราะแม ขณะที่ ความรั กสวมมงกุ ฎให เธอ มั นก็ จะ ตรึ งกางเขนเธอ และขณะที่ มั นให ความเติ บโต แก เธอนั้ น มั นก็ จะลิ ดรอนเธอด วย แม ขณะเมื่ อมั นไต ขึ้ นไปสู ยอดสู ง และลู บไล กิ่ งก าน ที่ แกว งไกวในแสงอรุ ณ แต มั นก็ จะหยั่ งลงสู รากลึ ก และเขย าถอนตรงที่ ยึ ดมั่ นอยู กั บดิ นด วย ความรั กจะรวบรวมเธอเข าดั่ งฝ กข าวโพด มั นจะแกะเธอออกจนเปลื อยเปล า แล วมั นจะล อนเพื่ อให เธอหลุ ดจากเปลื อก

มั นจะบดเธอจนเป นผงขาว แล วจะขยำจนเธออ อนเป ยก

แล วมั นก็ จะนำเธอเข าสู ไฟอั นศั กดิ์ สิ ทธิ์ ของมั น เพื่ อว าเธอจะได เป นอาหารทิ พย ของพระเป นเจ า

ความรั กจะกระทำสิ่ งทั้ งหมดนี้ แก เธอ เพื่ อว าเธอ จะได หยั่ งรู ความลั บของดวงใจเธอเอง และด วยความรู นั้ น เธอก็ จะได เป นส วนหนึ่ งของดวงใจแห งชี วิ ตอมตะ แต หากด วยความกลั ว เธอมุ งแต แสวงหาความ สงบสุ ขและความสำราญจากความรั ก ก็ จะเป นการดี กว า ที่ เธอควรจะปกคลุ มความ เปลื อยเปล าของตนและหลี กหนี ออกไปเสี ยจากลานบด ไปสู โลกอั นไร ฤดู กาล ที่ ซึ่ งเธอจะหั วเราะก็ ไม เต็ มที่ และจะร องไห ก็ ไม เต็ มที่ ความรั กมิ ให สิ่ งอื่ นใดนอกจากตนเอง และก็ ไม รั บ เอาสิ่ งใด นอกจากตนเอง ความรั กไม ครอบครอง และก็ ไม ยอมถู กครอบครอง เพราะความรั กนั้ นพอเพี ยงแล วสำหรั บตอบความรั ก เมื่ อเธอรั ก อย าได กล าวว า “พระเป นเจ าอยู ใน ดวงใจเรา” แต ควรพู ดว า “เราอยู ในดวงใจพระผู เป นเจ า” และอย าได คิ ดว าเธอนำทางแห งความรั กได เพราะ ถ าความรั กพบว าเธอมี คุ ณค าพอแล วก็ จะเป นผู นำทาง แก เธอเอง ความรั กไม ปรารถนาสิ่ งอื่ นใด นอกจากจะทำ ตนเองให สมบู รณ แต หากเธอรั ก และจำเป นต องมี ความปรารถนา ก็ ขอให ความปรารถนาของเธอจงเป นดั งนี้ เพื่ อจะละลายและไหลดั่ งธารน้ ำ ซึ่ งส งเสี ยงเพลง กล อมราตรี เพื่ อจะเรี ยนรู ความปวดร าว อั นเกิ ดแต ความ อ อนโยนละมุ นละไมเกิ นไป เพื่ อจะต องบาดเจ็ บ ด วยความเข าใจในความรั ก ของตนเอง และเพื่ อจะยอมให เลื อดหลั่ งไหล ด วยความเต็ มใจ และปราโมทย เพื่ อตื่ นขึ้ น ณ รุ งอรุ ณ ด วยดวงใจอั นป ติ และ ขอบคุ ณความรั กอี กวั นหนึ่ ง เพื่ อจะหยุ ดพั ก ณ ยามเที่ ยง และเพ งพิ นิ จ ความสุ ขซาบซึ้ งของความรั ก เพื่ อจะกลั บบ าน ณ ยามพลบค่ ำ ด วยรู สึ กสำนึ กคุ ณ และเพื่ อจะหลั บไปพร อมกั บคำสวดภาวนาสำหรั บ คนรั กในดวงใจ และเพลงสรรเสริ ญบนริ มฝ ปาก ของเธอ

ปรัชญาชีวิต

คำว าความรั กมี ความหมายหลายหลาก และ ความหมายที่ ดี งามของความรั กนั้ นตรงข ามกั บความ เห็ นแก ตั ว การมี ชี วิ ต คื อการมี ความสั มพั นธ กั บผู อื่ น และ ความสั มพั นธ อั นดี งามคื อความรั ก ดั งนั้ น ชี วิ ตและ ความรั กจึ งควบคู กั นอยู เสมอ ที่ ใดมี ชี วิ ต ที่ นั่ นก็ มี ความรั ก และถ าหากว าที่ ใดมี ความรั ก ที่ นั่ นก็ มี ความทุ กข แล ว ก็ ย อมหมายความว า ชี วิ ตและความทุ กข เป นของคู กั น ในการโอบรั ดชี วิ ตไว เราย อมรั บทั้ งความรั กและ ความทุ กข ด วย ผู ที่ ไม กล าเผชิ ญชี วิ ตและความทุ กข ย อมไม มี โอกาสเข าใจ และย อมไม อาจเอาชนะชี วิ ตและ ความทุ กข ได

เวลาที่ เรารั กใครสั กคน สิ่ งที่ อยู ลึ กลงไปในหั วใจ ของเรากล าวว า คุ ณสำคั ญมากพอๆ กั บฉั น ครั้ น ความรั กลึ กซึ้ งมากขึ้ น เราจะกล าวว า คุ ณสำคั ญยิ่ งกว า ฉั นเสี ยอี ก ถ าเกิ ดเหตุ วิ กฤติ ฉั นยอมตายได เพื่ อให คุ ณ รอดชี วิ ต สิ่ งมี ชี วิ ตทุ กชนิ ดย อมรั กชี วิ ตของตน เราต องเริ่ ม จากการรั กตั วเองก อน เพราะเราใกล ชิ ดกั บตั วเองมาก กว าใครอื่ น ครั้ นเมื่ อเรารั กคนอื่ น แล วพร อมจะสละชี วิ ต เพื่ อคนที่ เรารั ก ณ จุ ดนั้ น เราเริ่ มให ความสำคั ญกั บ คนอื่ นมากกว าตั วเองแล ว และหากความรู สึ กอั นดี งามนี้ สามารถแผ ขยายออกไปสู ผู คนที่ เรารั กน อยลงไปเรื่ อยๆ จนกระทั่ งถึ งคนที่ เราเกลี ยด ...ไม นานนั ก เราจะเลิ กมอง ตั วเองเป นศู นย กลาง แล ว ตั วเรา ก็ จะเริ่ มหายไป จนกลายเป นเพี ยง ที่ ว างบริ สุ ทธิ์ นี่ คื อสภาวะที่ พระพุ ทธองค ทรงใช คำว า อนั ตตา ซึ่ งหมายถึ ง ความ ไม มี ตั วตน ความสุ ขไม ใช คุ ณสมบั ติ ของความคั บแคบ ความสุ ข คื อคุ ณสมบั ติ ของความเป ดกว างไร ข อจำกั ด เมื่ อตั วเรา กว างใหญ ไพศาลจนสรรพสิ่ งทั้ งมวลเข ามาอยู ในตั วเราได เมื่ อนั้ นเราจึ งจะมี ความสุ ขได ดั งนั้ น... เมื่ อใกล จะหลั บไป ทำใจให เป นสุ ข ตั้ งความปรารถนาแน วแน แผ ความสุ ขนั้ นออกไปรอบ ด าน ไม มี ขอบเขต ไม มี ประมาณ ไม เลื อกที่ รั กมั กที่ ชั ง ครอบคลุ มทุ กชี วิ ต ทั้ งพ อแม พี่ น อง ญาติ และมิ ตรสหาย เพื่ อนร วม โลกทั้ งที่ คุ นเคยหรื อห างไกล ไม ว าสนิ ทสนมหรื อเคยคิ ดเห็ นขั ดแย ง ขอให ทุ กผู คน สั ตว เป นสุ ขปราศจากทุ กข ภั ย.

ชี วิ ตที่ ยึ ดติ ดถื อมั่ นอย างแรงในสิ่ งต างๆ ที่ หลงคิ ด ว าจี รั งยั่ งยื น เป นชี วิ ตที่ มี ความทุ กข มาก เพราะความ เปลี่ ยนแปรไปของสิ่ งที่ ยึ ดถื อ หลงรั กกอดรั ดไว นั่ นเอง ชี วิ ตที่ ประกอบด วยป ญญา รู ทั นสภาวะของสิ่ ง ทั้ งหลายว าเปลี่ ยนแปรไปได ย อมเป นชี วิ ตที่ ทุ กข น อย มี ความสุ ขสงบใจมาก และเป นชี วิ ตที่ พึ งปรารถนา มนุ ษย สั ตว เกิ ดโดยกามและอยู ในกาม แต มนุ ษย จะต องเติ บโต กามของมนุ ษย จะต องพั ฒนา เช นที่ เด็ ก จะต องเติ บโตเป นผู ใหญ เด็ กที่ ไม รู จั กโตนั้ นผิ ดธรรมชาติ และผิ ดธรรมะ กามของมนุ ษย ที่ คงรู ปแบบสั ตว ก็ ผิ ดธรรมะ และเป นสาเหตุ แห งป ญหา เมื่ อผู คนมุ งเสวยกามรสเฉพาะตน ใช คู สมสู เป น เพี ยงวั ตถุ เพื่ อบรรลุ ผล เขายั งอยู ในกรอบสำนึ กแคบ เช นสั ตว เพราะยั งไม เติ บโตทางจิ ตใจ ที่ จะเห็ นและคารวะ คุ ณค าของมนุ ษย ในมนุ ษย และยั งไม รู จั กที่ จะรั ก แม ปาก จะพร่ ำเพ อคำว ารั กเพี ยงใด ความรั ก ความใคร เป นของคู กั นในชี วิ ตผู คน เป นสิ่ งที่ มี รากฐานลึ กซึ้ งในธรรมชาติ ของชี วิ ตและจิ ตใจ เป นสิ่ งที่ จะต องเผชิ ญด วยสติ รอบคอบระมั ดระวั ง ความรั กเป นการแผ ขยายของดวงใจที่ อิ่ มเอิ บงดงาม ความใคร เป นการเรี ยกร องตามความปรารถนาของ เนื้ อหนั ง ความรั กเป นของทิ พย ชโลมใจ ความใคร เป น อาหารของร างกาย ความรั กเป นบุ ปผาผลิ บานสะพรั่ ง ความใคร เป น รากในปุ ยและดิ น ความรั กที่ ปราศจากความใคร อาจไกลเกิ นไป สำหรั บหลายคน แต ความใคร ที่ ปราศจากความรั กนั้ น เปรี ยบเหมื อนน้ ำทะเล แก ความกระหายของคนเรื อแตก ไม ได ยิ่ งดื่ มกิ นเข าไป ก็ ยิ่ งตายเร็ ว เมื่ อดำเนิ นชี วิ ตเป นโสด จะสนองตอบความ เห็ นแก ตั วอย างไรก็ ได แต ประสบการณ ชี วิ ตจะยื นยั นว า นั่ นแหละคื อสาเหตุ แห งความทุ กข ทั้ งของตนเองและผู อื่ น การมี คู ครองเป นโอกาสให จิ ตใจได พั ฒนาขยายกว างขึ้ น ในเชิ งคุ ณธรรมความดี งาม คื อจะได รู จั กรั กผู อื่ นอย าง ที่ รั กตนเอง เมื่ อมี ลู ก เกิ ดความรั ก เอื้ ออาทร ห วงใยลู ก ก็ จะสำนึ กในความรั กที่ บิ ดามารดาเคยมี ต อตน และเริ่ ม เรี ยนรู คุ ณค าความสั มพั นธ อั นดี งามที่ มนุ ษย ทั้ งหลาย ควรมี ต อกั น ความรั กระหว างเพศนี่ แหละ สามารถใช เป นพื้ นฐานการพั ฒนาชี วิ ตจิ ตใจขึ้ นสู ระดั บคุ ณธรรม ความดี งามสู งสุ ดที่ มนุ ษย พึ งบรรลุ ถึ งได

... ระวี ภาวิ ไล

ศาสตราจารย เกี ยรติ คุ ณ ดร.ระวี ภาวิ ไล เป นราชบั ณฑิ ต อาจารย คณะวิ ทยาศาสตร

จุ ฬาลงกรณ มหาวิ ทยาลั ย และเป นนั กวิ ชาการด านดาราศาสตร มี ผลงานประพั นธ และงานแปลมากมาย ทั้ งด าน วิ ทยาศาสตร พุ ทธศาสนา วรรณกรรม และปรั ชญา

แสตมป ลิ กเตนสไตน ทวี ปยุ โรป

Stamps to commemorate the Year of Goat The Thai Post Office produced stamps to commemorate the 60 Anniversary of Her Royal Highness Princess Maha Chakri Sirindhorn this year with her paintings embedded with augmented reality (AR) code that shows a short video of her work in “STAMP ALIVE” application. In addition, stamp aficionado Sor. Stamp shows the ‘Year of Goat’ stamps in other countries. th

แสตมป์

๑. แสตมป ที่ ระลึ ก ๖๐ พรรษา สมเด็ จพระเทพ- รั ตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุ มารี ราคาดวงละ ๕.- บาท จั ดพิ มพ ด วยระบบลิ โทกราฟ และป มฟอยส สี ม วง-สี ประจำวั นพระราชสมภพ แสตมป ดวงนี้ ซ อนเทคโนโลยี ดิ จิ ตอลเสมื อนจริ ง “เอ.อาร .” ลงไป ด วย เพี ยงดาวน โหลดแอพพลิ เคชั่ น “STAMP ALIVE” จาก PLAY STORE หรื อ APP STORE เมื่ อเป ด แอพพลิ เคชั่ นแล ว นำมาสแกนบนภาพพระฉายาลั กษณ จะแสดงวี ดิ ทั ศน เฉลิ มพระเกี ยรติ บนจอมื อถื อความยาว ๒ นาที ๓๐ วิ นาที ...ทำให แสตมป มี ชี วิ ต และเพิ่ มความ น าสนใจมากยิ่ งขึ้ น

๒. ไปรษณี ย ไทย

แสตมป ป แพะ ราคาดวงละ ๓.- บาท ใช ติ ด จดหมายส งไปมาทั่ วประเทศไทย ในพิ กั ดน้ ำหนั กแรก ภาพเป นแพะร างกายสมบู รณ อ วนพี ๑ ตั ว

๓. ไปรษณี ย สหประชาชาติ

จั ดพิ มพ ในรู ปแผ นชี ทแสตมป ที่ ระลึ ก บรรจุ แสตมป ๑๐ ดวงพร อมป ายผนึ กตราสั ญลั กษณ สหประชาชาติ ราคาดวงละ ๑.๑๕ เหรี ยญสหรั ฐ ออกแบบโดยนายโรรี่ คาทซ (RORIE KATZ) นั กออกแบบแสตมป ประจำ สหประชาชาติ ไปรษณี ย สหประชาชาติ นำออกจำหน าย วั นแรก ๒๓ มกราคม ๒๕๕๘ และจะยุ ติ การจำหน าย แสตมป นี้ เมื่ อระยะเวลาผ านพ นไป ๑ ป โดยจะยุ ติ การ จำหน ายเมื่ อ ๒๕ มี นาคม ๒๕๕๙

Ê.áÊµÁ»Š

คนเกิ ดป มะแม (แพะ) ตามตำรากล าวว า เป นคน สุ ขุ ม เยื อกเย็ น หนั กแน น และน าเชื่ อถื อ ส วนน้ ำใจ โอบอ อมอารี ต อทุ กคน รั กความสงบ อดทนสู ง ละเอี ยด รอบคอบ เห็ นประโยชน ส วนรวมมากกว าประโยชน ส วนตน มี ความชื่ อสั ตย และเคารพกฎเกณฑ เป น อย างดี ไปรษณี ย หลายสิ บชาติ จั ดพิ มพ แสตมป ป แพะ (บางประเทศในยุ โรปใช แกะ แทน) ออกจำหน าย แต เนิ่ นๆ ในเดื อนตุ ลาคม พฤศจิ กายน และธั นวาคม ก อนที่ จะถึ งวั นที่ 1 มกราคม ป ใหม ทั้ งนี้ เพื่ อเตื อนให ผู รั บจดหมาย ผนึ กแสตมป ป แพะ ได ทราบว า ป ใหม กำลั งจะเยื อนใกล เข ามา อำลาป เก าได แล ว และจะได จั ดหาบั ตรอวยพร ของขวั ญ มามอบให กั นเสี ยแต เนิ่ นๆ โชคดี ไปรษณี ย ไทยป นี้ แสตมป ป แพะ เป นภาพ ฝ พระหั ตถ สมเด็ จพระเทพรั ตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราช- กุ มารี ซึ่ งตรงกั บป พระราชสมภพของพระองค ด วย ทรงเจริ ญพระชนมายุ ๕ รอบ ในวั นที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๘

๔. ไปรษณี ย จี นแผ นดิ นใหญ

เป นภาพเขี ยนรู ปแพะกั บดอกไม ลวดลายเป นรู ป

กราฟ ก

๕. ไปรษณี ย ลิ กเตนสไตน ทวี ปยุ โรป

จั ดพิ มพ เป นรู ปแผ นชี ทสี แดง-สั ญลั กษณ แห งความ โชคดี ตามความเชื่ อของชาวจี น ไปรษณี ย ได ดำเนิ นการ จั ดพิ มพ แสตมป สั ตว ประจำราศี ออกจำหน ายมาแล ว คื อ มั งกร งู และม า ส วนป นี้ เป นภาพแกะ (มิ ใช แพะ) ผู ออกแบบคื อ นายสตี ฟาน เอิ ร น (STEFAN ERNE) ขนบธรรมเนี ยมประเพณี ของชาวจี นถื อว าเก าแก มากที่ สุ ดในโลกแห งหนึ่ ง มี การแบ งสั ตว ประจำราศี ออกเป น ๑๒ นั กษั ตร สำหรั บป ๒๕๕๘ นี้ ถื อว าเป น ป แกะไม ใจดี ชาวจี นถื อว า แกะ เป นผู นำข าวสาร สั นติ ภาพ บางครั้ งก็ จู จี้ แต รั กความยุ ติ ธรรม

๘. ไปรษณี ย มาเก า-เขตดิ นแดนปกครองพิ เศษ ของประเทศจี น นั กออกแบบแสตมป ป แพะของชาวมาเก าได คำนึ ง ถึ งรู ปแบบแพะที่ จะปรากฏอยู บนวั ตถุ ที่ เป น ไม เหล็ ก น้ ำ ไฟ และดิ น ดั งนั้ น ไปรษณี ย มาเก าจึ งจั ดพิ มพ แสตมป ป แพะโดยใช ไม เป นวั สดุ หลั กในภาพแสตมป ใช วิ ธี การ จั ดพิ มพ แบบพิ มพ ดุ นนู น ภาพสามมิ ติ (โฮโลแกรม) ประจำป นี้ ประกอบด วย ๔ ดวงชุ ด เป นภาษาจี น ๑ ดวง กระดาษสี แดงตั ดออกมาเป นภาพแกะ ๑ ดวง และภาพ ลายเส นท ามกลางเบื้ องหลั งท องฟ าหมอกเมฆสี ขาว เพราะนิ วซี แลนด ได รั บฉายานามว า “ดิ นแดนแห ง หมอกเมฆสี ขาว (THE LAND OF THE LONG WHITE CLOUD) จั ดพิ มพ ในรู ปแบบแผ นแสตมป ที่ ระลึ ก มี จำนวน ๒๐ ดวงในแผ น ภาพเกี่ ยวกั บงานประดั บประดาด วย แสงสี ไฟต างๆ และบนแผ นชี ทมี ภาพแกะในลั กษณะ ท าทางต างๆ ในประเทศอั งกฤษ ชาวจี นจั ดงานเทศกาล ตรุ ษจี น ที่ เมื องเบลฟาสต คาร ดิ ฟฟ แคมบริ ดจ เชอร ฟ ลด และเอดิ นเบอร ก ๙. ไปรษณี ย นิ วซี แลนด มหาสมุ ทรแปซิ ฟ กใต ใช ภาพแกะเป นตั วเอกในแสตมป ชุ ดสั ตว ราศี ๑๐. ไปรษณี ย อั งกฤษ ทวี ปยุ โรป

แสตมป เกาะแมน ช องแคบอั งกฤษ ทวี ปยุ โรป

๖. ไปรษณี ย ออสเตรเลี ย

เป นแสตมป ๒ ดวงชุ ด ดวงหนึ่ งเป นอั กษรจี น หมายถึ งป แพะ และอี กดวงหนึ่ งเป นภาพแพะ แพะถื อว าเป นสั ตว ประจำราศี ตั วที่ ๘ สั ญลั กษณ รั กอิ สระเสรี ภาพ เด็ กที่ เกิ ดในป นี้ เป นเด็ กขี้ อาย มี ความ คิ ดสร างสรรค เชื่ อมั่ นในตนเอง ๗. ไปรษณี ย เกาะแมน ช องแคบอั งกฤษ ทวี ปยุ โรป ใช แกะเป นตราสั ญลั กษณ สั ตว ประจำราศี ตั วที่ ๘ ตั วเลข “๘” นี้ ถื อว าเป นตั วเลขนำโชคดี มาให มี ความหมายว า สั นติ ภาพและความมั่ งมี ตามสั ตว ประจำราศี ของชาวจี น บุ คคลที่ เกิ ดในป ค.ศ. ๑๙๕๕, ๑๙๖๗, ๑๙๗๙, ๑๙๙๑, ๒๐๐๓, ๒๐๑๕ เป นบุ คคล ที่ มี ความสุ ขความสบายมากกว าบุ คคลราศี อื่ นๆ เพราะ โดยสภาพธรรมชาติ เป นคนทั นสมั ย มารยาทดี และ มองมุ มต างๆ ของโลกในแง ดี เสมอ

๑๑. ไปรษณี ย สิ งคโปร

มี แสตมป ออกจำหน ายใหม ๓ ดวงชุ ด เป นภาพ แพะในรู ปกราฟ กสวยงาม ภาพแพะในท ากำลั งจะวิ่ ง ออกไปข างหน า

๑๒. ไปรษณี ย สหรั ฐอเมริ กา

จั ดพิ มพ ป แพะในรู ปแบบแผ นแสตมป ที่ ระลึ ก บรรจุ แสตมป จำนวน ๑๒ ดวง ภาพบนแสตมป แทนที่ จะเป น แกะ หรื อ แพะ ตามสั ตว ประจำราศี กลั บกลาย เป นกล องขนมหวาน และมี กระดาษสี แดงภาพมั งกร ในเทศกาลตรุ ษจี นมี การละเล นตี กลองเชิ ดสิ งโต สร าง บรรยากาศครึ กครื้ น พร อมกั บเสริ ฟด วยขนมหวาน และชั กชวนผู คนมาทานขนมกั น และมี การจั ดเตรี ยม ซองสี แดงภายในบรรจุ ธนบั ตร หรื อชาวจี นเรี ยกกั นว า อั่ งเปา ซึ่ งผู สู งอายุ จะมอบให เด็ กๆ เป นของขวั ญใน วั นตรุ ษจี น

ส.แสตมป ทำงานในกรมไปรษณี ย โทรเลข ตั้ งแต พ.ศ. ๒๕๐๗ จนกระทั่ ง

มี การแปรรู ปเป นการสื่ อสารแห งประเทศไทย และ บริ ษั ท ไปรษณี ย ไทย จำกั ด เคยไปดู งานไปรษณี ย และร วมงานแสตมป โลกที่ อิ นเดี ย เกาหลี ใต ฮ องกง จี น ออสเตรี ย เยอรมนี อิ นโดนี เซี ย และเนเธอร แลนด

ตามที่ กล าวมาแล วข างต นนี้ ว า สมเด็ จพระเทพ- รั ตนราชสุ ดาฯ ทรงเจริ ญพระชนมายุ ๕ รอบ หรื อ ๖๐ พรรษาในวั นที่ ๒ เมษายน ๒๕๕๘ นั้ น ไปรษณี ย ไทยร วมชื่ นชมพระราชกรณี ยกิ จเพื่ อคนไทย จั ดนิ ทรรศการเฉลิ มพระเกี ยรติ ณ พิ พิ ธภั ณฑ แสตมป สามเสนใน สะพานควาย กทม. ในระหว างวั นที่ ๑ เมษายน – ๓๑ ธั นวาคม ๒๕๕๘ เวลา ๐๘.๓๐ – ๑๖.๐๐ น. (นั่ งรถไฟฟ าลงป ายสะพานควาย) เป ดให ทุ กคนเข าชมฟรี (ป ดวั นจั นทร – อั งคาร และวั นหยุ ด นั กขั ตฤกษ ) โทร. ๐๒-๘๓๑-๓๗๒๒ และ ๐๒-๒๗๑- ๒๔๓๙

แสตมป ที่ ระลึ ก ๖๐ พรรษา สมเด็ จพระเทพรั ตนราชสุ ดาฯ สยามบรมราชกุ มารี

แสตมป มาเก า เขตดิ นแดนปกครองพิ เศษของประเทศจี น

บน : แสตมป ป แพะ ของประเทศไทย ล าง : แสตมป สหประชาชาติ

แสตมป ลิ กเตนสไตน ทวี ปยุ โรป

แสตมป สิ งคโปร ๓ ดวงชุ ด

แสตมป จี นแผ นดิ นใหญ

แสตมป สหรั ฐอเมริ กา

แสตมป นิ วซี แลนด มหาสมุ ทรแปซิ ฟ กใต

เช าวั นเสาร ระหว างที่ แสงแดดพากั นหลบใต ก อน เมฆสี เทา มี เสี ยงปรบมื อดั งก องสนามหญ าโรงเรี ยน บ านห วยกรุ ตำบลบางพระ อำเภอศรี ราชา จั งหวั ดชลบุ รี หลั งจากคำกล าวเป ดงานทิ้ งท ายของ ดร.อดิ ศั กดิ์ แจ งกมลกุ ลชั ย กรรมการและผู จั ดการโรงกลั่ นน้ ำมั น เอสโซ ศรี ราชา จบลงที่ ว า “โรงกลั่ นฯ เน นให พนั กงาน ร วมกั นทำความดี บนพื้ นฐานความต องการของชุ มชน ซึ่ งเป นวิ ธี การที่ จะนำไปสู การพั ฒนาสั งคมอย างต อเนื่ อง และยั่ งยื น”

¡ÉÁÒ ÊÑ µÂÒËØ ÃÑ ¡É

Day of Caring: Building playing stations for children of Ban Huay Kru School The cloudy sky on a Saturday morning provided constant shades for the employees of Esso Sriracha Refinery and Sriracha Terminal to finish 13 playing stations at Ban Huay Kru School as one of the activities under the refinery’s “Day of Caring” program. The 13 playing stations are designed under the brain-based learning concept, which emphasizes physical movements and various skills for stimulating children’s brain development.

และเมื่ อพิ ธี กรประกาศชี้ แจงให เหล าพนั กงานของ โรงกลั่ นฯ ที่ พร อมใจกั นตื่ นแต เช า และเตรี ยมตั วอย าง เต็ มที่ เพื่ อร วมโครงการ “มาช วย...ด วยรั ก” ได รั บรู ว า มี งานอะไรให ทำบ าง บรรยากาศก็ กระฉั บกระเฉงขึ้ น ทั นที ผู คนพากั นเดิ นแบกอุ ปกรณ ไปยั งฐานเครื่ องเล น ที่ มี ทั้ งหมด ๑๓ ฐาน ซึ่ งทุ กฐานถู กออกแบบมาเพื่ อให เด็ กๆ ได เคลื่ อนไหวร างกายไปพร อมกั บการใช สติ ป ญญา สนามเด็ กเล นแห งนี้ จึ งประกอบขึ้ นจากการนำยาง รถยนต หลากหลายขนาดที่ ถู กทาสี สั นสดใสมาเป น เครื่ องเล น และมี พื้ นทรายรองรั บเพื่ อความปลอดภั ย ไม ว าจะเป นฐานราวทรงตั ว ป นตาข าย ป ายห วงยาง โหนบาร โหนห วง และอื่ นๆ

ป ที่ ๖ ว าตรงกั บวั ตถุ ประสงค ในการทำกิ จกรรมจิ ตอาสา ของเราอย างไรบ าง มี ความปลอดภั ยมากน อยเพี ยงใด ทำแล วจะดู แลรั กษาให คงสภาพดี ที่ สามารถใช งาน ได นานและส งผลดี ถึ งคนจำนวนเท าไหร ” ผู อำนวยการโรงเรี ยนบ านห วยกรุ อาจารย สำเริ ง สมวงศ บอกเล าถึ งการพบกั บที มงานของเอสโซ ว า เกิ ดขึ้ นในระหว างที่ ตนเองกำลั งกั งวลใจว าจะจั ดหา งบประมาณสร างสนามเด็ กเล นด วยแนวคิ ดใหม คื อ เป นสนามเพื่ อการเรี ยนรู (Brain-Based Learning – BBL) อย างไร เพราะโรงเรี ยนได รั บคั ดเลื อกให เป นหนึ่ งใน โรงเรี ยนของโครงการพลิ กโฉมอ านออกเขี ยนได จึ งต อง ดำเนิ นการให เห็ นผลภายในหนึ่ งป การได พบกั บที มงาน ของเอสโซ จึ งเป นจั งหวะที่ ลงตั วกั บความต องการของ ทั้ งสองฝ าย “โรงเรี ยนเรามี บุ คลากรคื อครู ที่ มี ศั กยภาพ แต เรา ขาดงบประมาณ เมื่ อถู กถามว าอยากได อะไร ผมจึ ง แจ งความตั้ งใจให ที มงานรั บทราบว าเราอยากทำสนาม เด็ กเล นภายใต แนวคิ ด BBL ที่ เน นออกแบบเครื่ องเล น

ดร.ทวี ศั กดิ์ บรรลื อสิ นธุ ผู จั ดการฝ ายส งเสริ ม และควบคุ มธุ รกิ จ โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา ให ภาพที่ มาของการจั ดกิ จกรรมท ามกลางเสี ยงพู ดคุ ย เสี ยงหั วเราะของพนั กงานที่ มาร วมกิ จกรรม พร อมกั บ ชี้ ชวนให ดู สมาชิ กของครอบครั วเอสโซ อายุ ประมาณ หกขวบที่ กำลั งตั้ งอกตั้ งใจทาสี ราวเหล็ กที่ ออกแบบไว สำหรั บเดิ นทรงตั ว ซึ่ งเป นหนึ่ งในฐานของสนามเด็ ก เพื่ อการเรี ยนรู แห งใหม ของโรงเรี ยน โดยเล าถึ ง กระบวนการคั ดเลื อกเพื่ อทำกิ จกรรมใดๆ ก็ ตามที่ เกี่ ยวข องกั บชุ มชนรอบโรงกลั่ นฯ ว าเริ่ มตั้ งแต ส งที มงาน ไปทำความรู จั กกั บชุ มชน เพื่ อมองหาว าแต ละแห งนั้ น ต องการโครงการประเภทไหน “กิ จกรรมวั นนี้ เราใช ชื่ อว า ‘มาช วย...ด วยรั ก’ เป น โครงการเชิ ญชวนให พนั กงานและครอบครั วร วมกั น แสดงจิ ตอาสาโดยร วมกั นทำกิ จกรรมพั ฒนาสั งคม เราทำมาอย างต อเนื่ อง ป นี้ เป นครั้ งที่ ๙ “ก อนจะเกิ ดกิ จกรรมในวั นนี้ ขึ้ นมา ที มงานที่ รั บผิ ดชอบก็ เข ามาสำรวจดู ความต องการของโรงเรี ยน แห งนี้ ซึ่ งเป ดสอนตั้ งแต ชั้ นอนุ บาล ๑ ถึ งชั้ นประถมศึ กษา

กิ จกรรม “มาช วย...ด วยรั ก” ในครั้ งนี้ เป นการทำให สนามเด็ กเล นเพื่ อการเรี ยนรู ของโรงเรี ยนบ านห วยกรุ ได เสร็ จสมบู รณ พร อมใช ด วยหยาดเหงื่ อแรงงานที่ มา จากเด็ กนั กเรี ยน ครู ในโรงเรี ยน และจากพนั กงานและ ครอบครั วเอสโซ ผสานร วมกั น ในช วงของการทำงาน ลงแรงเพื่ อปรั บแต งอุ ปกรณ ภายในฐานเรี ยนรู ที่ อยู รอบ สนาม เราจะเห็ นผู คนต างพากั นก มๆ เงยๆ กั บกิ จกรรม ที่ ตนเองเลื อกรั บผิ ดชอบ เห็ นเหงื่ อหยดบนใบหน าที่ เป ยมเสี ยงหั วเราะหยอกล อทั้ งของเด็ กและผู ใหญ เมื่ อเหนื่ อย ต างก็ หยุ ดพั กด วยการถ ายรู ปร วมกั นเป นที่ ระลึ ก บรรยากาศโดยรอบจึ งเต็ มไปด วยสี สั นสดใส ไม ต างจากภาพมื อสี ต างๆ ที่ พิ มพ บนเสื้ อยื ดสี ฟ าที่ พนั กงานเอสโซ ทุ กคนร วมกั นสวมใส สนามเด็ กเล นเพื่ อการเรี ยนรู แห งนี้ จึ งถื อเป น ศู นย รวมน้ ำใจของชุ มชนสมกั บชื่ องานในครั้ งนี้ ที่ ตั้ ง ว า “มาช วย...ด วยรั ก” Day of Caring

ให เด็ กได พั ฒนาและเคลื่ อนไหวร างกายพร อมกั บฝ ก ทั กษะต างๆ ที่ ส งผลต อการกระตุ นสมอง เราหวั งให สนามเด็ กเล นแห งนี้ เป นสนามต นแบบสำหรั บโรงเรี ยน อื่ นๆ ในพื้ นที่ เดี ยวกั นได มาศึ กษา ดู งาน และนำไป ปรั บใช ในแต ละแห งซึ่ งจะเริ่ มตั้ งแต ป หน า การที่ เอสโซ เข ามาสนั บสนุ นโดยจั ดสรรงบประมาณให หนึ่ งแสน สามหมื่ นบาท และยั งพาพนั กงานพร อมครอบครั วมา ร วมกั นลงแรง ปรั บพื้ นที่ ในแต ละฐานการเรี ยนรู เป นภาพ ที่ มองแล วทำให ผมรู สึ กยิ นดี และเป นเกี ยรติ อย างยิ่ ง” ไม เพี ยงแค พนั กงานโรงกลั่ นของเอสโซ ที่ มาร วม กิ จกรรม ยั งมี พนั กงานจากคลั งน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา มาร วมแรงด วย หลายคนบอกกล าวถึ งความรู สึ กในวั นนี้ ว าทำให ได รู จั กเพื่ อนร วมงานต างแผนก เด็ กๆ ที่ เป น สมาชิ กของครอบครั วต างๆ ก็ ได ทำกิ จกรรมสนุ กๆ ช วยผ อนคลายความเครี ยด บางคนเพิ่ งเคยหยิ บแปรง มาทาสี เป นครั้ งแรกในชี วิ ต จึ งพากั นทาสี ยางรถยนต อย างตั้ งอกตั้ งใจ ซึ่ งถื อเป นการฝ กให เด็ กรู จั กลองทำ และเห็ นความสำเร็ จที่ เกิ ดจากมื อของตนเอง

ดร.อดิ ศั กดิ์ แจ งกมลกุ ลชั ย กรรมการและผู จั ดการโรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา “พอรู ว าโรงเรี ยนกำลั งจะสร างสนามเด็ กเล น ซึ่ งไม เหมื อนที่ เราเห็ นทั่ วไป แต เป นสนามที่ ออกแบบ มาให เด็ กได มี พั ฒนาการด านการเล นและการเรี ยนรู ไปพร อมกั น โรงกลั่ นฯ เห็ นว ากิ จกรรมนี้ มี ประโยชน มาก จึ งร วมสนั บสนุ นให เกิ ดขึ้ นไม ใช เพี ยงเพื่ อให พนั กงาน ได มาร วมแรงแสดงจิ ตอาสาเท านั้ น แต ยั งช วยให เด็ กๆ ในโรงเรี ยนและชุ มชนรอบโรงเรี ยนได พั ฒนาทั้ งร างกาย และสมอง ซึ่ งนำไปสู การยกระดั บคุ ณภาพชี วิ ตของคน ในชุ มชนอย างแน นอน”

ดร.ทวี ศั กดิ์ บรรลื อสิ นธุ ผู จั ดการฝ ายส งเสริ มและควบคุ มธุ รกิ จ โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา

“พนั กงานเอสโซ ที่ มาในครั้ งนี้ กว าร อยคน ต างก็ พา สมาชิ กในครอบครั วตั วเองมาร วมด วย ทั้ งที่ วั นนี้ เป นวั นหยุ ด เป นวั นของครอบครั ว พนั กงานส วนหนึ่ งโดยปกติ ก็ จะกลั บ กรุ งเทพฯ ไปใช ชี วิ ตส วนตั ว การพาครอบครั วมาในวั นหยุ ด เพื่ อร วมกิ จกรรมครั้ งนี้ จึ งถื อว าเป นการแสดงออกถึ งการ มี จิ ตอาสาร วมกั นอย างแท จริ ง ถื อเป นการจั ดงานที่ ประสบ ความสำเร็ จอย างมาก”

ดร.นงลั กษณ ชวาลย กุ ล ผู จั ดการประจำหน วยกลั่ นที่ ๑ โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา “ทำงานที่ นี่ มา ๑๑ ป แล ว ทุ กครั้ งที่ มี กิ จกรรมจิ ตอาสา หรื อโครงการเกี่ ยวกั บการออกมาช วยเหลื อ สนั บสนุ น ชุ มชนรอบๆ โรงกลั่ น ก็ จะมาร วมด วยตลอด เพราะรู สึ ก ว าเราสามารถช วยสร างบางอย างดี ๆ ให เกิ ดขึ้ นกั บสั งคม รอบข างได ด วยตั วเองไม เคยคิ ดว าเป นการเบี ยดเบี ยน เวลาส วนตั วอะไรเลย นอกจากได ทำอะไรสนุ กๆ ที่ ต าง ไปจากงานในหน าที่ แล ว เรายั งได เจอเพื่ อนๆ ที่ ทำงาน เดี ยวกั นด วย สำหรั บครั้ งนี้ อยากลองทำกิ จกรรมที่ ใช แรง เช น ขุ ดดิ น ขนทราย จะได ถื อโอกาสออกกำลั งกาย ไปด วยค ะ”

พิ ศาล พวงผกา หั วหน างานประจำหน วยกลั่ นที่ ๓ โรงกลั่ นน้ ำมั นเอสโซ ศรี ราชา

“ผมพาสมาชิ กในครอบครั วมา มี ทั้ งภรรยา ลู ก และหลานด วย ทุ กคนพร อมใจกั นมาร วมกิ จกรรมโดย ไม อิ ดเอื้ อน ทั้ งที่ วั นนี้ เป นวั นหยุ ดผมก็ ไม นึ กว าพวกเขา จะเฝ ารอคอยวั นนี้ กั นด วยความตื่ นเต น ตั วผมเอง ก็ เพิ่ งได มาครั้ งแรกเหมื อนกั น ที่ ผ านมา ก็ ได ยิ นแต เพื่ อนๆ เล า หรื อเห็ นภาพถ ายที่ เอามาอวดกั น พอวั นนี้ ว างก็ เลยไม อยากพลาด เพราะอยากมี ส วนร วมกั บกิ จกรรมดี ๆ แบบนี้ ”

ประเพณี

Wai Phra Khae: Tradition of moon celebration Phra Khae, or Preah Khae in Cambodia, means the moon. Wai Phra Khae came from the Khmer Royal tradition to give alms to monks during the full moon night of the 12 lunar month. Similar to “Pha Ok Phra Khae” in Surin, the “Wai Phra Khae” tradition is still performed by Thais of Khmer descent in Suphan Buri to make rain forecast. th

ºØ Þ¤ÃÍ§ ¤Ñ ¹¸°Ò¡Ù Ã

“ครั้ น ณ วั นเพ็ ญเดื อน ๑๒ จึ งพราหมณ ปุ โรหิ ต เชิ ญเบญกระเสตรมาสู พระที่ นั่ งจั นทไฉยา แล วกระทำ สั กการะบู ชาพลี กรรมบวงสรวง แล วสวดตามไสยศาสตร ครั้ นเพลาเย็ นตองสั นทบบาทคาดไชยเภรี กำหนดฤกษ แล วกษั ตริ ย ทั้ ง ๒ พระองค ทรงขาว กั บข าสาวพระสนม กำนั ลใน เสด็ จออกมายั งพระที่ นั่ งจั นทไฉยาเป นเพลา พลบค่ ำ เสด็ จมาถวายบั งคมพระเบญกระเสตร แล วจุ ด โคมไชยและเที ยนพนั กได ๒ แถว แล วพระองค ผิ น พระพั กตร ไปต อทิ ศบู รพา ทอดพระเนตรดู พระจั นทร แล วถวายบั งคมพระจั นทร ๓ หน แล วให ประโคม แตรสั งข กั งสดาลดุ ริ ยดนตรี มโหรี ป พาทย ขึ้ นพร อมกั น แล วให หยุ ดไว ให ปโรหิ ตตี กลองชั ยและรำนารายณ ๓ ท า แล วยกเครื่ องกระยาบวด สิ่ งของทั้ งปวงมาแจก เลี้ ยงกั นกิ น แล วให เบิ กโรงหนั งประชั นกั นเล นไป จึ งจุ ด ดอกไม ระทา พลุ จี น ไฟพะเนี ยง ไฟกระถาง ดอกไม พ อม ดอกไม พุ ม ดอกไม รุ ง วิ่ งไฟม า เสร็ จแล วเสด็ จไป ลอยประที ปกระทงบู ชา พระภู ษารองทรงเล็ กน อยก็ ลอยไปด วย” ประเพณี ทำนองเดี ยวกั นของชาวอี สานใต มี ชื่ อว า ปะอ อกเปรี๊ ยะแค แปลว า ป อนพระจั นทร ครั้ งสุ ดท าย ทราบว ายั งมี ประเพณี นี้ ที่ อำเภอสั งขละ จั งหวั ดสุ ริ นทร และประเพณี นี้ ค อยๆ เลื อนหายไปจากอี สานใต ป จจุ บั นกำลั งรื้ อฟ นกั นอยู ประเพณี ของชาวอี สานใต เป นประเพณี ท องถิ่ นต างจากประเพณี หลวงของ ราชสำนั กเขมรโบราณ ซึ่ งเป นเพี ยงประเพณี ไหว พระจั นทร ส วนประเพณี ชาวอี สานใต เป นประเพณี เสริ มสร างสิ ริ มงคลแก ชี วิ ต และเสี่ ยงทายว าเดื อนไหน จะมี ฝน เดื อนไหนจะแล ง เพื่ อให ลู กหลานได เตรี ยมตั ว รั บสถานการณ ได โดยไม เดื อดร อนในวั นข างหน า ส วนข าวเม าที่ พากั นนำมาตั กบาตร เพื่ อถวายหรื อ ป อนพระจั นทร เมื่ อเสร็ จพิ ธี แล วก็ จะคลุ กรวมกั น แล วแบ งป นกั นกิ นคนละหนึ่ งอุ งมื อ แต สำหรั บผู หญิ ง ที่ กำลั งตั้ งครรภ จะได รั บส วนแบ งมากกว าคนอื่ นอี ก เท าตั ว เพราะจะเผื่ อแผ ไปให อี กคนที่ อยู ในท องด วย และจะมี อี กอย างหนึ่ งที่ หนุ มๆ ต องการมาก ก็ คื อ น้ ำตาเที ยนที่ หยดลงบนใบตอง หลั งจากการทำพิ ธี เสร็ จ แล ว เพราะมี ความเชื่ อกั นว า ใช เป นเครื่ องรางของขลั ง ที่ ให คุ ณในด านเมตตามหานิ ยม ใครได ไปเวลาจะออก จากบ านก็ นำมาสี ปาก จะทำให การเจรจาทุ กอย างสำเร็ จ ลุ ล วงไปด วยดี มี แต คนรั กคนหลงโดยเฉพาะเวลาจี บสาว

พระแข ภาษาเขมรว า เปรี๊ ยะแค แปลว า พระจั นทร ประเพณี ไหว พระแข น าจะเป นประเพณี เนื่ องมาจากเขมร มี ขึ้ นในคื นวั นเพ็ ญเดื อนสิ บสอง พงศาวดารละแวก กล าวถึ งประเพณี นี้ ว า “ครั้ น ณ เดื อน ๑๒ ณ วั นเพ็ ญ ๑๕ ค่ ำนั้ น ถวายข าวพระสงฆ ในพระราชวั ง พระที่ นั่ ง มั งคลาภิ เษก ครั้ นเพลาบ ายเป นพระราชพิ ธี ไสยศาสตร สั่ งให เจ าพนั กงานปลู กร านหน าพระตำหนั กจั นทไฉยา ใส เครื่ องสั กการะบู ชากระยาบวช มี ข าวเม า และกล วย อ อย มะพร าวอ อน ขนมนมเนย เป นต น”

จากสารคดี เรื่ อง “พะออกพระแข” ของ “นายสมฤทธิ์ สหุ นาฬุ ” (ปราชญ ชาวบ าน ภู มิ ป ญญา ท องถิ่ น กวี ชนบท และคนดี ศี ขรภู มิ ผู ล วงลั บไปแล ว) ที่ ลงไว ในหนั งสื อที่ ระลึ กงานพระราชทานเพลิ งศพ พระครู พิ บู ลวรการ (ป น ที ปคุ โณ) เมื่ อ ๒๐ พฤษภาคม ๒๕๓๒ ณ เมรุ วั ดปราสาท ต.ระแงง อ.ศี ขรภู มิ จ.สุ ริ นทร เขี ยนไว (หน า ๔๘—๕๑) ความว า “เดื อนสิ บสอง ข าวเหนี ยวพั นธุ เบาจำพวกข าวบั งเอวกำลั งโน มรวงเริ่ ม สุ กเหลื อง พอเหมาะกั บการตำข าวเม า กรอบอร อย การทำบุ ญตั กบาตรข าวเม าจึ งเกิ ดขึ้ นเป นธรรมเนี ยม ประเพณี สื บทอดกั นมาแต โบราณกาล เพื่ ออุ ทิ ศ ส วนกุ ศลให บรรพบุ รุ ษผู ล วงลั บไปแล ว แต การตั กบาตร ข าวเม านั้ น เขาทำกั นในเวลากลางคื น เมื่ อพระจั นทร วั นเพ็ ญเดื อนสิ บสองอยู ตรงศี รษะพอดี ผู เฒ าและหนุ มสาวในชุ มชน ต างออกมาร วมพิ ธี กั นอย างคั บคั่ ง กลางลานวั ดจะป กเสาสองต นสู งท วม ศี รษะ ห างกั นราว ๒ เมตร มี ไม กลมๆ เป นราวสู ง เพี ยงตา ที่ ราวติ ดเที ยนขี้ ผึ้ ง ผู กราวติ ดไว กั บเสาหลวมๆ พอหมุ นได ไม ติ ดขั ด ที่ ทางเหล านี้ มั คนายก ร วมกั บ พระในวั ดช วยกั นตระเตรี ยมไว แล วตั้ งแต บ าย ฯลฯ สามทุ มล วงแล ว พระจั นทร เต็ มดวงพ นปลายไม สว างไสวดุ จกลางวั น ผู เฒ า หนุ มสาว และเด็ ก ถื อขั น แบกกระเฌอ หรื อ ถ วยโถโอชาม บรรจุ ข าวเม ากั บ กล วยสุ ก คนละหวี สองหวี ตามมี ตามเกิ ดไปชุ มนุ มกั นที่ ลานวั ด หนุ มสาวแต งกายด วยเสื้ อผ าอาภรณ ที่ สวยสด งดงามประกวดประชั นกั น ห างจากที่ ตั้ งเสาพิ ธี พอประมาณ จะปู ด วยเสื่ อสาด ลาดด วยผ าขาว ตั้ งบาตรไว เรี ยงราย ได เวลาใกล เที่ ยงคื น นิ มนต พระเข าประจำที่ สมาทานศี ล สวดมนต ผู คน จะยกขั นขึ้ นอธิ ษฐาน ขอให กุ ศลผลบุ ญที่ ประกอบในวั นนี้ จงมี แก บุ พการี แล วบรรจงใส บาตรข าวเม ากั นจนทั่ วถึ ง ผู คนจะกระจายกั นนั่ งรายรอบที่ ตั้ งเสาพิ ธี อยู ห างๆ ปล อยเสาพิ ธี สถานให เป นลานกว างวงกลมในเขต พิ ธี กรรม รอกำหนดประกอบพิ ธี กรรม

พิ จารณาเนื้ อความจากสารคดี ดั งกล าว ประเพณี ปะอ อกเปรี๊ ยะแค ของอี สานใต ที่ เลื อนหายไป มี ส วน ละม ายคล ายกั บประเพณี ไหว พระแข ชุ มชนไทยเชื้ อสาย กุ ย-เขมร ในตำบลสนามคลี ตำบลบ านโพธิ์ ตำบลตลิ่ งชั น จั งหวั ดสุ พรรณบุ รี ชาวกุ ย และชาวเขมร ได อพยพเข ามาพึ่ งพระบรม โพธิ สมภารในสมั ยรั ชกาลที่ ๑ เรื่ อยมาจนสมั ยรั ชกาลที่ ๕ ชาวกุ ย ตั้ งบ านเรื อนอยู ริ มแม น้ ำท าว า แถบวั ดจำปา วั ดสกุ ณป กษี ตำบลสนามคลี ส วนชาวเขมร อยู แถบ วั ดประชุ มชน ตำบลบ านโพธิ์ วั ดสามทอง วั ดสุ วรรณนาคี ตำบลตลิ่ งชั น อำเภอเมื อง จั งหวั ดสุ พรรณบุ รี ประเพณี “ไหว พระแข” หมายถึ ง การไหว พระจั นทร ซึ่ งชาวไทยเชื้ อสายกุ ย-เขมรในจั งหวั ดสุ พรรณบุ รี จั ดขึ้ น เป นประจำทุ กป ที่ วั ดประชุ มชน วั ดสกุ ลป กษี วั ดสามทอง และวั ดสุ วรรณนาคี ประเพณี “ไหว พระแข” มี จุ ดมุ งหมาย เพื่ อพยากรณ ปริ มาณน้ ำฝนในป หน าว าจะตกมากหรื อ น อยเพี ยงใด และชาวนาจะได ลงมื อทำนาให ถู กต อง กั บฤดู กาลที่ ฝนตก เพื่ อความเป นสิ ริ มงคลแก ชุ มชน ตลอดจนอุ ทิ ศส วนกุ ศลแก บรรพชน ประเพณี “ไหว พระแข” มี ลั กษณะผสมผสาน ระหว างศาสนาพุ ทธและศาสนาพราหมณ เพื่ อให เกิ ด ความเป นสิ ริ มงคลและความอุ ดมสมบู รณ รวมทั้ งความ สามั คคี ของคนในท องถิ่ น

คณะกรรมการในการจั ดประเพณี จะทำการ หล อเที ยนไหว พระแข โดยนำเที ยนที่ ชาวบ านนำมามอบ ผสมให รวมกั นฟ นเป นเที ยนเสี่ ยงทายเล มใหญ ๓ เล ม ซึ่ งแทนห วงเวลา ต น กลาง ปลาย ฤดู ฝน เดื อน ๘ ถึ ง เดื อน ๑๒ น้ ำหนั กของเที ยนแต ละแท งนั้ นกะให เท าๆ กั น หรื อชั่ งให เท ากั นทั้ ง ๓ เล ม กำหนดไว ว าแต ละเล มต อง หนั ก ๑๒ บาท หรื อหนั กเท ากั บ ๒๐๐ กรั ม (๒ ขี ด) ไส เที ยนนั้ นใช ด ายสำลี เล มละ ๔๘ เส น ในขณะหล อเที ยน จะใช ไม แหย ในรู กระบอกที่ ใช เป นพิ มพ เพื่ อไม ให เที ยน เป นโพรง (บางวั ดจะต างออกไปคื อ ใช เที ยนจำนวน ๑๒ เล มใช แทนเดื อนแต ละเดื อน) สำหรั บชาวบ านในหมู บ านทุ กหลั งคาเรื อน ก็ จะ ทำการเผาข าวหลาม นอกจากนั้ น ชาวบ านก็ จะทำขนม อื่ นๆ มาร วมพิ ธี ก อนหน าวั นพิ ธี หนึ่ งวั น ตกค่ ำ พระจั นทร ขึ้ น มโหรี ป พาทย เริ่ มบรรเลง ชาวบ านก็ จะเตรี ยมตั วไปงาน คนแก คนเฒ าเตรี ยม เที ยนขี้ ผึ้ ง ลู กหลานเตรี ยมเครื่ องบู ชา ได แก ข าวเม า ข าวหลาม และอื่ นๆ หาบไปวั ด ผู เตรี ยมเที ยนจะนำ เที ยนไปยั งโรงพิ ธี จากนั้ นเวลาประมาณ ๒๐.๐๐ น. มหรสพต างๆ ก็ เริ่ มแสดงและแสดงไปเรื่ อยๆ จนเวลา ประมาณเที่ ยงคื นพระจั นทร ตรงศี รษะพอดี จึ งเริ่ ม ทำพิ ธี ในโรงพิ ธี โดยเทวดาสมมุ ติ นิ มนต พระให นั่ งบน อาสนะที่ เตรี ยมไว แล วอาราธนาศี ลรั บศี ลแล ว พระสงฆ สวดมนต บทสวดนั้ นแบ งออกเป น ๕ ตอน สำคั ญคื อ ๑. เจ็ ดตำนาน

กำหนดงาน ไหว พระแข ของจั งหวั ดสุ พรรณบุ รี ในวั นขึ้ น ๑๕ ค่ ำ เดื อน ๑๒ ที่ จะกล าวต อไป ถื อเอา ประเพณี ไหว พระแข วั ดสามทอง เป นหลั ก เมื่ อถึ งวั นขึ้ น ๑๔ ค่ ำ เดื อน ๑๒ ชาวบ านในท องถิ่ น ละแวกใกล วั ดสามทอง จะเตรี ยมเผาข าวหลามสำหรั บ ใส บาตรในงานพระแขในเช าวั นรุ งขึ้ น จากนั้ นชาวบ าน จะพากั นมาที่ วั ด เพื่ อช วยกั นปลู กโรงพิ ธี และจั ดตั้ งเครื่ อง สั กการะบู ชา ซึ่ งประดั บประดาอย างสวยงาม ในโรงพิ ธี จั ดอาสนะ สำหรั บพระสวดมนต บางวั ดจั ดประมาณ ๕ รู ป หรื อ ๗ รู ป บางวั ดก็ ไม จำกั ดจำนวน คื อ มี พระภิ กษุ สามเณรเท าไรก็ นิ มนต มาทั้ งหมด และปู อาสนะไว ยาวๆ สำหรั บพระอาคั นตุ กะที่ จะมาร วมใน พิ ธี สวดด วย มุ มทั้ งสี่ ของโรงพิ ธี กั้ นแผงแล วป กฉั ตรธง วงสายสิ ญจน ล อมรอบถึ งกั น จั ดตั้ งโต ะหมู เครื่ องสั กการะ บู ชา มี บาตรตั้ งอยู ประมาณ ๓-๔ ใบ พร อมทั้ งมี กระบุ งใหญ ตั้ งไว ข างๆ สำหรั บใส ข าวหลามในเวลา พระสวด ทิ ศตะวั นออก ของโรงพิ ธี มี เสาไม ไผ ๒ ต น ป กไว คู กั นห างจากโรงพิ ธี ประมาณ ๓-๔ วา ไม ไผ ที่ ใช ป กนี้ เจาะที่ ปลายให ทะลุ เพื่ อสอดไม ไผ อี กอั นหนึ่ งเข าไป ในรู ที่ เจาะไว แล ว ไม อั นกลางนี้ โดยมากใช ไม รวก มองดู คล ายกั บบาร เดี่ ยว และถื อเป นสิ่ งสำคั ญในการทำพิ ธี นี้ เพราะไม อั นกลางนั้ นทำไว สำหรั บป กต นเที ยนเสี่ ยงทาย บางแห ง ทำเป นกระทงไว ที่ โคนเสา เพื่ อใส เครื่ องสั กการะ บู ชา หรื อเอาไว ปลายเสาหรื อตั้ งไว ในโรงพิ ธี ก็ ได นอกจากนั้ น มี บายศรี ปากชาม ซึ่ งถื อเป นเครื่ องสั งเวย บวงสรวงเทวดาในวั นงาน

๒. บทพาหุ ง ๓. ลำดั บชั้ น ๔. สิ ริ ธิ ติ ฯ ๕. ภาณสู รย ภาณจั นทร เมื่ อสวดเจ็ ดตำนานจบจึ งสวดพาหุ ง ตอนนี้

ชาวบ านนำข าวหลามทั้ งกระบอกใส บาตร นอกจาก ข าวหลามแล วยั งมี ขนมและผลไม อื่ นๆ อี ก เสร็ จแล ว ก็ ฟ งพระสวดลำดั บชั้ น ตอนนี้ ไม มี พิ ธี อะไร เพี ยงแต ถื อว าเทวดาในชั้ นต างๆ ได ฟ งพระสาธยายระบุ ถึ งชื่ อ สวรรค ชั้ นของตนแล ว จะประสิ ทธิ์ ประสาทพร ให ตาม ความประสงค ในพิ ธี นี้ เท านั้ น

เมื่ อกำถู กสิ่ งใดก็ หว านสิ่ งนั้ นไป บางครั้ งถู กทั้ งข าวเม า และกล วย ก็ แสดงว ามี ทั้ งฝนและลู กเห็ บ เด็ กๆ จะ แย งกั นเก็ บลู กเห็ บ เป นที่ สนุ กสนาน ต อจากนั้ นสวด ภาณสู รย และภาณจั นทร แต บางแห งก็ หยุ ดพั กไว สวด ในขณะล มต นเที ยนเสี่ ยงทาย หรื อบางแห งก็ สวดจบก อน แล วเทวดาสมมุ ติ จึ งเริ่ มพิ ธี เสี่ ยงทาย เฉพาะภาณสู รย ภาณจั นทร นี้ ถื อว าเป นบทสวดที่ ศั กดิ์ สิ ทธิ์ ยิ่ งนั ก ละเว น เสี ยมิ ได เป นอั นขาด เมื่ อพระจั นทร ใกล ตรงศี รษะ เทวดาสมมุ ติ หยิ บ เที ยนที่ ฟ นไว แล วจากพานเครื่ องสั กการะบู ชา ติ ดกั บ ไม ขวางระหว างเสาทั้ งสอง ป กตั้ งตรงให ติ ดแน นไว ก อน โดยป กเที ยนเป น ๓ ระยะ ห างกั นพอสมควร โคนไม ขวางต องอยู ทิ ศใต ปลายไม ให อยู ทิ ศเหนื อ ต นเที ยน ที่ ป กก็ ถื อตามนี้ คื อ เที ยน เล มที่ ๑ อยู ทางทิ ศใต ของโคนไม ขวางใน เสาเข ามา เที ยนเล มนี้ หมายถึ งฤดู ร อน เที ยน เล มที่ ๒ ป กตรงกลางไม ขวาง หมายถึ ง ฤดู ฝน เที ยน เล มที่ ๓ ป กที่ ปลายไม ขวาง แต อยู ข างใน เสา หมายถึ ง ฤดู หนาว เมื่ อป กเสร็ จเรี ยบร อยแล ว เทวดาสมมุ ติ รอฤกษ อยู ก อน บางแห งก็ เอาน้ ำใส ภาชนะให เต็ ม แล วนำไป วางไว ให ตรงต นเที ยน เพื่ อรอเอาน้ ำตาเที ยนที่ จะหยดลง

เมื่ อสวดลำดั บชั้ นจบแล ว จะสวดสิ ริ ธิ ติ ฯ (มงคล จั กรวาลใหญ ) ระหว างที่ สวดบทนี้ พระผู สวดจะกำ ข าวเม าและกล วยที่ ชาวบ านนำมาใส กระบุ งสาดไปใน บริ เวณใกล ๆ เป นเครื่ องหมายของฟ าและฝน คื อ ข าวเม าใช แทนเม็ ดฝน ส วนกล วย หมายถึ ง ลู กเห็ บ ในระหว างซั ดข าวเม าไปก็ แสดงว าฝนตก เมื่ อกล วย ตกลงมาก็ แสดงว าลู กเห็ บตก การหว านข าวเม าและ กล วยนี้ ทำพร อมๆ กั น จึ งใส ไว ในภาชนะเดี ยวกั น

ประเพณี ไหว พระแข ของชาวบ านในสมั ยก อนนั้ น นั บว ามี ความสำคั ญเป นอย างยิ่ ง เพราะชาวบ านส วนใหญ มี อาชี พทำนา จึ งต องมี การเสี่ ยงทายว าฝนฟ าอากาศ น้ ำท าในป ข างหน าจะเป นอย างไร จึ งจะจั ดเตรี ยมพื ชพั นธุ โดยเฉพาะพั นธุ ข าว ได ถู กต องให เหมาะสมปริ มาณน้ ำ ในป นั้ นๆ จากการสอบถามชาวบ านถึ งพั นธุ ข าวที่ เหมาะ แก ปริ มาณน้ ำลั กษณะต างๆ มี ดั งนี้ ถ าในช วงป ไหนน้ ำดี น้ ำมาก ก็ จะเลื อกพั นธุ ข าวหนั ก หมายถึ งข าวที่ ใช เวลาปลู กนาน ซึ่ งจะเก็ บเกี่ ยวในเดื อน ธั นวาคม–มกราคม เหมาะที่ จะปลู กในที่ ลุ ม ได แก พั นธุ ก อนแก ว ป นแก ว ข าวคั ด ข าวเหลื องอ อน ถ าช วงป ไหนน้ ำน อย จะเลื อกปลู กพั นธุ ข าวเบา หมายถึ งข าวที่ ใช เวลาปลู กสั้ นๆ จะเก็ บเกี่ ยวได ในช วง เดื อนตุ ลาคม–พฤศจิ กายน เช น พั นธุ เจ กเชย ข าวสามรวง ข าวตาแห ง ข าวพญาชม ข าวล นยุ ง ข าวพระบาท เป นต น หากเลื อกพั นธุ ข าวไม เหมาะกั บปริ มาณน้ ำในแต ละ ป ข าวจะเสี ยและตายคาต น ชาวบ านจะเรี ยกว า “ข าวม าน” การไหว พระแข เป นการเสี่ ยงทายสภาพอากาศ ในป ข างหน า เท าที่ ผ านมาผลการทำนายเป นที่ น าเชื่ อถื อ อย างยิ่ ง จึ งเป นเหตุ ผลหนึ่ งที่ ทำให ประเพณี ไหว พระแข ของชาวบ านจึ งได ปฏิ บั ติ สื บต อมาจนถึ งทุ กวั นนี้ เพราะ ถึ งแม ในป จจุ บั นการทำนาเปลี่ ยนแปลงไป การทำนาย สภาพดิ นฟ าอากาศก็ เป นหน าที่ ของกรมอุ ตุ นิ ยมวิ ทยา และมี คลองชลประทานเข าถึ ง ซึ่ งไม จำเป นต องรอน้ ำฝน อี กต อไป ทุ กวั นนี้ สามารถทำนาได สามครั้ งต อป ไม ต อง เลื อกพั นธุ ข าวหนั กพั นธุ ข าวเบาอี กต อไป ส งผลให พั นธุ ข าวสมั ยก อนสู ญหายไปด วย ป จจุ บั นพั นธุ ข าว ที่ ใช ปลู กได แก พั นธุ เสาไห สุ พรรณ ๖๐ ข าวหอมปทุ ม เป นต น

เมื่ อพระจั นทร ตรงศี รษะพอดี เทวดาสมมุ ติ เริ่ มทำ พิ ธี โดยกล าวคาถาชุ มนุ มเทวดา และกล าวคำบู ชาสิ่ ง ศั กดิ์ สิ ทธิ์ เสร็ จแล วจุ ดเที ยน ในขณะนั้ นพระสวด ภาณสู รย ภาณจั นทร ต อไป ดนตรี บรรเลงเพลงมหาฤกษ มหาชั ย เมื่ อเที ยนติ ดดี ทุ กเล มแล ว เทวดาสมมุ ติ จะบอก ให ประชาชนที่ อยู ในบริ เวณนั้ นกราบ และในขณะเอ ย คำว ากราบ เทวดาจั บไม อั นขวางนั้ นหมุ นไปให ต นเที ยน ล มไปทิ ศตะวั นออก แล วหมุ นไปรอบหนึ่ ง พอต นเที ยน ขึ้ นตั้ งตรงตามเดิ มแล วก็ ให กราบอี ก ทำอย างนี้ ๓ ครั้ ง และให ประชาชนกราบ ๓ ครั้ ง เหมื อนกั น เสร็ จแล ว เทวดาหมุ นปลายไม ทำให ปลายต นเที ยนป กตรงลงยั ง พื้ นดิ น เที ยนจะลุ กเป นประกาย น้ ำตาเที ยนไหลหยด ลงไปยั งพื้ นดิ นหรื อภาชนะที่ รองไว ชาวบ านที่ มา ร วมงานต างจั บตาจ องเที ยนที่ กำลั งลุ กไหม อย างใจ จดจ อ เมื่ อเที ยนติ ดไฟจนหมดเล มแล ว ท านผู รู ก็ จะ ทำนายผลการเสี่ ยงทาย ถึ งฝนและน้ ำในป นั้ นๆ ตาม เหตุ การณ ที่ เกิ ดขึ้ น ๑. เที ยนเล มใด มี น้ ำตาเที ยนไหลหยดลงไปมาก ก็ ถื อว าในฤดู นั้ นจะมี น้ ำมาก ๒. เที ยนเล มใด ไม มี น้ ำตาเที ยนไหลหยดมี แต ไฟ ลุ กไหม ก็ ถื อว าฤดู นั้ นจะมี ฝนน อยหรื อฝนแล ง ๓. เที ยนเล มใด ถ ามี ไฟปะทุ แตก ถื อว าเมื่ อฝนตก ในฤดู นั้ นจะมี ฟ าแลบ ฟ าคะนอง หรื อฟ าผ า นอกจากนั้ นยั งอาจนำน้ ำตาเที ยนที่ ไหลลงไปใน ภาชนะมาชั่ งดู ถ าน้ ำตาเที ยนของเล มใด หนั กมากกว า เล มอื่ น ก็ แสดงว าฤดู นั้ นจะมี ฝนตกชุ กหรื อมี น้ ำมาก ถ าน้ ำตาเที ยนของเที ยนเล มใดน อยน้ ำหนั กเบา ก็ ถื อว า ฤดู นั้ นมี ฝนน อยหรื อน้ ำน อย ก็ เป นอั นเสร็ จพิ ธี เสี่ ยงทาย ในประเพณี ไหว พระแข

บุ ญครอง คั นธฐากู ร ได รั บยกย องจากสมาคมนั กกลอน แห งประเทศไทย ให เป น “ครอบครั วนั กกลอน” ผลงานวรรณกรรม: บทร อยกรองสอนธรรมะ นิ ราชเจ าไหม นิ ราชสุ พรรณบุ รี

Page 1 Page 2 Page 3 Page 4 Page 5 Page 6 Page 7 Page 8 Page 9 Page 10 Page 11 Page 12 Page 13 Page 14 Page 15 Page 16 Page 17 Page 18 Page 19 Page 20 Page 21 Page 22 Page 23 Page 24 Page 25 Page 26 Page 27 Page 28 Page 29 Page 30 Page 31 Page 32 Page 33 Page 34 Page 35 Page 36